Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

ÇOKLUK, Ömay; YILMAZ, Kürşad; ALTINKURT, Yahya

Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Kürşad YILMAZ, (Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi Teftiş Planlama ve Ekonomi Anabilim Dalı, Kütahya, Türkiye)

Yahya ALTINKURT, (Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Kütahya, Türkiye)

Ömay ÇOKLUK (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ölçme ve Değerlendirme Bölümü, Eğitim İstatistiği ve Araştırma Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

26 0

Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 335 - 350 Metin Dili: Diğer İndeks Tarihi: 29-07-2022

Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eğitim inançlarını belirlemede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Ölçek, uzman görüşü, anlaşılabilirliğin değerlendirmesi gibi çalışmalardan sonra 154 öğretmen ve 305 öğretmen adayı olmak üzere toplam 459 kişiden oluşan bir örneklem üzerinde uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğinin belirlenmesi için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin; Daimici, Esasici, İlerlemeci, Yeniden Kurmacı ve Varoluşçu Eğitim felsefelerini içeren beş alt boyuttan ve beşli Likert tipi 40 maddeden oluştuğu belirlenmiştir. Söz konusu ölçekte yer alan maddelerin faktör yük değerleri 0.42 ile 0.74; madde toplam korelasyonları 0.22 ile 0.90; güvenirlik katsayıları ise 0.70 ile 0.91 arasında değişmektedir. Ayrıca ölçeğin beş faktörlü yapısı, doğrulayıcı faktör analizi ile de doğrulanmaktadır. Bu çalışmadan elde edilen bulgular sonucunda, Eğitim İnançları Ölçeği'nin öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin eğitim inançlarının belirlenmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Arkonaç, S. A. (2001). Sosyal psikoloji. Ankara: Alfa.
Atay, S. (2003). Türk yönetici adaylarının, siyasal ve dini tercihleri ile yaşam değerleri arasındaki ilişki. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), 87-120.
Aydın, A. (2000). Düşünce tarihi ve insan doğası. İstanbul: Alfa.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84 (2), 191-215.
Bauch, P. A. (1982). Relationships between a typology of teacher educational beliefs and three domains of the elementary classroom curriculum. A Study of Schooling Technical Report No. 34. (ERIC Document Reproduction Service No. ED269346)
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. NY: Guilford Publications.
Brauner, C. J. ve Burns, H. W. (1982). Eğitim felsefesi (çev. S. Büyükdüvenci). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15 (2), 291-298.
Cevizci, A. (2005). Paradigma felsefe sözlüğü. İstanbul: Paradigma.
Cevizci, A. (2010). Felsefe tarihi. İstanbul: Say.
Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 1019-1031.
Çoban, A. (2007). Sınıf öğretmenlerinin eğitim sürecine ilişkin felsefi tercihlerini değerlendirme. Üniversite ve Toplum, 7 (4). http://www.universite-toplum.org/pdf/pdf_UT_331.pdf adresinden 10 Ocak 2010 tarihinde edinilmiştir.
Demirel, Ö. (2002). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem A.
Doğanay, A. ve Sarı, M. (2003). İlköğretim öğretmenlerinin sahip oldukları eğitim felsefelerine ilişkin algıların değerlendirilmesi-öğretmenlerin eğitim felsefeleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (3), 321-337.
Duman, B. (2008). Öğrencilerin benimsedikleri eğitim felsefeleriyle kullanıldıkları öğrenme strateji ve öğrenme stillerinin karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 203-224.
Duman, B. ve Ulubey, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefelerinin öğretim teknolojilerini ve interneti kullanma düzeylerine etkisi ile ilgili görüşleri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 95-114.
Ekiz, D. (2005). Sınıf öğretmeni adaylarının eğitim felsefesi akımlarına ilişkin eğilimlerinin karşılaştırılması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 1-11.
Ekiz, D. (2007). Öğretmen adaylarının eğitim felsefesi akımları hakkında görüşlerinin farklı programlar açısından incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-12.
Enochs, L. G., & Riggs, I. M. (1990). Further development of an elementary science teaching ef icacy belief instrument: A preservice elementary scale. School Science and Mathematics, 90 (8), 694-706.
Erden, M. (2007). Eğitim bilimlerine giriş. Ankara: Arkadaş.
Ergün, M. (2009). Eğitim felsefesi. Ankara: Pegem Akademi.
Fang, Z. (1996). A review of research on teacher beliefs and practices, Educational Research, 38, 47-65.
Fidan, N. ve Erden, M. (1998). Eğitime giriş. İstanbul: Alkım.
Floyd, F. J., & Widaman, K. F. (1995). Factor analysis in the development and refinement of clinical assessment instruments. Psychological Assessment, 7 (3), 286-299.
Hermans, R., Tondeur, J., Van Braak, J., & Valcke, M. (2008). The impact of primary school teachers’ educational beliefs on the classroom use of computers. Computers & Education, 51, 1499-1509.
Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural equation modeling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6 (1), 53-60.
Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2001). Educational administration: Theory, research, and practice. NY: McGraw Hill.
Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: structural equation modeling with the simplis command language. Lincolnwood: Scientific Sot ware International, Inc.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim. Kale, N. (2009). Felsefiyat. Ankara: Pegem Akademi.
Karadağ, E., Baloğlu, N. ve Kaya, S. (2009). Okul yöneticilerinin eğitim felsefesi akımlarını benimseme düzeylerine ilişkin ampirik bir çalışma. Kaygı-Uludağ Üniversitesi Felsefe Dergisi, 12, 181-200.
Kelloway, K. E. (1989). Using LISREL for structural equation modeling: A researcher’s guide. London: Sage.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. NY: Guilford Publications, Inc.
Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Levin, T., & Wadmany, R. (2005). Changes in educational beliefs and classroom practices of teachers and students in rich technology-based classrooms. Technology, Pedagogy and Education, 14 (3), 281-308.
Levin, T., & Wadmany, R. (2006). Teachers’ beliefs and practices in technology-based classrooms: A developmental view. Journal of Research on Technology in Education, 39 (2), 157-181.
Livingston, M. J., McClain, B. R., & DeSpain, B. C. (1995). Assessing the consistency between teachers’ philosophies and educational goals. Education, 116 (1), 124-129.
Marsh, H. W., & Hocevar, D. (1988). A new more powerful approach to multitrait-multimethod analyses: Application of second-order confirmatory factor analysis. Journal of Applied Psychology, 73, 107-117.
Maruyama, G. M. (1998). Basics of structural equation modeling (5th ed.). CA: Sage.
Pajares, F. M. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62, 307-332.
Quinlan, K. M. (1997, July). Case studies of academics’ educational beliefs about their discipline: Toward a discourse on scholarly dimensions of teaching. Annual Conference of the Higher Education Research and Development Society of Australasia. Adelaide, South Australia. Retrieved January 10, 2010 from www.herdsa.org.au/.
Raykov, T., & Marcoulides, G. A. (2008). An introduction to applied multivariate analysis. NY: Taylor & Francis Group.
Rideout, G. W. (2006). Educational beliefs and the learning environment. Academic Exchange Quarterly, 10 (2), 67-71.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2001). Örgütsel psikoloji. Bursa: Ezgi.
Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (1996). A beginner’s guide to structural equation modeling. NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Silvernail, D. L. (1992a). The development and factor structure of the educational beliefs questionnaire. Educational and Psychological Measurement, 52 (3), 663-667.
Silvernail, D. L. (1992b). The educational philosophies of secondary school teachers. The High School Journal, 76, 162- 166.
Sönmez, V. (2002). Eğitim felsefesi. Ankara: Anı.
Sungur, N. (2002). Varoluşçu okul yönetimi envanteri geliştirme çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2, 271-297.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-74.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin.
Tabachnick B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). MA: Allyn & Bacon.
Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel.
Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington: American Psychological Association.
Tozlu, N. (1997). Eğitim felsefesi. Ankara: MEB Yayını.
Trompenaars, F. (1993). Riding the waves of culture: Understanding cultural diversity in business. London: The Economist Books.
Wiles, J., & Bondi, J. (1984). Curriculum development: A guide to practice. NY: Charles E. Merrill Publishing.
Woolley, S. L., Benjamin, W. J. J., & Woolley, A. W. (2004). Construct validity of a self-report measure of teacher beliefs related to constructivist and traditional approaches to teaching and learning. Educational and Psychological Measurement, 64, 319-331.
Yayla, A. (2009). Eğitimin felsefi temelleri. H. B. Memduhoğlu ve K. Yılmaz (Ed.), Eğitim bilimine giriş içinde (s. 19-43). Ankara: Pegem Akademi.

APA	YILMAZ K, ALTINKURT Y, ÇOKLUK Ö (2011). Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 335 - 350.
Chicago	YILMAZ Kürşad,ALTINKURT Yahya,ÇOKLUK Ömay Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2011): 335 - 350.
MLA	YILMAZ Kürşad,ALTINKURT Yahya,ÇOKLUK Ömay Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2011, ss.335 - 350.
AMA	YILMAZ K,ALTINKURT Y,ÇOKLUK Ö Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2011; 335 - 350.
Vancouver	YILMAZ K,ALTINKURT Y,ÇOKLUK Ö Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2011; 335 - 350.
IEEE	YILMAZ K,ALTINKURT Y,ÇOKLUK Ö "Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.335 - 350, 2011.
ISNAD	YILMAZ, Kürşad vd. "Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2011), 335-350.

APA	YILMAZ K, ALTINKURT Y, ÇOKLUK Ö (2011). Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 335 - 350.
Chicago	YILMAZ Kürşad,ALTINKURT Yahya,ÇOKLUK Ömay Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.1 (2011): 335 - 350.
MLA	YILMAZ Kürşad,ALTINKURT Yahya,ÇOKLUK Ömay Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.1, 2011, ss.335 - 350.
AMA	YILMAZ K,ALTINKURT Y,ÇOKLUK Ö Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(1): 335 - 350.
Vancouver	YILMAZ K,ALTINKURT Y,ÇOKLUK Ö Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(1): 335 - 350.
IEEE	YILMAZ K,ALTINKURT Y,ÇOKLUK Ö "Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.335 - 350, 2011.
ISNAD	YILMAZ, Kürşad vd. "Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/1 (2011), 335-350.