Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması

COŞKUN, Mahmut; TÖZ, Özensoy Seray; SEVİL, Naser; OZBEL, YUSUF; Demir, Samiye; ERTABAKLAR, Hatice; BALCIOĞLU, İbrahim Cüneyt; TOK, Hayal

Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması

Hayal TOK, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Naser SEVİL, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Özensoy Seray TÖZ, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Hatice ERTABAKLAR, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

İ. Cüneyt BALCIOĞLU, (Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Manisa, Türkiye)

Samiye DEMİR, (Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye)

Yusuf ÖZBEL, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Mahmut COŞKUN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye)

Türkiye Parazitoloji Dergisi

7 0

Yıl: 2009 Cilt: 33 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 109 - 113 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması

Öz:

Çanakkale ili, Kepez Merkez'de, Kepez ilçesine bağlı Kalabaklı Köyünde ve Ayvacık ilçesi İlyasfakı Köyü'nde 2007 yılı Haziran ve Ağustos aylarında visseral leishmaniasisin (Kala-Azar, VL) epidemiyolojik durumunu belirlemek için saha çalışmaları yapılmıştır. Türkiye'deki VL etkeni Leishmania infantum'un rezervuarı olduğu için incelemek üzere 27 köpekten kan örnekleri alınmış ve fizik muayeneleri yapılmıştır. Ayrıca hastalığın vektörlüğünü yapan kum sinekleri, ışıklı tuzaklar yardımıyla toplanmıştır. Çalışma bölgesinde 789 kum sineği örneği toplanmış ve Phlebotomus neglectus, P. tobbi, P. simici, P. papatasi, P. perfiliewi ve P. halepensis olmak üzere 6 Phlebotomus türünün ve 1 Sergentomyia türünün (S. theodori) bulunduğu saptanmıştır. Bu türlerden, P. neglectus'un İlyasfakı köyünde (%94,4), P. tobbi'nin ise Merkez'de (%50) ve Kalabaklı köyünde (%48,1) dominant türler olduğu belirlenmiştir. IFA testi ile 27 köpek serumu değerlendirilmiş ve hiçbir köpekte seropozitiflik tespit edilmemiştir. Sadece Kepez'den iki köpeğin serumlarında, eşik değerin altında 1/16 ve 1/64 sulandırımda seropozitiflik görülmüştür. Bölgede VL etkeni için uygun Phlebotomus türlerinin bulunduğu, köpeklerdeki durumun netleşmesi için daha fazla sayıda köpekle çalışmanın genişletilmesi kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelime: Köpek hastalıkları Zoonozlar Köpekler Floresans antikor tekniği, indirekt Antikorlar, protozoan Şark çıbanı, visseral Türkiye Hastalık kaynakları Böcek vektörleri Leishmania

Konular: Biyoloji Parazitoloji

The serological and entomological survey of zoonotic visceral leishmaniasis in Ayvacik region of canakkale province, Turkey

Öz:

The field studies were carried out in İlyasfakı village belonging to Ayvacık town, Kalabaklı village and center of Kepez town belonging to Canakkale province to determine the epidemiological situation of visceral leishmaniasis between June and August 2007. A total of 27 blood samples were taken from the dogs which are known as reservoir of Leishmania infantum causing visceral leishmaniasis in human and dogs. The dogs were also examined physically for clinical symptoms of the disease. A total of 789 sand fly specimens were collected using CDC miniature light traps and examined. Six Phlebotomus and one Sergentomyia species were identified as: Phlebotomus negletus, P. tobbi, P. simici, P. papatisi, P. perfiliewi, P. halepensis and S. theodori. Among these species P. neglectus, was found to be a dominant species in İlyasfakı village by the rate of 94.4%, while P. tobbi was also found to be a dominant species in city center (including Kepez) and Kalabakı village by the rate of 50% and 48.1%, respectively. No seropositive dogs were found by IFA test. Seropositivity below cut-off level was only observed in two dogs from Kepez, in dilutions of 1/16 and 1/64. The risk level for human and canine visceral is found to be high and it requires more field studies on canine leishmaniasis in and around the area.

Anahtar Kelime: Leishmaniasis, Visceral Turkey Disease Reservoirs Insect Vectors Leishmania Dog Diseases Zoonoses Dogs Fluorescent Antibody Technique, Indirect Antibodies, Protozoan

Konular: Biyoloji Parazitoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Abranches P, Silva-Pereira, MCD, Conceiao-Silva FM, Sontos-Gomez GM, Janz JG, 1991. Canin leishmaniasis: pathological and ecological factors influencing transmission of infections. J Parasitol, 77: 557-561.
2) Akkafa F, Taşcı S, 1999. Şanlıurfa'nın Phlebotomus faunası. Türkiye Parazitol Derg, 23: 417-422.
3) Artemiev MM, 1980. A revision of sand flies of the subgenus Adlerius (Diptera, Phlebotominae, Phlebotomus). Zool Zhurnal, 59: 1177-1192.
4) Burns JM, Shreffler WG, Benson DR, Ghalib HW, Badaro R, Reed SG, 1993. Molecular characterization of a kinesin-related antigen of Leishmania chagasi that detects specific antibody in African and American visceral leishmaniasis. Proc Natl Acad Sci, 90: 775-779.
5) Byrceson ADM, 1996. Leishmaniasis. Cook GC. Eds. Manson's Tropical Diseases 20th Edition, London: WB Saunders Company. p.1213-1245.
6) Chaniotis B, Spyridaki I, Scoulika E, Antoniou M, 2000. Colonization of Phlebotomus neglectus (Diptera: Psychodidae), the major vector of visceral leishmaniasis in Greece. J Med Entomol, 37(3): 346-348.
7) Daldal N, Üner A, Yaşarol Ş, Karacasu F, Yurdagül C, 1989. Ege ve Akdeniz bölgesinde görülen Phlebotomus türleri. Türkiye Parazitol Derg, 13(1): 71-84.
8) Doğan N, Özbel Y, Özensoy Töz S, Dinleyici EÇ, Bor Ö, 2005. Sero-epidemological Survey on Canine Visceral Leishmaniasis and the Distribution of Sand fly Vectors in Northwestern Turkey: Prevention Strategies for Childhood Visceral Leishmaniasis. J Trop Pediatr, 52 (3): 212-217.
9) Ertabaklar H, Özensoy Töz S, Taylan Özkan A, Rastgeldi S, Balcıoğlu İC, Özbel Y, 2005. Serological and entomological survey in a zoonotic visceral leishmaniasis focus of North Central Anatolia, Turkey: Çorum province. Acta Trop, 93: 239-246.
10) Herwaldt BL, 1999. Leishmaniasis, Lancet, 354: 1191-1199.
11) Killick-Kendrick R, Tang Y, Killick-Kendrick M, Sang, DK, Sirdar MK, Ke L, Ashford RW, Schorscher J, Johnson RH, 1991. The identication of female sand flies of the subgenus Larroussius by the morphology of the spermathecal ducts. Parassitologia 33(Suppl. 1): 335-347.
12) Lewis DJ, 1982. A Taxonomic Review of the Genus Phlebotomus (Diptera: Psycodidae). Bull Br Mus Nat Hist. (Ent.), 45: 121-209.
13) Özbel Y, Özensoy Töz S, 2007. Leishmaniasis. Özcel MA eds. Özcel'in Tıbbi Parazit Hastalıkları. Türkiye Parazitol Der Ya-yınları No: 22, İzmir: META Basım, s.197-241.
14) Özensoy S, Özbel Y, Turgay, N, Alkan MZ, Gul K, Sachs G, Chang KP, Steven GR, Özcel MA, 1998. Serodiagnosis and epidemiology of visceral leishmaniasis in Turkey. Am J Trop Med Hyg, 59(3): 363-369.
15) Özbel Y, Oksam L, Özensoy S, Turgay N, Alkan MZ, Jaffe CL, Özcel MA, 2000. Epidemiology of canine leishmaniasis in wes-tern Turkey: comparison of serological, molecular biological and parasitological procedures. Acta Trop, 74(1): 1-6.
16) Özensoy Töz S, Korkmaz M, Balcıoğlu İC, Özbel Y, Ertabaklar H, 2002. Karaburun ve Urla Bölgesinde Zoonotik Visseral Leishmaniasis. Türkiye Parazitol Derg, 26(3): 234-238.
17) Özensoy Töz S, Özbel Y, Atay MG, Ertabaklar H, Şakru N, Taylan Özkan A, Hökelek M, 2002. İnsan ve Köpeklerden Alı-nan Klinik Örneklere Leishmaniasis Tanısı İçin Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) Uygulanması. Türkiye Parazitol Derg, 26(3): 239-244.
18) Özensoy Töz S, Şakru N, Ertabaklar H, Demir S, Şengül M, Özbel Y, 2009. Serological and Entomological Survey of Zoonotic Visceral Leishmaniasis in Denizli Province, Aegean Region, Turkey. New Microbiologica, 32(1): 93-100.
19) Perfil'ev PP, 1968. Phlebotomidae (sandflies), In Fauna of USSR, Theodor O. (ed.) Translated by Israel Programme for Scientific Translations from 1966 original (Acad Sci USSR Fau-na of USSR Diptera 3 (2) New series No.93) Wiener Bindery Ltd Jerusalem, p.1-362.
20) Roberts LJ, Handman E, Foote SJ, 2000. Leishmaniasis. BMJ, 321: 801-804.
21) Tosun C, Handemir E, Çam Y, Öztabak K, Keskin O, Kırmızı E, 2001. Bir köpek Visseral leishmaniazis olgusu ve amphoterisin-B ile tedavisi. Türkiye Parazitol Derg, 25(2): 115-122.

APA	TOK H, SEVİL N, TÖZ Ö, ERTABAKLAR H, BALCIOĞLU İ, Demir S, OZBEL Y, COŞKUN M (2009). Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. , 109 - 113.
Chicago	TOK Hayal,SEVİL Naser,TÖZ Özensoy Seray,ERTABAKLAR Hatice,BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,Demir Samiye,OZBEL YUSUF,COŞKUN Mahmut Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. (2009): 109 - 113.
MLA	TOK Hayal,SEVİL Naser,TÖZ Özensoy Seray,ERTABAKLAR Hatice,BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,Demir Samiye,OZBEL YUSUF,COŞKUN Mahmut Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. , 2009, ss.109 - 113.
AMA	TOK H,SEVİL N,TÖZ Ö,ERTABAKLAR H,BALCIOĞLU İ,Demir S,OZBEL Y,COŞKUN M Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. . 2009; 109 - 113.
Vancouver	TOK H,SEVİL N,TÖZ Ö,ERTABAKLAR H,BALCIOĞLU İ,Demir S,OZBEL Y,COŞKUN M Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. . 2009; 109 - 113.
IEEE	TOK H,SEVİL N,TÖZ Ö,ERTABAKLAR H,BALCIOĞLU İ,Demir S,OZBEL Y,COŞKUN M "Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması." , ss.109 - 113, 2009.
ISNAD	TOK, Hayal vd. "Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması". (2009), 109-113.

APA	TOK H, SEVİL N, TÖZ Ö, ERTABAKLAR H, BALCIOĞLU İ, Demir S, OZBEL Y, COŞKUN M (2009). Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 33(2), 109 - 113.
Chicago	TOK Hayal,SEVİL Naser,TÖZ Özensoy Seray,ERTABAKLAR Hatice,BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,Demir Samiye,OZBEL YUSUF,COŞKUN Mahmut Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi 33, no.2 (2009): 109 - 113.
MLA	TOK Hayal,SEVİL Naser,TÖZ Özensoy Seray,ERTABAKLAR Hatice,BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,Demir Samiye,OZBEL YUSUF,COŞKUN Mahmut Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, vol.33, no.2, 2009, ss.109 - 113.
AMA	TOK H,SEVİL N,TÖZ Ö,ERTABAKLAR H,BALCIOĞLU İ,Demir S,OZBEL Y,COŞKUN M Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2009; 33(2): 109 - 113.
Vancouver	TOK H,SEVİL N,TÖZ Ö,ERTABAKLAR H,BALCIOĞLU İ,Demir S,OZBEL Y,COŞKUN M Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2009; 33(2): 109 - 113.
IEEE	TOK H,SEVİL N,TÖZ Ö,ERTABAKLAR H,BALCIOĞLU İ,Demir S,OZBEL Y,COŞKUN M "Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması." Türkiye Parazitoloji Dergisi, 33, ss.109 - 113, 2009.
ISNAD	TOK, Hayal vd. "Çanakkale ili Ayvacık bölgesinde zoonotik visseral leishmaniasisin serolojik ve entomolojik olarak araştırılması". Türkiye Parazitoloji Dergisi 33/2 (2009), 109-113.