ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI

ILGAR, Rüştü

ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI

Rüştü ILGAR (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Coğrafya Öğretmenliği, Çanakkale , Türkiye)

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik)

38 6

Yıl: 2022 Cilt: 21 Sayı: 82 Sayfa Aralığı: 459 - 479 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-09-2022

ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI

Öz:

Bu araştırma Çanakkale şehri özelinde yeşil alan algısı ve yeşil alanlara olan gereksinimlere yönelik gerçekleştirilmiş uygulamalı bir çalışmadır. Çanakkale şehrinde çok sayıda park alanı bulunmaktadır. Çalışmada yeşil alan ve park algısını ve ihtiyacını ölçmek için, Çanakkale’nin 7 mahallesinde toplam 248 kişiyle yüz yüze anket şeklinde veri toplanarak gerçekleştirilmiştir. Bu anketlerin 227’si değerlendirmeye alınmıştır. Değerlendirmeye alınan anketlerin 107’si kadın, 120’si erkekten oluşmuştur. Çanakkale’de hali hazırda bulunan toplam açık-yeşil alanların alanı 11 746.92 dekar (1.174.692 m2)’ dır. Bu miktar ile kişi başına düşen yeşil alan oranı 9,5 m2 olup, uluslararası normlarda olduğu tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucu Çanakkale şehrindeki yeşil alanların 234 adet semt parkı, 9 adet kent parkı, 129 adet ağaçlık, 65 adet refüj ve kavşak, 5 adet piknik alanı ve 5 adet mezarlık bulunmaktadır. Araştırma sonuçları Çanakkale şehri park ve yeşil alan kullanıcıların ihtiyaç ve isteklerini karşılama düzeylerini, yeni park ve yeşil alanlara ihtiyaç gereksinimlerini ortaya koymaktadır. Çanakkale halkı genel olarak parkları yeterli görse de bunlara erişim ve kullanım konusunda problem yaşamaktadır. Yeşil alanlara ulaşım sonrası çevresinde yeterli otopark olmaması bir diğer sorundur. Halkın oldukça önemli kısmı parkların güvensiz olduğu ve temiz olmadığını düşünmektedir. Özellikle ankete katılan bireylerin verdiği cevaplardan anlaşıldığına göre, eğitim düzeyi arttıkça beklentiler yükselmekte ve memnuniyetsizlik artmaktadır.

Anahtar Kelime:

PERCEPTION AND AWARENESS OF PEOPLE LIVING IN ÇANAKKALE CITY RELATED TO URBAN GREEN AREAS

Öz:

This research is an applied study about showing the perception level and necessity of green fields in Çanakkale. There are lots of parks and green areas in Çanakkale Centre District. To measure this perception and necessity; we executed a face-to-face survey to 248 people in seven neighbourhood in Çanakkale city. But only 227 of these surveys were evaluated. In this evaluated surveys we have 107 women and 120 men. Open green-fields in Çanakkale already reached as 11 746.92 dekar (1.174.692 m2). There is a 9,5 m2 green field for each person in total quantity which match international standards. A results for researches conducted we have a number of 234 district park, 9 city park, 129 green field, 65 refuges and intersections, 5 picnic site and 5 green fields countable as cemetery. The results of the study reveal the needs and demands and the need for new parks and green areas in the central district of Çanakkale. Although the people of Çanakkale think about the parks as sufficient, but they have problems to reach them. The problem is that there is a lack of parking around the green areas after transportation. Most of the people think that the parks are unsafe and not clean. According to the answers given by the individuals participating in the questionnaire that as the education level increases, expectations are rising and dissatisfaction is increasing.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

3194 Sayılı İmar Kanunu ve İlgili Yönetmelik (2000). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü, Ankara
Aksoy, Y. (2014). Türkiye’de yeşil alanlarla ilgili yasal düzenlemeler. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 13 (26), 1-20.
Aksoy, Y. ve Akpınar, A. (2011). Yeşil alan kullanımı ve yeşil alan gereksinimi üzerine bir araştırma, İstanbul ili Fatih ilçesi örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 20, 81-96.
Alkan, Y. (2020). Aktif yeşil alan olanaklarının verimlilik açısından değerlendirilmesi: Çanakkale örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 21(1), 37-44.
Alkay E., Ocakçı M. (2003). Kentsel yeşil alanların ekonomik değerlerinin ölçülmesinde kullanılabilecek yöntemlerin irdelenmesi. İTÜ Dergisi A: Mimarlık, Planlama, Tasarım, 2(1), 60-68.
Altay, E. E. ve Batman, Z.P. (2019). Açık ve yeşil alanların çok ölçütlü algı değerlendirmesi, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, vol.21, no.3, pp.655-664.
Ayaşlıgil T., (1997). Kent gelişim sürecinde açık ve yeşil mekan gereksiniminin Çanakkale örneğinde İncelenmesi. İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul, Yök Veritabanı Tez No:66317
Bekci B, ve Taşkan G (2012). Açık yeşil alanlardaki kent donatılarının kişisel mekan uzaklığına etkisi: Bartın kenti örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14 (22), 61-71.
Bilgili B. C. (2013). Çankırı kent kamusal yeşil alanlarının yeterliliğinin ulaşılabilirlik yönünden değerlendirilmesi. Tekirdağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2
Cranz G. (1982). The politics of park design:a history of urban parks in America. Cambridge, MA: MIT Press Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2018). Brifing Raporu.
Çanakkale Park ve Bahçeler Müdürlüğü (2018). 2017 Park ve Bahçeler Müdürlüğü Verileri
Çelik F. (2018). Kentsel açık-yeşil alanlarda güvenlik. Kent Araştırmaları Dergisi (Journal of Urban Studies), 23(9): 58-94.
Dai D. (2011). Racial/ethnic and socioeconomic disparities in urban green space accessibility: where to intervene? Land Scape and Urban Planning, 102 (2011), pp. 234-244
Demir, Z., Kırkık A. P.; Hüzze Ö. (2015). Kentsel Yeşil Alanların Düzce Akçakoca Örneğinde Ulaşılabilirlik BRobertsakımından İrdelenmesi, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi. 3 (1): 272-282
Doygun H. ve İlter A. (2007). Kahramanmaraş kentinde mevcut ve öngörülen aktif yeşil alan yeterliliğinin incelenmesi. Ekoloji Dergisi, 17, 65: 21-27.
Doygun H., Atmaca M., Zengin M. (2015). Kahramanmaraş’ta kentleşme ve yeşil alan varlığındaki zamansal değişimlerin incelenmesi. KSÜ Doğa Bil. Dergisi, 18(4): 55-61.
Erduran F. ve Dilek E. F. (2008). Çanakkale Kenti Rekreasyon Olanakları ve Öneriler, Çanakkale Kenti Çevre Sorunları Sempozyumu, 5-6 Haziran 2008, ÇOMÜ, Çanakkale
Erdönmez Ö. M. (2007). İlköğretim okul bahçelerinde peyzaj tasarım normları. İstanbul Orman Fakültesi Dergisi, 1 (57), 108-120.
Ertürk F. ve Yılmaz 0. (2016). Çanakkale kent merkezindeki kamusal açık yeşil alanlardan okul bahçelerinin yeterlilikleri üzerine bir araştırma. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2:2, 45-55
European Commission (2013). Building a green ınfrastructure for Europe, EU publications, Belgium, p.24, ISBN 978-92-33428-3
F. Tuzcuoğlu (2013). Türkiye’de Üniversite Öğrencilerinin Kentsel Yeşil Alanlarla İlgili Algı ve Farkındalıkları: Sakarya Üniversitesi Örneği, Sakarya İktisat Dergisi, Vol.2 - pp.47-81
Gül A. ve Küçük V. (2001). Kentsel açık ve yeşil alanlar ve Isparta kenti örneğinde irdelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, Sayı: 2, Yıl: 2001, 27-48.
Karadağ A. ve Mirioğlu G. (2012). Bayraklı kentsel dönüşüm projesi üzerine coğrafi değerlendirmeler, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 57:21 32
Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
Korgavuş B. ve Ersoy M. (2015). Kadıköy ilçesi kentsel açık ve yeşil alanlarının olası İstanbul depreminde yeterliliğinin irdelenmesi. Uluslararası Burdur Deprem ve Çevre Sempozyumu 7-9 May 2015, Burdur
Korkut A, Kiper T, Üstün Topal T (2017). Kentsel Yeşil Alanlara Yönelik Ekolojik Farkındalık: Tekirdağ Örneği, 5th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science 29-30 September 2017 (ISITES2017, Baku- Azerbaijan)
Kiper, T. ve Öztürk, A. G. (2011). Kent ormanlarının rekreasyonel kullanımı ve yerel halkın farkındalığı: Edirne Kent (İzzet Arseven) Ormanı Örneği, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2)
Köksaldı E. ve Asilsoy B. (2020). Kent parklarında kullanıcı algısı: Lefkoşa Çağlayan Parkı, Yakın Mimarlık Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, s.1-21
Manavoğlu E. ve Ortaçeşme V. (2016). Antalya kenti yeşil alanlarının çok ölçütlü analizi ve planlama stratejilerinin geliştirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28 (1)
Morar T., Radoslav R., Spiridon L. C., Pacurar L. (2014). Assessing accessibility to green space using gis. Transylvanian Review of Administrative Sciences, No. 42, pp. 116- 139.
Özbilen A. (1991). Kent içi açık alanlar ve dağılımı, tarihi eserler ve gelişen yeni yapılaşma. K.T.Ü. Orman Fakültesi, Genel Yayın No:155,F.Y.N: 17, Trabzon,
Özcan K. (2006). Sürdürülebilir kentsel gelişmede açık-yeşil alanların rolü Kırıkkale, Türkiye örneği. Ekoloji Dergisi, 15, 60: 37- 45.
Öztürk S. ve Özdemir Z. (2013). Kentsel açık ve yeşil alanların yaşam kalitesine etkisi Kastamonu örneği. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2013, 13 (1): 109-116
Polat A. T., Önder S. (2004). Kent parkı kavramı ve Konya kenti için bir kent parkı örneği. S. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(34):76-86
Sarı, D. (2019). İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 20(2), 181-192.
Söğüt Z. (2005). Kentiçi yeşil yollar ve Adana örneği. A.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1), 113-124
Uğur A. ve Aliağaoğlu A. (2019). Şehir Coğrafyası, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara
Yenice M. S. (2012). Kentsel yeşil alanlar için mekânsal yeterlilik ve erişebilirlik analizi; Burdur örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13: 41-47.
Yuen B. (1996). Creating the garden city: The Singapore experience. National University of Singapore, Urban Studies, 33 (6), 955-970.
İnternet Sayfaları:
URL1: https://www.urbanespora.es/en/the-8-benefits-of-spreading-green-spaces-in-cities/ Erişim Tarihi: 12.08.2021).
URL2: https://www.medicalnewstoday.com/articles/327177 Erişim Tarihi: 12.08.2021).
URL3: http://www.csb.gov.tr/projeler/sehirciliksurasi/index.php?Sayfa=sayfa&Tur=ustmenu &Id=874 (Erişim Tarihi: 24.03.2020).
URL4: https://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS?contextual=default (Erişim Tarihi: 26.03.2020).

APA	ILGAR R (2022). ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. , 459 - 479.
Chicago	ILGAR Rüştü ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. (2022): 459 - 479.
MLA	ILGAR Rüştü ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. , 2022, ss.459 - 479.
AMA	ILGAR R ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. . 2022; 459 - 479.
Vancouver	ILGAR R ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. . 2022; 459 - 479.
IEEE	ILGAR R "ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI." , ss.459 - 479, 2022.
ISNAD	ILGAR, Rüştü. "ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI". (2022), 459-479.

APA	ILGAR R (2022). ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 21(82), 459 - 479.
Chicago	ILGAR Rüştü ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 21, no.82 (2022): 459 - 479.
MLA	ILGAR Rüştü ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.21, no.82, 2022, ss.459 - 479.
AMA	ILGAR R ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2022; 21(82): 459 - 479.
Vancouver	ILGAR R ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2022; 21(82): 459 - 479.
IEEE	ILGAR R "ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 21, ss.459 - 479, 2022.
ISNAD	ILGAR, Rüştü. "ÇANAKKALE ŞEHRİNDE YAŞAYANLARIN ŞEHRİN YEŞİL ALANLARINA YÖNELİK ALGI VE FARKINDALIKLARI". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 21/82 (2022), 459-479.