Yıl: 2022 Cilt: 10 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 116 - 135 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.52528/genclikarastirmalari.1021728 İndeks Tarihi: 18-05-2023

Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği

Öz:
Bu araştırmanın amacı; üniversitelerde spor bilimleri alanında lisans düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin kariyer farkındalık düzeylerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesidir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Karadeniz bölgesi sınırları içerisinde yer alan devlet üniversitelerinde, 2020- 2021 eğitim öğretim yılı içerisinde spor bilimleri alanında öğrenim gören 6067 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma örneklemini ise evrenden basit tesadüfi yöntemle seçilmiş olan 1374 gönüllü öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcıların kariyer farkındalıklarını ölçmek için Sunay ve Yaşar (2019) tarafından geliştirilen “Mesleki Kariyer Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmamızda normal dağılım gösteren verilerin incelenmesinde; betimsel analizler, bağımsız örneklem t testi (Independent sample T test) ve tek yönlü varyans analizi (One-way ANOVA) kullanılmıştır. Anlamlı farklılıkların bulunduğu ikiden fazla gruplar arasındaki karşılaştırmalarda Post-Hoc testlerinden Scheffe ve Tamhane’s T2 kullanılmıştır. İstatistiki açıdan anlamlılık derecesi Alpha (α), yanılma düzeyi ise p<0.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmada katılımcı öğrencilerin mesleki kariyer farkındalık ölçeğine vermiş oldukları cevaplardan hareketle; ölçeğin alt boyutları olan mesleki gelişim yatkınlığı, mesleki hazır bulunma, mesleki bilinç ve mesleki özgüven alt boyutlarında orta üstü ve yüksek düzeyde kariyer farkındalıklarının olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin mesleki kariyer farkındalıkları; aile aylık geliri, mezuniyet sonrası yönelmeyi düşündükleri çalışma alanı ve spor yapma durumları değişkenlerine göre ölçeğin tüm alt boyutlarında anlamlı farklılık gösterirken; cinsiyet, yaş, okudukları bölüm ve sınıf değişkenlerine göre ölçeğin tüm alt boyutlarında anlamlı farklılık göstermediği saptanmıştır.
Anahtar Kelime: Spor Kariyer Farkındalık Öğrenci.

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaş, M.G. (2019). Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygısı Üzerine Bir Araştırma: Antalya İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Sakarya.
  • Akkoç, F. (2012). Lise öğrencilerinin mesleki kararsızlıkları ile kariyer inançları arasındaki ilişki. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 49–70.
  • Algadheeb, N.A. (2015). Professional/Career Orientation, Awareness, and Their Relationship to Locus of Control. Journal of College Teaching & Learning, 12(1), 13-38.
  • Altuntaş, S., Atlı, A. & Kış, A. (2016). Öğrencilerin mesleki olgunluk düzeylerinin cinsiyetlerine göre meta analizi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 88-106.
  • Arthur, M.B., & Rousseau, D.M. (1996). The boundaryless career: A new employment principle for a new organizational era. New York: Oxford University Press.
  • Ayaz, A. (2017). Üniversite Öğrencilerinde Kariyer Uyumluluğunun Yordanmasında Psikolojik İhtiyaçlar Ve Azmin Rolü. Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Gaziantep.
  • Balcı, A. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler. Sekizinci Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Barutçugil, İ. (2002). İş Hayatında Kadın Yönetici. Birinci baskı. İstanbul: Kariyer Yayınevi.
  • Birol, H. (2013). Pozitif Kariyer. Birinci.baskı. İstanbul: Akit Kitap.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Erkan-Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Yirmi beşinci baskı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Carson, K.D. & Bedeian A.G. (1994). Career Commitment: Construction of a Measure and Examination of Its Psychometric Properties. Journal of Vocational Behavior, 44(3), 237-262.
  • Çetin, C. & Karalar, S. (2016). X, Y ve Z Kuşağı Öğrencilerin Çok Yönlü ve Sınırsız Kariyer Algıları Üzerine Bir Araştırma. ÇOMÜ Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(28), 173-196.
  • Eratlı Şirin, Y. & Aydın, Ö. (2020). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Kariyer Değerlerinin İncelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 317-330.
  • Eroğlu, Y.S. (2020). Career Planning Levels: A Study on Students of Physical Education and Sports School. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 5(11), 596-630.
  • Gottfredson, L.S. (2002). Gottfredson’s theory of circumscription, compromise, and self-creation. Brown D & Associate (Ed.), Career choice and development içinde (85-148. ss.). San Francisco: Jossey-Bass.
  • Gökçe, Z. & Traş, Z. (2017). Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(1), 58- 69.
  • Guan, P., Capezio, A., Restubo, S.L.D., Read, S., Lajom, J.A.L. & Li, M. (2016). The role of traditionality in the relationships among parental support, career decision-making selfefficacy and career adaptability. Journal of Vocational Behavior, (94), 114-123.
  • Hacıcaferoğlu, S. (2020). Farklı illerde öğrenim gören spor lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(64), 3999-4004.
  • Hall, L.M., Waddell, J., Donner, G. & Wheeler, M.M. (2004). Outcomes of A Career Planning and Development Program For Registered Nurses. Nursing Economics, 22(5), 231-238.
  • Holland, J.L. (1997). Making vocational choices: A theory of vocational personalities and work environments. Third edition. Florida: Psychological Assessment Resources.
  • Karakaya, Y.E., Karataş, Ö., Özdenk, Ç. & Karataş, F. (2013). Üniversiteli Sporcu Öğrencilerin Kariyer Değeri Algıları. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 86-94.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 23. Baskı. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Karataş, Ö., Korkmaz, M., Yücel, A.S., Hacıcaferoğlu, S. & Atalay, A. (2015). Beden Eğitimi ve Spor Yükse- kokullarında Okuyan Bayan Öğrencilerin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi (Fırat Üniversitesi Örneği). Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 4(1), 161-181.
  • Krumboltz, J.D., Mitchell, A.M. & Jones, G.B. (1976). A Social Learning Theory of Career Selection. The Coun- seling Psychologist, 6(1), 71–81.
  • Leung, S.A. (2008). The Big Five Career Theories. Athanasou, J.A & Esbroeck, V.R. (Ed.), International Handbo- ok of Career Guidance içinde (123-127. ss.). Dordrecht: Springer.
  • Nasir, R. & Lin, L.S. (2013). The Relationship Between Self-Concept And Career Awareness Among Students. Asian Social Science, 9(1), 193-197.
  • Osipow, S.H. & Fitzgerald, L.F. (1996). Theories of Career Development. Fourth edition. Needham Heights: Allyn and Bacon.
  • Parsons, F. (1909). Choosing a Voocation. First edition. Boston: Houghton Mifflin Company.
  • Schein, E.H. (1980). Organizational Psychology. Third edition. New Jersey: Prentice-Hall Inc.
  • Schein, E.H. (1990). Career Anchors (Discovering Your Real Values). X Edition. San Francisco: Jossey-Bass Pfeiffer.
  • Sharf, R.S. (2013). Applying Career Development Theory to Counseling. Sixth edition. Belmont: Cengage Learning.
  • Sunay, H. & Yaşar, O.M. (2019). Spor Bilimleri Öğrencilerine Yönelik Kariyer Farkındalığı Ölçeğinin (KFÖ) Geliştirilmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 7-22.
  • Super, E.D. (1953). A theory of vocational development. American Psychologist, 8(5), 185–190.
  • Super, E.D. (1980). A Life-Span, Life-Space Approach to Career Development. Journal of Vocational Behavior, 16, 282-298.
  • Şentürk, E.E. & Buran, K. (2015). Ön lisans öğrencilerinin kariyer değerlerini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Electronic Journal of Vocational Colleges, 14, 162-180.
  • Şentürk, M. (2019). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Kariyer Uyumlarının Duygusal Zekâ, Bölüm Ve Sınıf Düzeyleri Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana.
  • Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics. Sixth edition. Boston: Allyn and Bacon.
  • Temel, V. & Nas, K. (2018). Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Kariyer Geleceği Algı Düzeylerinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 35-45.
  • Uğurlu, P. (2020). Devlet ve Vakıf Üniversiteleri İşletme Lisans Öğrencilerinin Kariyer Bilinci ve Kariyer Planlama Konusundaki Farkındalıkları Üzerine Bir Değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
  • Van Der Heijden, B.I., De Lange, A.H., Demerouti, E. & Van Der Heijde, C.M. (2009). Age effects on the emp- loyability–career success relationship. Journal of Vocational Behavior, 74(2), 156-164.
  • Wiroterat, W. (2013). Dynamic Audit Knowledge and Audit Success of CPAS in Thailand: An Empirical İnvestigation Of The Antecedents And Consequences. International Journal of Business Strategy, 13(3), 89-106.
  • Yanatma, R. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Tercihlerinin Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muğla.
  • Yaşar, O.M. (2020). Spor Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.
  • Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7-10.
  • Zamir, S. (2018). A Teaching Career: Mobility and Stagnation. Athens Journal of Education, 5(2), 145-160.
APA GÜNER O, Hacicaferoglu S (2022). Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. , 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
Chicago GÜNER OĞULCAN,Hacicaferoglu Serkan Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. (2022): 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
MLA GÜNER OĞULCAN,Hacicaferoglu Serkan Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. , 2022, ss.116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
AMA GÜNER O,Hacicaferoglu S Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. . 2022; 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
Vancouver GÜNER O,Hacicaferoglu S Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. . 2022; 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
IEEE GÜNER O,Hacicaferoglu S "Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği." , ss.116 - 135, 2022. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
ISNAD GÜNER, OĞULCAN - Hacicaferoglu, Serkan. "Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği". (2022), 116-135. https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1021728
APA GÜNER O, Hacicaferoglu S (2022). Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, 10(28), 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
Chicago GÜNER OĞULCAN,Hacicaferoglu Serkan Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ 10, no.28 (2022): 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
MLA GÜNER OĞULCAN,Hacicaferoglu Serkan Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, vol.10, no.28, 2022, ss.116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
AMA GÜNER O,Hacicaferoglu S Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ. 2022; 10(28): 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
Vancouver GÜNER O,Hacicaferoglu S Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği. GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ. 2022; 10(28): 116 - 135. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
IEEE GÜNER O,Hacicaferoglu S "Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği." GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, 10, ss.116 - 135, 2022. 10.52528/genclikarastirmalari.1021728
ISNAD GÜNER, OĞULCAN - Hacicaferoglu, Serkan. "Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarının İncelenmesi: Karadeniz Bölgesi Örneği". GENÇLİK ARAŞTIRMALARI DERGİSİ 10/28 (2022), 116-135. https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1021728