Yıl: 2023 Cilt: 58 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1663 - 1681 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121 İndeks Tarihi: 25-09-2023

Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?

Öz:
Bugün birçok işletme tüketicilerin yapacağı benzer satın almalarda yine kendi markalarını tercih edebilmeleri konusunda ikna yolları aramaktadır. Bu nedenle ürün ve hizmetlerine değer katıp, tüketicinin zihninde etkili ve kalıcı imaj oluşturup, rakiplerinden daha önde bulunabilmek adına sponsorluk faaliyetlerine öncelik vermektedir. Marka farkındalığını dolaylı yoldan yaparak tüketicinin zihninde etkili olmak adına yapılan sponsorluk faaliyeti, kurum imajı yanında ürün ve hizmetin satın alınmasını sağlayarak işletmenin hedeflerini de destekleyen etkinliklere ayni veya nakdi kaynak sağlamaktadır. İncelemeye çalışan işletmeler bu kişileri elinde tutmak için tutundurma aktivitelerine daha fazla önem vermektedir. Çalışmadaki amaç, sponsorluk faaliyetlerinin tüketicinin bir ürünü satın alma davranışındaki etkisinin Ankara ilindeki otomobil kullanan tüketiciler yönüyle etkisinin ne derecede olduğunu belirlemeye yönelik bir alan çalışması yapmaktır. Nicel araştırma yöntemleri kullanılan bu çalışmada oluşturulan anket formu yüz yüze uygulanarak veriler elde edilmiştir. Toplamda 430 anket toplanmış ve oluşturulan hipotezler SPSS 22,0 istatistik programı ile analizleri yapılmıştır. Anketler soncunda tanımlayıcı istatistik olarak Anova, t testi, sobel testi ve korelasyon analiz testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan sponsorluk faaliyetlerinin tüketicinin satın almasında etkiye sahip olduğu bunların aralarında anlamlı bir ilişkinin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum tüketicinin bilinçaltında olumlu bir etkiye sebep olduğu anlamında değerlendirilmelidir. Ulaşılan bu sonuçlar pazarlama yöneticileri ile gelecekte yapılacak araştırmalar konusunda nitelikli bir yol gösterici olacaktır.
Anahtar Kelime:

Today, many businesses seek ways to persuade consumers to choose their brands for similar purchases. For this reason, it prioritizes sponsorship activities to add value to its products and services, be effective and permanent in the consumer’s mind, and be ahead of its competitors. The sponsorship activity, which is carried out in order to be effective in the minds of the consumer by indirectly making brand awareness provides in-kind or cash resources to the activities that support thebusiness’s goals by providing the purchase of products and services as well as brand awareness and corporate image. Businesses examineing to scrutinize give more importance to promotional activities to retain these people.

Öz:
Today, many businesses seek ways to persuade consumers to choose their brands for similar purchases. For this reason, it prioritizes sponsorship activities to add value to its products and services, be effective and permanent in the consumer’s mind, and be ahead of its competitors. The sponsorship activity, which is carried out in order to be effective in the minds of the consumer by indirectly making brand awareness provides in-kind or cash resources to the activities that support thebusiness’s goals by providing the purchase of products and services as well as brand awareness and corporate image. Businesses examineing to scrutinize give more importance to promotional activities to retain these people. The study aims to conduct a field study to determine the extent of the effect of the sponsorship activities on the consumer's purchasing behavior in Ankara province. Data were obtained by applying a face-to-face questionnaire from created in this study, using quantitative research methods. A total of 430 questionnaires were collected and the hypotheses created were analyzed with the SPSS 22.0 statistical program. As a result of the questionnaires, Anova was evaluated using t-test, Sobel test and correlation analysis tests as descriptive statistics. It has been concluded that the sponsorship activities affect the consumer’s purchase and that there is a significant relationship between them. This situation should be evaluated in the sense that it causes a positive effect on the subconscious of the consumer. These results will be a qualified guide for future research with marketing managers.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aaker, A. D. (2007). Marketing Research, The Second, Pacific Rim Edition, pp.394.
  • AMA-American Marketing Association (2017). Board Approves New Marketing Definition, Marketing News, Vol.: 5, Nu: 5, USA.
  • Arslan, K. (2003). Otomobil Alımında Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 83-103.
  • Barnes, S. J. & Mattsson, J. (2017). Understanding collaborative consumption: Test of a theoretical model. Technological Forecasting and Social Change, 118, pp.28.
  • Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic and statistical considerations, Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173- 1182.
  • Binninger, A. S., Ourahmoune, N. and Robert, I. (2015). Collaborative consumption and sustainability: A discursive analysis of consumer representations and collaborative website narratives. Journal of Applied Business Research, 31(3), pp.971.
  • Carter, B., Mcgoldrick M. (2011). The Expanded Family Life Cycle: Individual, Family, and Social Perspectives, 4.Edition, Boston, Pearson, 15-19.
  • Chen, H., P. and Zhang, C. (2017). Inviting Strangers To Participate In Collaborative Consumption Through Mobile App. International Journal of Human– Computer Interaction, 33(6), pp.523.
  • Çetin, M., Eşiyok, S.E. (2014). Sosyal Temsil Kurma Bağlamında Kurumsal Reklamlar: Türk Hava Yolları Örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 39, s.191.
  • Dal, N.E. (2017). Tüketim Toplumu ve Tüketim Toplumuna Yöneltilen Eleştiriler Üzerine Bir Tartışma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.9, S.19, s.21.
  • Dos Santos, M.A., Guardia, F.R., Moreno, F.C. (2018). Sponsorship Image Transfer Theory In Virtual Brand Communities, Industrial Management & Data Systems, pp. 2.
  • Ercan, Ö., ve Özbek, O. (2017). İletişim Şirketlerinin Spor Sponsorluğu Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması, Journal of Human Sciences, 14(4), (Doktora Tezinden Alınmıştır), s.3615-3625.
  • Erciş, A., Ünal, S. ve Polat, C. (2007). Yaşam Tarzlarının Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki Rolü, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Erzurum, 2(21),s.281-309.
  • Erciş, M. S. (2012). Pazarlama İletişim Kapsamında Sponsorluk Faaliyetlerinin Önemi ve Bir Sponsorluk Uygulaması, Marmara İletişim Dergisi, s.19.
  • Hamari, J., Sjöklint, M. and Ukkonen, A. (2016). The sharing economy: Why people participate in collaborative consumption. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(9), pp.2057.
  • Hetherington, K. ve Havard, C. (2014). Consumer Society?, Ed. J. Allen and G. Blakeley Identity and Lifestyle, p.126-127.
  • İslamoğlu, A. H. ve Altunışık, R. (2010). Tüketici Davranışları, Beta Basım, İstanbul, s.5-6.
  • İşlek, M.S. (2012). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışlarına Etkileri: Türkiye’deki Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman, s.108.
  • Kayaalp, T.G., Güney M. Ç. Cebeci Z., (2015). Çoklu Doğrusal Regresyon Modelinde Değişken Seçiminin Zootekniye Uygulanışı, Ç.Ü.Z.F. Dergisi, 2015, 30 (1) : 1 – 8.
  • Köksal, Y., Kahraman T. M. (2014). Tüketici Otomobil Tercihinde Etkili Olan Bilgi Ve İletişim Kanalları Üzerine Bir İnceleme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (32) , s.105-125.
  • Köylüoğlu, A., Acar, Ö. ve İnan, Ü. (2018). Tüketicilerin Otomobil Satın Alma Davranışlarına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi: Akademisyenlere Yönelik Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21 (2) , 251-273. Access address: DOI: 10,29249/selcuksbmyd.448302.
  • Kukar-Kinney, M., Scheinbaum, A. C. ve Schaefers, T. (2016). Compulsive Buying in Online Daily Deal Settings: An Investigation of Motivations and Contextual Elements, Journal of Business Research, 69, p.691-699.
  • Lamberton, C. (2016). Collaborative Consumption: A Goal-Based Framework. Current Opinion in Psychology, 10, p.57.
  • Lamberton, C.P. ve Rose, R.L. (2012). When Is Ours Better Than Mine? A Framework For Understanding and Altering Participation In Commercial Sharing Systems, Journal Marketing, 76(7): p.113.
  • Lucas, C. (2015). Sponsor and Country Related Predictors of Sponsorship Effectiveness, Braunschweig, Springer Gabler, pp.67.
  • Mason, K. (2005). How Corporate Sport Sponsorship Impacts Consumer Behavior, Journal of American Academy of Business, 7(1), ss. 32-35.
  • Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2nd ed.). New York: McGraw-Hill, pp.245.
  • Oakes, S. (2010). Profiling the Jazz Festival Audience, International Journal of Event and Festival Management, Vol.1, No.2, pp.110-119.
  • Oy, O. Berk, M. (2017). Franchising, Beta Yayınları, İstanbul, s.7.
  • Parmer, L. and Dillard, J. (2015). The Relatıonshıp Between Personalıty And Consumer Behavıor Buyıng Patterns Wıthın The Automobıle Industry, International Journal of Management and Marketing Research, Vol. 8, No:1.
  • Preacher, K. J. ve Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies For Assessing And Comparing Indirect Effects In Multiple Mediator Models. Behavior research met-hods, 40(3), 879-891.
  • Rijnsoever, V. F. J. ve Donders, A. R.T. (2009). The Effect Of İnnovativeness On Different Levels Of Technology Adoption. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 60(5), p.984-996.
  • Rook, D. W. ve Fisher, R. J. (1995). Normative Influences on Impulsive Buying Behavior, Journal of Consumer Research, Vol. 22, s. 307.
  • Sekaran, U. (2003). İşletmeler İçin Araştırma Yöntemleri: Bir Beceri Geliştirme Yaklaşımı. 4. Baskı, John Wiley ve Sons, New York.
  • Solomon, M. R. (2017). Consumer Behavior – Buying, Having and Being, 12. Edition, New Jersey, Prentice Hall Pearson Education, p.44.
  • Şimşek, K. Y. (2012). Türk Ekstrem Sporcularının Spor Tüketim Faktörleri, Ege Akademik Bakış, (Özel Sayı), s.12.
  • TDK, (2023). https://www.tdk.gov.tr/icerik/diger-icerikler/tumsozlukler/ (Erişim Tarihi: 06.02.2023)
  • Tek, Ö.B. ve Özgül, E. (2013). Modern Pazarlama İlkeleri Uygulamalı Yönetimsel Yaklaşım,. İzmir: Birleşik Matbaacılık.
  • Tirmizi, Rehman, Saif (2009). An Empirical Study of Consumer Impulse Buying Behavior in Local Markets, European Journal of Scientific Research ISSN 1450-216X Vol.28 No.4 (2009), pp.526.
  • TÜİK, (2020). Türkiye Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları - 2020, Haber Bülteni, Ankara.
  • Vuran, Y. ve Afşar, A. (2016). İşletmeler Açısından Marka ve Marka Stratejileri, International Journal of Academic Value Studies, C.2, S.7, s. 29.
  • Walker, M., Hall, T., Todd, Y. and A. Kent, A. (2011). Does Your Sponsor Affect My Perception of the Event? The Role of Event Sponsors as Signals, Sport Marketing Quarterly,v:20, p.138.
  • Yağcı, M. İ. ve İlarslan, N. (2010). Reklamların ve Cinsiyet Kimliği Rolünün Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(1) İstanbul, s.138-155.
  • Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri, (Çev: Alptekin Esin, M.Arif Bakır, Celal Aydın, Esen Gürbüzsel), İstanbul, Literatür Yayınları.
  • Yavuz, S. (2012). Öğretmenlerin Otomobil Tercihlerinde Etkili Olan Faktörlerin Analitik Hiyerarşi Yöntemiyle Belirlenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.32, s.29-46. 1.
  • Yoka, K., Polat, E. (2019). Spor sponsoru markalarına ilişkin tüketici davranışlarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8 (2), s.112- 125.
APA BAŞAL M, GÜMÜŞ İ, PARILTI N (2023). Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. , 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
Chicago BAŞAL MURAT,GÜMÜŞ İZZET,PARILTI Nurettin Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. (2023): 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
MLA BAŞAL MURAT,GÜMÜŞ İZZET,PARILTI Nurettin Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. , 2023, ss.1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
AMA BAŞAL M,GÜMÜŞ İ,PARILTI N Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. . 2023; 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
Vancouver BAŞAL M,GÜMÜŞ İ,PARILTI N Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. . 2023; 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
IEEE BAŞAL M,GÜMÜŞ İ,PARILTI N "Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?." , ss.1663 - 1681, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
ISNAD BAŞAL, MURAT vd. "Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?". (2023), 1663-1681. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
APA BAŞAL M, GÜMÜŞ İ, PARILTI N (2023). Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58(3), 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
Chicago BAŞAL MURAT,GÜMÜŞ İZZET,PARILTI Nurettin Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58, no.3 (2023): 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
MLA BAŞAL MURAT,GÜMÜŞ İZZET,PARILTI Nurettin Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.58, no.3, 2023, ss.1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
AMA BAŞAL M,GÜMÜŞ İ,PARILTI N Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(3): 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
Vancouver BAŞAL M,GÜMÜŞ İ,PARILTI N Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(3): 1663 - 1681. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
IEEE BAŞAL M,GÜMÜŞ İ,PARILTI N "Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58, ss.1663 - 1681, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121
ISNAD BAŞAL, MURAT vd. "Sponsorluğun Tüketici Davranışlarında Karşılığı Var Mıdır?". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58/3 (2023), 1663-1681. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.08.2121