Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi

Metehan IRAK (Bahçeşehir Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Türk Psikiyatri Dergisi
15 2
Yıl: 2012 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 46 - 52 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi

Öz:
Amaç: Bu araştırmanın ilk amacı, Üstbiliş Ölçeği Çocuk ve Ergen Formunun (ÜBÖ-ÇE) Türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik değerlerinin çocuklarda ve ergenlerde belirlenmesi amacını taşımaktadır. Çalışmanın ikinci amacı ise çocuklardaki üstbilişsel süreçlerin kaygı ve obsesif-kompulsif belirtilerle ilişkisini incelemektir.Yöntem: Araştırmanın örneklemini 2009-2010 öğrenim yılı döneminde İstanbul’daki 71 farklı okula devam eden 470 temel eğitim ve lise öğrencisi (205 kız, 265 erkek) oluşturmuştur. ÜBÖ-ÇE ile birlikte, Çocuklar İçin Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri (DSKE-Ç) ve Maudsley Obsesif Kompülsif Soru Listesi (MOKSL) uygulanmıştır. Bulgular: Test-tekrar test güvenirliği analizi sonuçları ÜBÖ-ÇE’nin Türkiye örneklemi için güvenilir bir ölçme aracı olduğunu, Cronbach Alfa korelasyon analizi ölçeğin iç geçerliliğinin yüksek olduğunu göstermiştir. Doğrulayıcı faktör analizi ile elde edilen sonuçlar ölçeğin orijinal formundaki gibi dört faktöre sahip olduğu yönündeki modelin geçerli olduğunu göstermiştir. ÜBÖ-ÇE’nin alt faktörleri ile DSKE-Ç ve MOKSL arasında elde edilen anlamlı ilişkiler ÜBÖ-ÇE’nin yeterli düzeyde yakınsak geçerliği olduğuna işaret etmiştir. Analizler yaşın yalnızca olumlu üst endişeler alt ölçeği üzerindeki etkisinin, buna karşın cinsiyetin olumsuz üst endişeler ve toplam puan üzerindeki etkisinin anlamlı olduğunu göstermiştir. Sonuç: Bulgular ÜBÖ-ÇE’nin Türkiye örnekleminde üstbilişi değerlendirmek için yeterli düzeyde psikometrik özelliklere sahip olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji

Standardization of Turkish form of metacognition questionnaire for children and adolescents: The relationships with anxiety and obsessive-compulsive symptoms

Öz:
Objective: There were two aims of the present study. The first aim was to evaluate the psychometric properties of the Metacognition Questionnaire for Children and Adolescents (MCQ-C) among Turkish children and adolescents. The second aim was to analyze relationships between metacognitive processes, anxiety, and obsessive-compulsive symptoms among Turkish children and adolescents. Method: Four hundred and seventy primary and high school students (205 female, 265 male) from 71 different public schools in Istanbul participated in the study. Three questionnaires were used. In addition to MCQ-C, State-Trait Anxiety Scale for Children and Maudsley Obsessive-Compulsive Inventory were administrated in the study. Results: The Turkish form of MCQ-C showed acceptable to good test–retest reliability and good internal consistency and convergent validity. Construct validity was evaluated by confirmatory factor analysis using AMOS. The fit indices of confirmatory factor analysis suggested an acceptable fit to a four-factor model consistent with the original MCQ-C. Significant positive correlations between subscales of MCQ-C and measures of anxiety and obsessive-compulsive symptoms provided further support for the convergent validity of the Turkish form of MCQ-C. Group comparisons showed that the effect of age was significant on the MCQ-C positive meta-worry subscale only; on the other hand, effect of gender was significant on MCQ-C negative meta-worry subscale and total score. Conclusion: The psychometric properties of Turkish form of MCQ-C showed that the instrument is a valuable addition to the assessment of metacognition for Turkish children and adolescents.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arbuckle J (2003) Amos 5.0 update to the Amos user’s guide. Chicago, Ill.Marketing Dept. SPSS Inc., Small Waters Corporation.
  • Bacon E, Danion JM, Kauffmann-Muller F ve ark. (2001) Consciousness in schizophrenia: a metacognitive approach to semantic memory. Conscious Cogn, 10: 473–84.
  • Bacow TL, Pincus DB, Ehrenreich JT ve ark. (2009) The metacognitions questionnaire for children: Development and validation in a clinical sample of children and adolescents with anxiety disorders. J Anxiety Disord, 23: 727–36.
  • Byrne BM (2001) Structural equation modeling with amos: basic concepts, applications, and programming. Mahwah, N.J, Lawrence Erlbaum Associates.
  • Cartwright-Hatton S, Wells A (2004) A short form of the meta-cognitions questionnaire: Properties of the MCQ-30. Behav Res Ther, 42: 385-96.
  • Cartwright-Hatton, S, Mather, A, Illingworth ve ark (2004) Development and preliminary validation of the meta-cognitions questionnaire: Adolescent version. J Anxiety Disord, 18: 411–22.
  • Cartwright-Hatton S, Wells A (1997) Beliefs about worry and intrusions: the metacognitions questionnaire and its correlates. J Anxiety Disord, 11: 279–96.
  • Crick F (2000) Şaşırtan varsayım (Çev. Sabit Say). Ankara, TÜBİTAK Yayınları.
  • Dienes Z, Perner J (1999) A theory of implicit and explicit knowledge. Cambridge, Cambridge University Pres.
  • Erol N, Savaşır I (1988) Maudsley Obsesif Kompulsif Soru Listesi. XXIV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara, GATA Basımevi, s.107-4.
  • Fisher PL, Wells A (2005) Experimental modification of beliefs in obsessive–compulsive disorder: a test of the metacognitive model. Behav Res Ther, 43: 821–29.
  • Gwilliam P, Wells A, Cartwright-Hatton S (2004) Does meta-cognition or responsibility predict obsessive–compulsive symptoms: a test of the metacognitive model. Clin Psychol Psychother, 11: 137–44.
  • Hayduk LA (1987) Structural equation modeling with LISREL: essentials and advances. Baltimore, Johns Hopkins University Press.
  • Hodgson RJ, Rachman S (1977) Obsessional-compulsive complaints. Behav Res Ther, 15: 389-95.
  • Holeva V, Tarrier NT, Wells A (2001) Prevalence and predictors of acute stress disorder and PTSD following road traffic accidents: thought control strategies and social support. Behav Ther, 32: 65–83.
  • Irak M (2005) Üst-biliş mi? Yönetici işlev mi? Bilme hissinin nöropsikolojik testlerle ölçülen dikkat süreçlerinden yordanması. Türk Psikoloji Dergisi, 20: 97-116.
  • Irak M, Tosun A (2008) Exploring the role of the meta-cognition in obsessive-compulsive and anxiety symptoms. J Anxiety Disord, 22: 1316-25.
  • Liberman DA (1994) Behaviorism and the mind: A (limited) call for a return to instropection. TO Nelson, (Ed.), Metacognition: Care readings. Massachussetts: Allyn & Bacon.
  • Mather A, Cartwright-Hatton S (2004) Cognitive predictors of obsessive–compulsive symptoms in adolescence: a preliminary investigation. J Clin Child Adolesc Psychol, 33: 743–49.
  • Morrison AP, Wells A (2003) A comparison of metacognitions in patients with hallucinations, delusions, panic disorder, and non-patient controls. Behav Res Ther, 41: 251–56.
  • Myers SG, Wells A (2004) Obsessive-compulsive symptoms: the contribution of metacognitions and responsibility. J Anxiety Disord, 19: 806–17.
  • Özusta HŞ (1995) Çocuklar İçin Durumlu-Sürekli Kaygı Envanteri Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Türk Psikoloji Dergisi, 10(34): 32-44.
  • Papageorgiou C, Wells A (2003) An empirical test of a clinical metacognitive model of rumination and depression. Cognit Ther Res, 27: 261–73.
  • Peynircioğlu Z, Tekcan Aİ (2000) Feeling of knowing for translations of words. J Mem Lang, 43: 135-48.
  • Scott LJ (1983) Confirmatory factor analysis: a preface to LISREL. Beverly Hills, Sage Publications.
  • Sica C, Steketee G, Ghisi M ve ark. (2007) Metacognitive beliefs and strategies predict worry, obsessive-compulsive symptoms and coping styles: A preliminary prospective study on an Italian non-clinical sample. Clin Psychol Psychother, 14: 258–68.
  • Spielberger CS, Gorsuch RL, Lushene RE (1970) Manual for the State Trait Anxiety Inventory. Palo Alto, CA. Consulting Psychologists Press.
  • Tekcan Aİ, Aktürk M (2001) Are you sure you forgot? Feeling of knowing in directed forgetting. J Exp Psychol Learn Mem Cogn, 27: 1487-90.
  • Toneatto T (1999) Metacognition and substance use. Addict Behav, 24: 167–74.
  • Tosun A, Irak M (2008) Üstbiliş Ölçeği-30’un Türkçe uyarlaması, geçerliği, güvenirliği, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. Turk Psikiyatri Derg, 19(1): 67-80.
  • Weiss AP, Dodson CS, Goff DC ve ark. (2002) Intact suppression of increased false recognition in schizophrenia. Am J Psychiatry, 159: 1506-13.
  • Wells A (2005) The metacognitive model of gad: assessment of meta-worry and relationship with dsm-ıv generalized anxiety disorder. Cognit Ther Res, 29: 107–21.
  • Wells A, Cartwright-Hatton S (2004) A short form of the metacognitions questionnaire: properties of the MCQ 30. Behav Res Ther, 42: 385–96.
  • Wells A, Papageorgiou C (1998) Relationships between worry, obsessive–compulsive symptoms and meta-cognitive beliefs. Behav Res Ther, 36: 899–913.
  • Yalçın K, Karakaş S (2008) Çocuklarda bilgi işlemedeki üst işlemlerin yaşa bağlı değişimi. Turk Psikiyatri Derg, 19:257-65
APA IRAK M (2012). Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. , 46 - 52.
Chicago IRAK Metehan Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. (2012): 46 - 52.
MLA IRAK Metehan Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. , 2012, ss.46 - 52.
AMA IRAK M Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. . 2012; 46 - 52.
Vancouver IRAK M Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. . 2012; 46 - 52.
IEEE IRAK M "Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi." , ss.46 - 52, 2012.
ISNAD IRAK, Metehan. "Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi". (2012), 46-52.
APA IRAK M (2012). Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 23(1), 46 - 52.
Chicago IRAK Metehan Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 23, no.1 (2012): 46 - 52.
MLA IRAK Metehan Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.23, no.1, 2012, ss.46 - 52.
AMA IRAK M Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2012; 23(1): 46 - 52.
Vancouver IRAK M Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2012; 23(1): 46 - 52.
IEEE IRAK M "Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi." Türk Psikiyatri Dergisi, 23, ss.46 - 52, 2012.
ISNAD IRAK, Metehan. "Üstbiliş ölçeği çocuk ve ergen formunun Türkçe standardizasyonu, kaygı ve obsesif-kompülsif belirtilerle ilişkisi". Türk Psikiyatri Dergisi 23/1 (2012), 46-52.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 18:22

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları