Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar

ERSOY, A. Figen

Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar

A. Figen ERSOY (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

16 0

Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2111 - 2124 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar

Öz:

Aile, çocukların vatandaşlık bilincinin gelişmesinde önemli rol oynar. Bu araştırma, annelerin vatandaşlık algısını, çocuklarının vatandaşlık bilincini geliştirmek için yaptıkları uygulamaları ve bu süreçte karşılaştıkları sorunları incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma nitel yaklaşımına göre kritik durum örneklemesi yapılarak gerçekleştirilmiştir. 2008 yılında alt ve orta sosyo-ekonomik düzey ailelerin çocuklarının eğitim gördüğü bir ilköğretim okulunda gerçekleştirilen araştırma verileri yarı-yapılandırılmış görüşme ile 29 anneden toplanmıştır. Araştırma sonucuna göre, annelerin çoğunluğu vatandaşı, toplum tarafından kabul edilen ahlak ve değerleri benimseyen kişiler olarak algılamakta ve bu kişileri de iyi vatandaş olarak tanımlamaktadır. Evde annelerin çoğu, çocuklarını iyi vatandaş olarak yetiştirmek için temel ahlak kuralları ve değerlerini öğrettiğini belirtirken; çok az sayıda anne de çocuklarına siyasal okuryazarlık kazandırdığını ifade etmiştir. Anneler çocuklarını iyi bir vatandaş olarak yetiştirirken ekonomik, eğitim, sosyal çevre ve yazılı ve görsel basından kaynaklanan sorunlar yaşadıklarını söylemişlerdir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak annelerin etkili vatandaşlık konusunda bilgilendirilmesi ve okulda öğrencilerin siyasal okuryazarlık ve toplumsal katılım yeterliklerini geliştirecek etkinliklere katılması önerilebilir.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Arıkan, F. (2002). Vatandaşlık ve insan hakları eğitimi dersi eğitim programının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Balkar, B. (2009). Okul-aile işbirliği sürecine ilişkin veli ve öğretmen görüşleri üzerine nitel bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3,105-123.
Bîrzea, C. (2000). Education for democratic citizenship: A lifelong learning perspective. Retrieved November 24, 2009 from http://www.bpb.de/files/F0R5Q8.pdf
Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (2007). Qualitative research for education: An introduction theories and methods (5th ed). Boston: Pearson Education Inc.
Branson, M. S. (1998). The role of civic education. Retrieved July 10,2004, from http://www.civiced.org/papers/articles_role.html
Can, Y. (2007). Demokratik değerlerin benimsenmesinde sosyal çevre faktörü. Sosyoloji Dergisi, 18, 15-39.
Center for Civic Education [CCE]. (1995). On character building for a democratic civil society. Retrieved July 05, 2004, from http://www.civiced.org/whaper.html
Chao, R. K. (1996). Chinese and European American mothers' belief about the role of parenting in children's school success. Journal of Cross-Cultural Psychology, 27, 403-423.
Corporation for National and Community Service [CNCS]. (2005). Building active citizens: The role of social institutions in teen volunteering - additional demographic information. Retrieved March 10, 2008, from http://www.nationalservice.gov/ pdf/05_l 130_LSA_YHA_SI_factsheet_demos.pdf
Collins, K. M. T., Onwuegbuzie, A. J., & Jiao, Q. G. (2007). Health science research a mixed methods investigation of mixed methods sampling designs in social and health science research. Journal of Mixed Methods Research, 1, 267-294.
Ersoy, A. F. (2007). Sosyal bilgiler dersinde öğretmenlerin etkili vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Flanagan, C. A., & Sherrod, L. R. (1998). Youth political development: An introduction. Journal of Social Issues, 54, 447-456.
Flanagan, C., Bowes, J, Jonsson, B., Csapo, B., & Sheblanova, E. (1998). Ties that bind: Correlates of adolescents' civic commitments in seven countries. Journal of Social Issues, 54, 457-475.
Fletcher, A., Elder, G., & Mekos, D. (2000). Parental influences on adolescent involvement in community activities. Journal of Research on Adolescence, 10, 29-48.
Foster-Rey, J. (2008). Do race, ethnicity, citizenship and socioeconomic status determine civic-engagement? Retrieved April 10, 2009 from http://www.civicyouth.org/PopUps/WorkingPa-pers/WP62_Foster.Bey.pdf
Genç, S. Z. (2005). İlköğretim 1. kademedeki okul-aile işbirliği ile ilgili öğretmen ve veli görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 227-243.
Güven, S. (2002). İlköğretim 7. ve 8. sınıflarda okutulmakta olan vatandaşlık ve insan hakları dersini veren öğretmenlerin nitelikleri ve derste karşılaştıkları problemler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Halstead, J. M. (1999). Moral education in family life: The effect of diversity. Journal of Moral Education, 28, 265-281.
Hess, R. D., & Torney, J. V. (2006). The development of political attitudes in children. USA: Transaction Publishers.
Holden, C. (2004). 'Heaven Help the Yeachers!' Parents' perspectives on the introductim of education for citizenship. Educational Review, 56, 247-258.
Ichilov, O. (1988). Family politicization and adolescents' citizenship orientations. Political Psychology, 9, 431-444.
Jennings, M., Stoker, L., & Bowers, J. (2001). Politics acröss generations: Family transmission reexamined. Retrieved July 5, 2008, from http://igs.berkeley.edu/publications/working_pa-pers/WP2001-15.pdf
Marshall, C., & Rossman, G. B. (1999). Designing qualitative research (3rd ed). Thousand Oaks: Sage.
McBride, A. M., Sherraden, M. S., & Pritzker, S. (2006). Civic engagement among low-income and low-wealth families: In their words. Family Relations, 55, 152-162.
Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage.
Miriam, D. (1998). Involment and investments in education Journal for a Just and Caring Education, 4, 30-46.
Niemi, R. G., & Chapman, C. (1999). The civic development of 9th-through 12th-grade students in the United States: 1996 statistical analysis report (ERIC Documentation Reproduction Service No. ED429027).
Niemi, R., & Jennings, M. (1991). Issues and inheritance in the formation of part identification. American Journal of Political Science, 35, 969-988.
Özbek, R. (2004). Vatandaşlık ve insan hakları eğitimi amaçlarının gerçekleşme düzeyine ilişkin öğretmen öğrenci tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu içinde (s. 397-412). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Özgan, H. ve Aydın, Z. (2010). Okul-aile işbirliğine ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşleri. 9. Sınıf öğretmenliği sempozyumu tam metinler içinde (s. 802-811). Ankara: Cantekin Matbaası.
Qualifications and Curriculum Authority [QCA], (1998). Education for citizenship and the teaching of democracy in schools final report of the advisory group on Citizenship. London: Author.
Papanastasiou, C., & Koutselini, M. (2003). Developmental model of democratic values and attitudes toward social actions. International Journal of Educational Research, 39, 539-549.
Rosenthal, S. R., Feiring, C., & Lewis, M. (1998). Political volunteering from late adolescence to young adulthood: Patterns and predictors. Journal of Social Issues, 54, 477-493.
Russell, G., & Russell, A. (1987). Mother-child and father-child relationships in middle childhood. Child Development, 58, 1573-1585.
Sapiro, V. (2004). Not your parents' political socialization: Introduction for a new generation. Annual Review of Political Science, 7, 1-23.
Sears, D. O., & Valentino, N. A. (1997). Politics matters: Political events as catalysts for preadult socialization. American Political Science Review, 91, 45-65.
Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2010). Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçları, 2008. http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=6295 adresinden 31 Ağustos 2010 tarihinde edinilmiştir.
Üstel, F. (2004). Makbul vatandaşın peşinde: II. Meşrutiyet'ten bugüne vatandaşlık eğitimi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Üstün, A. ve Yılmaz, M. (2008). Üniversite öğrencilerinin aile içi demokrasi ile ilgili görüşlerinin cinsiyet ve anne-baba eğitim düzeyine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 77-90.
Veldhuis, R. (1997). Education for democratic citizenship: Dimensions of citizenship, core competencies, and international activities (ERIC Documentation Reproduction Service No. ED430867).
Yates, M., & Youniss, J. (1998). Community service and political identity development in adolescence. Journal of Social Issues, 54, 495-512.
Yeşil, R. (2002). Okul ve ailede insan hakları ve demokrasi eğitimi (1. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (göz. geç. 5. bs.). Ankara: Seçkin Yayınları.
Zaff, J. F., Malanchuk, O., Michelsen, E., & Eccles, J. (2003). Socializing youth for citizenship (ERIC Documentation Reproduction Service No. ED497675).

APA	ERSOY A (2012). Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. , 2111 - 2124.
Chicago	ERSOY A. Figen Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. (2012): 2111 - 2124.
MLA	ERSOY A. Figen Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. , 2012, ss.2111 - 2124.
AMA	ERSOY A Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. . 2012; 2111 - 2124.
Vancouver	ERSOY A Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. . 2012; 2111 - 2124.
IEEE	ERSOY A "Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar." , ss.2111 - 2124, 2012.
ISNAD	ERSOY, A. Figen. "Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar". (2012), 2111-2124.

APA	ERSOY A (2012). Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2111 - 2124.
Chicago	ERSOY A. Figen Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12, no.3 (2012): 2111 - 2124.
MLA	ERSOY A. Figen Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.12, no.3, 2012, ss.2111 - 2124.
AMA	ERSOY A Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(3): 2111 - 2124.
Vancouver	ERSOY A Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(3): 2111 - 2124.
IEEE	ERSOY A "Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, ss.2111 - 2124, 2012.
ISNAD	ERSOY, A. Figen. "Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12/3 (2012), 2111-2124.