YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU

Nuray AŞANTUĞRUL, (Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye)
Aynur KARABACAK ÇELİK (Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye)
Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
31 11
Yıl: 2022 Cilt: 21 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 20 - 34 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.46928/iticusbe.798997 İndeks Tarihi: 07-09-2022

YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU

Öz:
Amaç: Dünya Sağlık Örgütü’nün pandemi olarak ilan ettiği ve tüm dünyayı hızla etkisi altına alan COVID-19 salgını birçok insanın hayatını olumsuz yönde etkilemiş ve sağlık, sosyal, psikolojik, ekonomik yönden pek çok problemi beraberinde getirmiştir. Araştırmacılar, ilk olarak COVID-19’un tanılanması ve fiziksel sağlık üzerindeki etkisine odaklanmışlardır. Fakat COVID-19’un fiziksel sağlık üzerindeki etkileri kadar psikolojik sağlık üzerindeki etkileri de ele alınması gereken önemli bir konudur. Dolayısıyla bu çalışmada COVID-19’un psikolojik etkilerine odaklanılmakta ve yetişkinlik döneminde bulunan bireylerin COVID-19 korkusu ile travma sonrası büyümeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’nin farklı illerinde yaşayan ve uygun örnekleme yöntemi ile ulaşılan 18-50 yaş arası yetişkinlik dönemindeki 259 (167 kadın, 92 erkek) birey oluşturmaktadır. Kişisel Bilgi Formu, COVID-19 Korkusu Ölçeği ve Travma Sonrası Büyüme Ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma bulguları, COVID-19 korkusu ölçeğinin toplam puanı ile travma sonrası büyümenin alt boyutları olan başkalarıyla ilişkiler, kişisel güçlülük, yeni fırsatlar, yaşamı takdir etme ve manevi değişim arasında düşük ve orta düzeyde pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir. Araştırmanın bir diğer bulgusu ise COVID-19 korkusunun yetişkinlerde travma sonrası büyümenin bütün alt boyutlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğunu göstermiştir. Özgünlük: Yetişkinlerde travma sonrası büyümenin yordayıcısı olarak COVID-19 korkusu araştırmasının sonuçları, yaşanan travmatik durumların her zaman olumsuzlukla sonuçlanmadığını ve bazen de büyüme için bir araç olabileceğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelime: Travma Sonrası Büyüme COVID-19 Korkusu Yetişkinlik Dönemi

FEAR OF COVID-19 AS A PREDICTIVE OF AFTER TRAUMA GROWTH IN ADULTS

Öz:
Purpose:The COVID-19 outbreak, which affected the whole world and declared as a pandemic by the World Health Organization has brought many health, social, psychological and economic problems. Researchers first focused on the diagnosis of COVID-19 and its impact on physical health. However, the effects of COVID-19 on psychological health as well as its effects on physical health are an important issue that needs to be addressed.Therefore, this study focuses on the psychological effects of COVID-19 and aims to examine the relationship between COVID-19 fear and post-traumatic growth in adulthood. Method:Participants consist of 259 (167 female and 92 male) adulthood at the age of between 18-50 living in different cities of Turkey and reached with an appropriate sampling method. Personal Information Form, COVID-19 Fear Scale and Post Traumatic Growth Scale were used as a data collection measures. Findings:Results indicated that there is a positive significant relationships between the total score of COVID-19 fear scale and sub-scales of post-traumatic growth relationships with others, new opportunities, personal strength, appreciation of life and spiritual change. Another findings indicated that fear of COVID-19 is a significant predictor of all sub-scales of post-traumatic growth in adults. Originality:The results of the study of fear of COVID-19 as a predictor of post-traumatic growth in adults reveal that traumatic situations do not always result in negativity and can sometimes be a tool for growth.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahorsu, D. K., Lin, C. Y., Imani, V., Saffari, M., Griffiths, M. D., & Pakpour, A. H. (2020) The fear of COVID19 Scale: Development and initial validation. International Journal of Mental Health and Addiction, 1. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00270-8
  • Amerikan Psikiyatri Birliği (APA), 2013. Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı, Beşinci Baskı (DSM-5). Tanı Ölçütleri Başvuru El kitabı’ndan (Çev. E. Köroğlu), Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
  • Ezerbolat, M. ve Yılmaz Özpolat A. G. (2016). Travma sonrası büyüme: travmaya iyi yanından bakmak. Kriz Dergisi, 24 (1), 20-28.
  • Folkman, S. ve Moskowitz, J. T. (2000). Positive affect and the otherside of coping. American Psychologist, 55(6), 647-654. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.6.647
  • İnci, F., ve Boztepe, H. (2013). Travma sonrası büyüme: öldürmeyen acı güçlendirir mi?. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(2), 80-84. https://doi.org/10.5505/phd.2013.29392
  • Joseph, S. ve Linley, P.A. (2005). Positive adjustment to threatening events: An organismic valuing theory of growth through adversity. Review of General Psychology, 9(3), 262. https://doi.org/10.1037/1089-2680.9.3.262
  • Lin, C.-Y. (2020). Social reaction toward the 2019 novel coronavirus (COVID-19). Social Health and Behavior, 3(1), 1-2. https://doi.org/10.4103/SHB.SHB_11_20
  • Linley, P.A., Joseph, S. (2004). Positive change following trauma and adversity: A review. Journal of Traumatic Stress, 17(1), 11-21. https://doi.org/10.1023/B:JOTS.0000014671.27856.7e
  • McMillan, J. H.,&Schumacher, S. (2013). Research in education: Evidence-based inquiry, New York: Pearson.
  • Sarı, S., ve Dağ, İ. (2009). Belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği, endişe ile ilgili olumlu inançlar ölçeği ve endişenin sonuçları ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 261-70.
  • Satici, B.,Gocet-Tekin, E., Deniz, M. E., & Satici, S. A. (2020). Adaptation of theFear of COVID- 19 Scale: Its association with psychological distress and life satisfaction in Turkey. International Journal of Mental Health Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020- 00294-0.
  • Shakespeare-Finch, J. E., Smith, S. G., & Gow, K. M. (2003). The prevalence of post- traumaticgrowth in emergency ambulance personnel. Traumatology, (9), 58-71. https://doi.org/10.1177/153476560300900104
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics: International edition. New York: Pearson.
  • Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (1996). The Posttraumatic growth ınventory: Measuring the positive legacy of trauma. Journal of Traumatic Stress, 9(3), 455-471.
  • Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (2004). Posttraumatic growth: conceptual foundations and empirical evidence. Psychological Inquiry, 15(1), 1-18. https://doi.org/10.1207/s15327965pli1501_01
  • Tedeschi, R. G., Park, C. L., & Calhoun, L. G. (Eds.). (1998). Posttraumatic growth: Positive changes in the after math of crisis. Routledge.
  • Türksoy, N. (2003). Psikolojik travma ve tanım sorunları. Psikolojik travma ve sonuçları, 1. Baskı, T Aker, ME Önder (Eds), İstanbul: 5US Yayınları, 9-21.
  • Weiss, T. (2004). Correlates of posttraumatic growth in married breast cancer survivors. Journal of Social and Clinical Psychology, 23(5), 733-746. https://doi.org/10.1521/jscp.23.5.733.50750
  • Xiang, Y. T. (2020). Timely mental health care for the 2019 novel coronavirus outbreak is urgently needed. Lancet Psychiatry, 7, 228–229. https://doi.org/10.1016/S2215-0366(20)30046-8
  • Yüksel, Ş. (2000). Felakete uyum ve ruh sağlığı. Klinik Psikiyatri, 3, 5-11.
APA AŞANTUĞRUL N, KARABACAK ÇELİK A (2022). YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. , 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
Chicago AŞANTUĞRUL Nuray,KARABACAK ÇELİK AYNUR YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. (2022): 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
MLA AŞANTUĞRUL Nuray,KARABACAK ÇELİK AYNUR YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. , 2022, ss.20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
AMA AŞANTUĞRUL N,KARABACAK ÇELİK A YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. . 2022; 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
Vancouver AŞANTUĞRUL N,KARABACAK ÇELİK A YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. . 2022; 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
IEEE AŞANTUĞRUL N,KARABACAK ÇELİK A "YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU." , ss.20 - 34, 2022. 10.46928/iticusbe.798997
ISNAD AŞANTUĞRUL, Nuray - KARABACAK ÇELİK, AYNUR. "YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU". (2022), 20-34. https://doi.org/10.46928/iticusbe.798997
APA AŞANTUĞRUL N, KARABACAK ÇELİK A (2022). YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(43), 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
Chicago AŞANTUĞRUL Nuray,KARABACAK ÇELİK AYNUR YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21, no.43 (2022): 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
MLA AŞANTUĞRUL Nuray,KARABACAK ÇELİK AYNUR YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.21, no.43, 2022, ss.20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
AMA AŞANTUĞRUL N,KARABACAK ÇELİK A YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 21(43): 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
Vancouver AŞANTUĞRUL N,KARABACAK ÇELİK A YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 21(43): 20 - 34. 10.46928/iticusbe.798997
IEEE AŞANTUĞRUL N,KARABACAK ÇELİK A "YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU." Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, ss.20 - 34, 2022. 10.46928/iticusbe.798997
ISNAD AŞANTUĞRUL, Nuray - KARABACAK ÇELİK, AYNUR. "YETİŞKİNLERDE TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICISI OLARAK COVID-19 KORKUSU". Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21/43 (2022), 20-34. https://doi.org/10.46928/iticusbe.798997
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 2:10

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları