Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme

Yıldız, Ali Naci; RAZI, Gülcem Sala; KUZU, Ayşe; OCAKCI, Ayşe Ferda; ARİFOĞLU, Bena Camkuşu

Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme

Gülcem Sala RAZI, (Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Lefkoşa, KKTC)

Ayşe KUZU, (Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak Sağlık Yüksek Okulu, Zonguldak, Türkiye)

Ali Naci YILDIZ, (Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Ayşe Ferda OCAKCI, (Marmara Üniversitesi, İstanbul Zeynep Kamil Sağlık Yüksek Okulu, İstanbul, Türkiye)

Bena Camkuşu ARİFOĞLU (Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Lefkoşa, KKTC)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

17 1

Yıl: 2009 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 17 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme

Öz:

GİRİŞ: Çalışan gençler aile yapısı, sosyoekonomik durumu, mesleki durumu, çalışma ortamı, arkadaş ilişkileri gibi çeşitli sorunları ve beklentileri açısından incelendiğinde taşıdığı riskler nedeniyle koruyucu ruh sağlığı çalışmalarında önemli bir grubu oluşturmaktadır. Bu çalışma, çalışan gençlerin benlik saygısı, iletişim becerileri ve baş etme davranışlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. YÖNTEM: Tanımlayıcı olarak yapılan çalışmanın örneklemini 2004–2005 eğitim-öğretim bahar döneminde Zonguldak Mesleki Eğitim Merkezi’ne devam eden 15–24 yaş grubunda yer alan 79 kalfa ve usta öğrenci oluşturmuştur. Veriler “İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeği (İBDÖ)”, “Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (BSÖ)”, “Stresle Baş Etme Tarzları Ölçeği (SBETÖ)” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılarak toplanmıştır.BULGULAR: Araştırma kapsamındaki gençlerin yaş ortalaması 20,87±2,07 olup, %70,5’i erkekdir. Gençlerin %81,0’ı meslek öğrenmek için çalıştıklarını belirtmiştir. Çalışma kapsamındaki gençlerin iletişim becerileri puan ortalaması 72,15+12,66, benlik saygısı puan ortalamaları 2,33+1,97 olarak belirlenmiştir. Stresle baş etme davranışları alt ölçeklerinden alınan puanlar ise, kendine güvenli yaklaşım 2,22+0,59, kendine güvensiz yaklaşım 1,57+0,59, boyun eğici yaklaşım 1,27+0,63, iyimser yaklaşım 2,15+0,58 ve sosyal destek arama 1,81+0,63 olarak belirlenmiştir. Yaş ile iletişim becerileri; kararlara katılım ile benlik saygısı, stresle baş etme tarzlarından kendine güvensiz ve boyun eğici yaklaşım; haftalık çalışma süresi saati ile benlik saygısı ve stresle baş etme tarzlarından kendine güvenli yaklaşım; parasını kullanma ile stresle baş etme tarzlarından iyimser yaklaşım arasında anlamlı ilişki belirlenmiştir (p<0.05).SONUÇ: Araştırma sonucunda çalışma yaşamının gençlerin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması sürecinde temel iletişim becerilerinin ve stresle etkili başa çıkma yöntemlerinin geliştirilmesinin gerekli bir uygulama olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Çamkuşu B, Sala G, Yıldız N. Ahi Evran Çıraklık Eğitim Merkezi son sınıfta eğitim gören oto yan sanayinde çalışan işçilerin psikolojik semptom dağılımı. İstanbul. V. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitapçığı. 1996.
2. Yavuzer H. Gençleri Anlamak. 2. Basım. Ankara. Remzi Kitabevi; 2005, p.20-26.
3. Özşahin A. Denizli Necati Bilican Çıraklık Eğitim Merkezi’nde okuyan çıraklarda psikoaktif madde kullanımı. Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Denizli. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, 1998.
4. Canbaz S, Sünter T, Pekşen Y. Samsun Çıraklık Eğitim Merkezi’ne devam eden çırakların durumluk–sürekli kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi. Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2005; 23; 16-22.
5. Hariri A. Lise öğrencilerinde saldırgan davranışlar ile şiddet potansiyelinin araştırılması. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi. İstanbul. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, 1995.
6. Tol C. Lise öğrencilerinin alkol kullanımını etkileyen bazı değişkenler. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, 1990.
7. Sulvarlı M. Çocuklarda ve adolesan çağında intihar; araştırmalar, önlemler ve çözüm önerileri. Kriz Dergisi. 1994; 3(1-2): 75-87.
8. Öner S, Şaşmaz T, Buğdaycı A, Kurt Ö. Mersin Çıraklık Eğitim Merkezi’ne devam eden çıraklarda sigara, alkol, madde kullanma prevelansı ve etkileyen faktörler. Yeni Symposium. 2005; 43 (1): 33-37.
10. Deffenbacher JL, Mcnamara K, Stark R, Sabadell PM. A combination of cognitive relaxtion and behaviorel coping skills in the reduction of general anger. Journal of College Student Development. 1990; 31(34): 351-358.
11. Benvegnu AL, Fasa GA, Facchini AL, Wegman HD, Dall’Anol MM. Work and behavioural problems in children and adolescents. International Journal of Epidemiology. 2005; 34: 1417-1424.
12. Türkiye 2008 İnsani Gelişme Raporu. Türkiye’de Gençlik. Ankara. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği Yayını, Desen Ofset A.Ş, 2008.
13. T.C Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. Hane Halkı_İşgücü_Anketleri_www.tuik.gov.tr/jsp/duyur u/upload/vt/vt.htm [Erişim Tarihi 22.05.08].
14. Fişek GA. Çalışma yaşamının “Küçük dev adamları”. TTB Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 1996; 5(4): 116-120.
15. Fişek G.A. 2007. Çalışma yaşamında sağlık raporu örnek olgu: çalışan çocuklar http://www.fisek.org.tr/0110.php [Erişim Tarihi 22.05.08].
16. Çalışma hayatı ve meslek eğitim sisteminde çıraklık eğitimi araştırması. Ankara. Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ve Uluslararası Çalışma Bürosu Yayını. 1997.
17. Weller FN, Cooper PS, Tortolero RS, Kelder HS, Hassan S. Work-related ınjury among southtexas middle school students: prevelence and patterns. Southern Medical Journal. 2003; 96(12): 1213-1220.
18. McCall B, Harwitz I, Carr B. Adolescent occupational injuires and workplace risk: an analysis of Oregon workers’ compensation data 1990-1997. Journal of Adolescent Health. 2007; 41: 248-255.
19. Ocakcı A, Berk Z, Sala G. Kuaför çırakları ve çalışma riskleri. Çalışma Ortamı. 2000; 49(7): 10.
20. Fişek GA. Çalışan çocuklar sorununda işveren katkısının geliştirilmesi. Çalışma Ortamı. 1998; 40: 2-6.
21. Can M. Yeni asgari ücret ve çalışan çocuklar. Çalışma Ortamı. 1999; 42: 12-14.
22. Barut Y, Özmen B. Çıraklık Eğitim Merkezine devam eden çırakların benlik algıları. Ankara. Türkiye’de Yaygın Eğitimin Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu Kitapçığı, 2007.
23. Şekerci Ş, Aktaş N, Aktaş N, Çekal N. Çıraklık okullarına devam eden 14-22 yaş grubundaki işçilerin beslenme durumu ve buna iş kolunun etkisi. Zonguldak. II. Ulusal İş Sağlığı ve İşyeri Hemşireliği Sempozyumu Kitapçığı, 2002.
24. Kolaç N, Ergün A, Erol S. Pazarda çalışan çocukların çalışma koşulları ve sağlık durumları. Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2006; 26: 30-36.
25. Sütoluk Z, Nazlıcan E, Azizoğlu A, Akbaba A. Yüreğir Çıraklık Eğitim Merkezi öğrencilerinde deprsyon sıklığı ve nedenleri. Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2005; 23: 23-26.
26. Metin Ö, Özkoç Ş, Özer F, Baydağ D. Denizli Çıraklık Eğitim Merkezi’ne devam eden gençlerin kaygı düzeyinin belirlenmesi. Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2008; 7(2): 113-118.
27. Averill JR. Studies on anger and aggression. American Psychologist. 1983; 38: 1145-1159.
28. Özdağ Ş. Psikodrama gruplarının hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygısı, atılgan davranış, empatik eğilim ve empatik beceri düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara. Yayınlanmamış Doktora Tezi, 1999.
29. Şahin NH. Durak A. Stresle başa çıkma tarzları ölçeği; üniversite öğrencileri için uyarlaması. Türk Psikoloji Dergisi. 1995; 10(34): 56-73.
30. Korkut F. İletişim becerileri eğitiminin lise öğrencilerinin iletişim becerilerini değerlendirmelerine katkısı. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi. 1996; 4(3): 191-198.
31. Çetin F Ç, Canat S, Kılıç E Ö, Şenol S, Rugancı N, Öncü B, Hoşgör GA, Işıklı S, Avcı A. Ergen ve ruhsal sorunları: durum saptama çalışması. Avrupa İSG Haftası 2006 Ankara. Sempozyumu Kitapçığı, 2006.
32. Basut E, Erden G. Suça yönelen ergenlerin stres belirtileri ve stresle başa çıkma örüntüleri yönünden incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2005; 12(2): 48-55.
33. Hocaoğlu Ç, Tanrıöver S, Bilici M. Çıraklık eğitim merkezi öğrencileri ile ortaöğretim öğrencilerinin ruhsal durumları üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. İbni Sina Tıp Dergisi. 2001; 6(3); 161-169.
34. Fischer FM, Oliveira DC, Nagai R, Teixeira LR, Lombardi JM, Latorre Maria do Rosario DO, Cooper SP. Job control, job demands, social support at work and health among adolescent workers. Revista de Saude Publica. 2005; 39(2): 245-253.
35. Tutuk A, Al D, Doğan S. Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2002; 6(2): 36-41.
36. Erbil N, Divan Z, Önder P. Ergenlerin benlik saygısına ailelerinin tutum ve davranışlarının etkisi. Aile ve Toplum, Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi. 2006; 3(10): 7-15.
37. Suner (İkiz) E. Farklı liselerdeki ergenlerin benlik saygısı, akademik başarı ve sürekli kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, 2000.
38. Haktanır G, Baran G. Gençlerin benlik saygısı düzeyleri ile anne baba tutumlarını algılamalarının incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 1998; 5(3): 134-141.
39. Ceral S, Dağ İ. Ergenlerde algılanan anne baba tutumlarına bağlı benlik saygısı, depresiflik ve genel psikolojik belirti düzeyi farklılıkları. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi. 2005; 13(4): 233-241.
40. Shanahan JM, Mortimer TJ, Krüger H. Adolesence and adult work in the twenty- first century. Journal of Research on Adolescence. 2002; 12(1): 99-120.
41. Partlak N. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi öğrencilerinin stresle başa çıkma tarzları ve intihar olasılıkları arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, 2003.
42. Kevenk FR. The ınfluence of gender and level of stres on the coping strategies of adolescent. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, 2003.
43. Öz F. Sağlık Alanında Temel Kavramlar. Ankara. İmaj, 2004, p. 83-111.

APA	RAZI G, KUZU A, Yıldız A, OCAKCI A, ARİFOĞLU B (2009). Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. , 17 - 26.
Chicago	RAZI Gülcem Sala,KUZU Ayşe,Yıldız Ali Naci,OCAKCI Ayşe Ferda,ARİFOĞLU Bena Camkuşu Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. (2009): 17 - 26.
MLA	RAZI Gülcem Sala,KUZU Ayşe,Yıldız Ali Naci,OCAKCI Ayşe Ferda,ARİFOĞLU Bena Camkuşu Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. , 2009, ss.17 - 26.
AMA	RAZI G,KUZU A,Yıldız A,OCAKCI A,ARİFOĞLU B Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. . 2009; 17 - 26.
Vancouver	RAZI G,KUZU A,Yıldız A,OCAKCI A,ARİFOĞLU B Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. . 2009; 17 - 26.
IEEE	RAZI G,KUZU A,Yıldız A,OCAKCI A,ARİFOĞLU B "Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme." , ss.17 - 26, 2009.
ISNAD	RAZI, Gülcem Sala vd. "Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme". (2009), 17-26.

APA	RAZI G, KUZU A, Yıldız A, OCAKCI A, ARİFOĞLU B (2009). Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8(1), 17 - 26.
Chicago	RAZI Gülcem Sala,KUZU Ayşe,Yıldız Ali Naci,OCAKCI Ayşe Ferda,ARİFOĞLU Bena Camkuşu Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 8, no.1 (2009): 17 - 26.
MLA	RAZI Gülcem Sala,KUZU Ayşe,Yıldız Ali Naci,OCAKCI Ayşe Ferda,ARİFOĞLU Bena Camkuşu Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.8, no.1, 2009, ss.17 - 26.
AMA	RAZI G,KUZU A,Yıldız A,OCAKCI A,ARİFOĞLU B Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(1): 17 - 26.
Vancouver	RAZI G,KUZU A,Yıldız A,OCAKCI A,ARİFOĞLU B Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(1): 17 - 26.
IEEE	RAZI G,KUZU A,Yıldız A,OCAKCI A,ARİFOĞLU B "Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8, ss.17 - 26, 2009.
ISNAD	RAZI, Gülcem Sala vd. "Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 8/1 (2009), 17-26.