Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi
Yıl: 2023 Cilt: 58 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 472 - 496 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 İndeks Tarihi: 16-05-2023
Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi
Öz: Bu çalışmada Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler (GKAS)’in Türkiye’deki varlığı ekseninde değerlendirme yapılmakta ve GKAS nüfusun ekonomideki yeri ve katkıları incelenmektedir. GKAS nüfus ile ilgili farklı yaklaşımlar olmakla birlikte çalışmanın sınırlandırılması bakımından GKAS nüfusun ekonomik katkılarına odaklanılmaktadır. GKAS nüfusun Türkiye ekonomisinde bütüncül bir yapı içerisinde değerlendirilebilmesi için çalışma Makro Sosyal Hesaplar Matrisi (SHM) çerçevesinde T.C. Vatandaşı ve Suriyeli hanehalkları, firmalar ve işgücü hesapları ayrıştırılmıştır. Elde edilen Makro-SHM ile gelir çarpan analizi yapılarak ekonomiye dışsal bir şok verilmiş ve dışsal gelir şokunun üretim faaliyetleri, mal talebi, hanehalkı ve işgücü üzerindeki etkileri T.C. Vatandaşı ve Suriyeli ayrımı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Üç farklı senaryonun test edildiği analiz sonuçlarına göre GKAS nüfusun ekonomik refah artışından yeterince yararlanamadığı, GKAS hanehalklarına verilen desteklerin T.C. Vatandaşı hanehaklarının gelirini de artırdığı buna karşılık GKAS işgücüne destek verilmesi durumunda T.C. Vatandaşı ve GKAS nüfusun daha fazla yarar elde edebileceği hesaplanmıştır. Uygulanan desteklerin hanehalkı yerine işgücü ve üretim faaliyetlerine yönlendirilmesi durumunda GKAS nüfusun Türkiye ekonomisine daha fazla yarar sağlayabileceği görülmüştür.
Anahtar Kelime: The Evaluation of The Contributions of Syrians Under Temporary Protection to The Turkish Economy With A Macro Social Accounting Matrix
Öz: In this study, the presence of Syrians under Temporary Protection (SuTP) in Turkey is evaluated on the axis and the place and contributions of the SuTP population in the economy are examined. Although there are different approaches regarding the SuTP population, the focus of this study is on the economic contributions of the SuTP. Turkish Citizens and Syrian households, firms and labor accounts are separated within the framework of the Macro Social Accounting Matrix (SAM) in order to evaluate the SuTP population in a holistic structure in the Turkish economy. An external shock was given to the economy by performing income multiplier analysis with the obtained Macro-SAM and the effects of external income shock on production activities, demand for goods, households and firms were evaluated within the framework of Turkish Citizens and Syrian distinction. According to the results of the analysis in which three different scenarios were tested, it was calculated that the SuTP population could not benefit enough from the increase in economic welfare, the support given to the SuTP households also increased the income of the Turkish Citizens households, on the other hand, if the SuTP workforce was supported, the Turkish Citizens and SuTP population could gain more benefits. It has been seen that the SuTP population can provide more benefits to the Turkish economy if the applied supports are directed to labor force and production activities instead of households.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Addison, T, Worswick C (2002) Theimpact of immigration on theearnings of natives: evidencefromAustralianmicrodata. EconomicRecord, 78(240): 68-78.
- Alarcon, J. (1991), Social Accounting Matrix-BasedModeling, ExtentionsWellbeingand Environment Applications Using theSamsforEcuador 1975 andBolivia 1989, http://www.iss.nl/18.08.2007.
- Angrist JD, Kugler AD (2002) Protectiveorcounter-productive? labor market ınstitutionsandtheeffect of ımmigration on eunatives, Institute of LaborEconomics IZA DiscussionPapers, No. 43.
- Aslan, M. (2007), Construction of a Financial Social Accounting MatrixfortheTurkishEconomywith 1996 Data, Anadolu UniversityJournal of SocialSciences, 7(1), 287-306
- Aslan, M. (2005), TurkishSocial Accounting Matrixfor 1996, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 221-245.
- Asya G, Aktaş A (2022) Theeffect of unqualifiedlabormigration on economicgrowth: thecase of oecdcountries. İçtimaiyat, 6(Göç ve Mültecilik Özel Sayısı), 479-492.
- Atıcı, C.,(2004), Türkiye’nin Dış Ticaretinde ve Transfer Politikalarında Değişimin Faktör Bazında Gelir Dağılımı Etkileri: Bir Sosyal Hesaplar Matrisi Denemesi, TEAE Yayınları, Ankara.
- Aytekin İ, Bozkaya Ş (2022) ABD’de göç ve reel ücretler arasındaki nedensellik ilişkisinin analizi, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi 2, 1115-1132
- Bălă RM, Prada EM (2014) Migration andprivateconsumption in europe: a panel dataanalysis, ProcediaEconomicsand Finance, 10, 141-149.
- Barbu TC, Vuță M, Străchinaru AI, Cioacă SI, (2017) An assessment of theimmigrationimpact on theinternationalhousingprice. AmfiteatruEconomicJournal, 19(46): 682-695
- Boubtane E, Coulibaly D Rault C (2013) Immigration, growth, andunemployment: panel var evidencefromoecdcountries. Review of LabourEconomicsandIndustrialRelations 27(4): 399-420.
- Borjas GJ (2003) Thelabordemandcurve is downwardsloping: reexaminingtheımpact of ımmigration on thelabor. NBER WorkingPaper No. 9755 June
- Brooks, J. ve Tanyeri, A. (1999), AgricultualPolicy Reform in Turkey: A Social Accounting MatrixPerspective, TEAE Yayınları, Ankara.
- Brücker H, Hauptmann A, Jahn EJ, Upwar R (2013) Migration andımperfectlabormarkets: theoryandcross-countryevidencefromdenmark, germanyandthe UK, EuropeanEconomicReview 66(C): 205-225
- Chamunorwa W, Mlambo C (2014) Theunemploymentımpact of ımmigration in southafrica. MediterraneanJournal of SocialSciences 5(20): 2631-2640.
- Çağatay, S., C. Taşdoğan ve A. Şahinöz (2010), 2001-2008 Yıllarında Türkiye’de Uygulanan Alternatif Tarım Politikalarının Gelir Çarpan Analizi ve Politika Önerileri, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 19: 161-182.
- Çelik R, Arslan I (2018) Göç ve işsizlik arasındaki ilişki: Ampirik bir uygulama. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi 74: 65–75.
- Defourny I. ve E. Thorbecke (1984), StructuralPath Analysis andMultiplierDecompositionWithin A Social Accounting Matrix Framework, TheEconomicJournal, 94.
- Dungan P, Fang T, Gunderson M (2010) Macroeconomicimpacts of Canadianimmigration: An empiricalanalysisusingthe FOCUS model. University of Toronto WorkingPaper.
- Dustmann C, Fabbri F, Preston I, Wadsworth J (2003) Thelocallabour market effects of immigration in theuk. Home Office Online Report 06/03.
- Erder S.,(2006), Refah Toplumunda Getto, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Erdoğan, E. (2011), MultiregionalSocial Accounting MatrixandMultiplier Analysis: An Application forTurkishEconomy, Unpublished Master Thesis, Metu, Department of Economics
- Erten, H. (2009), Türkiye İçin Sektörel Sosyal Hesaplar Matrisi Üretme Yöntemi ve İstihdam Üzerine Bir Hesaplanabilir Genel Denge Uygulaması, DPT, Uzmanlık Tezi , Ankara.
- Faist, T., (2003), Uluslararası Göç ve Ulusaşırı Toplumsal Alanlar, Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
- Gedik, M.A. (2010), Vergi Politikalarının Dış Ticaret Üzerindeki Etkileri: Türkiye İçin Hesaplanabilir Genel Denge Uygulaması, Maliye Dergisi, Sayı 159: 395-415.
- Gilpin N, Henty M, Lemos S, Portes J, Bullen C (2006) Theimpact of freemovement of workersfrom Central andEastern Europe on the UK labour market, DepartmentforWorkandPensions, WorkingPaper No 29.
- Gök, B. ve M. Karadağ, (2013), Türkiye İçin 2002 Yılı Sosyal Hesaplar Matrisi, Ege AcademicReview, Vol. 13, Issue 3: 325-335
- Göv A, Dürrü Z (2017) Göç ve ekonomik büyüme ilişkisi: seçilmiş oecd ülkeleri üzerine ekonometrik bir analiz. International Journal of EconomicStudies 3(4): 491-502
- Güneş, B., (2009), Dünya Ticaret Örgütü Tarım Anlaşmasının Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri: Bir Hesaplanabilir Genel Denge Modeli, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 24, Sayı 1: 123-170.
- IOM, (2022), World Migration Report 2022 https://worldmigrationreport.iom.int/wmr-2022-interactive/,Erişim Tarihi: 13.06.2022.
- İçduygu, A., Sirkeci İ., (1999), Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri, 75 Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul, 1999
- İçduygu A. Sirkeci İ., Aydıngün İ., (1998), Türkiye’de İç Göç: Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri Konferansı, 6–8 Haziran 1997, Bolu
- Junankar, P.N., D. Pope ve G. Withers, (1998), ImmigrationandtheAustralianMacroeconomy: PerspectiveandProspective, TheAustralianEconomicReview, Vol. 31, No 4, pp. 435-444.
- Karpat, K., (2013), Osmanlı'dan Günümüze Etnik Yapılanma ve Göçler, Timaş Yayınları, İstanbul.
- Kasnauskiene G, Vebraite L (2014) Theimpact of migration on Lithuanianeconomy in an ageingsocietycontext. International Journal of Business and Management 2(4): 31-42.
- Kılıç C, Yucesan M, Ozekicioglu H (2019) Relationshipbetweenmigrationandunemployment: Panel dataanalysisforselectedoecdcountries. Montenegrin Journal of Economics 15(3): 101-111.
- Köse, A.H. ve E. Yeldan, (1996), Çok Sektörlü Hesaplanabilir Genel Denge Modellerinin Veri Tabanı Üzerine Notlar: Türkiye 1990 Sosyal Hesaplar Matrisi, ODTÜ Gelişme Dergisi, 23 (1).
- Kugler A, Yuksel M (2008) Effects of low-skilledimmigration on US natives: evidencefromHurricaneMitch. NationalBureau of EconomicResearch, (No. w14293).
- Kulkolkarn K, Potipiti T (2007) Migration, wagesandunemployment in Thailand. ChulalongkornJournal of Economics 19(1): 1-22.
- Kurt Ü (2019) Thecausaleffects of economic, politicalandsocialglobalizatıon on migrants: A panel dataanalysisforselected OECD countries. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 17(1): 281–296.
- Lemos S, Portes J (2008) Theİmpact Of Migration FromThe New EuropeanUnionMemberStates On NativeWorkers (London: DepartmentforWorkandPensions).
- Martins P, Piracha M Varejão J (2012) Do ımmigrantsdisplacenativeworkers? evidencefrommatched panel data. IZA DP No. 6644, June
- Meçi̇k O Koyuncu T (2020) Türkiye’de göç ve ekonomik büyüme ilişkisi: toda-yamamoto nedensellik testi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 9(3):2618-2635
- Mete F (2004) Doesımmigrationhave an ımpact on economicdevelopmentandunemployment? empiricalevidencefromfinland (1981–2001). International Journal of AppliedEconometricsandQuantitativeStudies 1(3): 39-60.
- Morley B (2006) Causalitybetweeneconomicgrowthandımmigration: an ardlboundstestingapproach. EconomicsLetters 90(1): 72-76.
- Nathan M (2011) Thelongtermımpacts of migration in britishcities: diversity, wages, EmploymentandPrices. SERC DıscussıonPaper 67, February
- Ottaviano GIP, Peri G (2012) Rethınkıngtheeffect of ımmıgratıon on wages. Journal of theEuropeanEconomicAssociationFebruary 10(1): 152–197.
- Penaloza-Pacheco L (2022) Livingwiththeneighbors: theeffect of Venezuelanforcedmigration on thelabor market in Colombia. JournalforLabour Market Research 56(1): 1-32.
- Peri G (2006) Theeffects of ımmigration on california’slabor market. econstor, A Service of ZBW, WorkingPaper, No. 06-37, September
- Petersen W., (1978), International Migration, Annual Review of Sociology, Vol. 4,pp. 533-575
- Powell M. ve J. I. Round (2000), StructureandLinkage in theEconomy of Ghana: A SAM Approach, in E Aryeetey, J Harriganand M Nissanke (eds) EconomicReforms in Ghana: Miracleor Mirage, James CurreyPress, Oxford: 68-87.
- Pryymachenko Y, Fregert K, Andersson FN (2011) Theeffect of emigration on unemployment: Evidencefromthe Central andEasternEuropean EU memberstates. WorkingPaper No: 32.
- Pyatt, G, (1988), A SAM ApproachtoModeling, Journal of PolicyModeling, 10(3).
- Pyatt, G. ve Round, J. (1979), Accounting andFixedPriceMultipliers in a Social Accounting Matrix Framework, TheEconomicJournal, 89, 850-873.
- Reed H, Latorre M (2009) TheEconomicImpacts of Migration on the UK Labour Market, Economics of Migration WorkingPaper 3, February, ıppr
- Sen., H. (1996), Social Accounting Matrix (SAM) andItsImplicationsforMacroeconomic Planning, UnpublishedAssessedArticle, Bradford University, Development Project Planning Center (DPPC), Bradford, UK.
- Şenesen, G. G. (1984), Sosyal Hesaplar Matrisi ve Türkiye için Bir Uygulama, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Sevinç H, Bozkurt E, Künü S(2016) Ekonomik büyüme ve göç ilişkisi: Gelişmekte olan ülkelere dayalı bir analiz. Internetional Conference on EurosanEconomics 2016 (ss. 398-403). SESSION 2C: Kalkınma II
- Taşdoğan, B., ve S. Bahçe, (2019), Tarım ve Gıda Fiyatlarındaki Değişmelerin Hanehalkı ve Üreticilere Yansıması: Sosyal Hesaplar Matrisi Çerçevesinde Alternatif Maliye Politikaları
- Taşdoğan, C. (2009), Sosyal Hesaplar Matrisi ve Çok Sektörlü Makro Modeller Çerçevesinde Türkiye’de Tarımsal Politikaların Analizi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- Taşdoğan, C., S. Çağatay, ve R. Öziş, (2013), Türkiye’de Bio-dizel Kullanımı Hedeflerinin Ekonomik Etki Analizi, Ekonomik Yaklaşım, Vol. 24, Issue 87: 37-68.
- Tarp, F, D Roland-Holst ve J Rand (2002), TradeandIncomeGrowth in Vietnam: Estimatesfrom a New Social Accounting Matrix, EconomicSystemsResearch, 14 (2); 157-184.
- Tektaş, M. (2006), Tarımsal Desteklerin Gelir Etkileri: Sosyal Hesaplar Matrisi Uygulaması, DPT Uzmanlık Tezi, Ankara.
- Telli, Ç. (2004), Sosyal Hesaplar Matrisi Üretme Yöntemi ve Türkiye Uygulaması, DPT Planlama Uzmanlığı Tezi, Ankara.
- Tin, E. (1997), A Social Accounting MatrixMultiplier Analysis of TheEffects of AgriculturalSupportPolicies: The Case of US, Unpublished Master Thesis, Bilkent University, Department of Economics.
- Thorbecke, E. R. Downey, S. Keuning, D. Roland-Holst, ve D. Berrian (1992), AdjustmentandEquity in Indonesia, OECD Development Centre, Paris.
- Troshchenkov S, Strielkowski W(2012) Mıgratıonandunemployment: a casestudy of denmark, czechjournal of socıalscıencesBusınessAndEconomıcs 1(1): 24-33
- Tunç, G.İ. (1999), 1990 Türkiye Mali Sosyal Hesaplar Matrisi: Bir Deneme, ODTÜ Gelişme Dergisi, 26 (3-4).
- Venturini A Villosio C (2002) Areımmigrantscompetingwithnatives in theıtalianlabour market? theemploymenteffect, DıscussıonPaperSerıes, IZA DP No. 467
- Yiğiteli, N.G., (2010),Sosyal Güvenlik Politikasi Değişikliklerinin Etkileri: Türkiye için Bir Sosyal Hesaplar Matrisi Çarpan Çözümlemesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü, Ankara.
- Yu S, Sial MS, Shabbir MS, Moiz M, Wan P, Cherian J (2021) Doeshigherpopulationmatterforlabour market? evidencefromrapidmigration in canada. EconomicResearch-EkonomskaIstraživanja 34(1): 2337-2353.
| APA | ÇATAKLI İ, Tasdogan C (2023). Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. , 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| Chicago | ÇATAKLI İSMAİL,Tasdogan Celal Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. (2023): 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| MLA | ÇATAKLI İSMAİL,Tasdogan Celal Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. , 2023, ss.472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| AMA | ÇATAKLI İ,Tasdogan C Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. . 2023; 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| Vancouver | ÇATAKLI İ,Tasdogan C Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. . 2023; 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| IEEE | ÇATAKLI İ,Tasdogan C "Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi." , ss.472 - 496, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| ISNAD | ÇATAKLI, İSMAİL - Tasdogan, Celal. "Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi". (2023), 472-496. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| APA | ÇATAKLI İ, Tasdogan C (2023). Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58(1), 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| Chicago | ÇATAKLI İSMAİL,Tasdogan Celal Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58, no.1 (2023): 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| MLA | ÇATAKLI İSMAİL,Tasdogan Celal Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.58, no.1, 2023, ss.472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| AMA | ÇATAKLI İ,Tasdogan C Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(1): 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| Vancouver | ÇATAKLI İ,Tasdogan C Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(1): 472 - 496. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| IEEE | ÇATAKLI İ,Tasdogan C "Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58, ss.472 - 496, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
| ISNAD | ÇATAKLI, İSMAİL - Tasdogan, Celal. "Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye Ekonomisine Katkılarının Makro Sosyal Hesaplar Matrisi ile Değerlendirilmesi". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58/1 (2023), 472-496. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.03.2108 |
