İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Yıl: 2023 Cilt: 58 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2785 - 2800 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 İndeks Tarihi: 28-09-2023
İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Öz: Bu çalışmanın amacı İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği’nin geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesidir. Çalışmada öncelikle alan yazın taraması yapılarak 39 maddenin yer aldığı madde havuzu oluşturulmuştur. Madde havuzunun kapsam geçerliliğini sağlamak amacıyla sosyal politika alanında çalışmalar yürüten 11 uzmanın görüşüne başvurulmuştur. Uzmanlardan alınan dönütler doğrultusunda ölçek maddelerinde çeşitli revizyonlar yapılmış ve 37 maddelik taslak ölçek elde edilmiştir. Taslak ölçek, üniversite son sınıf öğrencisi 521 örneklem üzerinde uygulanarak açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılmıştır. AFA sonrası oluşan ölçek yapısı 384 örneklem üzerinde uygulanarak doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Bu bağlamda AFA sonucu oluşan ölçek yapısı DFA ile test edilerek uyumluluğu kontrol edilmiş ve geçerliği sağlanmıştır. Ölçeğin güvenirliliği ise iç tutarlılık üzerinden Cronbach Alfa katsayısı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 22 ve SPSS AMOS programları kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği ilgili araştırmalarda kullanılabilecek, yeterli psikometrik özellikler ile yüksek derecede geçerlik ve güvenirlik kriterlerini sağlayan bir ölçektir.
Anahtar Kelime: Employability Forecasting Scale: Validity and Reliability Study
Öz: The aim of this study is to develop the Employability Forecasting Scale and to test its validity and reliability. In the study, first of all, a literature review was conducted, and an item pool was created, including 39 items. In order to ensure the content validity of the item pool, 11 experts working in the field of social policy were consulted. Various revisions were made in the scale items in line with the feedback received from the experts and a draft scale with 37 items was obtained. Exploratory factor analysis (EFA) was performed by applying the draft scale on 521 samples of senior university students. Confirmatory factor analysis (CFA) was performed by applying the scale structure formed after EFA on 384 samples. In this context, the scale structure formed as a result of EFA was tested with CFA, its compatibility was checked, and its validity was ensured. The reliability of the scale was analyzed with the Cronbach Alpha coefficient over internal consistency. SPSS 22 and SPSS AMOS programs were used in the analysis of the data. According to the findings obtained from the study; The Employability Forecasting Scale is a scale that can be used in related research, providing adequate psychometric properties and a high degree of validity and reliability.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alkın, S., & Öksüz, Y. (2020). Üniversite öğrencilerinin algılanan gelecekteki istihdam edilebilirlik, psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 211-219.
- Alkın, S., Korkmaz, O., & Çelik, S. B. (2020). Algılanan gelecekteki istihdam edilebilirlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. İş ve İnsan Dergisi, 7(1), 33-47.
- Başol, G. (2019). Araştırmacılar için istatistik. Ankara: Pegem Akademi
- Baykul, Y. (2015). Eğitimde ve psikolojide ölçme: klasik test teorisi ve uygulaması. Ankara: Pegem Akademi.
- Berntson, E., & Marklund, S. (2007), “The Relationship between Perceived Employability and Subsequent Health”, Work and Stress, 21(3), 279-292.
- Brown, T.A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. NY: Guilford Publications.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 8(4), 470-483.
- Comrey, A. L., & Lee, H. B., (1992), A first course in factor analysis, 2nd ed., Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
- Çelik, M. (2020). Dördü bir arada: kariyer uyumunun yordayıcıları olarak iyimserlik, umut, bölüm uygunluğu ve istihdam edilebilirlik. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 293-305.
- Çınar, E., & Seçer, B. (2023). Üniversite Eğitiminde İstihdam Edilebilirlik: Türkiye'de En Çok Öğrenciye Sahip Üniversitelerin Politika ve Stratejilerinin Analizi. Journal of Management & Labor/Yönetim ve Çalışma Dergisi, 7(1). 131-154.
- Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi.
- Erdem, H., Kılınç, E., & Demirci, D. (2016). Çalışanlarda İş Yükü Fazlalığın Algılanan İstihdam Edilebilirlik Üzerine Etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58). 772-784.
- Erkuş, A. (2019). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-1. Ankara: Pegem Akademi.
- Forrier, A., & Sels, L. (2003). The concept employability: a complex mosaic. International Journal of Human Resources Development and Management, 3, 102-124.
- Fugate, M., Kinicki, A. J., & Ashforth, B. E. (2004). Employability: A psycho-social construct, its dimensions, and applications. Journal of Vocational Behavior, 65(1), 14–38. doi:10.1016/j.jvb.2003.10.005
- Gerçek, M., & Atay, S. E. (2017). Rothwell ve Arnold’ın Algılanan İstihdam Edilebilirlik Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlama, Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (54), 91-103.
- Gorsuch, R. L. (2008). Factor analysis. New York: Psychology Press.
- Güngör, D. (2016). Psikolojide ölçme araçlarının geliştirilmesi ve uyarlanması kılavuzu. Türk Psikoloji Yazıları, 19(38), 104-112.
- Gürbüz, S., & Şahin, F. (2015), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Henson, R. K., & Roberts, J. K. (2006). Exploratory factor analysis in published research: common errors and some comment on improved practice. Educational and Psychological Measurement, 66(3), 393-416.
- Hillage, J., & Pollard, E. (1998). Employobility: Developing a framework for policy analysis. DfEE, London.
- Hogan, R., Chamorro-Premuzic, T. ve Kaiser, R. B. (2013). Employability and career success: Bridging the gap between theory and reality. Industrial and Organizational Psychology, 6(1), 3-16.
- Kaiser, H. F. (1974). An Index of Factorial Simplicity. Psychometrika, 39, 31-36.
- Kalayci, Ş. (2006). Faktör analizi SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
- Karagöz, Y. (2017). Spss ve Amos uygulamalı nitel-nicel karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Nobel Yayıncılık: İstanbul.
- Karagöz, Y. (2017). Spss ve Amos uygulamalı nitel-nicel karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Nobel Yayıncılık: İstanbul.
- Karagöz, Y., & Kösterelioğlu, Y. (2008). İletişim becerileri değerlendirme ölçeğinin faktör analizi metodu ile geliştirilmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 81-98.
- Karakoç, F. Y. & Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 13(40), 39-49. https://doi.org/10.25282/ted.228738
- Kenan, Ö., & Yüksel, H. (2012). Geçmişten günümüze çalışma hayatı. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1(1). 35-59.
- Kirazcı, F., Yazan, Z. Ö., & Büyükgöze-Kavas, A. (2023). Üniversite Bitiyor, Ya Sonra... Okuldan İşe Geçiş Sürecinde Çalışma Psikolojisi Kuramına Dayalı Bir Model Testi. Yönetim ve Çalışma Dergisi, 7(1), 87-104.
- Kline, R. B. (2005). Principle and practice of structural equation modelling. New York: The Guilford Press.
- Kurnaz, M. A., & Yiğit, N. (2010). Fizik tutum ölçeği: geliştirilmesi, geçerliliği ve güvenilirliği. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(1), 21, 29-49.
- Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel psychology, 28(4), 563-575.
- Llinares-Insa, L. I., González-Navarro, P., Zacarés-González, J. J., & Córdoba-Iñesta, A. I. (2018). Employability Appraisal Scale (EAS): development and validation in a Spanish sample. Frontiers in psychology, 9, 1437. doi: 10.3389/fpsyg.2018.01437
- Özçelik, G., Aybas, M., & Uyargil, C. (2019). Kişiye özgü sözleşmelerin kariyer başarısına etkisinde algılanan istihdam edilebilirliğin aracı rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 74(2), 581-599.
- Pai Y.P., & Chary S.T (2013). “Dimensions of hospital service quality: a critical review perspective of patients from global studies”, Abstract International Journal of Health Care Quality Assurance, 26(4) 308-340.
- Rothwell, A., & Arnold, J. (2007). Self-perceived employability: development and validation of a scale. Personnel review, 36(1), 23-41.
- Seçer, B. (2007), Kariyer Sermayesi ve İstihdam Edilebilirliğin İş Güvencesizliği Üzerindeki Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Sezici, E., & Yıldız, B. (2017). Algılanan Örgütsel Kronizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisinde İstihdam Edilebilirlik Algısının Aracı Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 56-74.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
- Tabachnick B. G., & Fidell, L. S. (2011). Using Multivariate Statistics. Pearson, U.S.A.
- UNESCO, (2012) “Graduate Employability in Asia” UNESCO Bangkok Asia, Pacific BureauforEducation. http://unes.doc.unesco.org/images/0021/002157/215706e.pdf (Erişim: 04.03.2023).
- Ünal, F. (2003). İstihdam Edilebilirlik Becerileri ve Bu Becerilerin Kazandırılmasına Yönelik Stratejiler. Kurgu, 20(1), 271-288.
- Yaşar, M. (2014). İstatistiğe yönelik tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(36), 59-75.
- Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, özel sayı, 74-85.
- Yeşilyurt, S., & Çapraz, C. (2018). Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliği için bir yol haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 251-264.
- Yurdagül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalında Kapsam Geçerliliği için Kapsam Geçerlilik İndekslerinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
- Uyanik, Y. (2008). Neoliberal küreselleşme sürecinde işgücü piyasalari. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 209-224.
| APA | YÜKSEL A, YILIK P (2023). İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| Chicago | YÜKSEL Abdulkadir,YILIK Pelin İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (2023): 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| MLA | YÜKSEL Abdulkadir,YILIK Pelin İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 2023, ss.2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| AMA | YÜKSEL A,YILIK P İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2023; 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| Vancouver | YÜKSEL A,YILIK P İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2023; 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| IEEE | YÜKSEL A,YILIK P "İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." , ss.2785 - 2800, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| ISNAD | YÜKSEL, Abdulkadir - YILIK, Pelin. "İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". (2023), 2785-2800. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| APA | YÜKSEL A, YILIK P (2023). İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58(3), 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| Chicago | YÜKSEL Abdulkadir,YILIK Pelin İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58, no.3 (2023): 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| MLA | YÜKSEL Abdulkadir,YILIK Pelin İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.58, no.3, 2023, ss.2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| AMA | YÜKSEL A,YILIK P İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(3): 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| Vancouver | YÜKSEL A,YILIK P İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(3): 2785 - 2800. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| IEEE | YÜKSEL A,YILIK P "İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58, ss.2785 - 2800, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
| ISNAD | YÜKSEL, Abdulkadir - YILIK, Pelin. "İstihdam Edilebilirlik Öngörüsü Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58/3 (2023), 2785-2800. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.09.2249 |
