Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ)
Yıl: 2023 Cilt: 52 Sayı: 239 Sayfa Aralığı: 1787 - 1806 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37669/milliegitim.1141929 İndeks Tarihi: 21-09-2023
Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ)
Öz: Araştırmanın amacı akademik personelin Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı düzeylerini tespit etmeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Ölçek geliştirmeye yönelik olarak yürütülen bu çalışmada veriler 172 öğretim elemanından elde edilmiştir. Madde havuzunu oluşturmak için ilgili kaynaklar taranmış, uzman görüşü de alınarak taslak maddeler oluşturulmuştur. Oluşturulan 25 maddelik taslak form uygulanmış ve uygulamadan elde edilen veriler AFA ve DFA ile analiz edilmiştir. AFA sonucunda 25 maddelik taslak form 10 madde ve tek boyuttan oluşan bir forma dönüştürülmüştür. Elde edilen tek faktörlü yapı ölçülmek istenen özelliklerin %58.54’ünü açıklamaktadır. Ölçeğin DFA çalışmasından elde edilen bulgular geliştirilen ölçeğin iyi uyum ve kabul edilebilir uyum kriterlerini karşıladığını göstermektedir. Geliştirilen 10 maddelik ölçeğin iç tutarlılık katsayısı .92’dir. Test-yeniden test yöntemi ile ölçeğin kararlılık katsayısı hesaplanmıştır. Bu amaçla 3-4 hafta ve 3-4 aylık aralar ile uygulamalar yapılmış, 3-4 haftalık uygulamalar arasında .73, 3-4 aylık uygulamalar arasında ise .70 korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Benzer ölçek geçerliliği için Uzaktan Eğitime Yönelik Özyeterlik Algı Ölçeği kullanılmış, iki ölçek puanı arasında hesaplanan korelasyon katsayısı .83 bulunmuştur. Geliştirilen ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu, akademik personelin yanı sıra öğretmenlerin de çevrimiçi eğitime yönelik öz-yeterlik algılarını belirleme sürecinde kullanılabileceği anlaşılmıştır.
Anahtar Kelime: Developing the Self-Efficacy Perception Scale for Online Education (SPSOE)
Öz: The aim of the research is to develop a valid and reliable measurement tool to determine the self-efficacy perception levels of academic staff towards online education. In this study, which was carried out to develop the scale, the data were obtained from 172 instructors. In order to create the item pool, the relevant sources were scanned, and draft items were created by taking expert opinion. The created 25-item draft form was applied and the data obtained from the application were analyzed with Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA). As a result of EFA, the 25-item draft form was transformed into a form consisting of 10 items and one dimension. The single-factor structure obtained explains 58.54% of the features to be measured. The findings obtained from the CFA study of the scale show that the developed scale meets the criteria of good fit and acceptable fit. The Cronbach’s Alpha coefficient of the developed 10-item scale is .92. The stability coefficient of the scale was calculated by the test-retest method. For this purpose, applications were made at intervals of 3-4 weeks and 3-4 months, and a correlation coefficient of .73 between 3-4-week applications and .70 between 3-4-month applications was calculated. For similar scale validity, the Self-Efficacy Perception Scale for Distance Education was used, and the correlation coefficient calculated between the two scale scores was found to be .83. It has been understood that the developed scale is a valid and reliable measurement tool, and that it can be used in the process of determining the self-efficacy perceptions of teachers as well as academic staff about online education.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ak, Ş., Gökdaş, İ, Öksüz, C. ve Torun, F. (2021). Uzaktan eğitimde eğiticilerin eğitimi: Uzaktan eğitime yönelik öz yeterlik ve yarar algısına etkisi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(1), 24-44.
- Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24).
- Aydın, C. H. (2005). Turkish mentors' perception of roles, competencies, and resources for online teaching. Turkish Online Journal of Distance Education, 6(3), 58-80.
- Aydın, M. (2017). Uzaktan Öğretici Yeterliliklerinin ve Yeterlilik Boyutlarının Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- Aydın, Ö. (2019). Yeni bir çevrimiçi eğitim ortamı: ÇÖÖP. İzmir Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 1-5.
- Bandura, A. (1995). Exercise of personel and collective efficacy in changing socities. In A. Bandura (Ed.). Self-efficacy in Changing Socities (s.1-45). New York: Cambridge University Press.
- Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
- Başar, M., Arslan, S., Günsel, E. ve Akpınar, M. (2019). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitim algısı. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 3(2), 14-22.
- Baturay, M. H. ve Türel, Y. K. (2012). Çevrimiçi Uzaktan Eğitimcilerin Eğitimi: E-Öğrenmenin Yükselişi ile Beliren İhtiyaç. Eby, G.,Yamamoto, G.T. ve Demiray, U. Türkiye’de E-Öğrenme: Gelişmeler ve Uygulamalar-III, 1.Baskı (s.1-21). Eskişehir. Anadolu Üniversitesi.
- Berge, Z. L. (1995). The Role of the Online Instructor / Facilitator Types of Interaction in Learning. Educational Technology, 35(1), 22–30.
- Bilgiç, H. G. ve Tüzün, H. (2015). Yükseköğretim kurumları web tabanlı uzaktan eğitim programlarında yaşanan sorunlar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1(3), 26-50.
- Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- DeVellis, R.F. (2017). Scale development theory and applications. Sage Publications.
- Durak, G., Çankaya, S. ve İzmirli, S. (2020). Covid-19 pandemi döneminde Türkiye’deki üniversitelerin uzaktan eğitim sistemlerinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 14(1), 787-809.
- Ekici, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35), 98-110.
- Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223.
- Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
- Gündüz, A. Y. (2013). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitim algısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Horzum, M. B. ve Çakır, Ö. (2009). Çevrim içi teknolojilere yönelik öz-yeterlik algısı ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 1327-1356.
- Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 37-41.
- İşman, A. (2011). Uzaktan Eğitim (4. Baskı), Ankara: PEGEM Akademi.
- Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Yayınevi
- Karagöz, Y. (2017). SPSS ve AMOS Uygulamalı Nitel-Nicel-Karma Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği. Ankara: Nobel Yayınevi
- Karagöz, Y. ve Bardakçı, S. (2020). Bilimsel Araştırmalarda Kullanılan Ölçme Araçları ve Ölçek Geliştirme. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kavrat, B. ve Türel, Y. K. (2013). Çevrimiçi Uzaktan Eğitimde Öğretmen Rollerini ve Yeterliliklerini Belirleme Ölçeği Geliştirme. The Journal of Instructional Technologies &Teacher Education, 1(3), 23-33.
- Kaya, S. (2020). Zorunlu Uzaktan Eğitimde Karşılaşılan Sorunlar: Öğretim Elemanı ve Öğrenci Görüşleri. 7th International Eurasian Educational Research Congress, 10-13.
- Khan, B. H. (2004). The people—process—product Continuum in e-learning: the e-learning P3 model. Educational Technology, 44(5), 33-40.
- Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Fourth edition. Guilford publications, New York.
- Liu, X., Bonk, C. J., Magjuka, R. J., Lee, S. ve Su, B. (2019). Exploring Four Dimensions of Online Instructor Roles: a Program Level Case Study. Online Learning, 9(4). https://doi.org/10.24059/olj.v9i4.1777
- Sharma, S. (1996). Applied Multivariate Techniques. John Wiley and Sons, New York.
- Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2020). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme (3. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı [Using multivariate statistics](Baloğlu, M. Çev.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. California State University Northridge: Harper Collins College Publishers.
- Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Teles, L., Ashton, S., Roberts, T. ve Tzoneva, I. (2001). E-Learning Collaborative Env-Learning Collaborative Environments The Role of the I The Role of the Instructor in structor in. Knowledge Creation Diffusion Utilization, 46–50.
- Telli, S. G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
- Tsai, C. L., Cho, M. H., Marra, R. ve Shen, D. (2020). The self-efficacy questionnaire for online learning (SeQoL). Distance Education, 41(4), 472-489.
- Yavuzalp, N. ve Bahcivan, E. (2020). The online learning self-efficacy scale: Its adaptation into Turkish and interpretation according to various variables. Turkish Online Journal of Distance Education, 21(1), 31-44.
- Yıldız, M. (2015). Uzaktan eğitim programlarında ders veren öğretim elemanlarının uzaktan eğitime yönelik bilgi, inanç ve uygulamaları arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Zimmerman, W. A. ve Kulikowich, J. M. (2016). Online learning self-efficacy in students with and without online learning experience. American Journal of Distance Education, 30(3), 180-191.
| APA | BAHAR H, KOÇ A (2023). Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). , 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| Chicago | BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ,KOÇ Ayhan Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). (2023): 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| MLA | BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ,KOÇ Ayhan Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). , 2023, ss.1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| AMA | BAHAR H,KOÇ A Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). . 2023; 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| Vancouver | BAHAR H,KOÇ A Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). . 2023; 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| IEEE | BAHAR H,KOÇ A "Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ)." , ss.1787 - 1806, 2023. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| ISNAD | BAHAR, HÜSEYIN HÜSNÜ - KOÇ, Ayhan. "Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ)". (2023), 1787-1806. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1141929 |
| APA | BAHAR H, KOÇ A (2023). Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). Milli Eğitim, 52(239), 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| Chicago | BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ,KOÇ Ayhan Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). Milli Eğitim 52, no.239 (2023): 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| MLA | BAHAR HÜSEYIN HÜSNÜ,KOÇ Ayhan Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). Milli Eğitim, vol.52, no.239, 2023, ss.1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| AMA | BAHAR H,KOÇ A Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). Milli Eğitim. 2023; 52(239): 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| Vancouver | BAHAR H,KOÇ A Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ). Milli Eğitim. 2023; 52(239): 1787 - 1806. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| IEEE | BAHAR H,KOÇ A "Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ)." Milli Eğitim, 52, ss.1787 - 1806, 2023. 10.37669/milliegitim.1141929 |
| ISNAD | BAHAR, HÜSEYIN HÜSNÜ - KOÇ, Ayhan. "Çevrimiçi Eğitime Yönelik Öz-yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi (ÇEYÖAÖ)". Milli Eğitim 52/239 (2023), 1787-1806. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1141929 |
