SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ)
Yıl: 2023 Cilt: 14 Sayı: 53 Sayfa Aralığı: 938 - 959 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35826/ijoess.3342 İndeks Tarihi: 05-10-2023
SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ)
Öz: Araştırmada sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ve mesleki doyum düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunup bulunmadığı incelenmiş ve bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri “Öğretmen Öz Yeterlik Ölçeği”, “Mesleki Doyum Ölçeği” ve “Kişisel Bilgi Formu” ile elde edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin sayısının çok yüksek olmasından dolayı çalışma evreni alınması yoluna gidilmiştir. Ulaşılabilir örneklem grubu seçilerek araştırma verilerine ulaşılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim-öğretim yılı içerisinde Mersin Merkez İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine (Akdeniz, Mezitli, Toroslar, Yenişehir) bağlı resmi ilkokullarda görev yapan ve araştırmaya dahil olmaya gönüllü olan 650( Altı Yüz Elli) sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Verilerin analizinde problem durumu için Pearson Korelasyon Testi, alt problemler için T-testi, Kruskal-Wallis H Testi uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ile mesleki doyum düzeyleri arasında anlamlı bir fark olduğu (p<0,01) ve bu farkın pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları cinsiyet, yaş medeni durum, kıdem ve mezun olunan okul değişkenleri bakımından incelendiğinde anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum düzeyleri cinsiyet, yaş medeni durum ve mezun olunan okul değişkenleri bakımından anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum düzeyleri kıdem değişkeni bakımından anlamlı farklılık göstermektedir. İkili karşılaştırmalar sonucunda anlamlı farkın 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenler ile 16-19 yıl kıdeme sahip öğretmenler arasında olduğu ve 16-19 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin lehine olduğu bulunmuştur. Yapılan araştırmalar ve elde edilen sonuçlar doğrultusunda sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ve mesleki doyum düzeyleri arasındaki pozitif yönde anlamlı ilişkinin daha da güçlendirilmesi yönünde çalışmaların yapılması ile ilgili önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN THE SELF-EFFICACY BELIEFS AND THE LEVEL OF PROFESSIONAL SATISFACTION OF ELEMENTARY SCHOOL TEACHERS (EXAMPLE OF MERSİN PROVINCE)
Öz: In the study, it was examined whether there is a significant relationship between the self-efficacy beliefs in and this study, the relationship between the self-efficacy beliefs and the level of professional satisfaction of elementary school teachers was investigated. The correlational survey model of quantitative research techniques was utilized in this study. The research data were collected through Self-Efficacy Belief Instrument, Professional Satisfaction Scale and Personal Information Forms. In this study, a study universe was chosen owing to the quite high number of elementary school teachers. The research data were collected by choosing a reachable sample group. The sample group of the study consists of 650 elementary school teachers who work at public schools of Mersin Central District National Education Directorate (Akdeniz, Mezitli, Toroslar, Yenişehir) and who voluntarily agreed to participate in the research. The data were analysed with the SPSS 25.00 software. In the analysis of the collected data, Pearson Correlation Test for problem status, T-test for sub-problems and Kruskal-Wallis H Test were applied. According to the result of the research, it has been found out that there is a statistically significant difference (p<0,01) between the self-efficacy beliefs and the level of professional satisfaction of elementary school teachers and that this difference is a significant relationship in a positive way. It has been found out that there is no significant difference between the self- efficacy beliefs of elementary school teachers and their sex, age, marital status, or the school they graduated. It has been seen that there is a significant difference between professional satisfaction of the teachers and their seniority. As a result of the pairwise comparisons, it was found that the significant difference was between teachers with 6-10 years of seniority and teachers with 16-19 years of seniority, and it was in favor of teachers with 16-19 years of seniority. In line with the researches and the results obtained, suggestions were made to carry out studies to further strengthen the positive and significant relationship between self-efficacy beliefs and professional satisfaction levels of classroom teachers.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, U. (2006). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Akkuş, O. (2010). Rehberlik araştırma merkezlerinde görevli rehber öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Altunbaş, S. (2011). İlköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin öz yeterliklerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Arıkan, R. (2004). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Asil Yayın.
- Aydın, R. (2007). Türkiye’de eğitimle ilgili yapılan bilimsel toplantılarda ve millî eğitim şûralarında ele alınan öğretmen sorunları ile millî eğitim bakanlığı’nın politika ve uygulamalarının değerlendirilmesi (1980– 2004) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öz yeterlilik inançları. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (12), 235-252.
- Başaran İ. E.(1992) Yönetim. Gül Yayınevi
- Başaran İ. E. (1996). Türkiye eğitim sistemi. Yargıcı Matbaası
- Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel davranış: İnsanın üretim gücü. (3. baskı). Umut Yayım Dağıtım Bandura, A (1997). Self-efficacy: Theexercise of control. Freeman.
- Bektaş, F. (2009). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin mesleki doyumları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Biçer, M. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin mesleki doyumları ile kişilik tipleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Buluç, B. ve Demir, S. (2015). İlk ve ortaokul öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları ile iş doyumları arasındaki ilişki. Journal of Kirsehir Education Faculty, 16(1).
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. (20. baskı). Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi elkitabı. Pegem Akademi
- Çanak, M. (2014). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin iş doyumlarının incelenmesi. Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 4(7), 7-26.
- Çapa, Y., Çakıroğlu, J. ve Sarıkaya, H. (2005). Öğretmen özyeterlik ölçeği Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 30(137).
- Çetin, B. (2008). Fen bilgisi öğretimi dersinin sınıf öğretmenliği anabilim dalı 3. Sınıf öğrencilerinin fen öğretimindeki öz-yeterlilik inançlarına etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2).
- Demirel, F. (2006). Sınıf öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri (Denizli İli Örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Denizoğlu, P. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimi öz yeterlik inanç düzeyleri, öğrenme stilleri ve fen bilgisi öğretimine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Eker, C. (2014). Sınıf öğretmenlerinin öz-yeterlilik inanç düzeyleri üzerine bir araştırma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2014(17).
- Ekici, G. (2006). Meslek lisesi öğretmenlerinin öğretmen öz yeterlik inançları üzerine bir araştırma. Eurasian Journal of Educational Research, 24, 87-96.
- Erden, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. Alkım Yayınları.
- Gençtürk A. (2008). İlköğretim okulu öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ve iş doyumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gülbahar, Y. ve Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar konusunda bir içerik analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 93-112.
- Gündoğdu, G. B. (2013). Sınıf öğretmenlerinin iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeyleri üzerine bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Karasar, N., (2008) Bilimsel araştırma yöntemi (18. baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
- Kartal, M. (2019). Öğretmenlerin öz yeterlilik inançları ile işe yabancılaşmaları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Konan, E. (2018). Kamu ve özel eğitim kurumlarında çalışan ortaöğretim fen bilimleri öğretmenlerinin iş doyumları ve öz yeterlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Koyutürk, N. (2014). Sınıfında kaynaştırma öğrencisi olan ve olmayan okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Kuzgun, Y. (2000). Mesleki danışmanlığı kuramlar ve uygulamalar. Nobel Yayın Dağıtım.
- Kuzgun, Y., Sevim, A. S. ve Hamamcı, Z. (1998). Mesleki doyum ölçeği’nin geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(11), 14-18.
- Özata, H. (2007). Öğretmenlerin öz yeterlik algılarının ve örgütsel yenileşmeye ilişkin görüşlerinin araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Özkurt, M. F. (2017). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algıları ile öğretim teknolojileri ve materyal tasarım becerileri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- Pajares, F. (2006). Self-efficacy during childhood and adolescence. Self-efficacy beliefs of adolescents, 5, 339-367.
- Say, M. (2005). Fen bilgisi öğretmenlerinin öz-yeterlilik inanışları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Semerci, D. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri, öz yeterlik algıları ve mesleki motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Sevimli, F. ve İşcan, Ö. F. (2005). Bireysel ve iş ortamina ait etkenler açisindan iş doyumu. Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1), 55-64.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Experimental designs using ANOVA. Thomson/Brooks/Cole.
- Taşdan, M. ve Tiryaki, E. (2008). Özel ve devlet ilköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 33(147), 54-70.
- Telef, B. B. (2011). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri, iş doyumları, yaşam doyumları ve tükenmişliklerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(1).
- Tomakin, E. (2007). Bilimsel araştırma yöntemleri dersinin etkin öğretilmesinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 37-65.
- Toy, S., N. (2015). Sınıf öğretmenlerinin öğretmen öz yeterlikleri ile kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterlik inançlarının karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Turcan, H.G. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin özyeterlik algıları ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Türk, Ö. (2008). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin öz yeterlikleri ve mesleki doyumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ülper, H. ve Bağcı, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük öz yeterlik algıları. Electronic TurkishStudies, 7(2).
- Üredi, L. ve Akbasli, S. (2015). Classroom Teachers' Self-Efficacy Beliefs on Constructivist Approach. Anthropologıst, 20, 268-279.
- Üredi, L. (2015). The Predictive Power of Classroom Teachers' Self-efficacy Beliefs Related to Implementing the Constructivist Approach upon Their Level Of Creating a Constructivist Learning Environment: A Mersin Case. Anthropologıst, 20, 256-267.
- Üredi, L. (2016). Eğitim kurumlarındaki öğretmenlerin mesleki doyum düzeyleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. IIIrd International Eurasian Educational Research Congress (III. Uluslararası Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresi), 2016-05-31, 2016-06-03, MUĞLA, Türkiye, 2016.
- Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları [Secondaryschoolteachers’ self-efficacybeliefs]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-16.
- Üzümcü, B. ve Müezzin, E. E. (2018). Öğretmenlerin bilişsel esneklik ve mesleki doyum düzeyinin incelenmesi. Sakarya UniversityJournal of Education, 8(1), 8-25.
- Zararsız, N. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin öz yeterlik algılarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
| APA | Erdoğan İ, ÜREDİ L (2023). SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). , 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| Chicago | Erdoğan İbrahim,ÜREDİ Lütfi SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). (2023): 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| MLA | Erdoğan İbrahim,ÜREDİ Lütfi SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). , 2023, ss.938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| AMA | Erdoğan İ,ÜREDİ L SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). . 2023; 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| Vancouver | Erdoğan İ,ÜREDİ L SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). . 2023; 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| IEEE | Erdoğan İ,ÜREDİ L "SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ)." , ss.938 - 959, 2023. 10.35826/ijoess.3342 |
| ISNAD | Erdoğan, İbrahim - ÜREDİ, Lütfi. "SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ)". (2023), 938-959. https://doi.org/10.35826/ijoess.3342 |
| APA | Erdoğan İ, ÜREDİ L (2023). SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| Chicago | Erdoğan İbrahim,ÜREDİ Lütfi SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi 14, no.53 (2023): 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| MLA | Erdoğan İbrahim,ÜREDİ Lütfi SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, vol.14, no.53, 2023, ss.938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| AMA | Erdoğan İ,ÜREDİ L SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 14(53): 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| Vancouver | Erdoğan İ,ÜREDİ L SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 14(53): 938 - 959. 10.35826/ijoess.3342 |
| IEEE | Erdoğan İ,ÜREDİ L "SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ)." Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 14, ss.938 - 959, 2023. 10.35826/ijoess.3342 |
| ISNAD | Erdoğan, İbrahim - ÜREDİ, Lütfi. "SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARI İLE MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ)". Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi 14/53 (2023), 938-959. https://doi.org/10.35826/ijoess.3342 |
