Yıl: 2012 Cilt: 37 Sayı: 164 Sayfa Aralığı: 108 - 125 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi

Öz:
Araştırmada, ilköğretim altıncı, yedinci ve sekizinci sınıf Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerileri açısından içerik özellikleri ve yapısal özellikleri incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, programda her bir öğrenme alanı için önerilen bilimsel süreç becerilerinin bazı kitaplarda yer almadığı görülmektedir. Kitaplarda ağırlıklı olarak etkinlikler metinden önce yer almaktadır ve bu durum, öğrencilerin etkinlikte geçen konuyu önceden keşfetmelerine olanak sağlamaktadır. Ancak etkinliklerde öğrencilerin aynı öğretimsel iş üzerinde çalışma oranı yüksektir ve bu nedenle kitaplar grup çalışmasına dayalı öğrenme ortamlarını oluşturmak açısından sınırlıdır. Ayrıca temel becerilerin genel açıklık oranı bütünleştirilmiş becerilerin açıklık oranına göre daha yüksektir. Sınıf düzeyi ilerledikçe temel becerilerin kapalı uçlu yapısı artmaktadır. Son olarak, etkinliklerde problem durumu ve deney tasarlama bölümlerinde yer alan beceriler kapalı uçlu bir yapıdayken, deneyin yapılışı, sonuç-yorum, sunma bölümlerinde yer alan beceriler açık uçlu bir yapıdadır. Bu nedenle, ders kitaplarındaki etkinliklerin kılavuzlu araştırma yaklaşımına uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

An analysis of the activities in elementary science and technology textbooks according to science process skills and structural characteristics

Öz:
The study analyzed the content and structural characteristics of the activities in elementary 6th, 7th and 8th grade Science and Technology textbooks in terms of science process skills. According to the analyses of the results, it was found that some science process skills recommended for each learning domain in the program were not included in some textbooks. The activities were generally given before the text and this organization enables the students to discover the subject analyzed in the activity. However, students mostly dealt with the same task and therefore the learning environments in which they present and discuss the results they obtained were less used. Basic skills were more open ended than integrated skills and as the grade level increased basic skills become more close-ended. It was observed that in all textbooks, experimental design was fully provided for the students. Finally, while the science process skills in problem status and experimental design sections in the activities were close-ended, the skills in conducting the experiment, result-interpretation and presentation sections were open-ended. Therefore, it was concluded that the activities in the textbooks were suitable for guided inquiry approach.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aziz, M. S., & Zain, A. N. Md. (2010). The inclusion of science process skills in Yemeni secondary school physics textbooks. European Journal of Physics Education, 1 (1), 44-50.
  • Bakar, E., Keleş, Ö., & Çolakoğlu, M. (2009). Öğretmenlerin MEB 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Kitap Setleriyle İlgili Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10 (1), 41-50.
  • Buck, L. B., Bretz, S. L., & Towns, M. H. (2008). Characterizing the level of inquiry in the undergraduate laboratory. Journal of College Science Teaching, 38 (1), 52–58.
  • Demirbaş, M. (2008). İlköğretim 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitaplarının Belirli Değişkenler Bakımından İncelenmesi. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 53-68.
  • Dikmenli, M., & Çardak, O. (2004). Lise 1 Biyoloji Ders Kitaplarındaki Kavram Yanılgıları Üzerine Bir Araştırma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 17, 130–141.
  • Dindar, H., & Yangın, S. (2007). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programına Geçiş Sürecinde Öğretmenlerin Bakış Açılarının Değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (1), 185-198.
  • Domin, S. D. (1999). A review of laboratory instruction styles. Journal of Chemical Education, 76 (4), 543-547.
  • Dökme, İ. (2005). Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) İlköğretim 6. sınıf Fen Bilgisi Ders Kitabının Bilimsel Süreç Becerileri Yönünden Değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 4 (1), 7-17, [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 19 Ekim 2009 tarihinde indirilmiştir.
  • Eick, C., Meadows, L., & Balkcom, R. (2005). Breaking into inquiry: scaffolding supports beginning efforts to implement inquiry in the classroom. The Science Teacher, 72 (7), 49-53.
  • Fay, M. E., Grove, N. P., Towns, M. H., & Bretz, S. L. (2007). A rubric to characterize inquiry in the undergraduate chemistry laboratory. Chemistry Education Research and Practice, 8 (2), 212-219.
  • Fisher, D., Harrison, A., Henderson, D., & Hofstein, A. (1998). Laboratory learning environments and practical tasks in senior secondary science classes. Research in Science Education, 28 (3), 353-363.
  • Friedler, Y., & Tamir, P. (1986). Teaching basic concepts of scientific research to high school students. Journal of Biological Education, 20 (4), 263-269.
  • Germann, J. P, Aram, R., & Burke, G. (1996). Identifiying patterns and relationships among the responses of seventh grade students to the science process skills of designing experiments. Journal of Research in Science Teaching, 33 (1), 79-99.
  • Germann, J. P. (1994). Testing a model of science process skills acquisition: an interaction with parents’ education, preferred language, gender, science attitude, cognitive development, academic ability, and biology knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 31 (7), 749-783.
  • Germann, P. J., Haskins S., & Auls, S. (1996). Analysis of nine high school biology laboratory manuals: promoting scientific inquiry. Journal of Research in Science Teaching, 33 (5), 475-499.
  • Güneş, M. H., Çeliker, D., & Gökalp, M. (2009). İlköğretim II. Kademedeki Yeni Fen ve Teknoloji Ders Kitapları Konusunda Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3), 193-210.
  • Hane, E. N. (2007). Use of an inquiry-based approach to teaching experimental design concepts in a general ecology course. Teaching Issues and Experiments in Ecology. [Online]. Retrieved on 11-January 2010, at URL: http://tiee.ecoed.net/vol/v5/research/hane/abstract.html.
  • Harlen, W. (1999). Purposes and procedures for assessing science process skills. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 6 (1), 129-146.
  • Kahveci, A. (2010). Quantitative analysis of science and chemistry textbooks for indicators of reform: a complementary perspective. International Journal of Science Education, 32 (11), 1495-1519.
  • Kanlı, U. (2007). “7E Modeli Merkezli Laboratuvar Yaklaşımı ile Doğrulama Laboratuvar Yaklaşımlarının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerinin Gelişimine ve Kavramsal Başarılarına Etkisi”. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kaptan, F. (1999). Fen Bilgisi Öğretimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Karaer, H. (2006). Fen Bilgisi Öğretmenlerinin İlköğretim II. Kademedeki Fen Bilgisi Öğretimi Hakkındaki Görüşleri. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 97-111.
  • Kılıç, A., & Seven, S. (2008). Konu Alanı ve Ders Kitabı İncelemesi (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Kırıkkaya, E. B. (2009). İlköğretim Okullarındaki Fen Öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji Programına ilişkin görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6 (1), 133-148.
  • Landis, J.R., & Koch, G.G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics, 33 (1), 159–174.
  • Lawrenz, F., & Cohen, H. (1985). The effect of methods classes and practice teaching on student attitudes towars science and knowledgeof process. Science Education, 69 (1), 105-113.
  • Lee, M. (2000). Lee’s guided inquiry-based laboratory the effect of guided inquiry laboratory on conceptual understanding. [Online] Retrieved on 29-October-2009, at URL: http://www. csun.edu.
  • Lumbantobing, R. (2004). Comparative study on process skills in the elementary science curriculum and textbooks between Indonesia and Japan. Bulletin of the Graduate School of Education, Hiroshima University. Part. II, Arts and Science Education, 53, 31-38.
  • Martin, D. J. (1997). Elementary science methods: A constructivist approach. (Eds: Erin J. O’conner & Timothy Coleman). Delmar Publishers: New York.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
  • Nakiboğlu, C. (2009). Deneyimli Kimya Öğretmenlerinin Ortaöğretim Kimya Ders Kitaplarını Kullanımlarının İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10 (1), 91-101.
  • Ogan-Bekiroğlu, F. (2007). To what degree do the currently used physics textbooks meet the expectations? Journal of Science Teacher Education, 18, 599-628.
  • Padilla J. M., Okey, J. R., & Garrard, K. (1984). The effects of instruction on integrated science process skill achievement. Journal of Research in Science Teaching, 21 (3), 277-287.
  • Park, D. (2005). Differences between a standards-based curriculum and traditional textbooks in high school earth science. Journal of Geoscience Education, 53 (5), 540-547.
  • Pizzini, E. L., Shepardson, D. P., & Abell, S. K. (1991). The inquiry level of junior high activities: Implications to science teaching. Journal of Research in Science Teaching, 28 (2), 111-121.
  • Ramig, J. E., Bailer, J., & Ramsey, M. J. (1995). Teaching science process skills. USA: Good Apple.
  • Sittirug, H. (1997). The predictive value of science process skills, attitude toward science, and cognitive development on achievement in a Thai teacher institution. Unpublished PhD thesis, University of Missouri, Columbia.
  • Soyibo, K. (1998). An assessment of Caribbean integrated science textbooks’ practical tasks. Research in Science & Technological Education, 16 (1), 31–41.
  • Spiegel, G. F., & Barufaldi, J. P. (1994). The effects of a combination of text structure awareness and graphic post organizers on recall and retention of science knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 31 (9), 913-932.
  • Staer, H., Goodrum, D., & Hackling, M. (1998). High school laboratory work in Western Australia: openness to inquiry. Research in Science Education, 28 (2), 219-228.
  • Tamir, P., & Lunetta, V. N. (1981). Inquiry-related tasks in high school science laboratory handbooks. Science Education, 65, 477-484.
  • Trumbull, D., & Kerr, P. (1993). University researchers’ inchoate critiques of science teaching: Implications for the content of preservice science teacher education, Science Education, 77 (3), 301–317.
  • Tyson, H. (1997). “Overcoming structural barriers to good textbooks”. Paper presented at the meeting of the National Education Goals Panel, Washington, DC.
  • Ünsal, Y., & Güneş, B. (2003). Bir Kitap İnceleme Çalışması Örneği Olarak M.E.B İlköğretim 8. Sınıf Fen Bilgisi Ders Kitabına Fizik Konuları Yönünden Eleştirel Bir Bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11 (2), 387–394.
  • Yıldız, E. (2004). “Farklı Deney Teknikleriyle Fen Öğretimi”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
APA YILDIZ FEYZİOĞLU E, Tatar N (2012). Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. , 108 - 125.
Chicago YILDIZ FEYZİOĞLU EYLEM,Tatar Nilgün Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. (2012): 108 - 125.
MLA YILDIZ FEYZİOĞLU EYLEM,Tatar Nilgün Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. , 2012, ss.108 - 125.
AMA YILDIZ FEYZİOĞLU E,Tatar N Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. . 2012; 108 - 125.
Vancouver YILDIZ FEYZİOĞLU E,Tatar N Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. . 2012; 108 - 125.
IEEE YILDIZ FEYZİOĞLU E,Tatar N "Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi." , ss.108 - 125, 2012.
ISNAD YILDIZ FEYZİOĞLU, EYLEM - Tatar, Nilgün. "Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi". (2012), 108-125.
APA YILDIZ FEYZİOĞLU E, Tatar N (2012). Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(164), 108 - 125.
Chicago YILDIZ FEYZİOĞLU EYLEM,Tatar Nilgün Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim 37, no.164 (2012): 108 - 125.
MLA YILDIZ FEYZİOĞLU EYLEM,Tatar Nilgün Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.37, no.164, 2012, ss.108 - 125.
AMA YILDIZ FEYZİOĞLU E,Tatar N Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2012; 37(164): 108 - 125.
Vancouver YILDIZ FEYZİOĞLU E,Tatar N Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2012; 37(164): 108 - 125.
IEEE YILDIZ FEYZİOĞLU E,Tatar N "Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi." Eğitim ve Bilim, 37, ss.108 - 125, 2012.
ISNAD YILDIZ FEYZİOĞLU, EYLEM - Tatar, Nilgün. "Fen ve Teknoloji ders kitaplarındaki etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine ve yapısal özelliklerine göre incelenmesi". Eğitim ve Bilim 37/164 (2012), 108-125.