Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği

GÜNLÜ, Aytekin

Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği

Aytekin GÜNLÜ (Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Konya, Türkiye)

Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

5 0

Yıl: 2011 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 101 - 106 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği

Öz:

Bu çalışmada Türkiye’de hem beslenme hem de toplam kırsal üretim içerisindeki yeri nedeniyle önemli bir ürün olan çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinin fi rma yoğunlaşma oranları incelendi. Bu amaçla; Türkiye’de süt üretiminde son yıllarda öne çıkan Burdur ilinde saha çalışması yapıldı. Bunun için 175 adet kooperatiften (72 adet sulama kooperatifi , 97 adet tarımsal kalkınma kooperatifi ve 6 adet pazarlama kooperatifi ) çiğ süt temin eden 19 adet süt sanayi işletmesinin satın aldıkları süt miktarları incelenmiştir. Elde edilen verilere dayanarak fi rma yoğunlaşmalarını nicel olarak belirleyen CR4, CR8, CCI, H ve Entropi endeksi değerleri hesaplanmıştır. Araştırmada bu değerler yukarıda bahsedildikleri sıra ile %78.54; %92.11; 0.6033; 0.2193 ve 0.2341 olarak bulunmuştur. Araştırma sonucunda Burdur ili çiğ süt pazarlanmasında fi rma yoğunlaşma oranının yüksek, diğer bir ifadeyle mevcut yapının önemli oranda oligopson piyasa özelliklerine yakın olduğu tespit edilmiştir. Süt sığırcılığının gelişmesi, üretimin sürdürülebilirliği, üretim sanayi entegrasyonu ve sektörde rekabet ortamının oluşabilmesi için yapısal değişim içeren önlemlerin alınması gerektiği, bu gerçekleştirilmedikçe sektörün sorunlarına kalıcı ve rasyonel çözüm üretmenin mümkün olmadığı anlaşıldı.

Anahtar Kelime: firmalar çiğ süt Burdur süt sanayi süt pazarlama satın alma Türkiye

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Orman Mühendisliği

An investigation of firm concentration rate of dairy industry in raw milk marketing: a case study of Burdur province

Öz:

In this study, an investigation is conducted on the firm concentration ratios of dairy industry in raw milk marketing, which is an important product due to its place in both nutrition and total rural production in Turkey. For this purpose, a field study is conducted in Burdur province, which has shown considerable improvements in milk production of Turkey in recent years. During this study, the quantities of the milk purchased by 19 dairy industry procuring raw milk from 175 cooperatives (72 irrigation cooperatives, 97 agricultural development cooperatives and 6 marketing cooperatives) has been examined. Based upon the data collected, CR4, CR8, CCI, H and Entropy index values, which quantitatively determine the firm concentrations, have been calculated on the basis of the obtained data. During the study these values have been determined as 78.54%; 92.11%; 0.6033; 0.2193 and 0.2341 respectively. As a result of the investigation, it has been determined that the company concentration level in raw milk marketing in Burdur province is high, in other words, the characteristics of the existing structure is considerably close to those of an oligopson market. It is noticed that, measures including structural change must be taken for development of dairy cattle farming, for sustainability of the production, for integration of production industry and for creation of competitive environment in the sector and unless this is realized, it shall not be possible to find permanent and rational solutions to the problems of the sector.

Anahtar Kelime: Burdur dairy industry milk marketing purchasing Turkey firms raw milk

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Orman Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Tekinşen OC, Tekinşen KK: Süt ve süt ürünleri temel bilgiler teknoloji kalite kontrolü. 1. Baskı. s. 1-10. Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya, 2005.
2. Anonim: Türkiye istati sti k kurumu, tarım istati sti kleri. htt p://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?tb_id=46&ust_id=13. Erişim tarihi: 10 Aralık 2009.
3. Anonim: Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı. Gıda sanayii özel ihti sas komisyon raporu. s. 3-5. Ankara, 2007.
4. Büyükkılıç D, Arpacıoğlu H: Süt ve süt ürünleri sanayinde fi rmalar arası verimlilik karşılatı rmaları. MPM Yayın NO, 406, Ankara. 1990
5. Aral S, Cevger Y: Türkiye’de Cumhuriyet’ten günümüze izlenen hayvancılık politi kaları. Türkiye 2000 Hayvancılık Kongresi, 31 Mart - 2 Nisan 2000, Kızılcahamam, Ankara. 2000.
6. Kazan A, Atan M: Türkiye’nin 500 büyük fi rması için yoğunlaşma hesaplamaları. V. Ulusal Ekonometri ve İstati sti k Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, Antalya-Belek, 14-16 Mayıs 1999.
7. Zeybek A: Türkiye sanayi yapısının yoğunlaşma verileri kapsamında irdelenmesi. Hazine Müsteşarlığı Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Ankara. 2005.
8. Hatı rlı SA, Özkan B: Türkiye süt ve süt ürünleri sektöründe oligopson gücünün araştırılması. Türkiye VI tarım Ekonomisi Kongresi, s. 518-524, 16-18 Eylül, Tokat, 2004
9. Aktaş E, Yurdakul O: Türkiye’de un sanayi sektörünün analizi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü/e-dergi/cilt81/82001. htt p://sosyalbilimler.cukurova.edu.tr/dergi/dosyalar/2001.8.8.376.pdf. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009.
10. Erlat G: Yoğunlaşma ve verimlilik çerçevesinde Bursa teksti l sektöründe piyasa yapısı. 2009. htt p://arsiv.mmo.org.tr/pdf/10663.pdf. Erişim tarihi: 3 Ocak 2010.
11. Koç AA, Bölük G, Aşçı S: Gıda güvenliği ve kalite standartlarının gıda İmalat sanayinde yoğunlaşmaya etkisi. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 16, 83-115, 2008.
12. Yayla M: Türk bankacılık sektöründe yoğunlaşma ve rekabet: 1995-2005. J BRSA, 1, 35-60, 2007.
13. Camadan E: LPG piyasası izleme faaliyetleri ve Türkiye LPG piyasasındaki yoğunlaşma düzeyi üzerine bir değerlendirme, Enerji Piyasası Bülteni, 1, 6-7, 2009.
14. Anonim: Burdur İl Tarım Müdürlüğü Verileri. Yayınlanmamış, 2009.
15. Koyubenbe N, Konca Y: İzmir ili Ödemiş ilçesi süt sanayindeki gelişmeler üzerine bir araştı rma. Hayvansal Üreti m, 47 (1): 47-53, 2006.
16. Kaytaz M, Altı n S, Güneş M: Türkiye İmalat sanayinde yoğunlaşma, htt p://arsiv.mmo.org.tr /pdf/10104.pdf. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009.
17. Hatı rlı SA: Is the fl uid milk subsector competi ti ve in Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 28, 663-668, 2004.
18. Anonim: Resmi Gazete. Ulusal süt konseyi kuruluş ve çalışma esasları hakkında yönetmelik, Sayı 27006. Ankara, 2008.
19. Demir P, Aral S: Kars ili süt sanayi işletmelerinde üreti m ve sanayi entegrasyonunun ekonomik ve sosyo-ekonomik analizi. Kafk as Univ Vet Fak Derg, 16 (4): 585-592, 2010.

APA	GÜNLÜ A (2011). Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. , 101 - 106.
Chicago	GÜNLÜ Aytekin Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. (2011): 101 - 106.
MLA	GÜNLÜ Aytekin Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. , 2011, ss.101 - 106.
AMA	GÜNLÜ A Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. . 2011; 101 - 106.
Vancouver	GÜNLÜ A Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. . 2011; 101 - 106.
IEEE	GÜNLÜ A "Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği." , ss.101 - 106, 2011.
ISNAD	GÜNLÜ, Aytekin. "Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği". (2011), 101-106.

APA	GÜNLÜ A (2011). Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17(1), 101 - 106.
Chicago	GÜNLÜ Aytekin Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17, no.1 (2011): 101 - 106.
MLA	GÜNLÜ Aytekin Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.17, no.1, 2011, ss.101 - 106.
AMA	GÜNLÜ A Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2011; 17(1): 101 - 106.
Vancouver	GÜNLÜ A Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2011; 17(1): 101 - 106.
IEEE	GÜNLÜ A "Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği." Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17, ss.101 - 106, 2011.
ISNAD	GÜNLÜ, Aytekin. "Çiğ süt pazarlanmasında süt sanayi işletmelerinde firma yoğunlaşma oranlarının araştırılması: Burdur ili örneği". Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17/1 (2011), 101-106.