Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler

Figen Kıvılcım Çorakbaş, (Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye)
Zeynep Kunt (Beykoz Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)
Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi
4 0
Yıl: 2023 Cilt: 4 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 753 - 775 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.47613/reflektif.2023.137 İndeks Tarihi: 17-01-2024

Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler

Öz:
Bu çalışmada, bir miras alanına toplum ve çeşitli topluluklar tarafından atfedilen değerlerin keşfedilmesi için uygulanabilecek katılımcı yöntemler tartışılmıştır. İstanbul Kara Surları ve çevresinde gerçekleştirilen TÜBİTAK Katip Çelebi - Newton İkili İşbirliği Programı tarafından 2016-2019 yılları arasında 116K830 numarası ile desteklenen “Miras Alanlarını Çoklu Perspektiften Yorumlamak: İstanbul Kara Surları” başlıklı projede uygulanmış olan yöntemleri ve bu yöntemlerin birbiriyle ilişkisini tartışan bu çalışma, katılımcı yöntemle miras değerlerinin belirlenmesi konusundaki literatür ve deneyimlere katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Yürüyüş etnografisi geliştirilen tüm yöntemlerin temelini oluşturmuş, bu yöntemin yanı sıra kültürel sorgulamalar, birlikte üretim ve foto-ses çalıştayı toplulukların bir kültürel miras alanına atfettikleri değerleri keşfetmek için kullanılmıştır.
Anahtar Kelime: İstanbul kara surları yürüyüş etnografisi kentsel miras değerleri miras değerlendirme yöntemleri

Methods for Bringing out the Values Attributed to Heritage Sites by Local Communities

Öz:
In this study, we discussed participatory methods that can be applied to discover the values attributed to a heritage site by society and various communities. This study, which was carried out between 2016 and 2019, examines the methods applied in the project titled "Plural Heritages of the Istanbul Land Walls" supported by the TÜBİTAK Katip Çelebi -Newton Program with grant no. 116K830. It aims to contribute to the literature and experiences on the determination of heritage values by participatory methods. The walking ethnography method formed the basis of all other methods developed, i.e. cultural probes, co-production and photo-voice workshops. These methods were used to explore the values that communities ascribe to a cultural heritage site.
Anahtar Kelime: Istanbul land walls walking ethnography urban heritage values heritage assessment methods

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abbot, J., Chambers, R., Dunn, C., Harris, T., Merode, E. D., Porter, G., Townsend, J., ve Weiner, D. (1998). Participatory GIS: Opportunity or Oxymoron. PLA notes, 33, 27-33.
  • Abedi, N. ve Doğan, E. (2023). Toplum temelli turizm gelişimi ve ekomüze. A. Aksoy, D. Ünsal, E. Omay Polat, G. Pulhan, İ. Dinçer, N. Zeren Gülersoy, T. G. Köksal, Z. Ahunbay ve Z. Enlil (der.), Kültür Mirası Yönetimi: Neden ve Nasıl? içinde. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 633-644.
  • Agnoletti, M. (2014). Rural landscape, nature conservation and culture: Some notes on research trends and management approaches from a (Southern) European perspective. Landscape and Urban Planning, 126, 66-73.
  • Ahunbay, M. 1994. Kara surları. Dünden Bugüne Istanbul Ansiklopedisi 7 içinde. 77-78. Tarih Vakfı.
  • Aksoy, A., Kıvılcım Çorakbaş, F., Yılmaz, A., Kunt, Z., Gündoğdu, S., Acar Bilgin, E., Sarı, S., Aksoy, T. ve Baloğlu, B. (2019). Miras Alanlarını Çoklu Perspektiften Yorumlamak: İstanbul Kara Surları. TÜBİTAK Katip Çelebi-Newton İkili İşbirliği Programı Proje Sonuç Raporu, https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/618585
  • Aksoy, A. ve Enlil, Z. (2023). Kültür mirası yönetiminde kavramsal açılımlar. A. Aksoy, D. Ünsal, E. Omay Polat, G. Pulhan, İ. Dinçer, N. Zeren Gülersoy, T. G. Köksal, Z. Ahunbay ve Z. Enlil (der.), Kültür Mirası Yönetimi: Neden ve Nasıl? içinde. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 67-79.
  • Aksoy, A., ve Kıvılcım Çorakbaş, F. (2021). Politics of loss in a world heritage site: The case of the historic vegetable gardens of the land walls of Istanbul. Heritage & Society 14(1), 112-138. doi: 10.1080/2159032X.2021.2022917
  • Anderson, J. (2004). Talking whilst walking: A geographical archaeology of knowledge. Area, 36(3), 254-261.
  • Apaydin, V. (2017). Heritage values and communities: Examining heritage perceptions and public engagements. Journal of Eastern Mediterranean Archaeology & Heritage Studies, 5(3-4), 349-364.
  • Aplin, G. (2007). World heritage cultural landscapes. International Journal of Heritage Studies, 13(6), 427-446.
  • Arnstein, S. (1969). A ladder of participation. Journal of American Planning Association, 35(4), 216-224.
  • Ashworth, G. J., Graham, B., ve Tunbridge, J. E. (2007). Pluralising Pasts: Heritage, Identity and Place in Multicultural Societies. Pluto.
  • Avrami, E., Randall Mason, C., ve De la Torre, M. (2000). Values and Heritage Conservation: Research Report. Getty Conservation Institute. http://hdl.handle.net/10020/gci_pubs/values_heritage_research_ report
  • Avrupa Konseyi (Council of Europe). (2005). Convention on the Value of Cultural Heritage for Society (The Faro Convention), Council of Europe Treaty Series- No.199. https://www.coe.int/en/web/culture-and-heritage/faro-convention#:~:text=CDCPP-,Convention%20on%20the%20Value%20of%20Cultural%20Heritage%20for%20Society%20(Faro,relationship%20to%20communities%2- 0and%20society
  • Bai, N., Nourian, P., ve Pereira Roders, A. (2021). Global citizens and world heritage: Social inclusion of online communities ın heritage planning. The International Archives Of the photogrammetry. Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 46, 23-30.
  • Bai, N., Nourian, P., Luo, R., ve Roders, A.P. (2022). Heri-Graphs: A workflow of creating datasets for multimodal machine learning on graphs of heritage values and attributes with social media. ISPRS Int. J. Geo Inf., 11 (9), 469.
  • Bakri, A. F., Zaman, N. Q., ve Kamarudin, H. (2022, October). Understanding local community and the cultural heritage values at a world heritage city: A grounded theory approach. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 1067,1). IOP Publishing. doi:10.1088/1755-1315/1067/1/012006
  • Belge, B. (2023). Kentsel korumada yerel koruma kapasitesi: Gaziantep ve Şanlıurfa kentleri üzerinden değerlendirme. Planlama 33(1),143–166.
  • Bergeron, J., Paquette, S., ve Poullaouec-Gonidec, P. (2014). Uncovering landscape values and microgeographies of meanings with the go-along method. Landscape and Urban Planning, 122, 108-121.
  • Bugueño, I., García, L., ve Ehijo, A. (2021). Intelligent technologies in the process of recovering historical, cultural, and heritage value in native communities. International Conference on Intelligent Technologies and Applications içinde (s. 393-406). Springer International Publishing.
  • Carpiano, R. M. (2009). Come Take A Walk With Me: The “Go-Along” Interview as a Novel Method for Studying the Implications of Place for Health and Well-Being. Health & Place, 15(1), 263-272.
  • Choay, F. (2001). The Invention of the Historic Monument. Cambridge University Press.
  • Ciolfi, L. (2012). Place-centred interaction design: Situated participation and co-creation in places of heritage. Ballarin, M. ve Mura M. (Ed.) Museum and Design Principles, Proceedings of the Conference içinde. Fondazione di Venezia.
  • De la Torre, M. (2013). Values and heritage conservation. Heritage & Society 6(2), 155-166. https://doi.org/10.1179/2159032X13Z.00000000011
  • De la Torre, M. (Ed.) (2002). Assessing the Values of Cultural Heritage: Research Report. Getty Conservation Institute. http://hdl.handle.net/10020/gci_pubs/values_cultural_heritage
  • De la Torre, M. (Ed.) (2005). Heritage Values in Site Management: Four Case Studies. Getty Conservation Institute. http://hdl.handle.net/10020/gci_pubs/values_site_mgmnt
  • Durusoy Özmen, E. (2021). Tarihsel süreç içerisinde değişen ve dönüşen bir mekansal boşluk: İstanbul kara surları dünya miras Alanı. TÜBA-KED 23, 199-221.
  • Eiter, S., ve Lange, V. M. (2015). Public participation in landscape planning: Effective methods for implementing the european landscape convention in Norway. Land Use Policy, 44, 44-53.
  • Eryazıcıoğlu, E., ve Cengiz, H. (2018). İnsan hakları odaklı bir kültürel miras sistemi için değerlendirme modeli. Megaron, 13(4), 636-650.
  • Evans, J., ve Jones, P. (2011). The walking interview: Methodology, mobility and place. Applied Geography, 31(2), 849-858.
  • Fairclough, G. (2012). The value of heritage for the future. D. Ünsal (Ed.), Heritage in Society. Cultural Policy and Management (KPY); Yearbook 3 içinde (s. 34-41). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Fairclough, G. (2009). New heritage frontiers. R. Palmer (Ed.), Heritage and Beyond içinde (s. 29–42). Council of Europe Publishing.
  • Fairclough, G. ve Møller, P.G. (der.). (2008). Landscape as Heritage-The Management and Protection of Landscape in Europe. University of Berne, Geographica Bernensia.
  • Fredheim, L. H., ve Khalaf, M. (2016). The significance of values: Heritage value typologies re-examined. International Journal of Heritage Studies, 6(22), 466-481.
  • Gaver, B. (2001). Designing for ludic aspects of everyday life. Ercim News, 47, 20-21.
  • Gaver, B., Dunne, T., ve Pacenti, E. (1999). Cultural probes. Interactions, 6(1), 21-29.
  • Gibson, L., ve Pendlebury, J. (2009). Valuing historic environments. L. Gibson ve J. Pendlebury (Ed.), Valuing Historic Environments içinde (1. Baskı, s. 1-16). Routledge.
  • Harvey, D. (2001). Heritage pasts and heritage presents: Temporality, meaning and the scope of heritage studies. International Journal of Heritage Studies, 7(4), 319-338.
  • ICOMOS. (2005). Xi’an Declaration on the Conservation of the Setting of Heritage Structures, Sites and Areas. ICOMOS. https://www.icomos.org/xian2005/xian-declaration.htm
  • ICOMOS. (2014). Floransa bildirgesi-insani değer olarak miras ve peyzaj (Heritage and Landscape as Human Values). ICOMOS Türkiye Milli Komitesi. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0034808001536912096.pdf
  • ICOMOS. (2017). Delhi Declaration on Heritage and Democracy. ICOMOS. https://www.icomos.org/images/DOCUMENTS/Charters/GA2017_DelhiDeclaration_20180117_EN.pdf
  • ICOMOS Türkiye. (2013). ICOMOS Türkiye Mimari Mirasın Korunması Bildirgesi. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0784192001542192602.pdf
  • Ingold, T., ve Vergunst, J. L. (der.). (2003). Ways of Walking: Ethnography and Practice on Foot. Ashgate Publishing.
  • İstanbul Alan Başkanlığı. (2023). İstanbul’un Tarihi Alanları İçin Üstün Evrensel Değer Beyanı. İstanbul Tarihi Alanlar Alan Başkanlığı http://www.alanbaskanligi.gov.tr/ustun_evrensel_deger_tanimi.html
  • İstanbul Alan Başkanlığı. (2018). İstanbul Tarihi Yarımada Yönetim Planı.
  • Kıvılcım Çorakbaş, F., Aksoy, A., ve Ricci, A. (2014). A Report of concern on the conservation issues of the Istanbul land walls world heritage site- with a special focus on the historic Yedikule Vegetable Gardens (Yedikule Bostanları). The Official Website of the Oxford University Byzantine Society. https://oxfordbyzantinesociety.files.wordpress.com/2014/02/report_land_walls_whs.pdf,
  • Kıvılcım Çorakbaş, F. (2017). İstanbul kara surları’nda “yerin ruhu”nu aramak: Çeperde Sergisi. Mimarlık, 394. http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=408&RecID=4143
  • Kıvılcım Çorakbaş, F. (2021). Çok-katmanlı kültürel peyzaj alanlarının yönetimi: Tim Ingold’un Peyzaj yaklaşomondan İstanbul kara surları’na bir bakış. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi 24, 189-204 . DOI: 10.22520/tubaked2021.24.010
  • Kryder-Reid, E., Foutz, J. W., Wood, E., ve Zimmerman, L. J. (2017). “I just don’t ever use that word”: investigating stakeholders understanding of heritage. International Journal of Heritage Studies, 24(7), 743-763. https://doi.org/10.1080/13527258.2017.1339110
  • Kunt, Z. (2019). Kültür Mirası İçin Katılımcı Bir Araştırma Yaklaşımı, Kültür Politikası Yıllık / Cultural Policy Yearbook 2019. https://iletisim.com.tr/dergiler/kultur-politikasi-yillik/5/sayi-2-kultur-politikasiyillik-2019/10042/istanbulun-dunya-miras-alanlarini-coklu-perspektiften-yorumlamak-istanbul-karasurlari-ornegi-arastirma-projesi-kultur-mirasi-icin-katilimci-bir-arastirma-yaklasimi/11833
  • Kusenbach, M. (2003). Street phenomenology: The go-along as ethnographic research tool. Ethnography, 4(3), 455-485.
  • Łaszkiewicz, E., Nowakowska, A. ve Adamus, J. (2022). How valuable is architectural heritage? Evaluating a Monument’s Perceived Value With the Use of Spatial Order Concept. SAGE Open, 12(4), 1-13.
  • Lee, J., ve Ingold, T. (2006). Fieldwork on Foot: Perceiving, Routing, Socializing. S. Coleman, ve P. Collins (der.), Locating the Field: Space, Place and Context in Anthropology içinde (s. 67-86). Ebrary.
  • Mason, R. (2002). Assessing values in conservation planning: Methodological issues and choices. M. Torre (der.), Assessing the Values of Cultural Heritage içinde (s. 5-30). The Getty Conservation Institute.
  • McIntyre, A. (2008). Participatory Action Research. Sage.
  • Munjeri, D. (2004). Tangible and intangible heritage: From difference to convergence. Museum International, 56(1-2), 12-20.
  • Montella, M. (2015). Cultural Value. G. M. Golinelli (Ed.), Cultural Heritage and Value Creation içinde (s.1-51). Springer International Publishing.
  • Noy, C. (2008). Sampling knowledge: The hermeneutics of snowball sampling in qualitative research. International Journal of Social Research Methodology 11(4), 327-344.
  • Öksüz, E. B., ve Sarı, T. (2018). From borders to boundaries: İstanbul Land Walls. ITU A/Z, 15(2), 51-59.
  • Pekol, B. ve Parlak, Ç. (2023). Türkiye’de kültürel mirası koruma ve sivil toplum. A. Aksoy, D. Ünsal, E. Omay Polat, G. Pulhan, İ. Dinçer, N. Zeren Gülersoy, T. G. Köksal, Z. Ahunbay ve Z. Enlil (der.), Kültür Mirası Yönetimi: Neden ve Nasıl? içinde. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 683-698.
  • Poulios, I. (2010). Moving beyond a values-based approach to heritage conservation. Conservation and Management of Archaeological Sites, 12(2), 170-185.
  • Poulios, I. (2014). Discussing strategy in heritage conservation: Living heritage approach as an example of strategic innovation. Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development, 4(1), 16-34.
  • Reed, A. (2002). City Of Details: İnterpreting the personality of London. Journal of the Royal Anthropological Institute, 8(1), 127-141.
  • Ricci, A. (2018). A Resilient landscape: The land walls of Constantinople and their surroundings. Deltion Of The Christian Archaeological Society Series, 4, 125-138.
  • Rodman, M. C. (1992). Empowering Place: Multilocality And Multivocality. American Anthropologist, 94(3), 640-656.
  • Pink, S. (2007). Doing Visual Ethnography. Sage Publications.
  • Pink, S. (2008, September). Mobilising visual ethnography: Making routes, making place and making images. Forum: Qualitative Social Research, 9(3), Art.36.
  • Schofield, T., Whitelaw, M., ve Kirk, D. (2017). Research through design and digital humanities in practice: What, How and Who in an Archive Research Project. Digital Scholarship in the Humanities, 32(1), 103-120.
  • Schofield, T., Foster-Smith, D., Bozoğlu, G., ve Whitehead, C. (2018). Co-producing collections: Re-imagining a polyvocal past with cultural probes. Open Library of Humanities, 4(1), 35, 1-23.
  • Smith, L. (2006). The Uses of Heritage. Routledge.
  • Smith, L., ve Waterton, E. (2009). Heritage, Communities and Archaeology. Bloomsbury. Taylor, K. (2015). Cities as cultural landscapes. F. Bandarin ve R. Oers (der.), Reconnecting the City The Historic Urban Landscape Approach and the Future of Urban Heritage (1. baskı, s. 179-202). John Wiley & Sons.
  • Torrieri, F., Oppio, A., ve Rossitti, M. (2020, May). Cultural heritage social value and community mapping. International Symposium: New Metropolitan Perspectives içinde (s. 1786-1795).
  • UNESCO. (1972). World heritage convention. https://whc.unesco.org/en/convention/
  • Xiao, L. (2022). Intangible cultural heritage reproduction and revitalization: Value feedback, practice, and exploration based on the IPA model. Computational Intelligence and Neuroscience, 3,1-13. https://doi.org/10.1155/2022/8411999
  • Whitehead, C., Schofield, T., ve Bozoğlu, G. (2021). Plural Heritages and Community Co-production: Designing, Walking and Remembering. Routledge.
  • Worth, S. ve Adair, J. (1972). Through Navajo Eyes: An Exploration in Film Communication and Anthropology. Indiana University Press.
  • Yılmaz, A. (2023). Faro sözleşmesi ve toplumun katılımı kavramı. A. Aksoy, D. Ünsal, E. Omay Polat, G. Pulhan, İ. Dinçer, N. Zeren Gülersoy, T. G. Köksal, Z. Ahunbay ve Z. Enlil (der.), Kültür Mirası Yönetimi: Neden ve Nasıl?. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 80.
  • Yi’En, C. (2014). Telling stories of the city: Walking ethnography, affective materialities, and mobile encounters. Space and Culture 17 (3), 211-223.
  • Wang, C. ve Burris, M. A. (1997). Photovoice: Concept, methodology, and use for participatory needs assessment. Health Education and Behaviour (24) 3.
APA Kivilcim Corakbas F, Kunt Z (2023). Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. , 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
Chicago Kivilcim Corakbas Figen,Kunt Zeynep Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. (2023): 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
MLA Kivilcim Corakbas Figen,Kunt Zeynep Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. , 2023, ss.753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
AMA Kivilcim Corakbas F,Kunt Z Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. . 2023; 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
Vancouver Kivilcim Corakbas F,Kunt Z Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. . 2023; 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
IEEE Kivilcim Corakbas F,Kunt Z "Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler." , ss.753 - 775, 2023. 10.47613/reflektif.2023.137
ISNAD Kivilcim Corakbas, Figen - Kunt, Zeynep. "Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler". (2023), 753-775. https://doi.org/10.47613/reflektif.2023.137
APA Kivilcim Corakbas F, Kunt Z (2023). Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, 4(3), 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
Chicago Kivilcim Corakbas Figen,Kunt Zeynep Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi 4, no.3 (2023): 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
MLA Kivilcim Corakbas Figen,Kunt Zeynep Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, vol.4, no.3, 2023, ss.753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
AMA Kivilcim Corakbas F,Kunt Z Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 4(3): 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
Vancouver Kivilcim Corakbas F,Kunt Z Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 4(3): 753 - 775. 10.47613/reflektif.2023.137
IEEE Kivilcim Corakbas F,Kunt Z "Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler." Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, 4, ss.753 - 775, 2023. 10.47613/reflektif.2023.137
ISNAD Kivilcim Corakbas, Figen - Kunt, Zeynep. "Yerel Toplulukların Miras Alanlarına Atfettiği Değerleri Ortaya Çıkartmak İçin Yöntemler". Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi 4/3 (2023), 753-775. https://doi.org/10.47613/reflektif.2023.137
Sayfa Oluşturulma Tarihi
29-04-2024 13:25

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları