Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi

AYDIN ACI, ARZU; SORIAS, Oya; TEKİNSAV SÜTCÜ, GÜNAY SERAP

Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi

ARZU AYDIN ACI, (Mersin Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Mersin, Türkiye)

GÜNAY SERAP TEKİNSAV SÜTCÜ, (Mersin Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Mersin, Türkiye)

Oya SORIAS (Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, İzmir, Türkiye)

Türk Psikiyatri Dergisi

174 60

Yıl: 2010 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 25 - 36 Metin Dili: Diğer İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Araştırmanın amacı, sosyal anksiyete belirtileri olan ergenlerde bilişsel-davranışçı grup terapisinin etkililiğini belirlemektir.Yöntem: İlk olarak araştırmacılar tarafından sosyal anksiyete düzeyini azaltmak için bir bilişsel-davranışçı grup terapisi programı geliştirilmiştir. Sonrasında bu programın eksiklik ve aksaklıkların belirlenmesi için bir pilot çalışma gerçekleştirilmiş ve bu ilk çalışmanın ardından programa son şekli verilmiştir. 13 seanslık program gevşeme eğitimi, bilişsel yeniden yapılandırma ve maruz bırakma bileşenlerini içermektedir. Terapi programına katılacakları belirlemek için İzmir?de üç farklı okuldan 711 öğrenciye tarama testleri uygulanmıştır. Katılım ölçütlerini karşılayan 7. ve 8. sınıflardan 44 öğrenci (deney grubu=24, kontrol grubu=20) asıl çalışmaya girmiştir. Terapi programını değerlendirmek için ön test ve son testlerde Çocuklar İçin Olumsuz Bilişsel Hatalar Ölçeği (ÇOBHÖ), Çapa Çocuk ve Ergenler için Sosyal Fobi Ölçeği (ÇÇESFÖ), Ergenler için Sosyal Anksiyete Ölçeği (ESKÖ) ve Ebeveynler için Sosyal Anksiyete Ölçeği (ESKÖ-E) kullanılmıştır.Bulgular: Tekrarlı ölçümler için varyans analizi ESKÖ (F(1,42) =7.511, p< 0.01, η2 =0.15), ÇÇESFÖ (F(1,42)=6.54, p<.05), ve ÇOBHÖ (F (1,42) = 8.295, p<0.01, η2 =0.16) puanlarında grup X zaman etkileşim etkisinin anlamlı olduğunu göstermiştir. Sonuçlar tedavi grubunda ebeveynler tarafından bildirilen sosyal anksiyete düzeyinde de düşme olduğunu göstermiştir (F (1,42) = 9.496, p=0.004, η2 =0.18).Sonuç: Literatürde sosyal anksiyeteye yönelik okul temelli Bilişsel-Davranışçı Grup Terapisi (BDGT) programlarıyla tutarlı olarak tedavi grubundaki ergenlerde sosyal anksiyete ve ilişkili bilişsel hatalarda azalma bulunmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri

Evaluation of the effectiveness of a cognitive-behavioral therapy program for alleviating the symptoms of social anxiety in adolescents

Öz:

Objective: The aim of this research project is to investigate the effects of cognitive-behavioral group therapy on adolescents suffering from symptoms of social anxiety.Method: cognitive behavioral group therapy program for reducing social anxiety was developed by the authors, after which a pilot study was conducted, evaluated for deficiencies, finalized, and implemented in the following study. The final program entailed 13 sessions covering relaxation training, cognitive restructuring and exposure components. To recruit the participants for the intervention program screening tests were applied to 711 students of three different junior high schools in Izmir. 44 students (treatment=24, control= 20) who met the inclusion criteria in the seventh and eighth grades participated in the main study. Evaluation of the therapy program was ascertained using the following instruments; for students, Negative Cognitive Errors Questionnaire (CNCEQ), Cape Social Phobia Scale for Children and Adolescents (CSPSCA), Social Anxiety Scale for Adolescents (SAS-A); and for parents, (SAS-P) was used to compare their pre-program and post-program tests results.Results: Repeated measures ANOVAs yielded significant Group X Time interactions for SAS-A (F (1, 42) =7.511, p< 0.01, η2 =0.15), CSPSCA (F (1, 42) =6.54, p<.05) and CNCEQ (F (1, 42) = 8.295, p<0.01, η2 =0.16) scores. Results from parents further indicated that social anxiety in the treatment group had decreased after program completion (F (1, 42) = 9.496, p=0.004, η2 =0.18).Conclusion: Consistent with the literature of school based Cognitive-Behavioral Group Treatment (CBGT) programs for social anxiety, it was found that adolescents in the treatment group exhibited a significant decrease in social anxiety and related cognitive errors.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Albano AM, Marten PA, Holt CS ve ark. (1995) Cognitive-behavioral group treatment for social phobia in adolescents. A preliminary study. J N Men Dis, 183(10): 649-656.
Baer S, Garland EJ (2005) Pilot study of community-based cognitive behavioral group therapy for adolescents with social phobia. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 44(3): 258-264.
Beidel DC, Christ MAG, Long PJ ve ark. (1991) Somatic complaints in anxious children. J Abnorm Child Psychol, 19: 659-670.
Beidel DC, Turner SM, Morris TL ve ark. (1999) Psychopathology of childhood social phobia. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 38: 643-650.
Chambless DL, Hollon S (1998) Defining empirically supported therapies. J Consult Clin Psychol, 66 (1): 7-18.
Dadds MR, Spence SH, Holland DE ve ark. (1997) Prevention and early intervention for anxiety disorders a controlled trail. J Consult Clin Psychol, 65(4): 627-635.
Demir T (1997) Çocuk ve ergenlerde sosyal fobi: epidemiyolojik bir çalışma. Yayınlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Bilim Dalı.
Donohue BC, Van Hasselt VB (1994) Behavioral assessment and treatment of social phobia an evaluative review. Academic Search Premier. 18:3, 262-288.
Eisen AR, Silverman WK (1993) Should I relax or change my thoughts?: A preliminary examination of cognitive therapy, relaxation, and their combination with overanxious children. J Cognit Ther, 1:265-279.
Epkins CC (1996) Cognitive specificity and affective confounding in social anxiety and dysphoria in children. J Psychopathol Behav Assess, 18: 83-101.
Essau CA, Conradt J, Petermann F ve ark. (1999) Frequency and comorbidity of social phobia and social fears in adolescents. Behav Res Ther, 37: 831-843.
Fisher PH, Masia-Warner C, Klein RG ve ark. (2004) Skills for social and academic success: A school-based intervention for social anxiety disorder in adolescents. Clin Child Fam Psychol Rev, 7: 241-249.
Flannery-Schroeder EC, Kendall PC (2000) Group and individual cognitive-behavioral treatments for youth with anxiety disorders: a randomized clinical trial. Cognit Ther Res, 24(3): 251-278.
Gallagher HM, Rabian BA, McCloskey MS ve ark. (2004) A brief group cognitive-behavioral intervention for social phobia in childhood. J Anxiety Disord, 18: 459-479.
Garcia-Lopez LJ, Haidalgo MD, Beidel D ve ark. (2008) Brief Formof the Social Phobia and Anxiety Inventory (SPAI-B) for Adolescents. Eur J Psychol Assess, 24(3):150?156.
Ginsburg GS, Drake KL (2002) School-based treatment for anxious african-american adolescents: a controlled pilot study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 41(7):786-795.
Hayward C, Varady S, Albano AM ve ark. (2000) Cognitive-Behavioral Group Therapy for Social Phobia in Female Adolescents: Results of a Pilot Study Journal of the J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 39(6): 721-726.
Ingham JC, Riley G (1998) Guidelines for documentation of treatment efficacy for young children who stutter. J Speech Hear Res, 41: 753?770.
Kessler RC (2003) The impairments caused by social phobia in the general population: Implications for intervention. Acta Psychiatr Scand, 417: 19?27.
Khalid-Khan S, Paz Santimanez M, Mc Micken ve ark. (2007) Social anxiety disorder in children and adolescents. Pediatr Drugs, 9(4):227-237.
Kovacs M (1980) Rating scales to assess depression in school age children. Acta Paedopsychatr, 46:305-315.
La Greca LJ, Lopez N (1998) Social anxiety among adolescents: Linkages with peer relations and friendships. J Abnorm Child Psychol, 26: 83-94.
Leitenberg H, Yost LW, Caroll-Wilson M ve ark. (1986) Negative Cognitive Errors in children: Questionnaire development, normative data, and comparisons between with and without self-reported symptoms of depression, low self-esteem, and evaluation anxiety. J Consult Clin Psychol, 54(4): 528-536.
Leung PWL, Wong MMT (1998) Can cognitive errors differentiate between internalizing and externalizing problems? J Child Psychol Psychiatry, 39:263-269.
Lonigan CJ, Elbert JC, Bennett Johnson S ve ark. (1998) Empirically supported psychosocial interventions for children: An overview, J Clin Child Psychol, 27: 138?145.
Manuzza A, Schneier F, Chapman T ve ark. (1995) Generalized social phobia: reliability and validity. Arch Gen Psychiatry, 52: 230-237.
Masia CL, Klein RG, Storch EA ve ark. (2001) School-based behavioral treatment for social anxiety disorder in adolescents: results of a pilot study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 40(7): 780-786.
Masia-Warner C, Fisher PH, Shrout PE ve ark. (2007) Treating adolescent with anxiety disorderin school: an attention control trial. J Child Psychol Psychiatry, 48(7): 676-686.
Ollendick TH, Hirshfeld-Becker DR (2002) The developmental psychopathology of social anxiety disorder. Biol Psychiatry, 51:44-58.
Öy B (1991) Çocuklar için depresyon ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Derg, 2 (2): 132-136.
Özusta ŞH (1995) Çocuklar için durumluk-sürekli kaygı envanteri uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Derg, 10(34): 32-44.
Rapee RM (1998) Overcoming shyness and social phobia: a step-by-step guide. Northvale: Jason Aronson Inc.
Rheingold AA, Herbert JD, Franklin ME ve ark. (2003) Cognitive bias in adolescents with social anxiety disorders. Cognit Ther Res, 27(6): 639-655.
Rose SD (1998) Group therapy with troubled youth. Sage Publications, Inc.
Segool NK, Carlson JS (2008) Efficacy of cognitive-behavioral and pharmacological treatments for children with social anxiety. Depression and Anxiety, 25: 620-631.
Silverman S, Digiuseppe R (2001) Cognitive-Behavioral constructs and chıldren?s behavioral and emotional problems. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 19(2): 119-134.
Soygüt G, Uluç S, Tüzün Z ve ark. (2008) Bilişsel Terapiyi Uygun-Yetkin Düzeyde Yürütme Ölçeğinin güvenirlik ve geçerliğine ilişkin bir ön çalışma. Türk Psikiyatri Derg, 19(2): 177-186.
Spence SH, Donovan C, Brechman-Toussaint M ve ark. (2000) The treatment of childhood social phobia: The effectiveness of a social skills training-based, cognitive-behavioral intervention, with and without parental involvement. J Child Psychol Psychiatry, 41(6): 713-726.
Spielberger CD, Gorsuchrl LE, Lushene RE ve ark. (1970) Manual for the State-Trait Anxiety Inventory. Palo Alto Consulting Psychologist Press.
Steele RG, Roberts MC (2003) Therapy and interventions research with children and adolescents. Handbook of Research Methods in Clinical Psychology. MC Roberts, SS Ilardi (Eds.), Blackwell Publishers. 307-326.
Stein MB, Walker JR (2001) Triumph over shyness: conquering shyness and social anxiety. Blacklick, OH, USA: McGraw Education Group.
Weems CF, Berman SL, Silverman WK ve ark. (2001) Cognitive errors in youth with anxiety disorders: the linkages between negative cognitive errors and anxious symptoms. Cognit Ther and Res, 25(5): 559-575.
Velting ON, Setzer NJ, Albano AM ve ark. (2004) Update on and advances in assessment and cognitive-behavioral treatment of anxiety disorders in children and adolescents. Prof Psychol Res Pract, 35(1): 42-54.
Wittchen HU, Fuetsch M, Sonntag H ve ark. (2000) Disability and quality of life in pure and comorbid social phobia. Findings from a controlled study. Eur Psychiatr, 15: 46?58.
Wittchen H, Stein M, Kessler R ve ark. (1999) Social fears and social phobia in a community sample of adolescents and young adults: Prevalence, risk factors and comorbidity. Psychol Med, 29: 309-323.45

APA	AYDIN ACI A, TEKİNSAV SÜTCÜ G, SORIAS O (2010). Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. , 25 - 36.
Chicago	AYDIN ACI ARZU,TEKİNSAV SÜTCÜ GÜNAY SERAP,SORIAS Oya Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. (2010): 25 - 36.
MLA	AYDIN ACI ARZU,TEKİNSAV SÜTCÜ GÜNAY SERAP,SORIAS Oya Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. , 2010, ss.25 - 36.
AMA	AYDIN ACI A,TEKİNSAV SÜTCÜ G,SORIAS O Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. . 2010; 25 - 36.
Vancouver	AYDIN ACI A,TEKİNSAV SÜTCÜ G,SORIAS O Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. . 2010; 25 - 36.
IEEE	AYDIN ACI A,TEKİNSAV SÜTCÜ G,SORIAS O "Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi." , ss.25 - 36, 2010.
ISNAD	AYDIN ACI, ARZU vd. "Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi". (2010), 25-36.

APA	AYDIN ACI A, TEKİNSAV SÜTCÜ G, SORIAS O (2010). Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(1), 25 - 36.
Chicago	AYDIN ACI ARZU,TEKİNSAV SÜTCÜ GÜNAY SERAP,SORIAS Oya Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi 21, no.1 (2010): 25 - 36.
MLA	AYDIN ACI ARZU,TEKİNSAV SÜTCÜ GÜNAY SERAP,SORIAS Oya Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.21, no.1, 2010, ss.25 - 36.
AMA	AYDIN ACI A,TEKİNSAV SÜTCÜ G,SORIAS O Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010; 21(1): 25 - 36.
Vancouver	AYDIN ACI A,TEKİNSAV SÜTCÜ G,SORIAS O Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010; 21(1): 25 - 36.
IEEE	AYDIN ACI A,TEKİNSAV SÜTCÜ G,SORIAS O "Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi." Türk Psikiyatri Dergisi, 21, ss.25 - 36, 2010.
ISNAD	AYDIN ACI, ARZU vd. "Ergenlerde sosyal anksiyete belirtilerini azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir grup terapisi programının etkililiğinin değerlendirilmesi". Türk Psikiyatri Dergisi 21/1 (2010), 25-36.