Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi

ÇIRAGÖZ, Müzeyyen Bilge; ACAR, OSMAN KÜRSAT

Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi

Müzeyyen Bilge ÇIRAGÖZ, (Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İnsan Kaynakları Yönetimi ve Liderlik Bölümü, Isparta, Türkiye)

Osman Kürşat ACAR (Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İnsan Kaynakları Yönetimi ve Liderlik Bölümü, Isparta, Türkiye)

Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi

1 0

Yıl: 2021 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 6 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-09-2023

Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi

Öz:

Balkon konuşmaları, dünyanın bütün ülkelerinde ulusa veya diğer uluslara seslenmek için etkili bir yöntem olmuştur. Anadolu’da ilk izleri Osmanlı Devleti’nde görülse de, Amerika’da daha eski tarihlerde de balkon konuşması yapıldığı bilinmektedir. Türkiye’de ise balkon konuşmaları, Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2007 genel seçimleri sonrasında yapılan ve seçimler sonuçlanınca siyaseten beklenilen ve takip edilen bir uygulama olmuştur. 2007 yılından sonra geleneksel hale gelen balkon konuşmaları, halka ve ulusa, uluslararası kamuoyuna mesaj vermek için önemli bir argüman haline gelmiştir. Çalışmada “Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı balkon konuşmalarında kullandığı söylemlerden yola çıkarak sahip olduğu liderlik tarzı nedir?” sorusuna cevap aranmıştır. Bu kapsamda Recep Tayyip Erdoğan’ın 2007, 2010, 2011, 2014 (iki adet), 2018 ve 2019 yıllarında yapmış olduğu yedi adet balkon konuşmasının içerik ve söylem analizi yapılmıştır. Analiz yapılırken nitel araştırma tekniği kullanılmış ve bu analiz için NVivo programından yararlanılmıştır. Daha sonra analiz sonucunda çıkan kelimelerin hangi amaçla söylendiği irdelenmiş ve bu kelimelerin kullanım yeri, söyleniş amacı hakkında çıkarımlarda bulunulmuştur. Kelimeler metin içindeki ağırlıklarına göre sıralanmış ve konuşmanın %5’lik dilimi göz önüne alınmıştır. Böylece Recep Tayyip Erdoğan’ın balkon konuşmalarında kullandığı söylemler ve üzerinde durduğu konulara göre babacan ve hizmetkâr liderlik özelliklerini taşıdığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: Balkon Konuşmaları Liderlik Nitel Analiz Recep Tayyip Erdoğan Söylem Analizi

Leadership Style of Recep Tayyip Erdoğan: Evaluation of Balcony Speeches with Content and Discourse Analysis

Öz:

Balcony speeches have been an effective way to address the nation or other nations in all countries of the world. Although the first traces in Anatolia were seen in the Ottoman Empire, it is known that there was a balcony speech in America on earlier dates. The balcony speech in Turkey, Recep Tayyip Erdogan held after the general elections in 2007 by the conclusion of elections and politics that has been expected and followed an application. Balcony speeches, which have been traditional after 2007, have become an important argument for giving messages to the public and the nation, to the international public. This study seeks answers to the question of "What might be the leadership style of Recep Tayyip Erdogan if we analyze it based on his balcony speeches? ". In this context, content and discourse analysis of the seven balcony speeches made by Recep Tayyip Erdoğan in 2007, 2010, 2011, 2014 (two), 2018 and 2019 were made. A qualitative research technique was used in the analysis, and the NVivo program was used for this technique. Then, the purpose of spelling of the words as a result of the analysis was examined and inferences were made about the place of use and purpose of these words. The words were listed according to their weight in the text and 5% of the speech was taken into consideration. Thus, it was determined that Recep Tayyip Erdogan has paternalistic and servant leadership characteristics according to the discourses used in his balcony speeches and the subjects he emphasized.

Anahtar Kelime: Balcony Speeches Discourse Analysis Leadership Recep Tayyip Erdogan Qualitative Analysis

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alkan, A. ve Erdem, R. (2019). Güç: Formal ve İnformal Yönden Güce Kavramsal Bir Bakış. Vizyoner Dergisi, 10(24), 405-433.
Akgül, A. (2018, 5 Temmuz). Türkiye Siyasetinde Balkon Konuşmaları. Erişim adresi: http://www.ahmetakgul.com/turkiye-siyasetinde-balkon-konusmalari/, Erişim Tarihi: 01.02.2020.
Arklan, Ü. (2006). Siyasal Liderlikte Karizma Olgusu: Recep Tayyip Erdoğan Örneğinde Teorik ve Uygulamalı Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 45-65.
Arslan, Ş. (2009). Duygusal Zekâ ve Dönüşümcü, Etkileşimci Liderlik. İstanbul: Nobel.
Aycan, Z. (2001). Paternalizm: Yönetim ve Liderlik Anlayışına İlişkin Üç Görgül Çalışma. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 1-26.
Balcı, Ş. Ve Bal, E. (2008). 22 Temmuz 2007 Genel Seçimleri’nde AKP ve CHP Reklamları: Karşılaştırmalı Bir Analiz. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 33, 5-28.
Bass, B. M. (1960). Leadership, Psychology, and Organizational Behavior. New York: Harper and Row.
Bass, B. M. (1985). Leadership and Performance. New York: Free Press.
Bennis, W. (1986). Transformative Power and Leadership. Thomas J. Sergiovanni ve John Edward Corbally (Ed), Leadership And Organizational Culture (64-72) içinde. University of Illinois Press, Chicago.
Biber, A. ve Turancı, E. (2014). Toplumsal Şeytan Üçgeni: İktidar, Hegemonya ve Propaganda. Akdeniz İletişim Dergisi, 11(1), 28-41.
Bilici, H. F. (2017). Tükenmişlik, İşe Bağlılık, İşten Ayrılma, Babacan Liderlik ve Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
Blake, R. R. and McCanse, A. A. (1991). Leadership Dilemmas— Grid Solutions. Texas: Gulf.
Blanchard, K. (2002). Tracıng the Past, Present, and Future of Servant-Leadershıp. Larry C. Spears and Michele Lawrence (Ed). Focus on Leadership (1-16) içinde. John Wiley & Sons, New York.
Bozatay, Ş. A. (2011). 12 Eylül 2010 Referandumu ve Referandum Sürecinin Üniversite Öğrencileri Tarafından Algılanmasına İlişkin Bir Araştırma: Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9 (2), 115-140.
Burns, J. M. G. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.
Çelik, V. (1997). Eğitim Yönetiminde Vizyoner Liderlik. Eğitim Yönetimi, 3(4), 465-474.
Çelik, Y., Çıraklı, Ü., Şantaş, F. ve Uğurluoğlu, Ö. (2014). Etik Liderlik Davranışlarının Örgütsel Adalet Üzerindeki Etkisi: Hastanede Bir Uygulama. İşletme Bilimi Dergisi, 2(2), 53-69.
Demircioğlu, E. C. (2015). Karizmatik Liderliğin Yönetsel Açıdan Değerlendirilmesi. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 52-69.
Downton, J. V. (1973). Rebel Leadership: Commitment and Charisma in the Revolutionary Process. New York: Free Press.
Gerçek, M. (2018). Yöneticilerin Babacan Liderlik Davranışlarının Psikolojik Sözleşme Bağlamındaki Beklentileri Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(2), 101-118.
Göksu, O. ve Aslan, A. (2015). Siyasal İletişim Perspektifinden “Balkon Konuşmaları”na Yönelik Bir Söylem Analizi. 1. Uluslararası Siyasal İletişim, Demokrasi ve Yeni Süreçler Sempozyumu, 2, 63-82.
Göksu, O. (2019). Medyatik Bir Siyasal Söylem Örneği: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (62), 1289-1303.
Greenleaf, R. K. (1970). The Servant as Leader. UK: Greenleaf.
Kırca, C. (2015). Karizmatik Liderlik ve Örgüt Kültürü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
Kızıltoprak, A. A. (2018). Türk Siyasetinde Recep Tayyip Erdoğan’ın Karizmatik Liderliği. Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (30), 613-638.
Koontz, H., O’Donnell, C. and Weihrich, H. (1986). Essentials of Management (4th ed). New York: McGraw Hill Higher Education.
Kökçıkaran, A. (2016). Liderlik Tipleri Perspektifinde Kazım Karabekir Örneği.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Köker, E. ve Kejanlıoğlu B. (2004). 2002 Seçim Kampanyalarında Ulusal Basın. İletişim Araştırmaları, 2(1), 39-70.
Köksal, O. (2011). Bir Kültürel Liderlik Paradoksu: Paternalizm. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 8(15), 101-122.
Kumkale, İ. ve Çetin, O. I. (2016). Liderlik Üzerine Güncel Yazılar. İstanbul: Paradigma.
Küçük, Y. ve Yavuz, E. (2018). Hizmetkar Liderlik: Gandhi Örneği. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi, 1, 81-93.
Likert, R. (1932). A Technique for Measurement of Attitudes. Archives of Psychology, 22, 5-55.
McGregor, D. (1960). The Human Side of Enterprise. New York: McGraw-Hill.
Northouse, P. G. (1997). Leadership: Theory and Practice. UK: Sage.
Northouse, P. G. (2014). Liderlik Kuram ve Uygulamalar (6. Baskı). (Çev. C. Şimşek) İstanbul: Sürat Üniversite.
Nullens, P. (2019). The Will to Serve: An Anthropological and Spiritual Foundation for Leadership. Luk Bouckaert & Steven C. van den Heuvel (Ed). Servant Leadership, Social Entrepreneurship and the Will to Serve (3-27) içinde. Palgrave, Switzerland.
Özbozkurt, O. B. (2019, Eylül). Liderliğin Yeni Paradigması: Stratejik Liderlik. 3. Uluslararası Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Sempozyumu, Nevşehir.
Özgül, B. (2015). Türkiye’de Siyasi Liderlik. Ankara: Sage.
Özkan, M. (2016). Liderlik Hangi Sıfatları, Nasıl Alıyor? Liderlik Konulu Makalelerin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 615 – 639.
Özmen, H. İ. (2009). Liderlik Davranışını Etkileyen Toplumsal Normların Analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Serinkan, C. ve Erdiş, Y. (2014). Dönüşümcü Liderlik Bağlamında Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Adalet. Ankara: Nobel.
Shamir, B., Arthur, M. and House, R. (1994). The Rhetoric of Charismatic Leadership: A Theoretical Extension, a Case Study, and İmplications for Research. Leadership Quarterly, 5, 25-42.
Silin, R. (1976). Leadership and Values: The Organization of Large-Scale Taiwanese Enterprises. Cambridge: Harvard Unv Asia Center.
Spears, L. C. (2010). Character and Servant Leadership: Ten Characteristics of Effective, Caring Leaders. The Journal of Virtues & Leadership, 1, 25-30.
Şentürk, F.K., Durak, M., Yılmaz, E., Kaban, T., Kök, N. ve Baş, A. (2016). Dönüşümcü ve Etkileşimci Liderlik Tarzlarının Bireysel Yenilikçiliğe Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 173-198.
Uğurluoğlu, Ö. ve Çelik, Y. (2009). Örgütlerde Stratejik Liderlik ve Özellikleri. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12, 121-156.
Ünlü, Ç. Y. (2015).Amerikanvari Seçim Sonu Konuşmalarının Milli Bir Örneği Olarak “Balkon Konuşmaları: 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi Konuşması Üzerine Retoriksel Bir Analiz. İletişim Dergisi, 23, 67-95.
Yaşar, A. (2016). İbn Haldun’a Göre Siyasi Otorite ve Liderlik, Genç Hukukçular Hukuk Okumaları. İstanbul: Hukuk Vakfı.
Yıldız, M. G. (Ed.). (2016). Liderlik Çalışmaları (2. Basım). İstanbul: Beta.
Yukl, G. (1986). Managerial Leadership: A Review of Theory and Research. Journal of Management, 15, 251-289.
Weber, M. (1947). The Theory of Social and Economic Organization. New York: London.

APA	ÇIRAGÖZ M, ACAR O (2021). Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. , 6 - 29.
Chicago	ÇIRAGÖZ Müzeyyen Bilge,ACAR OSMAN KÜRSAT Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. (2021): 6 - 29.
MLA	ÇIRAGÖZ Müzeyyen Bilge,ACAR OSMAN KÜRSAT Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. , 2021, ss.6 - 29.
AMA	ÇIRAGÖZ M,ACAR O Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. . 2021; 6 - 29.
Vancouver	ÇIRAGÖZ M,ACAR O Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. . 2021; 6 - 29.
IEEE	ÇIRAGÖZ M,ACAR O "Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi." , ss.6 - 29, 2021.
ISNAD	ÇIRAGÖZ, Müzeyyen Bilge - ACAR, OSMAN KÜRSAT. "Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi". (2021), 6-29.

APA	ÇIRAGÖZ M, ACAR O (2021). Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(1), 6 - 29.
Chicago	ÇIRAGÖZ Müzeyyen Bilge,ACAR OSMAN KÜRSAT Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi 23, no.1 (2021): 6 - 29.
MLA	ÇIRAGÖZ Müzeyyen Bilge,ACAR OSMAN KÜRSAT Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.23, no.1, 2021, ss.6 - 29.
AMA	ÇIRAGÖZ M,ACAR O Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021; 23(1): 6 - 29.
Vancouver	ÇIRAGÖZ M,ACAR O Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021; 23(1): 6 - 29.
IEEE	ÇIRAGÖZ M,ACAR O "Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi." Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23, ss.6 - 29, 2021.
ISNAD	ÇIRAGÖZ, Müzeyyen Bilge - ACAR, OSMAN KÜRSAT. "Recep Tayyip Erdoğan’ın Sahip Olduğu Liderlik Tarzı: Balkon Konuşmalarının İçerik ve Söylem Analizi ile Değerlendirilmesi". Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Dergisi 23/1 (2021), 6-29.