Yıl: 2021 Cilt: 35 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 243 - 257 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5505/deutfd.2021.05945 İndeks Tarihi: 19-08-2022

Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi

Öz:
Amaç: Araştırmada Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası dönemi yansıtan iki farklı zaman diliminde aşı tereddüdü konusunda belirlenen anahtar sözcükler aracılığı ile erişilebilen web sitelerinin içerikleri değerlendirilmiştir. Yöntem: Araştırma kapsamında Medical Subject Heedings (MeSH) kriterlerine göre belirlenen “aşı kararsızlığı”, “aşı tereddüdü” ve “aşı reddi” anahtar sözcükler ile Google arama motorunda tarama yapılmıştır. Tarama 1 Ocak 2019-20 Haziran 2019 ve 1 Ocak 2020-20 Haziran 2020 dönemlerini kapsamıştır. Bulgular: Araştırmada toplam 259 web sitesi içeriği incelenmiştir. İçeriğin 129’u ilk döneme ve 130’u ikinci döneme aittir. Arama yapılan dönemlerde web sitelerinin içeriklerinde COVID-19’un etkisi olan bir değişim saptanmamıştır. Her iki dönem için bulgular benzerdir ve aşı tereddüdü konusundaki literatür içeriği ile uyumludur. Sonuçlar: Araştırmanın temel amacını oluşturan COVID-19 öncesi ve sonrası dönemde erişilen web sitelerin içeriklerinde anlamlı bir farklılık görülmemiştir. COVID-19’un web sitelerinin içeriklerine olan etkilerinin analiz edilebilmesi ve içerikte yer alan yanlış bilgilere yanıt üretilebilmesi için ileriki dönemlerde de çalışmaların yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelime:

ANALYSIS OF THE WEB SITE CONTENT IN TERMS OF VACCINE HESITANCY/REFUSAL IN TWO DIFFERENT TIME PERIODS BEFORE AND AFTER NOVEL CORONAVIRÜS DISEASE (COVID-19)

Öz:
Objective: In the study, content analysis of the websites which were accessed via the keywords about vaccine hesitancy were performed for two different time periods including “before” and “after” the Novel Coronavirus Disease (COVID-19). Method: In this study, Google search was performed using the “vaccine hesitancy” and “vaccine refusal” keywords which were determined according to Medical Subject Headings (MeSH) criteria. Search was done for the time periods including January 1, 2019 - June 20, 2019 and January 1, 2020 - June 20, 2020. Results: In total, 259 website content was examined in the study. 129 of the content belongs to the first term and 130 of them to the second term. No change arising from the COVID-19 influence has been determined within the content of the websites. Results were similar for the two periods and they were thought to be compatible with the current scientific literature on the vaccine hesitancy. Conclusion: There was no significant difference in the content of the websites accessed before and after COVID-19, which was the main purpose of the study. Further studies are recommended to be conducted to analyze the COVID-19 influence on the website content and to respond to both misinformation and disinformation in the content.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Aşı portalı. [İnternet]. Aşı nedir? Nasıl etki eder? [Erişim tarihi 10 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genelbilgiler/49aşı nedir, nasıl etki eder.html
  • 2. Centers for Disease Control and Prevention. [İnternet]. Vaccines [Erişim tarihi 10 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/vaccines/vac gen/imzbasics. html
  • 3. World Health Organization. [İnternet]. Vaccines and immunization [Erişim tarihi 10 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.who.int/topics/vaccines/en/
  • 4. Aşı portalı. [İnternet]. Aşı takvimi [Erişim tarihi 14 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/asi takvimi/
  • 5. World Health Organization. [İnternet]. İmmunization [Erişim tarihi 13 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.who.int/immunization/sage/meetings/20 14/october/SAGE_working_group_revised_report_va ccine_hesitancy.pdf?ua=1
  • 6. World Health Organization. [İnternet]. İmmunization [Erişim tarihi 13 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.who.int/immunization/sage/meetings/20 17/october/2._target_immunity_levels_FUNK.pdf.
  • 7. Failure to vaccinate and vaccine failure. Nat Microbiol. 2019;4(5):725. doi: 10.1038/s41564 019 0450 5.
  • 8. World Health Organization. [İnternet]. Global Vaccine Action Plan [Erişim tarihi 14 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.who.int/immunization/global_vaccine_a ction_plan/gvap_2016_secretariat_report_hesitancy.p df
  • 9. World Health Organization. [İnternet]. Vaccine hesitancy: Agrowing challenge for immunization programmes [Erişim tarihi 14 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/18 08 2015 vaccine hesitancy a growing challenge forimmunization programmes
  • 10. Petrelli F, Contratti CM, Tanzi E, Grappasonni I. Vaccine hesitancy, a public health problem. Ann Ig. 2018;30(2):86 103. doi:10.7416/ai.2018.2200
  • 11. Aşı/Bağışıklama ve Aşı Güvenliği Bilgilendirme Web Sitesi. [İnternet]. Yeni Koronavirüs Hastalığı ve Çocukluk Çağı Rutin Aşılamalarında Gecikme Riski [Erişim Tarihi 10 Haziran 2020]. Erişim adresi: http://www.asihalksagligi.hacettepe.edu.tr/tr/yeni_ko ronavirus_hastaligi_covid19_ve_cocukluk_cag 60
  • 12. Santoli JM, Lindley MC, DeSilva MB, Kharbanda EO, Daley MF, Galloway L, et al. Effects of the COVID 19 Pandemic on Routine Pediatric Vaccine Ordering and Administration United States, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69:591–593. doi: 10.15585/mmwr.mm6919e2.
  • 13. Medscape [İnternet]. COVID 19 Fears Tied to Dangerous Drop in Child Vaccinations [Erişim tarihi 13 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.medscape.com/viewarticle/930367
  • 14. Aşı portalı. [İnternet]. COVID 19 Pandemisi ve Aşılama. [Erişim tarihi 14 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genelbilgiler/ 57covi%CC%87d 19 pandemisi vea% C5%9F%C4%B1lama.html
  • 15. Yüksel D, Tolon, M. Dijital Pazarlama Stratejisi Olarak Arama Motoru Optimizasyonu (Seo). International Journal of 3D Printing Technologies and Digital Industry, 2019;3(3):236 43.
  • 16. National Library of Medicine.[Internet]. Medical Subject Headings. [Erişim tarihi 14 Haziran 2020]. Erişim adresi: https://www.nlm.nih.gov/mesh/meshhome.html
  • 17. Paterson P, Meurice F, Stanberry LR, Glismann S, Rosenthal SL, Larson HJ. Vaccine hesitancy and healthcare providers. Vaccine. 2016;34(52):6700 6. doi: 10.1016/j.vaccine.2016.10.042.
  • 18. Succi RCM. Vaccine refusal what we need to know. J Pediatr (Rio J). 2018;94(6):574 581. doi: 10.1016/j.jped.2018.01.008.
  • 19. Danielson L, Marcus B, Boyle L. Special Feature: Countering Vaccine Misinformation. Am J Nurs. 2019; 119(10):50 5. doi:10.1097/01.NAJ.0000586176.77841.86.
  • 20. Repalust A, Šević S, Rihtar S, Štulhofer A. Childhood vaccine refusal and hesitancy intentions in Croatia: insights from a population based study. Psychol Health Med. 2017;22(9):1045 55. doi:10.1080/13548506.2016.1263756
  • 21. Tafuri S, Gallone MS, Gallone MF, Zorico I, Aiello V, Germinario C. Communication about vaccinations in Italian websites: a quantitative analysis. Hum Vaccin Immunother. 2014;10(5): 1416–20. doi:10.4161/hv.28268
  • 22. Stahl JP, Cohen R, Denis F, Gaudelus J, Martinot A, Lery T, Lepetit H. The impact of the web and social networks on vaccination. New challenges and opportunities offered to fight against vaccine hesitancy. Med Mal Infect. 2016;46(3):117 22. doi: 10.1016/j.medmal.2016.02.002.
  • 23. Davies P, Chapman S, Leask J. Antivaccination activists on the world wide web. Arch Dis Child 2002;87(1):22–5.
  • 24. Bağcı Z, Kozanhan B, Tutar MS. Readability of Patient Education Texts Presented on the Internet Related to Vaccines. Journal of Pediatric Infectious Diseases 2019; 14(04): 180 185 DOI: 10.1055/s 0039 1685522
  • 25. Babaoff C, DʹAuria JP. Googling for Information About Alternative Vaccination Schedules. J Pediatr Health Care. 2015;29(4):379 84. doi:10.1016/j.pedhc.2015.04.012.
  • 26. Utkualp N, Akansel N, Yıldız H. Türkçe Web Sayfalarında Kadın Sağlığı ile İlgili Bilgilerin Değerlendirilmesi. ACU Sağlık Bil Derg 2020; 11(2):316 20.
  • 27. Can A, Sönmez E, Özer F, Ayva G, Bacı H, Kaya H ve ark. Sağlık arama davranışı olarak internet kullanımını inceleyen bir araştırma. Cumhuriyet Medical Journal. 2014;36(4):486 94. doi:10.7197/cmj.v36i4.5000066422.
  • 28. Erkekoğlu P, Köse SBE, Balcı A, Yirün A. Aşı Kararsızlığı ve COVID 19’un Etkileri. J Lit Pharm Sci. 2020;9(2):208 20. doi: 10.5336/pharmsci.2020 76102.
  • 29. Ki̇lit D, Eke E. Bireylerin Sağlık Bilgisi Arama Davranışlarının Değerlendirilmesi: Isparta İli Örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2019; 22(2):401 36.
APA ÇAKMAKCI KAYA E, Yucel Ozden K, ERİK H, ASLAN D (2021). Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. , 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
Chicago ÇAKMAKCI KAYA EBRU,Yucel Ozden Kamer Billur,ERİK Hanife Ece,ASLAN DILEK Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. (2021): 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
MLA ÇAKMAKCI KAYA EBRU,Yucel Ozden Kamer Billur,ERİK Hanife Ece,ASLAN DILEK Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. , 2021, ss.243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
AMA ÇAKMAKCI KAYA E,Yucel Ozden K,ERİK H,ASLAN D Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. . 2021; 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
Vancouver ÇAKMAKCI KAYA E,Yucel Ozden K,ERİK H,ASLAN D Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. . 2021; 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
IEEE ÇAKMAKCI KAYA E,Yucel Ozden K,ERİK H,ASLAN D "Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi." , ss.243 - 257, 2021. 10.5505/deutfd.2021.05945
ISNAD ÇAKMAKCI KAYA, EBRU vd. "Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi". (2021), 243-257. https://doi.org/10.5505/deutfd.2021.05945
APA ÇAKMAKCI KAYA E, Yucel Ozden K, ERİK H, ASLAN D (2021). Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 35(3), 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
Chicago ÇAKMAKCI KAYA EBRU,Yucel Ozden Kamer Billur,ERİK Hanife Ece,ASLAN DILEK Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 35, no.3 (2021): 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
MLA ÇAKMAKCI KAYA EBRU,Yucel Ozden Kamer Billur,ERİK Hanife Ece,ASLAN DILEK Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.35, no.3, 2021, ss.243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
AMA ÇAKMAKCI KAYA E,Yucel Ozden K,ERİK H,ASLAN D Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2021; 35(3): 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
Vancouver ÇAKMAKCI KAYA E,Yucel Ozden K,ERİK H,ASLAN D Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2021; 35(3): 243 - 257. 10.5505/deutfd.2021.05945
IEEE ÇAKMAKCI KAYA E,Yucel Ozden K,ERİK H,ASLAN D "Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi." Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 35, ss.243 - 257, 2021. 10.5505/deutfd.2021.05945
ISNAD ÇAKMAKCI KAYA, EBRU vd. "Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) öncesi ve sonrası iki farklı dönemde web site içeriklerinin aşı tereddüdü/reddi açısından incelenmesi". Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 35/3 (2021), 243-257. https://doi.org/10.5505/deutfd.2021.05945