Yıl: 2018 Cilt: 8 Sayı: 50 Sayfa Aralığı: 165 - 200 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-05-2021

Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Björnberg ve Nicholson (2007) tarafından geliştirilen Aile İklimiÖlçeği’ni (Family Climate Scale) Türkçeye kazandırmak ve ölçeğin psikometrik özellikleriniincelemektir. Açımlayıcı faktör analizinin yürütüldüğü ilk çalışmanın örneklemini 474 (Ort. yaş= 22.39, SS = 2.75) yetişkin oluşturmuştur. Sonuçlar, orijinal ölçeğin 48 maddeden oluşan altıfaktörlü yapısı yerine, Türkiye örnekleminde 34 maddeden oluşan üç faktörlü yapıyıdesteklemiştir. Bununla birlikte ölçeğin geçerlik ve güvenirlik değerlerinin iyi düzeyde olduğugörülmüştür. Orijinal ölçekte yer alan kuşaklar-arası otorite ve bilişsel uyum boyutlarıuyarlama çalışmasında büyük oranda aynı kalırken, diğer dört boyut (açık iletişim, duygusaluyum, kuşaklar-arası ilgi, uyumluluk) tek bir faktör altında birleşmiş ve bu faktör aile içiilişkisellik olarak adlandırılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi çalışmasına ise 446 (Ort yaş =21.42, SS = 1.64) yetişkin katılmıştır. Açımlayıcı faktör analizinden elde edilen faktör yapısı,doğrulayıcı faktör analizinde test edilmiş ve sonuçlar modelin uyum değerlerinin kabuledilebilir düzeyde olduğunu göstermiştir. Kuşaklar-arası ilişkileri geniş aile bağlamındadeğerlendiren bu ölçeğin, ulusal yazınına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

Turkish Adaptation and Psychometric Analysis of The Family Climate Scale

Öz:
The aim of the current study is to adapt the Family Climate Scale developed by Björnberg and Nicholson, (2007) into Turkish and to examine its psychometric properties. The sample of the first study, in which exploratory factor analyses were performed, consisted of 474 adults (M = 22.39, SD = 2.75). Results supported a three factor solution with 34 items in Turkish sample. The scale also has shown good reliability and validity values. While the intergenerational authority and cognitive cohesion dimensions of the original scale remained almost the same in the Turkish version, the other four dimensions dimensions (open communication, emotional cohesion, intergenerational attention, and adaptability) formed a single factor, named as relatedness in family. The second sample, which was used in confirmatory factor analysis study, consisted of 446 participants (M = 21.42, SD = 1.64). The factor structure obtained from the exploratory factor analysis was tested by using confirmatory factor analysis, and the results showed that the fit indices of the model were acceptable. The scale that evaluates intergenerational interactions in a broad family context will contribute to the related national literature. T
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Altay, F. B., ve Güre, A. (2012). Okulöncesi kuruma (devlet-özel) devam eden çocukların sosyal yeterlik ve olumlu sosyal davranışları ile annelerinin ebeveynlik stilleri arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2699–2718.
  • Bilir, Ş. ve Dabanlı, D. (1981). Ergenlik çağındakinin sosyal gelişimine aile tutumlarının etkisinin araştırılması. Sağlık Dergisi, 55, 213-229.
  • Bowen, M., 1966. The use of family theory in clinical practice. Comprehensive Psychiatry, 7(5), 345–374.
  • Bowen, M., 1993. Family therapy in clinical practice. New York, NY & London: Jason Aronson.
  • Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Sayı 1. Attachment. New York: Basic Books.
  • Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Sayı 2. Separation. New York: Basic Books.
  • Björnberg, Å. ve Nicholson, N. (2007). The family climate scales: Development of a new measure for use in family business research. Family Business Review, 20, 229– 246. doi:10.1111/j.1741-6248.2007.00098.x
  • Bronfenbrenner, U. (1989). Ecological systems theory. Annals of Child Development, 6, 187–249.
  • Bronfenbrenner, U. (2000). Ecological systems theory. A. Kazdin (Der.) içinde, Encyclopaedia of psychology (Sayı 3, ss. 129–133). Washington, DC: American Psychological Association.
  • Brown, T. A. (2014). Confirmatory factor analysis for applied research. D. A. Kenny (Der.) içinde, Methodology in the social sciences (ss. 1–475). New York, NY: Guilford Publications
  • Bulut, I. (1990). Aile Değerlendirme Ölçeği El Kitabı. Ankara: Özgüzeliş Matbaası.
  • Çeçen, A. R. (2007). Aile Bütünlük (Tutarlılık) Duygusu Ölçeği (ABDÖ-K) kısa formunun Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(3), 1199–1220.
  • Dedeoğlu, S. (2000). Toplumsal cinsiyet rolleri açısından Türkiye’de aile ve kadın emeği. Toplum ve Bilim, 86, 139–170.
  • Demirtaş-Zorbaz, S. ve Korkut-Owen, F. (2013). Çocuklar için Aile İlişkileri Ölçeği’nin geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 58–67.
  • Dutta, S. (1996). Family business in India. New Delhi: Sage Publications.
  • Epstein, N. B., Bolwin, L. M. ve Bishop, D. S. (1983). The McMaster family assessment device. Journal of Marital and Family Therapy, 9(2), 171–180.
  • Eskin, M. (1993). Reliability of the Turkish version of the perceived social support from friends and family scales, scale for interpersonal behavior, and suicide probability scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 660–667.
  • Goldenberg, H. ve Goldenberg, I. (2012). Family therapy: An overview. Cengage Learning.
  • Güven, A. (1996). Farklı eğitim programı izleyen öğrencilerde algılanan ana-baba, öğretmen tutumlarının benlik kavramına etkisi. Y. Topsever ve M. Göregenli, (Der.) içinde, VIII. Ulusal Psikolojisi Kongresi bilimsel çalışmaları (ss. 149–164). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Hernández, A. J. C., Capitán, A. O. ve García, P. O. (2013). El clima familiar como factor determinante en la conformación de la empresa familiar/The family climate as a determinant factor in the family business conformation. Revista de Empresa Familiar, 3(2), 17–27.
  • Horn, J. L. (1965). A rationale and test for the number of factors in factor analysis. Psychometrika, 32, 179–185
  • Hu, L. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indices in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6, 1–55. doi:10.1080/10705519909540118
  • James, A. E., Jennings, J. E. ve Breitkreuz, R. S. (2012). Worlds apart? Rebridging the distance between family science and family business research. Family Business
  • Review, 25, 87–108. doi: 10.1177/0894486511414271
  • Kalmijn, M. (2014). Adult intergenerational relationships. J. Treas, J. Scott ve M.
  • Richards (Eds.) içinde, The Wiley-Blackwell companion to the sociology of families (ss. 385–403). John Wiley & Sons.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). Özerk-İlişkisel benlik: Yeni bir sentez. Türk Psikoloji Dergisi, 11 (37), 36–43.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (2007). Family, self and human development across cultures: Theory and applications (Genişletilmiş 2. baskı). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Benlik, aile ve insan gelişimi: Kültürel psikoloji. Koç Üniversitesi.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. ve Ataca, B. (2005). Value of children and family change: A three‐ decade portrait from Turkey. Applied Psychology, 54, 317–337. doi:10.1111/j.1464-0597.2005.00213.x
  • Kağıtçıbaşı, Ç., Ataca, B. ve Diri, A. (2010). Intergenerational relationships in the family: Ethnic, socioeconomic, and country variations in Germany, Israel, Palestine, and Turkey. Journal of Cross-Cultural Psychology, 41(5-6), 652–670. doi:10.1177/0022022110372193
  • Kağıtçıbaşı, Ç., Baydar, N. Ve Cemalcılar, Z. (2006). Autonomy and relatedness scales (İlerleme raporu). İstanbul: Koç Üniversitesi.
  • Kıray, M. B. (1985). Metropolitan city and the changing family. T. Erder (Der..) içinde, Family in Turkish Society (ss. 23–43). Ankara: Turkish Social Science Association.
  • Lamborn, S. D., Mounts, N. S., Steinberg, L. ve Dornbusch, S. M. (1991). Patterns of competence and adjustment among adolescents from authoritative, authoritarian, indulgent, and neglectful families. Child Development, 62(5), 1049– 1065.
  • Mavili, A., Kesen, N. F. ve Daşbaş, S. (2014). Aile Aidiyeti Ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 33, 29–45. doi:10.21560/spcd.19507
  • Pearson, A. W. ve Lumpkin, G. T. (2011). Measurement in family business research: How do we measure up? Family Business Review, 24, 287–291. doi:10.1177/0894486511426967
  • Procidano, M. E. ve Heller, K. (1983). Measures of perceived social support from friends and from family: Three validation studies. American Journal of Community Psychology, 11(1), 1–24.
  • Rothausen, T. J. (2009). Management work-family research and work-family fit: Implications for building family capital in family business. Family Business Review, 22, 220–234. doi:10.1177/0894486509337409
  • Steinberg, L., Dornbusch, S. ve Brown, B. (1992). Ethnic differences in adolescent achievement: An ecological perspective. American Psychologist, 47(6), 723–729.
  • Steinberg, L., Lamborn, S. D., Darling, N., Mounts, N. S. ve Dornbusch, S. M. (1994). Over-time changes in adjustment and competence among adolescents from authoritative, authoritarian, indulgent, and neglectful families. Child Development, 65(3), 754–770.
  • Steinberg, L., Vandell, D. ve Bornstein, M. (2010). Development: Infancy through adolescence. Wadsworth: Cengage Learning.
  • Suárez, M. K. C., Déniz, M. C. D. ve Santana, J. D. M. (2014). El clima familiar y la benevolencia entre los miembros del equipo de alta dirección como antecedentes de la orientación hacia los stakeholders en la empresa familiar. Revista Europea de Dirección y Economía de la Empresa, 23(1), 11–21.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49–74.
  • Sümer, N., Gündoğdu Aktürk, E. ve Helvacı, E. (2010). Anne-baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye’de yapılan çalışmalara toplu bakış. Türk Psikoloji Yazıları, 13(25), 42–59.
  • Sümer, N. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Culturally relevant parenting predictors of attachment security: Perspectives from Turkey. P. Erdman ve N. Kok-Mun (Der.) içinde. Attachment: Expanding the cultural connections (ss. 157–179). New York: Routledge Press.
  • Süss-Reyes, J., Fuetsch, E., Keßler, A. ve Frank, H. (2016). Erfolgsfaktoren landwirtschaftlicher Familienbetriebe in Niederösterreich
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri, Siyasal Basın ve Dağıtım.
  • Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4. baskı). United States: Allyn & Bacon Press.
  • Tunç, A. ve Tezer, E. (2016). Çocuk yetiştirme stilleri ve benlik saygısı arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(25).
  • Türkiye Ölçme Araçları Dizini. Erişim tarihi: 04.08.2017. Erişim adresi: http://toad.edam.com.tr/
  • van Steijn, D. J., Oerlemans, A. M., van Aken, M. A., Buitelaar, J. K. ve Rommelse, N. N. (2015). The influence of parental and offspring autism spectrum disorder (ASD) and attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) symptoms on family climate. Journal of Child and Family Studies, 24, 2021–2030. doi:10.1007/s10826-014- 0002-9
  • Yagmurlu, B. ve Sanson, A. (2009). Parenting and temperament as predictors of prosocial behaviour in Australian and Turkish Australian children. Australian Journal of Psychology, 61(2), 77–88.
  • Worthington, R. L. ve Whittaker, T. A. (2006). Scale development research: A content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34(6), 806–838.
  • Zeifman, D. ve Hazan, C. (2016). Pair bonds as attachments: Mounting evidence in support of Bowlby’s hypothesis. J. Cassidy ve P. R. Shaver (Der.) içinde, Handbook of attachment: Theory, research, and clinical applications (ss. 416–434). New York, NY: The Guilford Press.
APA Gönül B, Işık H, Sahin-Acar B (2018). Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. , 165 - 200.
Chicago Gönül Buse,Işık Hatice,Sahin-Acar Basak Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. (2018): 165 - 200.
MLA Gönül Buse,Işık Hatice,Sahin-Acar Basak Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. , 2018, ss.165 - 200.
AMA Gönül B,Işık H,Sahin-Acar B Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. . 2018; 165 - 200.
Vancouver Gönül B,Işık H,Sahin-Acar B Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. . 2018; 165 - 200.
IEEE Gönül B,Işık H,Sahin-Acar B "Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi." , ss.165 - 200, 2018.
ISNAD Gönül, Buse vd. "Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi". (2018), 165-200.
APA Gönül B, Işık H, Sahin-Acar B (2018). Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(50), 165 - 200.
Chicago Gönül Buse,Işık Hatice,Sahin-Acar Basak Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 8, no.50 (2018): 165 - 200.
MLA Gönül Buse,Işık Hatice,Sahin-Acar Basak Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol.8, no.50, 2018, ss.165 - 200.
AMA Gönül B,Işık H,Sahin-Acar B Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2018; 8(50): 165 - 200.
Vancouver Gönül B,Işık H,Sahin-Acar B Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2018; 8(50): 165 - 200.
IEEE Gönül B,Işık H,Sahin-Acar B "Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi." Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8, ss.165 - 200, 2018.
ISNAD Gönül, Buse vd. "Aile İklimi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 8/50 (2018), 165-200.