Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması
Yıl: 2023 Cilt: 58 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 3455 - 3477 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 İndeks Tarihi: 24-12-2023
Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması
Öz: Bu araştırmanın amacı, kavram öğretim teknikleri kullanılarak yapılan ilkokul 1. Sınıf Hayat Bilgisi dersi “Ülkemizde Hayat” ünitesi kavramlarına yönelik kavram öğretiminin, ilkokul 1. Sınıf öğrencilerinin algılarında meydana getirdiği değişimi incelemektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Sivas ili Zara ilçesinde resmi bir ilkokulun 1. Sınıfında öğrenim gören 20 öğrenciden oluşmuştur. Bu öğrenciler, ölçüt örnekleme ve kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemleriyle seçilmişlerdir. Verilerin toplanmasında ön algı formu, son algı formu ve öğrenci görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulguları, “mahalle, köy, Kurtuluş Savaşı, millet, başkent, millî gün, millî bayram, tören, kutlama, millet meclisi, demokrasi, dinî gün, dinî bayram” kavramlarına yönelik olarak öğrencilerin tamamının; “turist, doğa, kültür, ilçe, il, tarih, cumhuriyet, bayrak, bağımsızlık” kavramlarına yönelik olarak öğrencilerin çok büyük çoğunluğunun; “devlet, ülke” kavramlarına yönelik olarak öğrencilerin büyük çoğunluğunun yapılan kavram öğretimine dayalı cevaplar verdiğini göstermiştir. Araştırmanın sonucunda, kavram öğretim teknikleri kullanılarak yapılan kavram öğretiminin, öğrencilerin kavramlara yönelik algılarında öğretime dayalı değişimler oluşturduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın önerileri arasında farklı veri toplama teknikleri kullanılarak benzer araştırmalar yapılabileceği belirtilmiştir.
Anahtar Kelime: An Action Research on Eliminating the Misconceptions of Primary School 1st Grade Students with Concept Teaching Techniques
Öz: The aim of this research is to examine the change in the perceptions of primary school 1st grade students by concept teaching techniques for the concepts of the "Life in Our Country" unit in the primary school 1st grade Life Sciences course. Action research which is one of the qualitative research methods was used in this study. The study group of the research consisted of 20 students that studied in the first grade of an official primary school in Zara district of Sivas province in the 2021-2022 academic year. These students were selected by criterion sampling and easily accessible sampling methods. Pre-perception form, post-perception form and student interview forms were used to collect data. Content analysis method was used for the analysis of the obtained data. Research findings have indicated that all of the students have given answers towards the concepts; “the neighborhood, the village, the War of Independence, the nation, capital, national day, national holiday, ceremony, celebration, national assembly, democracy, religion, a religious holiday”, vast majority of the students have given answers towards the concepts; “the tourists, nature, culture, district, county, date, republic, flag of independence”, a majority of the students have given answers towards the concepts of “state and country” based on concept teaching. As a result of the research, it was determined that concept teaching based on concept teaching techniques created teaching- based changes in students' perceptions of concepts. Among the recommendations of the research, it is stated that similar research can be conducted using different data collection techniques.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akpınar, B. (2019). İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Vatandaşlık ile İlgili Kavram Yanılgılarının İncelenmesi ve Giderilmesi: Bir Eylem Araştırması. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Aksoy, N. (2003). Eylem Araştırması: Eğitimsel Uygulamaları İyileştirme ve Değiştirmede Kullanılacak Bir Yöntem, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 36(36), 474-489.
- Akşit, İ. (2016). 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Türk Tarihinde Yolculuk Ünitesinde Geçen Bazı Kavramların Öğrenilmesi Sürecinde Karşılaşılan Sorunların Belirlenmesi ve Çözümüne Yönelik Bir Eylem Araştırması. (Doktora Tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
- Aktepe, V., Cepheci, E., Irmak, S. ve Palaz, Ş. (2017). Hayat Bilgisi Dersinde Kavram Öğretimi ve Kavram Öğretiminde Kullanılabilecek Teknikler Üzerine Kuramsal Bir Çalışma, Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 33-50.
- Aladağ, S. (2016). Hayat Bilgisi: Tanımı, Amacı ve Doğası. S. Güven ve S. Kaymakçı (Editörler), Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 1-21). Ankara: Pegem Akademi.
- Aladağ, S. ve Yılmaz, E. (2014). Kavramsal Değişim Metinlerinin Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersindeki Kavram Yanılgılarını Gidermeye Etkisi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 163-176.
- Bal, Ö. (2019). Hayat Bilgisi Dersi Değer Eğitiminde Örnek Olay Yöntemi: Bir Eylem Araştırması. (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Bektaş, M. (2007). Hayat Bilgisi Dersinde Ailelerin Çoklu Zekâ Kuramı Hakkında Bilgilendirilme Biçimlerinin Öğrencilerin Proje Başarıları ve Tutumlarına Etkisi, Değerler Eğitimi Dergisi, 5(14), 9-28.
- Bilgin, D. (2018). Türkçe Dersinde Bulmaca ile Kavram Öğretiminin Öğrenci Başarısına ve Derse Karşı Tutuma Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Büyükalan Filiz, S., Dayan, G. ve Dayan, K. (2020). İlkokul 3. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Karikatürlerine İlişkin Metaforik Algıları, Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(2), 330-345.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Ceylan, T. (2016). Hayat Bilgisi Dersinde Senaryo Tabanlı Öğrenme Yöntemi ile Kavram Öğretiminin Öğrencilerin Başarı, Tutum ve Öğrenme Kalıcılığına Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
- Çolak, R. (2010). Kavram Haritalarının Sosyal Bilgiler Eğitimi Çerçevesinde Tarihsel Kavramların Öğretiminde Kullanılması: Kavram Haritası ile Yapılan Öğretim ile Tutum, Başarı ve Kalıcılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Dere, İ. ve Aktaşlı, İ. (2022). Ortaokul Öğrencilerinin İklimle İlgili Kavramlara İlişkin Bilişsel Yapıları, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi (AKEF) Dergisi, 4(2), 182-198.
- Dere, İ. ve Emeksever, A. (2018). Hayat Bilgisi Derslerinde Sözlü Tarihle Kültürel Mirasın Öğretimi, Gelecek Vizyonlar Dergisi, 2(4), 40-47.
- Dere, İ. ve Kalender, M. (2019). “Benim Bir Tarihim Var!”: Sözlü Tarih Etkinlikleriyle Hayat Bilgisi Öğretimi, Eğitim ve Bilim, 44(200), 153-173.
- Dündar, H. (2007). Kavram Analizi Stratejisinin Öğrencilerin Kavram Öğrenme Başarısı ve Hayat Bilgisi Dersine İlişkin Tutumlarına Etkisi. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metodlarına Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Eliot, N. S., Kratochwili, R. T., Cook, L. J. & Travers, F. J. (2000). Educational Psychology. Boston: McGraw Hill.
- Erdem, A. R. (2014). Hayat Bilgisi Öğretiminde Sınıf Yönetimi. S. Şimşek (Ed.), Sınıf Öğretmeni Adayları İçin Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 75-100). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Esener, P. (2021). İlkokul Üçüncü Sınıf Hayat Bilgisi Dersinde Kavram Öğretiminin Etkinliklerle Desteklenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
- Geçit, Y., Şeyihoğlu, A. ve Kartal, A. (2011). Hayat Bilgisi Dersinde Çalışma Yapraklarının Öğrenci Açısından Değerlendirilmesi ve Başarıları Üzerine Etkisi, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 15-24.
- Girmen, P. (2017). Hayat Bilgisi Dersi ve Kavram Öğretimi. B. Tay, Ş. Güldalı Uçuş ve M. Baş (Editörler), Etkinlik Örnekleriyle Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 257-281). Ankara: Pegem Akademi.
- Gündoğan, A. (2020). İlkokul Öğrencilerinin Gözünden Hayat Bilgisi Dersi, Anadolu Journal of Educational Sciences International (AJESI), 10(1), 31-53.
- Hayran, Z. (2010). Çok Uyaranlı Eğitim Ortamlarının Öğrencilerin Kavram Gelişimine Etkisi, Eğitim ve Bilim Dergisi, 35(158), 128-142.
- İnan, G. (2011). Eylem Araştırması: Eğitimde Değişimin Yaratılmasında Öğretmenin Gücü, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 481-486.
- Johnson, A. P. (2015). Eylem Araştırması El Kitabı (Y. Uzuner ve M. Özten Anay, Çev. Ed.). Ankara: Anı Yayınları.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel.
- Kartal, A. ve Turan, İ. (2015). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Zihin Haritalarında Vatandaşlık Bilgileri ile İlgili Kavram Yanılgıları, The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS) International Journal of Social Science, 34(2), 371- 381.
- Kaya, N. B. (2020). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Derslerinde Çocuklar İçin Felsefe: Bir Eylem Araştırması. (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kılıçaslan, H. (2021). İlkokul 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Oyunla Kavram Öğretimine Yönelik Bir Eylem Araştırması. (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Köklü, N. (2001). Eğitim Eylem Araştırması: Öğretmen Araştırması, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 34(1), 35-43.
- Kurt, E. (2018). Altıncı Sınıf Türkçe Dersi Kavram Öğretiminde Animasyon ve Hikâye Kullanımının Başarıya Etkisi. (Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Miles, M. B. & Huberman, A. C. (2016). Nitel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
- Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). Hayat Bilgisi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı (İlkokul 1, 2 ve 3. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
- Parsons, R. D. & Brown, K. S. (2002). Teacher As Reflective Practitioner and Action Researcher. Belmont, Calif.: Wadsworth/Thomson Learning.
- Patton, M. Q. (2015). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
- Sağlam, H. İ. (2015). Toplum, Birey ve Doğaya Bütüncül Bakış: Hayat Bilgisi. M. Gültekin (Ed.), Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 1-15). Ankara: Nobel.
- Sewell, A. (2002). Constructivism and Student Misconceptions. Australian Science Teachers’ Journal, 48(4), 24-28.
- Tahiroğlu, M. ve Esener, P. (2021). Kavram Öğretiminde Kullanılan Çeşitli Materyaller. R. Sever (Ed.), Sosyal Bilgiler Eğitiminde Kavram Öğretimi içinde (s. 257-284). Ankara: Pegem Akademi.
- Tokcan, H. (2015). Sosyal Bilgilerde Kavram Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
- Ulu Kalın, Ö. (2011). Sosyal Bilgiler 4. Sınıf İçin Tasarlanan “İnsanlar ve Yönetim” Adlı Ünitenin Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Kavram Algılama Düzeylerine Etkisi. (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Ulusoy, K. ve Erkuş, B. (2015). Sosyal Bilgiler Dördüncü Sınıf Ders Programındaki Tarih Konuları ile İlgili Kavramlara İlişkin Öğrenci Algıları, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2015(5), 147-158.
- Ülgen, G. (2004). Kavram Geliştirme. Ankara: Nobel.
- Yaşar, E. B. (2019). İlkokul Öğrencilerinin Hayat Bilgisi Dersi Kapsamında Karar Verme Durumlarının İncelenmesi: Bir Eylem Araştırması. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi, Eğitim ve Bilim Dergisi, 23 (112), 7- 17.
- Yıldırım, İ. ( 2002). Psikolojik Danışma ve Rehberlik: Bireyi Tanıma Teknikleri (1. basım). Ankara: Pegem Akademi.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, K. ve Çeltikçi, C. (2013). İlköğretim 3. Sınıf Öğrencilerine Soyut ve Çok Boyutlu Kavramların Kazandırılması: Bir Eylem Araştırması, Turkish Studies, 8(6), 895-921.
- Yontar, A. (2015). Yaşama Tutulan Ayna: Hayat Bilgisi Dersinde Kavram Öğretimi. M. Gültekin (Ed.), Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (s. 188-214). Ankara: Nobel.
| APA | TAŞKIRAN S, ÇİFÇİ T (2023). Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. , 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| Chicago | TAŞKIRAN Seyit,ÇİFÇİ Taner Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. (2023): 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| MLA | TAŞKIRAN Seyit,ÇİFÇİ Taner Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. , 2023, ss.3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| AMA | TAŞKIRAN S,ÇİFÇİ T Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. . 2023; 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| Vancouver | TAŞKIRAN S,ÇİFÇİ T Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. . 2023; 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| IEEE | TAŞKIRAN S,ÇİFÇİ T "Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması." , ss.3455 - 3477, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| ISNAD | TAŞKIRAN, Seyit - ÇİFÇİ, Taner. "Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması". (2023), 3455-3477. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| APA | TAŞKIRAN S, ÇİFÇİ T (2023). Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58(4), 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| Chicago | TAŞKIRAN Seyit,ÇİFÇİ Taner Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58, no.4 (2023): 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| MLA | TAŞKIRAN Seyit,ÇİFÇİ Taner Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.58, no.4, 2023, ss.3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| AMA | TAŞKIRAN S,ÇİFÇİ T Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(4): 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| Vancouver | TAŞKIRAN S,ÇİFÇİ T Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(4): 3455 - 3477. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| IEEE | TAŞKIRAN S,ÇİFÇİ T "Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58, ss.3455 - 3477, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
| ISNAD | TAŞKIRAN, Seyit - ÇİFÇİ, Taner. "Kavram Öğretim Teknikleriyle İlkokul 1. Sınıf Öğrencilerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58/4 (2023), 3455-3477. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.12.2202 |
