SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ
Yıl: 2020 Cilt: 12 Sayı: 23 Sayfa Aralığı: 535 - 549 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14784/marufacd.785241 İndeks Tarihi: 29-09-2022
SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ
Öz: Bu çalışmada 2010:1–2020:1 periyodu için çeyrek dönem verileri kullanılarak; Türkiye’de enflasyon, ihra- cat, ithalat ve sanayi üretim endeksinin, BIST-100 endeksi üzerindeki uzun dönemli etkisi araştırılmıştır. BIST- 100 endeksini temsil eden LBIST serisinin bağımlı; enflasyonu temsil eden LE, ihracatı temsil eden LIHR, it- halatı temsil eden LITH ve sanayi üretim endeksini temsil eden LSAN serilerinin ise bağımsız değişken olduğu ARDL modeli kurulmuştur. Elde edilen bulgularda uzun dönemde; enflasyon, ihracat ve sanayi üretim endeksi- nin, BIST-100 Endeksini pozitif yönlü; ithalatın ise negatif yönlü olarak etkilediği saptanmıştır.
Anahtar Kelime: EFFECT OF SELECTED MACROECONOMIC VARIABLES ON BIST-100 INDEX: A CAUSALITY ANALYSIS ON TURKEY
Öz: In this study, using quarterly data for the period 2010: 1–2020: 1; long-term impact of Turkey’s inflation, exports, imports and industrial production index on BIST 100 was researched. ARDL model was established in which the LBIST series representing the BIST-100 index was found to be dependent variable; LE series repre- senting inflation, LIHR series representing export, LITH series representing import and LSAN series represen- ting industrial production index were found to be independent variables. In the findings obtained it was deter- mined that, in long term, export and industrial production index affected BIST-100 index positively whereas import affected it negatively.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ALPER, Değer & KARA, Esen (2017), “Borsa İstanbul’da Hisse Senedi Getirilerini Etkileyen Makroekonomik Faktörler: BIST Sınai Endeksi Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bi- limler Fakültesi Dergisi, 22(3), ss. 713-730.
- ATARODI, Sanaz, DEHGHAN, Abdolmajid, & ASGARI, Mohammadreza (2018), “The Effect of Exchange Rate Fluctuations and Oil Prices on the Export-Oriented Industries of the Country’s Capital Market (Case Study: Stock Companies of Petrochemical Industry)”, International Journal of Economics and Financial Issues, 8(1), pp. 136–142.
- BARANIDHARAN, S & VANITHA, Selvaraj (2016), “The Effect of Macroeconomic and Financial Related Va- riables on Stock Market Capitalization of Global Growth Generator Countries”, Journal of Contemporary Management Research, 10(1), pp. 1-27.
- BOZKURT, İbrahim, ÖKSÜZ, Sezer & KARAKUŞ, Rıfat (2015), “Finansal Tablo İlanlarının Hisse Getirileri Üzerindeki Etkisi: BIST’de Ampirik Bir Uygulama”, Maliye Finans Yazıları, 103, ss. 113-140.
- COOK, Timothy & HAHN, Thomas (1988), “The Information Content of Discount Rate Announcements and Their Effect on Market Interest Rates”, Journal of Money, Credit, and Banking, 20(2), 1988, pp. 167-180.
- DICKEY, David A. & FULLER, Wayne A. (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74(366), pp. 427-431.
- FAMA, Eugene.F. (1970), “Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Works”, Journal of Fi- nance, 25(2), pp. 383-417.
- FAMA, Eugene (1981), “Stock Returns, Real Activity, Inflation, and Money”, American Economic Review, 71, pp. 545-565.
- GUTIERREZ, Juan P. & VIANNA, Andre C. (2020), “Price Effects of Steel Commodities on Worldwide Stock Market Returns”, North Amerıcan Journal of Economıcs and Fınance, 51, pp. 1-13.
- GÜLER, Sevinç, & NALIN, Halime T. (2014), “The Determinants of Stock Market Returns: An ARDL Investi- gation on Borsa Istanbul”, Romanian Economic Journal, 17(51), pp. 3-23.
- HSING, Yu (2011), “Effects of Macroeconomic Variables on the Stock Market: The Case of the Czech Republic”, Theoretical and Applied Economics, 7(560), pp. 54-64.
- HONG, Hui, O’BRIEN, Fergal & RYAN, James (2014), “Inflation and the Subsequent Timing of the Chinese Stock Market”, Asian Academy of Management Journal of Accounting & Finance, 10(2), pp. 13-35.
- JAREÑO, Francisco, FERRER, Roman, & MİROSLAVOVA, Stanislava (2016), “US Stock Market Sensitivity To İnterest And İnflation Rates: A Quantile Regression Approach”, Applied Economics, 48(26), pp. 2469- 2481.
- KAYA, Emine & UĞURLU, Süleyman (2016), “Seçili Bazı Makroekonomik Değişkenler ve Hisse Senedi Piyasası Arasındaki Dinamik Etkileşim: BIST 100 için Ekonometrik Bir Yaklaşım”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, ss. 1-13.
- KÖK, Dündar & UYĞUR, M. Emre (2014), “Finansal Piyasalarda Fiyat Etkileşimi: BİST 100 ve Seçilmiş Finan- sal Göstergeler İçin VAR Analizi”, Pamukkale Üniversitesi İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, ss. 1-23.
- KUWORNU, John K. M. (2012), “Effect of Macroeconomic Variables on the Ghanaian Stock Market Returns: A Co-Integration Analysis”, Agris on-Line Papers in Economics & Informatics, 4 (2), pp. 15-26.
- KUZU, Sultan (2017), “Petrol Fiyatları ve Bazı Makro Ekonomik Değişkenlerin Borsa İstanbul’da Yer Alan Bir- takım Endeksler Üzerindeki Etkisinin Araştırılması”, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İkti- sadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), ss. 579-599.
- MAHDAVI, Saeid & SOHRABIAN, Ahmad (1991), “The Link between the Rate of Growth of Stock Prices and the Rate of Growth of GNP in the United States: A Granger Causality Test”, American Economist, 35(2), pp. 41-49.
- NGUYEN, My-Linh Thi & BUI, Toan Ngoc (2019), “Stock market, real estate market, and economic growth: an ARDL approach”, Investment Management & Financial Innovations, 16(4), pp. 290-302.
- OTIENO, Donald A., NGUGI, Rose W. & MURIU, Peter W. (2019), “The impact of inflation rate on stock mar- ket returns: evidence from Kenya”, Journal of Economics & Finance, 43(1), pp. 73-90.
- PALMER, Michael (1970), “Money Supply, Portfolio Adjustments and Stock Prices”, Financial Analyst Journal, 26, pp. 19-22.
- PESARAN M. Hashem, SHIN, Yongcheol, & SMITH, Richard, J. (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), pp. 289-326.
- SAMSI, Siti Muliana, CHEOK, Cheong Kee, & ZARINAH, Yusof (2019), “Financial Crisis, Stock Market and Economic Growth : Evidence from ASEAN-5”, Journal of Southeast Asian Economies, 36(1), pp. 37-56.
- SEVİNÇ, Erkan (2014), “Makroekonomik Değişkenlerin, BİST-30 Endeksinde İşlem Gören Hisse Senedi Ge- tirileri Üzerindeki Etkilerinin Arbitraj Fiyatlama Modeli Kullanarak Belirlenmesi”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 43(2), ss. 271-292.
- SMIRLOCK, Michael & YAWITZ, Jess (1985), “Asset Returns, Discount Rate Changes, and Market Efficiency”, Journal of Finance, 40(4), pp. 1141-1158
- SOLNIK, Buruno (1987), “Using Financial Prices to Test Exchange Rate Models: A Note”, Journal of Finance, 42, pp. 141-149.
- ŞENGÖNÜL, Ahmet, KARADAŞ, Hacı Ahmet & KOŞAROĞLU, Şerife Merve (2018), “Makroekonomik De- ğişkenler ve Finansal Değişkenlerin Uzun Dönem İlişkisi: SVAR Analizi”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 12(1), ss. 63-85.
- THORBECKE, Willem (1997), “On Stock Returns and Monetary Policy”, The Journal of Finance, LII(2), pp. 635-654.
- TWEREFOU, Kwabena D., ABBEY, Emmanuel, CODJOE, Emmanuel A. & NGOTHO, Peter S. (2019), “Im- pact of Stock Market Development on Economic Growth: Evidence from Selected Sub-Saharan African Countries”, Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 67(4), pp. 1071-1083.
- VIETHA, Devia S.S. (2019), “The Correlation of Exchange Rate and Inflation and Its Effect on Stock Markets. Case Study on Consumer Good Index Indonesia: 2004 – 2017”, Academic Journal of Economic Studies, 5(2), 32-44.
- VO, Quy Thi (2019), “Export performance and stock return: A case of fishery firms listing in Vietnam Stock markets”, Journal of Asian Finance, Economics and Business, 6(4), pp. 37-43.
| APA | Okşak Y, Sarıtaş T (2020). SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. , 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| Chicago | Okşak Yüksel,Sarıtaş Tufan SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. (2020): 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| MLA | Okşak Yüksel,Sarıtaş Tufan SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. , 2020, ss.535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| AMA | Okşak Y,Sarıtaş T SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. . 2020; 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| Vancouver | Okşak Y,Sarıtaş T SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. . 2020; 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| IEEE | Okşak Y,Sarıtaş T "SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ." , ss.535 - 549, 2020. 10.14784/marufacd.785241 |
| ISNAD | Okşak, Yüksel - Sarıtaş, Tufan. "SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ". (2020), 535-549. https://doi.org/10.14784/marufacd.785241 |
| APA | Okşak Y, Sarıtaş T (2020). SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 12(23), 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| Chicago | Okşak Yüksel,Sarıtaş Tufan SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 12, no.23 (2020): 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| MLA | Okşak Yüksel,Sarıtaş Tufan SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, vol.12, no.23, 2020, ss.535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| AMA | Okşak Y,Sarıtaş T SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi. 2020; 12(23): 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| Vancouver | Okşak Y,Sarıtaş T SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi. 2020; 12(23): 535 - 549. 10.14784/marufacd.785241 |
| IEEE | Okşak Y,Sarıtaş T "SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ." Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 12, ss.535 - 549, 2020. 10.14784/marufacd.785241 |
| ISNAD | Okşak, Yüksel - Sarıtaş, Tufan. "SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ". Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 12/23 (2020), 535-549. https://doi.org/10.14784/marufacd.785241 |
