Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

KOÇAK, Recep; ÇELİK, K.Celal

Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Recep KOÇAK, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Tokat, Türkiye)

K.Celal ÇELİK (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat, Türkiye)

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi

2 0

Yıl: 2009 Cilt: 4 Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 52 - 60 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Öz:

Özet: Sosyal bir varlık olarak okul yöneticisinin işindeki performansı ile orantılı olarak kalite ve verimliliğinin ev ve aile yaşantılarından bağımsız olması beklenemez. Bu araştırmanın temel amacı da okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile evlilik doyum düzeyleri arasındaki ilişkiyi bazı bağımsız değişkenler açısından incelemektir. Tokat il merkezi ve kırsal alanda görev yapan, yaklaşık 550 evli ilköğretim okulu yöneticisinden ulaşılabilen 201 bay ve 5 bayan olmak üzere toplam 206 evli okul yöneticisi ile bu araştırma gerekleştirilmiştir. Bu çalışma, Maslach Tükenmişlik Envanteri, Evlilikte Uyum Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” ile verilerin toplandığı ilişkisel tarama modelli betimsel bir araştırmadır. Yapılan analizler sonucunda okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasında ters yönde bir ilişki olduğu bulgusuna ulaşılmıştır (r = -0.321 p<.05). Ayrıca okul yöneticilerinin evlilik doyumları ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin bazı bağımsız değişkenlere göre farklılaşma olup olmadığına ilişkin bulgulara da yer verilmektedir.

Anahtar Kelime: evlilik uyumu mesleki tükenmişlik maslach tükenmişlik envanteri kişisel bilgi formu evlilik doyumu okul yöneticileri

Analyzing the relationship between occupational burnout and marital satisfaction levels of school administrators

Öz:

Abstract: Analyzing the relationship between occupational burnout and marital satisfaction levels of school administrators. As a social being the performance and the efficiency of a school administrator cannot be thought separately from his personal life. A descriptive correlational model was applied in this study. The basic goal of the research is to investigate the relationship between occupational burnout and marital satisfaction of school administrators in various study characteristics related to the amount of satisfaction obtained from family life. 50 married primary school administrators who live in Tokat and its districts constitute the survey population of this research. 206 married primary school administrators with whom contacts could be established were the sample of the research. In this research, “Maslach Burnout Inventory” (Maslach and Jackson, 1981) and “Marital Adjustment Scale” (Locke and Wallace, 1959) were used to measure school administrators’ occupational burnout levels and their marital satisfaction levels. There was also an Information Sheet to collect demographic and social traits of participant. Results showed that there was a strong negative relationship between school administrators’ occupational burnout levels and marital satisfaction levels (r= .-321 p<.05). Besides this, the findings related to the differences on the school administrators’ occupational burnout levels and marital satisfaction levels according to some independent variables are provided.

Anahtar Kelime: occupational burnout maslach burnout inventory personal information questionnaire marital satisfaction school administrators marital adjustment

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Bibliyografik

Anderson, R. E. (1996). Burnout in school leadership:Gender differences between central office administrators and principals. Dissertation Abstract International,57, 4, 1402.A
Barling, J. (1984). Effects of husbands’ work experiences on wives marital satisfaction. The Journal of Social Psychology, 124: 219-225.
Birtchnel, J. (1998). The assessment of the marital relationship by questionnaire. Sexual and Marital Therapy,3(1), 57-70.
Burke, J. R ve T. Weir (1976). Relationship of wives’ employment status on husband, wife and pair satisfaction and performance. Journal of Marriage and the Family, 38: 279-287.
Çam, O. (1992). Tükenmişlik envanterinin geçerlik ve güvenirliğinin araştırılması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, 155–166.
Dervişoğlu, G. (2000). The Role of certain demographic variables, burnout and stress on job satisfaction. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ergin, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, 22-25 Eylül, 143-154. Hacettepe Üniversitesi,Ankara.
Ergin, C. (1995). Akademisyenlerde tükenmişlik ve çeşitli stres kaynaklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 12 (1-2).
Gündüz, B. (2004). Öğretmenlerde tükenmişliğin akılcı olmayan inançlar ve mesleki bazı değişkenlere göre yordanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
İncir, G. (1993). Çalışanların iş doyumu üzerine bir inceleme. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları(401).
Izgar, H. (2001). Okul yöneticilerinde tükenmişlik. Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
Kaçmaz, N. (2005). Tükenmişlik (Burnout) sendromu,İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68, 29-32.
Karslı, M. D. (2004). Öğretmenlik mesleğine giriş. (2.baskı), Ankara: Pegem Yayıncılık,
Kışlak, Ş. (1996). Cinsiyet, evlilik uyumu, depresyon ile nedensel ve sorumluluk yüklemeleri arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kışlak, Ş. (1999). Evlilikte Uyum Ölçeğinin (EUÖ) Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. 3P Dergisi, 7(1).
Maslach, C., ve Jackson. S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior,2, 99–113.
Nathawat, S., ve A. Mathur (1993). Marital adjustment and subjective well being in Indian educated housewives and working women. Journal of Psychology, 127(3): 353-358.
O’Grady, K. E., ve Tucker, N. W. (1990). Effects of physical attractiveness, intelligence, age of marriage and cohabitation on the perception of marital satisfaction.The Journal of Social Psychology, 13(2), 473–490.
Sarros, J. C. (1988). Administrator burnout: Finding and future direction. The Journal of Educational Administration,26(2), 184-192
Suitor, J. J. (1991). Marital quality and satisfaction with the division of household labor across the family life cycle. Journal of Marriage and the Family, 53, 221–239.
Tokat Milli Eğitim Müdürlüğü İstatistik Şubesi 2006 yılı verileri http://www. tokat.meb.gov.tr/
Torun, A. (1995). Tükenmişlik, aile yapısı ve sosyal destek ilişkileri üzerine bir inceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul.
Turan, M. (1997). Erzurum’daki evli çiftlerin evlilik ilişkilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Tümkaya. S. (1996). Öğretmenlerdeki tükenmişlik görülen psikolojik belirtiler ve başa çıkma davranışları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana

APA	KOÇAK R, ÇELİK K (2009). Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. , 52 - 60.
Chicago	KOÇAK Recep,ÇELİK K.Celal Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (2009): 52 - 60.
MLA	KOÇAK Recep,ÇELİK K.Celal Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. , 2009, ss.52 - 60.
AMA	KOÇAK R,ÇELİK K Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. . 2009; 52 - 60.
Vancouver	KOÇAK R,ÇELİK K Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. . 2009; 52 - 60.
IEEE	KOÇAK R,ÇELİK K "Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi." , ss.52 - 60, 2009.
ISNAD	KOÇAK, Recep - ÇELİK, K.Celal. "Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi". (2009), 52-60.

APA	KOÇAK R, ÇELİK K (2009). Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 52 - 60.
Chicago	KOÇAK Recep,ÇELİK K.Celal Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 4, no.31 (2009): 52 - 60.
MLA	KOÇAK Recep,ÇELİK K.Celal Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol.4, no.31, 2009, ss.52 - 60.
AMA	KOÇAK R,ÇELİK K Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2009; 4(31): 52 - 60.
Vancouver	KOÇAK R,ÇELİK K Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2009; 4(31): 52 - 60.
IEEE	KOÇAK R,ÇELİK K "Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi." Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4, ss.52 - 60, 2009.
ISNAD	KOÇAK, Recep - ÇELİK, K.Celal. "Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlikleri ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 4/31 (2009), 52-60.