Yıl: 2022 Cilt: 26 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 179 - 191 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5152/JSSI.2022.547727 İndeks Tarihi: 04-09-2022

Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları

Öz:
Kronik hastalıklar arasında yer alan kanser, görülme sıklığı olarak dünyada kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer almaktadır. Hücrelerin anormal çalışması ve çoğalmasının sonucu olarak ortaya çıkan kanser, bireyleri psikolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel açıdan etkilemektedir. Bu sebeple, kanser hastalığı incelenir ken, tıbbi yönü ile birlikte, bireyi ve toplumu etkileyen yönleriyle ele almak hastalığın sürecinin anlaşılmasında daha kapsamlı bilgilere ulaşılması açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, bireylerin kanser hasta lığı ile ilgili algılarının değerlendirilmesidir. Bu amaçla yapılan alan araştırması kapsamında Bursa il merkezinde kanser hastası ve yakını 502 birey, kanser hastası olmayan 508 birey olmak üzere toplam 1010 bireye ulaşıl mıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan ‘Kanser Algısı Anketi’ uygulanmıştır. Anketin birinci bölümünde katılımcıların sosyo-demografik özeliklerine ilişkin 8 soru; ikinci bölümde kanser hastalığına ilişkin 8 soru ve üçüncü bölümde 5’li likert ölçeği üzerine yerleştirilen 30 ifade yer almıştır. Araştırma verileri faktör analizine tabi tutularak bireylerin kanser hastalığı ilişkin algıları ‘hekimlere güven duyma’, ‘umutsuzluk ve güvensizlik’, ‘kanser farkındalığı’, ‘hastalık bilinci’, ‘moral ve desteğin önemi’ ve ‘tedaviyi mümkün görme’ alt boyutları üzerinden değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların, kanser algısı ölçeğinde yer alan 30 ifadeye ilişkin toplam Cronbach’s alfa katsayısının 0,744 olduğu görülmektedir. Bu alt boyutlar; ‘hekimlere güven duyma’ (0,799), ‘umutsuzluk ve güvensizlik’ (0,749), ‘kanser farkındalığı’ (0,732), ‘hastalık bilinci’ (0,782) ve ‘tedaviyi mümkün görme’ (0,728) olup; bu alt boyutlarda Cronbach’s alfa katsayısının değerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Kanser hastası ve yakınları ile kanser hastası olmayanların alt boyut puanları karşılaştırıldığında; kanser hastası ve yakınlarının ‘hekimlere güven duyma’, ‘umutsuzluk ve güvensizlik’, ‘kanser farkındalığı’, ‘hasta lık bilinci’, ‘tedaviyi mümkün görme’ alt boyutlarında kanser hastası olmayanlara göre daha yüksek puan aldık ları tespit edilmiştir. Her iki grupta da ‘moral ve desteğin önemi’ (0,707) alt boyutunda farklılık bulunamamıştır. Araştırma sonucunda ayrıca cinsiyet, medeni durum, eğitim ve çalışma durumları demografik değişkenlere göre karşılaştırılmış ve bazı değişkenlerde anlamlı farklılıklar belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Individuals' Perceptions of Cancer Disease

Öz:
Cancer, which is amongthechronicdiseases, rankssecondaftercardiovasculardiseasesallovertheworld. Thisdis ease, which is theresult of abnormalfunctioningandproliferation of cells, affectssocietypsychologically, econom icallyandsocio-culturally. Forthisreason, or this reason, while examining the cancer disease, it is important to consider the aspects that affect the individual and society, together with its medical aspect, in order to reach more comprehensive information in understanding the process of the disease. The aim of this study is to evalu ate the perceptions of individuals about cancer. Within the scope of the field research conducted for this purpose, a total of 1010 individuals, 502 individuals with cancer and their relatives, and 508 individuals without cancer, were reached in the city center of Bursa. As a data collection tool, the 'Cancer Perception Questionnaire' prepared by the researcher was applied. In the first part of the questionnaire, 8 questions about the sociodemographic characteristics of the participants; In the second part, there were 8 questions about cancer and in the third part, 30 statements on a 5-point Likert scale. The research data were subjected to factor analysis and individuals' perceptions of cancer disease were evaluated through the sub-dimensions of "trust in physicians", "hopeless ness and insecurity", "cancer awareness", "awareness of the disease", "importance of morale and support" and "seeing treatment possible". As a result of theresearch, it is seenthatthe total Cronbach'salphacoefficientforthe 30 expressions in thecancerperceptionscale of theparticipants is 0.744. These sub-dimensions are; 'confidence in physicians' (0.799), 'hopelessness and insecurity' (0.749), 'cancer awareness' (0.732), 'disease awareness' (0.782) and 'seeing treatment as possible' (0.728); Cronbach's alpha coefficient was found to be high in these sub-dimen sions. When the sub-dimension scores of cancer patients and their relatives and non-cancer patients were com pared; cancer patients and their relatives in the sub-dimensions of 'trust in physicians', 'hopelessness and insecu rity', 'cancer awareness', 'disease awareness', and 'seeing treatment possible'. When the sub-dimension scores of cancer patients and their relatives and non-cancer patients were compared; It has been determined that cancer patients and their relatives have higher scores in the sub-dimensions of "trust in physicians", "hopelessness and insecurity", "cancer awareness", "awareness of the disease", "seeing treatment possible" than those who do not have cancer. No difference was found in the 'importance of morale and support' (0.707) sub-dimension in both groups. As a result of the research, gender, marital status, education and employment status were compared according to demographic variables and significant differences were determined in some variables.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA KAYA A, EKE E, ABA G (2022). Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. , 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
Chicago KAYA ASLI,EKE ERDAL,ABA GÖKHAN Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. (2022): 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
MLA KAYA ASLI,EKE ERDAL,ABA GÖKHAN Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. , 2022, ss.179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
AMA KAYA A,EKE E,ABA G Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. . 2022; 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
Vancouver KAYA A,EKE E,ABA G Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. . 2022; 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
IEEE KAYA A,EKE E,ABA G "Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları." , ss.179 - 191, 2022. 10.5152/JSSI.2022.547727
ISNAD KAYA, ASLI vd. "Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları". (2022), 179-191. https://doi.org/10.5152/JSSI.2022.547727
APA KAYA A, EKE E, ABA G (2022). Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. Current perspectives in social sciences (Online), 26(2), 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
Chicago KAYA ASLI,EKE ERDAL,ABA GÖKHAN Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. Current perspectives in social sciences (Online) 26, no.2 (2022): 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
MLA KAYA ASLI,EKE ERDAL,ABA GÖKHAN Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. Current perspectives in social sciences (Online), vol.26, no.2, 2022, ss.179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
AMA KAYA A,EKE E,ABA G Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. Current perspectives in social sciences (Online). 2022; 26(2): 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
Vancouver KAYA A,EKE E,ABA G Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları. Current perspectives in social sciences (Online). 2022; 26(2): 179 - 191. 10.5152/JSSI.2022.547727
IEEE KAYA A,EKE E,ABA G "Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları." Current perspectives in social sciences (Online), 26, ss.179 - 191, 2022. 10.5152/JSSI.2022.547727
ISNAD KAYA, ASLI vd. "Bireylerin Kanser Hastalığına İlişkin Algıları". Current perspectives in social sciences (Online) 26/2 (2022), 179-191. https://doi.org/10.5152/JSSI.2022.547727