Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi

ÖZLEM HASKAN AVCI, (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü, Ankara, Türkiye)
İbrahim YILDIRIM (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü, Ankara, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
95 19
Yıl: 2012 Cilt: 37 Sayı: 163 Sayfa Aralığı: 165 - 177 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi

Öz:
Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerine yönelik bir Şiddet Eğilimi Ölçeği geliştirmektir. Bu amaçla yapılan çalışmada, Türk kültüründe geliştirilmiş olan Şiddet Eğilimi Ölçeği (ŞEÖ) tanıtılmıştır. ŞEÖ’nün geçerlik ve güvenirlik çalışmaları 218 (erkek:122, kız: 96) ve 140 (erkek:50, kız:90) lise öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Veriler SPSS programıyla analiz edilmiştir. ŞEÖ’nün yapı-kavram geçerliği açımlayıcı faktör analizi ile incelenmiştir. ŞEÖ’de 1 tanesi tersine çevrilmiş (reverse) olmak üzere toplam 20 madde bulunmaktadır. ŞEÖ, dört faktör içermektedir. Birinci faktör “şiddet duygusu”, ikinci faktör, “bilişim teknolojileri aracılığıyla şiddet”, üçüncü faktör, “başkalarına zarar verme düşüncesi”, dördüncü faktör, “başkalarına şiddet uygulama” şeklinde belirlenmiştir. ŞEÖ, toplam varyansın % 55.45’ini açıklamaktadır.ŞEÖ’nün güvenirlik çalışması ise iki yolla hesaplanmıştır: Birincisi, Cronbach Alpha katsayısı bulunmuştur. $r _{xx}$ = .87); ikincisi, test - tekrar test güvenirlik katsayısı (rXX=.83) hesaplanmıştır. Daha sonra ŞEÖ’nün kullanılabilirliği tartışılmış ve bazı öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime: lise öğrencileri şiddet eğilimi şiddet liseler

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Development of violence tendency scale

Öz:
The aim of the study was to develop a violence tendency scale for high school students. In accordance with this purpose, The Violence Tendency Scale (VTS) that was developed to fit into the Turkish cultural context was used. The reliability and validity work were carried out over a sample of 218 high school student (male= 122, female= 96). The data were analized through SPSS. The structual validity of VTS was examined by exploratory factor analysis. In the VTS, there are 20 items 1 of which are reversed. VTS includes four factors: firstly “the feeling of violence”, secondly “violence through information technologies” thirdly, “the feeling of harming others”, and lastly “applying violence against others. The reliability work of the VTS was done in two different ways: First, the Cronbach Alpha coefficient of the Scale was (Alpha= .87) and second, the reliability of test- retest was$r _{xx}$=.83). How the employ the Violence Tendency Scale is explicated an suggestion are made.
Anahtar Kelime: tendence of violence violence high schools high school students

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ayan, S. (2006). Şiddet ve Fanatizm. Ç. Ü. İktisadi İdari Bilimler Dergisi. 7/2, 191-209.
  • Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Bilge, F. (2006). Ergenlerin Öfkeyle Baş Etmelerine Nasıl Yardımcı Olabiliriz? Çocuk ve Ergene Yönelik Şiddetin Önlenmesi Sempozyumu. 15-16 Mayıs. Ankara: AEM Kitap.
  • Bor, W. (2004). Prevention And Treatment Of Childhood And Adolescent Aggression And Antisocial Behaviour: A Selective Review. Australian and New Zeland Journal of Psychiatry,38, 373-380.
  • Büyüköztürk, Ş. (2004). Sosyal Bilimler İIçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem-A Yayınları.
  • Cowie, H. (2000). Bystanding Or Standing By: Gender Issues In Coping With Bullying In Schools. Aggressive Behavior, 26, 85-97.
  • Çabuk-Kaya, N. (2006). Şiddetin Sosyal Dinamikleri. Toplumsal Bir Sorun Olarak Şiddet Sempozyumu. (105-119). 20-21 Mayıs Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
  • Çetin, H. (2004). “Öğrenci Ergenlerin Şiddete Yönelik Tutumları: Yaş ve Cinsiyete Göre Bir Inceleme.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • DPT (2006). 9. Kalkınma Planı (2007- 2013), Devlet Planlama Teşkilatı.
  • DSÖ (2002). World Report On Violence And Health. Krug E.G., Dahlberg, L.L., Mercy, J.A., Zwi, A.B. , Lozano, R. Eds. WHO: Geneva, Switzerland.
  • Duncan, R. D. (1999). Peer And Sibling Aggression: An Investigation Of Into-And Extrafamilial Bullying. Journal of İnterpersonal Violence, 14, 871-886.
  • Durmuş, E., Gürgan, U. (2003). Lise Öğrencilerinin Şiddet ve Saldırganlık Eğilimleri. VII. Ulusal Psikolojik Danısma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri.
  • Erten, Y., Ardalı, C. (1996). Saldırganlık, Şiddet ve Terörün Psikososyal Yapıları. Cogito, 6-7, 143-165.
  • Furlong, M., Morrison, G. (2000). The School In School Violence: Definitions And Facts. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 8(2), 71-81.
  • Giles, J.W., Heyman, G.D. (2005). Preschoolers’ Use Of Trait-Relevant İnformation To Evaluate The Appropriateness Of An Aggressive Response. Aggressive Behavior, 31, 498-509.
  • Gini, G. (2006). Bullying As A Social Process: The Role Of Group Membership İn Students’Perception Of İnter-Group Aggression At School. Journal of School Psychology, 44, 51-65.
  • Gittins, C. (Ed.). (2005). Okullarda Şiddetin Azaltılması. Avrupa Konseyi El kitabı.
  • Gözütok, D. (2008). Eğitim ve Şiddet. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Gullane, E. ve Moore, S.(2000). Adolescent Risk Taking And 5 Faktor Model Of Personality. Journal of Adolescence, 23 (4), 393-407.
  • Heitmeyer, M. & Hagan, J. (2005). International Handbook Of Violence Research, USA: Kluwer Academic Publishers: USA. 2005
  • İnanç, B. , Atıcı M. , Bilgin, M. (2005). Gelişim Psikolojisi. Adana: Nobel Yayınevi.
  • Karahan,T.F., Sardoğan,M.E., Gençoğlu,C., Yılan, G. (2006). Lise Öğrencilerinde Trafik, Madde Kullanımı ve Toplumsal Konumla İlgili Risk Alma Davranışı. Eğitim ve Bilim. 31 (142),72- 79.
  • Karakaya, E. (2008). “Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Şiddet Eğilimlerinin Çok Yönlü Olarak Değerlendirilmesi, İstanbul İli Avrupa Yakası Örneği.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Karaman-Kepenekçi, Y., Çınkır, Ş. (2002). “Lise Düzeyi Öğrenciler Arasında Zorbalık.” Yayımlanmamış araştırma raporu. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Kellner, M.H., Brenna, B.H. (1999). The Effects Of Anger Management Groups In A Day School For Emotionally Disturbed Adolescents. Adolescence. 34 (136), 645-651.
  • Kılıç, R. (2007). Okullarda Şiddetin Önlenmesi ve Azaltılması. S. Gelbal (Ed.). Okullarda Şiddetin Önlenmesi: Mevcut Uygulamalar ve Sonuçları. İçinde (ss. 25-48). Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
  • Kızmaz, Z. (2006). Okullardaki Şiddet Davranışının Kaynakları Üzerine Kuramsal Bir Yaklaşım.Ç.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 40-47.
  • Kitzmann, K. M., Gaylord, N. K., Holt, A. R. ve Kenny, E. D. (2003). Child Witnesses To Domestic Violence: A Meta-Analytic Review. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 71(2), 339-352.
  • Korkut, F. (2004). Okul Temelli Önleyici Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Anı Yayıncılık, Ankara.
  • Köknel, Ö. (2000). Bireysel ve Toplumsal Şiddet. (2. bs.). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
  • Kuçuradi, I. (2007). Şiddete Felsefeyle Bakınca. Şiddet Sempozyumu. (7-14). 3 Mart Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2006). Okullarda Şiddetin Önlenmesi, Genelge no: 2006 /26.Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Eylül 2008’de MEB web sitesinden erişildi: http://orgm.meb.gov.tr/Mevzuat/genelgeler/okullardasiddet.htm
  • Moeller, T. G. (2001). Youth Aggression And Violence: A Psychological Approach. USA: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Ögel, K. , Eke, C.Y. , Tarı, I. (2006). Okullarda Suç ve Şiddeti Önleme. İstanbul: Yeniden Yayınları.
  • Öğülmüş, S. (1995). “Liselerde Şiddet ve Saldırganlık.” Yayımlanmamış araştırma raporu, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Özcebe, H. , Çetik, H. , Üner, S. (2006). Adölesanlarda Şiddet Davranışları. Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Şiddete Yönelik Alınabilecek Tedbirler Sempozyumu. (272-275). 28-30 Mart, İstanbul.
  • Pişkin, M. (2002). Okul Zorbalığı Tanımı, Türleri, İlişkili Olduğu Faktörler Ve Alınabilecek Önlemler. Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri, 3, 2, 531-562.
  • Renzetti C. M., Edleson, J.L. (Ed.). (2008). Encyclopedia Of Interpersonal Violence. U.K. : Sage Publication
  • Sağlık Bakanlığı (2004). Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkililik Projesi, Hastalık Yükü Final Raporu. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzısıhha Merkezi Müdürlüğü, Başkent Üniversitesi.
  • Scharf, S. (2000). “Genders Differences İn Adolescent Aggression: An Analysis Of İnstrumentally.” Unpublished doctoral dissertation, Central Michigan University, UK.
  • Silver, M.E., Field, T.M., Sanders, C.E. ve Diego, M. (2000). Angry adolescents who worry about becoming violent. Adolescence, 35(140): 663-670.
  • Subaşı, N., Akın, A. (2003). Kadına Yönelik Şiddet; Nedenleri ve Sonuçları. Toplumsal Cinsiyet, Sağlık ve Kadın. (A.Akın ed.). Ankara: Hacetepe Üniversitesi Yayınları, HÜKSAM.
  • TBMM Araştırma Komisyonu (2007). Çocuklarda ve Gençlerde Artan Şiddet Eğilimi İle Okullarda Meydana Gelen Olayların Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan (10/337,343,356,357) Esas Numaralı Meclis Araştırma Komisyon Raporu. Ankara: MEB Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • TBMM Araştırması Komisyonu (2007). “Türkiye’de Ortaöğretime Devam Eden Öğrencilerde ve Ceza ve İnfaz Kurumlarında Bulunan Tutuklu ve Hükümlü Çocuklarda Şiddet ve Bunu Etkileyen Etkenlerin Saptanması Araştırma Raporu (10/337,343,356,357).” Yayımlanmamış Meclis Araştırma Raporu.
  • TUİK (2001). İl Ve İlçe Merkezlerindeki Ölüm İstatistikleri.
  • Tuzgöl, M. (2000). Ana-Baba Tutumları Farklı Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2,14, 39-48.
  • Türk Dil Kurumu. 2008. Nisan 2008 tarihinde http://www.tdk.org.tr/ adresinden erişildi.
  • Vatandaş, C. (2003). Ailede Şiddet ve Türkiye’de Eşler Arası Şiddet. Ankara: Uyum Ajans.
  • Yıldırım, A. (1998). Sıradan Şiddet. İstanbul: Boyut Yayınları.
  • Yıldırım, İ. (2004). Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Revizyonu. Eğitim Araştırmaları –Eurasian Journal Of Educational Research, 17, 221-236.
  • Yılmaz, N. (2004). “Öfke İle Başa Çıkma Eğitiminin ve Grupla Psikolojik Danışmanın Ergenlerin Öfke İle Başa Çıkabilmeleri Üzerindeki Etkileri.” Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
APA HASKAN AVCI Ö, YILIDIRIM İ (2012). Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. , 165 - 177.
Chicago HASKAN AVCI ÖZLEM,YILIDIRIM İbrahim Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. (2012): 165 - 177.
MLA HASKAN AVCI ÖZLEM,YILIDIRIM İbrahim Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. , 2012, ss.165 - 177.
AMA HASKAN AVCI Ö,YILIDIRIM İ Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. . 2012; 165 - 177.
Vancouver HASKAN AVCI Ö,YILIDIRIM İ Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. . 2012; 165 - 177.
IEEE HASKAN AVCI Ö,YILIDIRIM İ "Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi." , ss.165 - 177, 2012.
ISNAD HASKAN AVCI, ÖZLEM - YILIDIRIM, İbrahim. "Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi". (2012), 165-177.
APA HASKAN AVCI Ö, YILIDIRIM İ (2012). Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 165 - 177.
Chicago HASKAN AVCI ÖZLEM,YILIDIRIM İbrahim Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim 37, no.163 (2012): 165 - 177.
MLA HASKAN AVCI ÖZLEM,YILIDIRIM İbrahim Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, vol.37, no.163, 2012, ss.165 - 177.
AMA HASKAN AVCI Ö,YILIDIRIM İ Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim. 2012; 37(163): 165 - 177.
Vancouver HASKAN AVCI Ö,YILIDIRIM İ Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim. 2012; 37(163): 165 - 177.
IEEE HASKAN AVCI Ö,YILIDIRIM İ "Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi." Eğitim ve Bilim, 37, ss.165 - 177, 2012.
ISNAD HASKAN AVCI, ÖZLEM - YILIDIRIM, İbrahim. "Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin geliştirilmesi". Eğitim ve Bilim 37/163 (2012), 165-177.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 17:10

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları