Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım

Yıl: 2013 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 172 - 190 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım

Öz:
Hızla gelişen teknoloji, hayatın her alanında yenilikler ve dönüşümler meydana getirdiği gibi kütüphaneleri de yakından etkilemektedir. Teknolojik gelişmelere paralel olarak bilginin kayıtlı olduğu ortam değişmiş ve yeni bilgi kaynakları ortaya çıkmıştır. Çalışmanın amacı; teknolojinin kütüphanelere etkisinin bilgi kaynakları açısından değerlendirilmesidir. Bu çerçevede öncelikle teknoloji tanımlanarak yazının bulunuşu ve kütüphanenin ortaya çıkışı arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. Daha sonra, çalışmada ilk kütüphanelerden bu yana kullanılan bilgi kaynakları olan papirüs, parşömen, ardından basılı kaynaklar, mikroformlar, grafik kaynaklar, görsel ve işitsel kaynaklar ile elektronik kaynaklar hakkında bilgi verilmiştir. Son olarak, konunun genel bir değerlendirilmesi yapılmış ve elektronik kaynakların kütüphaneler açısından etkilerine dikkat çekilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi

The impacts of technology in libraries: An approach on the aspect of information sources

Öz:
Technology which develops so fast generates innovations and changes in every aspects of life also affect libraries very closely. Together with the technological developments the environment of recorded information is being changed and new information sources have emerged. The purpose of study is to evaluate the impact of technology in libraries in terms of information sources. In this context, primarily technology and then relationship between invention of writing and the emergence of the library have been defined. In addition, this study includes the information about papyrus and parchment which are used since the ancient libraries, then printed sources, microforms, graphic resources, audio-visual sources and electronic sources. Finally, the topic is evaluated and general the impact of electronic sources in libraries is emphasized.
Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktan, C. C. ve Tunç M. (1998). Bilgi toplumu ve Türkiye. Yeni Türkiye Dergisi, 118-134. 24 Nisan 2012 tarihinde http://www.canaktan.org/yeni-trendler/bilgi-toplumu/bilgi-toplum-dogusu. htm adresinden erişildi.
  • Aktan, C. C. ve Vural, İ. Y. (2005). Bilgi toplumu, yeni temel teknolojiler ve yeni ekonomi. Bilgi çağı bilgi yönetimi ve bilgi sistemleri (C. C. Aktan ve İ. Y. Vural, Ed.).içinde (ss. 31-81). Konya: Çizgi Kitabevi
  • Al, U. ve Al, P. (2003). Elektronik bilgi kaynaklarının seçimi. Bilgi Dünyası, 4 (1), 1-14.
  • Atılgan, M. (2006). Antik Çağın en önemli yazı malzemesi: papirüs. Bilgi Dünyası, 7 (2), 293-312.
  • Barnes, R. (2006). Musaların tavuk kümesinde Dünyadan uzak yaşayan kitap kurtları: Antik İskenderiye Kütüphanesi. R. MacLeod (Derl.); E. Böke (Çev.) İskenderiye Kütüphanesi: Antik Dünyanın öğrenim merkezi içinde (ss. 83-103). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Barutçugil, İ. (2002). Bilgi yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
  • Batı, H. (2006). Elektronik bilgi kaynaklarında maliyet-yarar analizi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kütüphanesi üzerine bir değerlendirme. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi: İstanbul.
  • Bernhardt, H. I. (1975). Formats. A. J. Diaz (Ed.). Microforms in libraries: a reader içinde (ss. 32-35). Weston, Conn.: Microform Review.
  • Bloomberg, M. ve Evans, G. E. (1989). Kütüphane teknisyenleri için teknik hizmetlere giriş. (N. Tuncer, Çev.). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
  • Burke, P. (2001). Gutenberg’den Diderot’ya bilginin toplumsal tarihi. (M. Tunçay, Çev.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Bloom, J. M. (2003). Kâğıda işlenen uygarlık: Kağıdın tarihi ve İslam dünyasına etkisi. (Z. Kılıç, Çev.). İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Cabeceiras, J. (1978). The multimedia library: Materials selection and use. New York: Academic Press.
  • Correia, A. M. R. ve Teixeira, J. C. (2003, Nisan). New initiatives for electronic scholarly publishing: Academic information sources on the internet. [Bildiri]. 22 Mayıs 2012 tarihinde http://oai. dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=ADP014049 adresinden erişildi.
  • Curry, E. L. (2001).Introduction. Library Trends. 15 Mayıs 2012 tarihinde http://findarticles.com/p/ articles/mi_m1387/is_2_50/ai_83342851/?tag=content;col1 adresinden erişildi.
  • Çakın, İ. (1999). Kütüphanecilik eğitimi ve yeni hedefler. Ö. Bayram, E. Erkan ve E. Yılmaz (Yay. Haz.). 21. Yüzyıla doğru Türk kütüphaneciliği içinde (ss. 135-146). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
  • Çakın, İ. (1986). Kütüphanenin toplumsal konumu ve işlevleri. TKDB, 35 (1), 8-16.
  • Çelik, A. (1987). Enformasyon teknolojisi ve kütüphanecilik. Türk Kütüphaneciliği, 1 (3), 125-131.
  • Dickson, R: (1992). Alternatif teknoloji: Teknik değişmenin politik boyutları. (N. Erdoğan, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Dilek-Kayaoğlu, H. (2007). Bilimsel iletişim süreci ve elektronik kaynakların derme yönetimine etkisi. A. Üstün ve Ü. Konya (yay. haz.) I. Uluslararası Bilgi Hizmetleri Sempozyumu: İletişim 25- 26 Mayıs 2006, İstanbul (Bildiriler) içinde (ss. 247-269). İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi.
  • Folcarelli, R. J., Tannenbaum A. C. ve Ferragomo, R. C. (1982). The microform connection; a basic guide for libraries. New York: R. R. Bowker Company.
  • Galbi, D. A. (2009). Non-Book items in US public libraries. Public Library Quarterly, 28, 64–67.
  • Gorman, M. (2002). The value and values of libraries: A talk given at the “Celebration of Libraries”. 15 Mayıs 2012 tarihinde http://mg.csufresno.edu/papers/Value_and_Values_of_Libraries.pdf adresinden erişildi.
  • Gökberk, M. (2004). Değişen dünya değişen dil. (E. Gökteke, Ed.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Harrod, L. M. (1990). Harrod’s librarians’ glossary of terms used in librarianship, documentation and the book crafts and reference book. Prytherch, R. (Comp.). Aldeshot, Hants: Gower.
  • IFLA. (2004). Guidelines for audiovisual and multimedia materials in libraries and other institutions. 28 Mayıs 2012 tarihinde http://archive.ifla.org/VII/s35/pubs/avm-guidelines04.htm adresinden erişildi.
  • Igwe, K. N. (2010). Resource sharing in the ICT era: The case of Nigerian university libraries. Journal of Interlibrary Loan, Document Delivery & Electronic Reserve, 20, 173–187.
  • Jean, G. (2006). Yazı: İnsanlığın belleği. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Johnson, E. D. (1973). Communication: An introduction to the history of writing, printing, books and libraries. New Jersey: Scarecrow Press.
  • Kamaraj, I. (2006). Oyuncak kütüphanesi ve Uluslararası Oyuncak Kütüphanesi Birliği. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23, 229-236.
  • Keseroğlu, H. S. (2010). Bilginin bilgisi: Kütüphane ve bilgibilim kuramı sorunsalı. Türk Kütüphaneciliği, 24 (4), 685-704.
  • Keseroğlu, H. S. (2005). Kütüphanenin tözü: Tarih öncesi dönemde bilgi. Türk Kütüphaneciliği, 19 (3), 1-12.
  • Kurulgan, M. (2005). Bilgi teknolojisinin yapısal ve yönetsel açılardan bilgi-belge merkezlerine getirdiği yenilikler. Bilgi Dünyası, 6 (2), 171-192.
  • Labarre, A. (t. y.). Kitabın tarihi. (G. Üstün, Çev.). İstanbul: İletişim yayınları.
  • Lee, S. H. (2001). Introduction. Impact of digital technology on library collections and resource sharing (S. H. Lee, Ed.) içinde (ss. 1-4). New York: The Haworth Press
  • Macleod, R. (2006). Giriş: Tarihte ve mitolojide İskenderiye. İskenderiye Kütüphanesi: Antik Dünya’nın öğrenim merkezi (içinde ss. 13-31). (R. Macleod. Derl.; E. Böke. Çev.). Ankara: Dost Kitabevi
  • Ortaylı, İ. (2006). İskenderiye Kütüphanesi. Türk Kütüphaneciliği, 20 (1), 85-88.
  • Potts, D. T. (2006). İskenderiye’den önce: Antik Yakındoğu’daki kütüphaneler. R. MacLeod (Derl.); E. Böke (Çev.) İskenderiye Kütüphanesi: Antik Dünyanın öğrenim merkezi içinde (ss. 83-103). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Salman, P. (2002). Elektronik kaynakların seçimi ve değerlendirilmesi: Hacettepe Üniversitesi Kütüphaneleri örneği. Yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Simpson, D. B. (1984). Advancing technology: The secondary impact on libraries and users. IFLA Journal, X (1), 43.
  • Smith, E. (1993). Kütüphaneci, bilim adamı ve araştırma kütüphanesinin geleceği. Ankara: ÜNAK.
  • Stevens, R. E. (1975). The microform revolution. A. J. Diaz (Ed.). Microforms in libraries: a reader içinde (ss. 36-83). Weston, Conn.: Microform Review.
  • Thanuskodi, S. (2011). Usage of electronic resources at Dr T.P.M. Library, Madurai Kamaraj University: A case Study DESIDOC Journal of Library & Information Technology, (31), 6, 437-445.
  • Terwiel, C. D. (2010). Okulöncesi sanat eğitiminde bir malzeme olarak “kil” in yeri. Ankara: Ankara Üniversitesi Rektörlüğü.
  • Tonta, Y. (2004). Bilgi yönetiminin kavramsal tanımı ve uygulama alanları. [Bildiri] Kütüphaneciliğin Destanı Sempozyumu, 21-24 Ekim 2004, Ankara. 30 Mayıs 2012 tarihinde http://yunus. hacettepe.edu.tr/~tonta/yayinlar/BilgiYonetimi.pdf adresinden erişildi.
  • Tonta, Y. (1999). Bilgi toplumu ve bilgi teknolojisi. Türk Kütüphaneciliği, 13(4), 363-375.
  • Tonta, Y. (1997). Kütüphanelerarası işbirliği ve bilgi kaynaklarının etkin kullanımı. B. Yılmaz (Yay. Haz.). Kütüphanecilik Bölümü: 25. Yıl’a Armağan içinde (ss. 100-108). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümü.
  • Toplu, M. (2010). Kil tabletlerden elektronik yayıncılığa kütüphanecilik felsefesinin gelişimi ve dönüşümü. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 644-684.
  • Tuncer, N. (1986). Kütüphanelerde bilgisayar kullanımının getirdiği sorunlar. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 35(2), 7-15.
  • Teknolojinin yarattığı yeni seçenek: Uzaktan eğitim (1997, Kasım). Bilim ve Teknik, 30(360), 50.
  • Türk Dil Kurumu. (2012). Büyük Türkçe sözlük. 24 Nisan 2012 tarihinde http://tdkterim.gov.tr/bts/ adresinden erişildi.
  • Türkcan, E. (2009). Dünyada ve Türkiye’de Bilim, Teknoloji ve Politika. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Uçak, N. (1995). Kütüphaneleri etkileyen teknolojik yenilikler ve geleceğin kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 9(1), 49-55.
  • Uygur, N. (2002). Çağdaş ortamda teknik: Denemeler, deyişler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Üstün, A. (1994). Teknolojik gelişmelerin kütüphane ve bilgi merkezlerine etkisi (yasalar açısından bir yaklaşım). Türk Kütüphaneciliği, 8(3), 217-229.
  • Weber, D. C. (1975). Design for a microtext reading room. A. J. Diaz (Ed.). Microforms in libraries: A reader içinde (ss. 138-145). Weston, Conn.: Microform Review.
  • Yıldız, N. (2000). Eskiçağda yazı malzemeleri ve kitabın oluşumu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Yıldız, N. (2003). Kalıntılar ve edebi kaynaklar ışığında antik çağ kütüphaneleri mimariler, iç düzenleri, çalışma sistemleri, kitapların yazımı ve çoğaltılması. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • Yılmaz, B. (2008). İlkçağ Anadolu Uygarlıklarında sosyo-ekonomik ve kültürel yapı bağlamında kütüphane/arşiv kurumu. Türk Kütüphaneciliği, 22 (3), 351-376.
  • Yücel, İ. H. (1997). Bilim- teknoloji politikaları ve 21. yüzyılın toplumu. DPT. 23 Mayıs 2012 tarihinde http://ekutup.dpt.gov.tr/bilim/yucelih/biltek.html adresinden erişildi.
APA Dalkıran Ö (2013). Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. , 172 - 190.
Chicago Dalkıran Ömer Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. (2013): 172 - 190.
MLA Dalkıran Ömer Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. , 2013, ss.172 - 190.
AMA Dalkıran Ö Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. . 2013; 172 - 190.
Vancouver Dalkıran Ö Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. . 2013; 172 - 190.
IEEE Dalkıran Ö "Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım." , ss.172 - 190, 2013.
ISNAD Dalkıran, Ömer. "Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım". (2013), 172-190.
APA Dalkıran Ö (2013). Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. Bilgi Dünyası, 14(1), 172 - 190.
Chicago Dalkıran Ömer Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. Bilgi Dünyası 14, no.1 (2013): 172 - 190.
MLA Dalkıran Ömer Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. Bilgi Dünyası, vol.14, no.1, 2013, ss.172 - 190.
AMA Dalkıran Ö Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. Bilgi Dünyası. 2013; 14(1): 172 - 190.
Vancouver Dalkıran Ö Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım. Bilgi Dünyası. 2013; 14(1): 172 - 190.
IEEE Dalkıran Ö "Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım." Bilgi Dünyası, 14, ss.172 - 190, 2013.
ISNAD Dalkıran, Ömer. "Teknolojinin kütüphanelere etkisi: Bilgi kaynakları açısından bir yaklaşım". Bilgi Dünyası 14/1 (2013), 172-190.