YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Seda Nur KURT, (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)
Gökhan ARASTAMAN (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
5 0
Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1514 - 1527 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30783/nevsosbilen.1274713 İndeks Tarihi: 02-10-2023

YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Öz:
Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin hakkaniyete dayalı eğitim algılarını ölçmeyi sağlayan bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın birinci aşamasında n=219 katılımcıdan oluşan açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılmıştır. AFA sonucunda ölçeğin toplam varyansın %52.10’unu açıklayan üç faktörlü bir yapıya sahip olduğu görülmüştür. Bu faktörler sırasıyla “örgütsel kaynakların adil dağılımı”, “akademisyen-öğrenci iletişimi”, ve “erişim” olarak adlandırılmıştır. Ölçek maddelerinin faktör yük değerleri birinci faktör için .468 ile .771, ikinci faktör için .759 ile .873 ve üçüncü faktör için .543 ile.713 arasında değiştiği bulunmuştur. Ortaya çıkan bu yapının doğrulanması için çalışmanın ikinci aşamasında n=906 kişiden oluşan doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. DFA sonucu elde edilen uyum iyiliği değerlerinin “χ2 /df= 3.4, RMSEA=.05, RMR=.06, CFI=.95 iyi uyum, NFI=.93, IFI =.95, GFI=.92 ve AGFI=.91” şeklinde olduğu görülmüştür. Ölçeğe ilişkin güvenirlik ise Cronbach Alpha katsayısı ile ölçülmüştür. Güvenirlik analizi sonucunda, güvenirlik katsayıları faktörler için sırasıyla .909, .930, .667 ve ölçek toplamı için .891 olarak hesaplanmıştır. Araştırma sonuçları, üniversite öğrencilerinin hakkaniyete dayalı eğitim algılarını ölçmeyi sağlayan Hakkaniyet Ölçeği (HÖ)’nin 22 madde ve üç faktörden oluşan geçerli ve güvenilir bir yapıya sahip olduğunu ortaya koymuştur.
Anahtar Kelime: Hakkaniyet Hakkaniyet Ölçeği Yükseköğretim Adalet

DEVELOPING EQUITY SCALE IN HIGHER EDUCATION: VALIDITY AND RELIABILITY STUDY

Öz:
The aim of this study is to develop a measurement tool to measure university students' perceptions of educational equity. For this purpose, Exploratory Factor Analysis (EFA) was conducted in the first stage of the study with n=219 participants. As a result of EFA, it was identified that the scale had a three- factor structure explaining 52.10% of the total variance. These factors were named "fair distribution of organizational resources", "professor-student communication", and "access" respectively. The factor loadings ranged between .468 and .771 for the first factor, .759 and .873 for the second factor, and .543 and .713 for the third factor. In the second stage of the study, confirmatory factor analysis (CFA) was conducted with n=906 participants to verify this structure. The goodness of fit values was calculated as “χ2 /df= 3.4, RMSEA=.05, RMR=.06, CFI=.95, NFI=.93, IFI =.95, GFI=.92, AGFI=.91”. The reliability of the scale was measured with Cronbach’s Alpha coefficient. The reliability coefficients were calculated as .909, .930, and .667 for the factors and .891 for the total scale, respectively. The study results revealed that the Equity Scale (ES), which measures university students' perceptions of educational equity, has a valid and reliable structure consisting of 22 items and three factors.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Baum, S., Ma, J., & Payea, K. (2010). Education pays 2010: The benefits of higher education for individuals and society. College Board Advocacy & Policy Center. P. 1- 56. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED526357.pdf
  • Bülbül, T. (2012). Yükseköğretimde okul terki: Nedenler ve çözümler. Eğitim ve Bilim, 37(166).
  • Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni Spss uygulamaları ve yorum (28.Basım). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Şekercioğlu, G., & Çokluk, Ö. (2021). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik Spss ve Lisrel uygulamaları (6.Basım). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (1. Basım). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cattell, R. B. (1966). The scree test for the number of factors. Multivariate behavioral research, 1(2), 245-276. https://doi.org/10.1207/s15327906mbr0102_10
  • Chin-Shan, L., & Hui-Juan, C. (2012). Education equity in the process of the massification of Taiwan's higher education. Chinese Education & Society, 45(5-6), 99-111. https://doi.org/10.2753/CED1061-1932450508
  • DeVellis, R. F. (2014). Ölçek geliştirme kuram ve uygulamalar. (Çev. Ed. T. Totan). Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal yayın tarihi, 2014).
  • Doğan, D. (2013). Yeni kurulan üniversitelerin sorunları ve çözüm önerileri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (2), 108-116. 10.5961/jhes.2013.065
  • Donat A., Bilgiç B., Eskiocak A., & Koşar D. (2019). Üniversite öğrencilerinin sorunları ve çözüm önerileri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science, 9(3), 451-459. https://doi.org/10.5961/jhes.2019.345
  • Ebel, R. L., & Frisbie, D.A (1991). Essentials of educational measurement (5th ed.). Prentice Hall.
  • Erkan, S., Özbay, Y., Çankaya, Z. C., & Terzi, Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri. Eğitim ve Bilim, 37(164).
  • Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.org/10.1177/002224378101800104
  • Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E., Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th Ed.). Mc Graw-Hill.
  • Furr, R. M., & Bacharach, V. R. (2014). Psychometrics: An introduction. Sage.
  • Gürbüz, S. (2021). Amos ile yapısal eşitlik modellemesi (2. Basım). Seçkin Yayıncılık.
  • Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the Academy of Marketing Science, 43, 115-135. https://doi.org/10.1007/s11747-014-0403-8
  • Hewlett-Thomas, E. (2009). Access and equity in higher education in Antigua and Barbuda (Publication No. 3436902) [Doctoral dissertation, Seton Hall University]. ProQuest Dissertations & Theses Global.
  • Hill K., Hoffman D., & Rex T. R. (2005). The value of higher education: Individual and societal benefits. Arizona State University. https://wpcarey.asu.edu/sites/default/files/edvalue10-05.pdf
  • Himmetoğlu, B., Balıktay, S. O., Demirci, S., Yılmaz, G., Cengizoğlu, S. (2021). Bir bakışta eğitim 2021: Türkiye üzerine değerlendirme ve öneriler. TEDMEM. https://tedmem.org/download/bir-bakista-egitim2021?wpdmdl=3866&refresh=629406353623b1653868085
  • Kaya, M. F., Sungurtekin, D., & Deniz, S. (2017). Üniversitelerde öğretim elemanı kaynaklı iletişim sorunları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1).
  • Kil, G., Özkan, M. A., & Aykaç, N. (2021). Yükseköğretimde yaşanan uzaktan eğitim sorunlarının değerlendirilmesi: bir meta-sentez çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 11(3), 638-648. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yuksekogretim/issue/68085/1057163
  • Kozol, J. (2005). The shame of the nation: The restoration of apartheid schooling in America. Crown Publisher.
  • Kumar, R. (2011). Research methodology a step-by-step guide for beginners. SAGE.
  • Lalas, J. W., Charest, B., Strikwerda, H., & Ordaz, M. (2019). Nurturing hope, sense of belonging and engagement through equity. Promoting Social Inclusion, Emerald Publishing Limited, 13, 41-52. https://doi.org/10.1108/S1479-363620190000013004
  • Malhotra, N. K., & Dash, S. (2011). Marketing research an applied orientation. Pearson Publishing.
  • Nunan, D., Malhotra, N. K., & Birks, D. F. (2020). Marketing Research. Pearson.
  • OECD (2021a). Social Institutions and Gender (indicator). https://doi.org/10.1787/7b6cfcf0- en
  • OECD (2021b). Income inequality (indicator). https://doi.org/10.1787/7f420b4b-en
  • OECD (2021c). Poverty rate (indicator). https://doi.org/10.1787/7f420b4b-en
  • Okhidoi, O. (2016). Equity in higher education: socioeconomic status and its effect on access to higher education in post-socialist Mongolia (Publication No. 10183739) [Doctoral dissertation, University of Pittsburgh]. ProQuest Dissertations & Theses Global.
  • Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu: SPSS ile adım adım veri analizi (SPSS survival manual a step by step guide to data analysis using IBM SPSS). (Çev. Ed. S. Balcı ve B. Ahi). Anı Yayıncılık. (Orijinal yayın tarihi, 2013).
  • Schleicher, A. (2021). Learning from the past, looking to the future: excellence and equity for all, international summit on the teaching profession. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/f43c1728-en.
  • Şahin, I., & Fırat, N. Ş. (2009). Üniversite öğrencilerinin sorunları. Education Sciences, 4(4), 1435-1449. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/185896
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. Allyn and Bacon.
  • Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve Spss ile veri analizi (5. Basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Topçu, Y., & Uzundumlu, A. S. (2012). Yüksek öğretimde öğrencilerin başarısızlığına etki eden faktörlerin analizi. Journal of the Institute of Science and Technology, 2(2 Sp: A), 51-58.
  • Topkaya, N., & Meydan, B. (2013). Üniversite öğrencilerinin problem yaşadıkları alanlar, yardım kaynakları ve psikolojik yardım alma niyetleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1).
  • USC (t.y.). USC Center for Urban Education. Equity Scorecard. https://cue.usc.edu/tools/the-equity-scorecard/
  • Wilson-Strydom, M. (2015). University access and theories of social justice: Contributions of the capabilities approach. Higher Education: The International Journal of Higher Education Research, 69(1), 143-155. https://doi.org/10.1007/s10734-014-9766-5
  • Yükseköğretim Kurulu. (2020). Üniversite izleme ve değerlendirme raporları. https://www.yok.gov.tr/universiteler/izleme-ve-degerlendirme-raporlari
APA KURT S, ARASTAMAN G (2023). YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
Chicago KURT SEDA NUR,ARASTAMAN Gökhan YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. (2023): 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
MLA KURT SEDA NUR,ARASTAMAN Gökhan YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 2023, ss.1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
AMA KURT S,ARASTAMAN G YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2023; 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
Vancouver KURT S,ARASTAMAN G YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2023; 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
IEEE KURT S,ARASTAMAN G "YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." , ss.1514 - 1527, 2023. 10.30783/nevsosbilen.1274713
ISNAD KURT, SEDA NUR - ARASTAMAN, Gökhan. "YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". (2023), 1514-1527. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1274713
APA KURT S, ARASTAMAN G (2023). YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13(3), 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
Chicago KURT SEDA NUR,ARASTAMAN Gökhan YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 13, no.3 (2023): 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
MLA KURT SEDA NUR,ARASTAMAN Gökhan YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, vol.13, no.3, 2023, ss.1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
AMA KURT S,ARASTAMAN G YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2023; 13(3): 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
Vancouver KURT S,ARASTAMAN G YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2023; 13(3): 1514 - 1527. 10.30783/nevsosbilen.1274713
IEEE KURT S,ARASTAMAN G "YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13, ss.1514 - 1527, 2023. 10.30783/nevsosbilen.1274713
ISNAD KURT, SEDA NUR - ARASTAMAN, Gökhan. "YÜKSEKÖĞRETİMDE HAKKANİYET ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 13/3 (2023), 1514-1527. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1274713
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 9:15

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları