Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi

3 9

Proje Grubu: SOBAG Sayfa Sayısı: 94 Proje No: 120K533 Proje Bitiş Tarihi: 31.12.2020 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 28-07-2021

Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi

Öz:
Bu disiplinler arası proje ?Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dahilinde Proaktif Is Planı Gelistirilmesi? amacı ile sosyal hizmet ve pazarlama disiplinlerinin kesisiminde halk saglıgının korunması; koruyucu ve önleyici tedbirlerin alınması ve planlaması açısından özgün bir proje niteligindedir. Covid-19 pandemisi, günümüzün en önemli sorunu olarak dünya genelinde devletler ve toplumları etkilemektedir. Pandeminin yol açtıgı en önemli sorun, halkın fiziksel saglıgını tehdit etmek olarak görünse de pandemi beraberinde bazı psikolojik, ekonomik, toplumsal ve kültürel etkileri de getirmistir. Söz konusu etkileri en aza indirmek ve halk saglıgını korumak için devletlerin, koruyucu ve önleyici politikalar gelistirmeye çalıstıgı bir dönemde sosyal hizmetlerin, toplumu ve insanları korumaktaki önemli rolü fazlasıyla anlasılmıs ve sosyal hizmet kurumları, saglık kurumları kadar yogun bir biçimde çalısmalar yürütmüstür. Krizde sosyal hizmet kurulusları ve çalısanlarının ulusal savunuculuk hareketinin bir parçası olarak algılanması önemlidir. Sosyal hizmet kurumlarının beklenmeyen bir durum karsısında dahi çevresel faktörlere karsı tepki gelistirirken, bu faktörleri kontrol edilebilir olarak algılamaları ve bunlara yönelik proaktif bir is planlamasına sahip olmaları sürecin en düsük zarar ve en yüksek verimlilikle yönetilmesi açısından gereklidir. Dolayısıyla, bu arastırmanın amacı; pandemi döneminde kamu kurulusları tarafından sunulan mevcut sosyal hizmet faaliyetlerini ve kriz döneminde gerçeklestirilen karar alma, planlama ve uygulama süreçlerini degerlendirmek, eksikleri belirlemek ve bu dogrultuda gelecekte yasanabilecek krizlere yönelik sosyal hizmetlerin stratejik yönetim perspektifinde hizmet sunmakla yükümlü oldugu farklı hedef kitlelere uygulanabilecek proaktif bir is planlaması gelistirmek olarak tanımlanmıstır. Bu arastırma projesi, nitel yöntem baglamında yarı yapılandırılmıs derinlemesine görüsme teknigi ile yapılmıstır. Görüsmeler Agustos, Eylül ve Ekim 2020?de sosyal hizmet merkezleri ve belediyelerin Sosyal Hizmet Birimlerinde çalısan meslek elemanları (sosyal hizmet uzmanı, sosyolog, psikolog, vd.) ve yöneticilerle gerçeklesmistir. 45 kurumda (17 Belediye, 28 SHM) toplamda 80 kisi ile görüsme yapılmıstır. Yapılan görüsmeler detaylı sekilde bilgisayar ortamına aktarılmıs ve ardından kodlama yapılarak kategorilere ayrılmıstır. Kodlamalar ardından belirlenen 15 baslıga göre temalar çıkartılarak nitel desene uygun sekilde analiz edilmistir. Istanbul?un bir metropol olarak birçok kırılgan grup içeren nüfus yapısı, ilgili kurumların sosyal hizmet sunumunda çesitlilik olusturması bakımından iyi bir örnek olusturmaktadır. Ancak arastırmanın bir sehre ve bu sehirden ulasılabilen sınırlı bir örnekleme dayanarak bulgularını sundugu ve is planı olusturdugu göz önüne alınmalıdır. Pandemi öncesi sosyal hizmet sunumu ve pandemi dönemi sosyal hizmet sunumuna dair bulgular sosyal hizmet uzmanlarının mesleki rolünün anlasılamadıgını; sosyal hizmet kurumları çalısanlarının çok fazla is yükü oldugunu ve kriz dönemi ile birlikte is yükünün on katına çıktıgını; süpervizyon desteginin yetersiz oldugunu ve yöneticiler ile is planlamasının çalısan memnuniyeti ve çalısan tükenmisliginin önüne geçmede çok önemli bir rol oyanayabilecegini ortaya koymustur. Arastırma katılımcılarına sorulan kurumun güçlü, zayıf ve gelistirilebilir yanları (SWOT analizi) sorusu belediyeler ve SHM?ler için agırlıklı olarak aynı sorun alanlarını ön plana çıkarmıstır. Bu çerçevede hazırlanan sosyal hizmette stratejik yönetim dahilinde proaktif is planlamasında mikro, mezzo ve makro boyutlarda farklı amaçlar ortaya çıkmıstır.
Anahtar Kelime: proaktif ıs planı. stratejik planlama kriz yönetimi sosyal hizmet pandemi covid-19

Konular: Sağlık Politikaları ve Hizmetleri
Erişim Türü: Erişime Açık
  • Afacan, E., Avcı, N. 2020. “Koronavirüs (Covid-19) Örneği Üzerinden Salgın Hastalıklara Sosyolojik Bir Bakış Açısı”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7, 1-14.
  • AFAD. “Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü”. https://afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu Son erişim tarihi: 04 Ağustos 2020
  • Altun, F. 2017. “Uluslararası Kuruluşların Afetlere Yönelik Sosyal Yardım ve Sosyal Hizmet Faaliyetlerinin İncelenmesi”, Journal of Social Work, 1(1), 32-54.
  • Aktaş, A. M. 2003. “Kriz Durumlarında Sosyal Hizmet Müdahalesi”, Kriz Dergisi, 11(3), 37-44.
  • Akyüz, B. 2015. “Sosyal Hizmet Kurumlarında Toplam Kalite Yönetimi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi Sosyal Hizmet Özel Sayısı, 6(15), 21-36.
  • Artan, T., Özkan, A. O. 2020. "Afetler ve Sosyal Hizmet", Journal of ADEM, 1(1), 47-54.
  • Atabay, B. 2019. Sağlık Kurumlarında Kriz Yönetimi ve Örnek Bir Uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lı̇sans Tezı̇). Kırklareli: Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bı̇lı̇mleri Enstı̇tüsü Sağlık Kurumları İşletmecı̇lı̇ğı̇ Anabı̇lı̇m Dalı.
  • Aykaç, B. 2001. “Kamu Yönetiminde Kriz ve Kriz Yönetimi”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 3 (2), 1-10.
  • Akoğlu, G., Karaaslan, T. 2020. “COVID-19 ve İzolasyon Sürecinin Çocuklar Üzerindeki Olası Psikososyal Etkileri”, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5, 99- 103.
  • Akyüz, M. 2020. “Covid-19 Bağlamında Sağlık Hizmeti Sunan Örgütlerde Kriz Yönetimi Yaklaşımları: Kıyaslamalar ve Bir Model Önerisi”, Stratejik Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3, 159-178.
  • Alisinanaoğlu, F., Karabulut, R., Türksoy, E. 2020. “Pandemi Sürecinde Çocukluk Dönemi Korkularına Yönelik Aile Görüşleri”, Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6, 547-568.
  • Altın, Z. 2020. “Covid-19 Pandemisinde Yaşlılar”, Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 30 (Ek sayı), 49-57.
  • Aşkın, R., Bozkurt, Y., Zeybek, Z. 2020. “Covid-19 Pandemisi: Psikolojik Etkileri ve Terapötik Müdahaleler”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi”, 19, 304-318.
  • Bauwens, J., Naturale, A. 2017. -“The Role of Social Work in the Aftermath of Disasters and Traumatic Events”, Clinical Social Work Journal, 49, 99-101. doi:10.1007/s10615-017-0623-8.
  • BBC News. “Koronavirüs: Adım Adım Türkiye'nin Covid-19'la Mücadelesi”. https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-52899914 Son erişim tarihi: 28 Aralık 2020.
  • Benoit, W. L. 1997. “Image Repair Discourse and Crisis Communication”, Public Relations Review, 23(2), 177-186.
  • Beylikdüzü Belediyesi. "Dayanışma Askısının İlk Gününde 85 Koli Yardım”. https://www.beylikduzu.istanbul/haber/1255/dayanisma-askisinin-ilk-gununde-85-koliyardim. Son erişim tarihi: 28 Aralık 2020
  • Birgün. Kadıköy Belediyesi. "Unesco Kadıköy Belediyesi'nin "Komşuluk Gibisi Yok" Kampanyasını Örnek Gösterdi". https://www.birgun.net/haber/unesco-kadikoy-belediyesi-nin-komsuluk-gibisiyokkampanyasini- ornek-gosterdi-301178 Son erişim tarihi: 28 Aralık 2020
  • Birinci, M., Bulut, T. 2020. “Covid-19’un Sosyo-Ekonomik Yönden Dezavantajlı Gruplar Üzerindeki Etkileri: Sosyal Hizmet Bakış Açısından Bir Değerlendirme”, Sosyal Çalışma Dergisi, 4, 62-68.
  • Brown, N. 2020. “Social Service Workers Mitigating the Impact of COVID-19”. Global Social Services Workforce Alliance. http://www.socialserviceworkforce.org/resources/blog/social-service-workers-mitigatingimpact- covid-19 Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020.
  • Chong, J. K.S. 2004. “Six Steps To Better Crisis Management”, Journal of Business Strategy, 25(2), 43-46. doi:10.1108/02756660410525407
  • Coombs, W. T. 2007. Ongoing Crisis Communication: Planning, Managing and Responding (2. Baskı). Thousand Oaks. CA: Sage.
  • Cropley, A. 2019. Introduction to Qualitative Research Methods (2. Baskı). Hamburg: University of Hamburg. Çocuk Koruma Kanunu, Sayı: 5395 www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf Son erişim tarihi: 01 Kasım 2020.
  • Dalton, L., Rapa, E., Stein, A. (2020). “Protecting the psychological health of children through effective communication about COVID-19”, The Lancet Child & Adolescent Health, 4(5), 346- 347.
  • Desai, A. 2008. “Disasters and Social Work Responses”, The Indian Journal Of Social Work, 69(2), 179-202.
  • Dinçer Ö, 2007. Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, İstanbul: Alfa Yayınları. Doyle, J. C. 1996. “Improving Performance in Emergency Management”, Disaster Prevention and Management, 5(2), 32-46.
  • Ebue, M., Uche, O., Agha, A. 2017. “Levels of Intervention in Social Work”. Social Work in Nigeria. Editör(ler): Okoye, U., Chukwu, N., Agwu, P., Nsukka: University of Nigeria Press Ltd. Emrealp, S. 1993. Belediyelerde Kriz Yönetimi, İstanbul: Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı.
  • Ergül, B., Yılmaz, V. 2020. “COVID-19 Salgını Süresince Aile İçi İlişkilerin Doğrulayıcı Faktör Analizi ile İncelenmesi”, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 38-51.
  • Francis, J., Johnston, M., Robertson, C., Glidewell, L., Entwistle, V., Eccles, M., Grimshaw, J. 2010. “What is an Adequate Sample Size for Interview Studies? Operationalising Data Saturation for Theory-Based Content Analysis”, Psychology & Health, 25(10), 1229-1245. doi: 10.1080/08870440903194015
  • Genç, Y. 2009. “Yerel Yönetimler ve Sosyal Hizmet Uygulamaları”, Kamu’da Sosyal Politika, 3(9), 2009/2, 60-67.
  • Gillespie, D. 2013. “Disasters”. Encyclopedia of Social Work. doi:10.1093/acrefore/9780199975839.013.107. https://oxfordre.com/socialwork/view/10.1093/acrefore/9780199975839.001.0001/acrefore- 9780199975839-e-107 Son erişim tarihi: 13 Kasım 2020.
  • Glaser, B., Strauss, A. 1967. The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research, Chicago: Aldine.
  • Harari, Y. N. 2020. “In the Battle Against Coronavirus, Humanity Lacks Leadership”. Time. https://time.com/5803225/yuval-noah-harari-coronavirus-humanity-leadership/ Son erişim tarihi: 13 Kasım 2020.
  • Harrison, J. S., John, C. H. St. 1998. Foundations in Strategic Management, Cincinnati, Ohio: South-Western College.
  • Hennink, M., Hutter, I., Bailey, A. 2020. Qualitative Research Methods, London: SAGE.
  • Hosseinnezhad, F. 2019. Türkiye'de Aile Sosyal Politikası: Bir Değerlendirme Çalışması (Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı.
  • Johnson, L., J. Yanca, S. (2007). Social Work Practice A Generalist Approach, UK: Pearson Education.
  • İstanbul Aydın Üniversitesi. “Şişli Belediyesi Mahalle Mutfağı Açılışı”. https://www.aydin.edu.tr/tr-tr/akademik/fakulteler/saglikbilimleri/sosyalhizmet/ Pages/sislibelediyesimahallemutfagi.aspx Son erişim tarihi: 28 Aralık 2020.
  • Işık, A. 2020. “Koronavirüs (Covid-19) Salgını Döneminde Ailede Krize Müdahale”, Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6, 1-9.
  • International Federation of Social Workers, “Global Definition of Social Work (2014)”. https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work/ Son Erişim tarihi: 04.08.2020
  • Jaques, T. 2014. Issue and Crisis Management. (1. Basım). Britannia: Oxford University Press. Karataş, Z. 2009. “İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerinde Etkin Sosyal Hizmet Sunumu”, Sosyal Hizmet Sempozyumu Sosyal Dışlanma ve Sosyal Hizmet, Ankara: Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü Konferans ve Bildiriler, 361-385.
  • Kaya, S. 2009. Kriz Yönetimi ve Ekonomik Krizlerin İşletmeler Üzerindeki Etkileri, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Kotler, P., Armstrong, G. 2018. Principles of Marketing. (Global Edition). U.K.: Pearson Education.
  • Kördeve, M.K. 2018. “Hastanelerde Stratejik Yönetim SWOT Analizi: Özel Bir Hastanede Uygulaması”, Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(1), 67-78.
  • Kuşay, Y. 2017. “The Communication Strategies of Shopping Centers in Proactive and Reactive Crisis Communication”, International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(2), 379-396.
  • Kutlu, D. 2020. “Covid-19, Yoksulluk ve Sosyal Yardımlar: Durum ve Öneriler”. Birikim Dergisi. https://www.birikimdergisi.com/guncel/10009/covid-19-yoksulluk-ve-sosyal-yardimlar-durumve- oneriler Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020.
  • Lerbinger, O. 1997. The Crisis Manager: Facing Risk And Responsibility. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Lubrosky, M., Rubinstein, R. 1995. “Sampling in Qualitative Research: Rationale, Issues and Methods”, Research on Aging, 17(1), 89-113.
  • Mason, M. 2010. “Sample Size and Saturation in PhD Studies Using Qualitative Interviews”, Forum Qualitative Sozialforschung/Forum: Qualitative Social Research, 11(3), 1-19.
  • Milburn, T.W., Schuler, R.S., Wattman, K.H. 1983. “Organizational Crisis part I: Definition and Conceptualization”, Human Relations, 36(12), 1141-1160.doi:10.1177/001872678303601205 Mirze, K. 2006. Introduction to Business, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Moriarty, J., Baginsky, M., Manthorpe, J. 2015. Literature review of roles and issues within the social work profession in England. London: King's College London.
  • Neuman, W. L. 2014. Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches (7. Basım). Edinburgh: Pearson Education Publication.
  • Okun, B. 1996. Understanding Diverse Families: What Practitioners Need to Know. New York: Guilford Press.
  • Örnek, A. Ş. 2007. “Kriz Yönetimi Stratejileri ve Türkiye Bilişim Sektörü Örneği”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 114-129.
  • Özbesler, C., Bulut, F. I. 2013. "Sosyal Hizmette Genelci Yaklaşım ve Ekolojik Perspektif". Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleriyle Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları. Editör(ler): Acar, H., Negiz, N., Akman, E., Ankara: Maya Akademi.
  • Özden, K. 2009. İşletme ve Örgütlerde Toplam Kriz Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
  • Özdemir, M. 2010. “Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
  • Özdemir, S. 2007. Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası. Park, H. J., Lee, B. J. 2016. “The Role of Social Work for Foreign Residents in an Epidemic: The MERS Crisis in the Republic of Korea”, Social Work in Public Health, 31(7), 656-664. doi:10.1080/19371918.2016.1160352.
  • Paşavizyon. "Çölyak Hastalarına Destek". www.pasavizyon.com/colyak-hastalarinadestek#.X8KoumgzZPY Son erişim tarihi: 28 Aralık 2020
  • Perçin, N. Ş., Güzel, B. 2010. “Konaklama İşletmelerinde Toplam Kalite Yönetimi”, Turizm İşletmelerinde Toplam Kalite Yönetimi, Editör(ler): Demirkol, Ş. ve Halis M., İstanbul: Değişim Yayınları.
  • Ravelo, J. L., Jerving, S. “COVID-19 - A Timeline of The Coronavirus Outbreak”. Devex. https://www.devex.com/news/covid-19-a-timeline-of-the-coronavirus-outbreak-96396. Son erişim tarihi: 13 Kasım 2020.
  • Regehr, C. 2011. Crisis Theory and Social Work Treatment. Social Work Treatment: Interlocking Theoretical Approaches. Editör: Turner, F. J., New York: Oxford University Press, 134-143.
  • Ritchie, J., Lewis, J., Elam, G. 2003. Designing and Selecting Samples., Qualitative Research Practice. A Guide for Social Science Students and Researchers. Editör(ler): J. Ritchie, J. Lewis., Thousand Oaka: Sage Publication.
  • Rogge, M. 2003. “Children, Poverty, and Environmental Degradation: Protecting Current and Future Generations”, Social Development Issues, 22(2/3), 46–53.
  • Schneider, R. O. 2002. “Natural Mitigation and Sustainable Community Development”, Disaster Prevention and Management, 11 (2): 141-147.
  • Seçkiner Bingöl, E. 2018. "İngiltere Yerel Yönetimlerinde Sosyal Hizmet ve Sosyal Yardım", Ombudsman Akademik, 4(8), 105-123.
  • Strauss, A., Corbin, J. 1990. Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, New Delhi: Sage Publication.
  • T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. “Misyon ve Vizyonumuz”. https://ailevecalisma.gov.tr/bakanlik/hakkinda/misyon-ve-vizyonumuz Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020a.
  • T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. “Sosyal Hizmet Merkezleri Yönetmeliği”. www.ailevecalisma.gov.tr/eyhgm/mevzuat/ulusal-mevzuat/yonetmelikler/sosyal-hizmetmerkezleri- yonetmeligi Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020b.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı. “2 Gün Sokağa Çıkma Yasağı”. https://www.icisleri.gov.tr/2-gun-sokaga-cikma-yasagi Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020a.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı. “30 Büyükşehir ve Zonguldak İlinde 23-24-25-26 Nisan Tarihlerinde Uygulanacak Sokağa Çıkma Kısıtlaması”.
  • https://www.icisleri.gov.tr/30-buyuksehir-ve-zonguldak-ilinde-23-24-25-26-nisan-tarihlerindeuygulanacak- sokaga-cikma-kisitlamasi Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020b.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı. “31 İlde 30.04.2020-03.05.2020 Tarihlerinde Uygulanacak Sokağa Çıkma Kısıtlaması”. https://www.icisleri.gov.tr/31-ilde-30042020-03052020-tarihlerinde-uygulanacak-sokagacikma- kisitlamasi Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020c.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı. “65 Yaş ve Üstü ile Kronik Rahatsızlığı Olanlara Sokağa Çıkma Yasağı Genelgesi”. http://www.icisleri.gov.tr/65-yas-ve-ustu-ile-kronik-rahatsizligi-olanlara-sokaga-cikma-yasagigenelgesi Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020d.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı. “Sokağa Çıkma Yasağı Bulunan 18 - 20 Yaş Arasındaki Gençlerle İlgili İstisnalar”. www.icisleri.gov.tr/sokaga-cikma-yasagi-bulunan-18---20-yas-arasindaki-genclerle-ilgiliistisnalar Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020e.
  • T.C. Resmi Gazete. “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 1982”. (17863). 09.11.1982. https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2018.pdf Son erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı. "Covid-19 Nedir?". https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html. Son erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
  • Tekin, H. H. 2012. “Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme”, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(13), 101-116. Türk Dil Kurumu. “Türk Dil Kurumu Sözlükleri”. https://sozluk.gov.tr/ Son erişim tarihi: 04 Ağustos 2020.
  • TÜİK. “İstatistiklerle Çocuk, 2019”. Türkiye İstatistik Kurumu tuikweb.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33733 Son erişim tarihi: 04 Ağustos 2020.
  • United Nations. “The Social Impact of COVID-19”. Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı. www.un.org/development/desa/dspd/2020/04/social-impact-of-covid-19 Son erişim tarihi: 01 Mayıs 2020.
  • Walter-McCabe, H. 2020. “Coronavirus Pandemic Calls for an Immediate Social Work Response”, Social Work in Public Health, 35(3), 69-73.
  • WHO. "Archived: WHO Timeline - COVID-19". World Health Organization. https://www.who.int/news/item/27-04-2020-who-timeline---covid-19 Son erişim tarihi: 12 Kasım 2020.
  • Worldometer. "Coronavirus Update (Live)". https://www.worldometers.info. Son erişim tarihi: 8 Mart 2020.
  • Yay, S. 2014. "Tarihsel Süreçte Türkiye’de Sosyal Devlet", 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3(9), 147-161.
  • Yıldırım, Ş. 2016. “Sosyal Hizmette Krize Müdahale Yaklaşımının Kullanımı Krize Müdahale”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(4), 481-486.
  • Yıldızalp, M. “Sosyal Hizmet Merkezlerinden 10 Milyon Kişi Faydalandı.” Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/sosyal-hizmet-merkezlerinden-10-milyon-kisifaydalandi/ 1372077. Son erişim tarihi: 07 Ağustos 2020.
  • Yozgat, O. (1987). İşletme Bütçeleri ve Kontrol, İstanbul: M.Ü. Nihat Sayar Yayın ve Yardım Vakfı. Zastrow, C. 2016. Sosyal Hizmete Giriş (6. Baskı). Ankara: Nika Yayınevi.
APA Erciyes J, HENDVARI F, KÖR M (2020). Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. , 1 - 94.
Chicago Erciyes Jade Cemre,HENDVARI Fahımeh Hoseinnezhad,KÖR Müge Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. (2020): 1 - 94.
MLA Erciyes Jade Cemre,HENDVARI Fahımeh Hoseinnezhad,KÖR Müge Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. , 2020, ss.1 - 94.
AMA Erciyes J,HENDVARI F,KÖR M Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. . 2020; 1 - 94.
Vancouver Erciyes J,HENDVARI F,KÖR M Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. . 2020; 1 - 94.
IEEE Erciyes J,HENDVARI F,KÖR M "Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi." , ss.1 - 94, 2020.
ISNAD Erciyes, Jade Cemre vd. "Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi". (2020), 1-94.
APA Erciyes J, HENDVARI F, KÖR M (2020). Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. , 1 - 94.
Chicago Erciyes Jade Cemre,HENDVARI Fahımeh Hoseinnezhad,KÖR Müge Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. (2020): 1 - 94.
MLA Erciyes Jade Cemre,HENDVARI Fahımeh Hoseinnezhad,KÖR Müge Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. , 2020, ss.1 - 94.
AMA Erciyes J,HENDVARI F,KÖR M Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. . 2020; 1 - 94.
Vancouver Erciyes J,HENDVARI F,KÖR M Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi. . 2020; 1 - 94.
IEEE Erciyes J,HENDVARI F,KÖR M "Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi." , ss.1 - 94, 2020.
ISNAD Erciyes, Jade Cemre vd. "Covid-19 Pandemi Döneminde İstanbul'da Sosyal Hizmet Sunan Kurumların Faaliyetlerinin Değerlendirmesi ve İkinci Dalga Kriz Süreci için Stratejik Sosyal Hizmet Yönetimi Dâhilinde Proaktif İş Planı Geliştirilmesi". (2020), 1-94.