Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları

BEŞKARDEŞ, Ali Fuat; Ensari, Hülya; KARAMAN, Derya; GÜLTEKİN, Bülent Kadri; koc, Aysegul

Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları

Hülya ENSARİ, (Sağlık Bakanlığı, Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, Bolu, Türkiye)

Bülent Kadri GÜLTEKİN, (Sağlık Bakanlığı, Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, Bolu, Türkiye)

Derya KARAMAN, (Sağlık Bakanlığı, Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, Bolu, Türkiye)

Ayşegül KOÇ, (Sağlık Bakanlığı, Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, Bolu, Türkiye)

Ali Fuat BEŞKARDEŞ (Sağlık Bakanlığı, Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, Bolu, Türkiye)

Anadolu Psikiyatri Dergisi

97 12

Yıl: 2013 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 108 - 114 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları

Öz:

Amaç: Dünyada yeti yitimi ve erken ölüme en sık yol açan 10 hastalıktan beşi psikiyatrik hastalıklardır. Şizofreni, yaşam kalitesi, sosyal işlevsellik ve yeti kaybına yol açan önemli psikiyatrik hastalıklardan biridir. Son yıllarda şizofreni hastalarının tedavisinde ilaç tedavisiyle birlikte ruhsal toplumsal tedavi yaklaşımlarının da oldukça yararlı olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Türkiye‟de ilk defa Bolu‟da kurulan Toplum Ruh Sağlığı Merkezinde şizof- reni hastalarına yönelik verilen hizmetlerin yaşam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal işlevsellik üzerine etkisi araştırılmıştır. Yöntem: Çalışmaya 15 Ağustos 2009- 15 Ağustos 2010 tarihleri arasında Bolu İzzet Baysal Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi‟ne bağlı olarak açılmış olan Toplum Ruh Sağlığı Merkezi‟ne düzenli olarak gelen 30 hasta alındı. Katılımcılara Toplum Ruh Sağlığı Merkezi‟ne ilk kayıt oldukları zaman ve bir yıllık düzenli devam sonrası Şizofreni Hastaları için Yaşam Niteliği Ölçeği, İşlevselliğin Genel Değerlendirmesi Ölçeği, Sosyal İşlevsel- lik Ölçeği ve Yeti Yitimi Değerlendirme Çizelgesi uygulandı. Sonuçlar: Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi‟ne bir yıl düzenli devam eden şizofreni tanısı konmuş hastaların izleme sonrası yaşam kalitesinin tüm alan puanlarında istatistiksel olarak anlamlı artış saptandı. Yeti yitimi puanının 44.8±7.7'den 27.6±6.3'e düştüğü görüldü (p<0.001). Katılımcıların başlangıçta genel işlevsellik puanı 29.2±10.7 iken; bir yıl sonra 58.7±11.5 puana yükseldi (p<0.001). Sosyal işlevsellik ölçeğinin tüm alt puanlarında başlangıca göre istatistiksel olarak anlamlı bir artış saptandı (p<0.001). Tartışma: Türkiye‟de ilk kez açılmış olan Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin şizofreni tanısı konmuş hastalarının yaşam kalitesini artırmada, yeti kaybını azaltmada ve işlevselliklerini artırmada oldukça yararlı olduğu bulundu. Toplum ruh sağlığı merkezlerinin tüm Türkiye‟ye yaygınlaştırılması ve işlevselliklerinin artırılmasının faydalı olacağı düşünüldü.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Sosyoloji Psikiyatri

The effects of the service of community mental health center on the schizophrenia patients -evaluation of quality of life, disabilities, general and social functioning- a summary of one year follow-up

Öz:

Objective: In the world, 5 out of 10 diseases that cause disability and early death are psychiatric diseases. Schizophrenia is one of the most important diseases that cause loss in quality of life, social skills and general abilities. In recent years, psychosocial treatment approaches have become more popular and have been under- stood as more useful in addition to biological treatment in patients with schizophrenia. In this study, we aimed to evaluate the effects of the rehabilitation services on the schizophrenic patients over the effects of quality of life, disabilities, general and social functioning in Turkey‟s first constructed Community Mental Health Center (CMHC) in Bolu. Methods: A total of 30 schizophrenia patients who came regularly to the center between 15 August 2009 and 15 August 2010 were included in the study. The scales Quality of Life for Patients with Schizophrenia‟,Global Assessment of Functioning‟, The Social Functioning Scale‟, World Health Organization-Disability Assess- ment Schedule‟ have been applied to the patients at their first admittance to the center and after one year regular attendance to the center. Results: Highly significant increases have been determined in the patients in all the areas of Quality of Life, after one year regular participation to the rehabilitation activities of the CMHC. Disability measures were 44.8±7.7 in the beginning and have decreased to 27.6±6.3 (p<0.01). The measures in the Global Assessment of Functioning were 29.2±10.7 at the beginning and 58.7±11.5 after 1 year follow up (p<0.01). In all the sub scales of Social Functioning Scale, significant increases have been determined after one year regular follow up when compared with the initial measures. Discussion: It was found that Bolu Community Mental Health Center which is founded for the first time in Turkey is helpful in increasing life quality of patients with the diagnosis of schizophrenia, decreasing loss of ability and increasing functionality. It was thought that becoming widespread of community mental health centers throughout Turkey and increasing their functionality would be beneficial.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Sosyoloji Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yanık M. Türkiye ruh sağlığı sistemi üzerine değerlendirme ve öneriler, ruh sağlığı eylem planı önerisi. Psikiyatride Derlemeler, Olgular ve Varsayımlar. 2007;(özel sayı):16-20.
2. Schooler NR. Relapse prevention and recovery in the treatment of schizophrenia. J Clin Psychiatry 2006;67(Suppl.5):19-23.
3. Deveci A, Danacı AE, Yurtsever F, Deniz F, Yüksel EG. The Effects of psychosocial skills training on symptomatology, insight, quality of life, and suicide probability in schizophrenia. Türk Psikiyatri Derg. 2008;19:266-73.
4. Yıldız M, Tural Ü, Kurdoğlu S, Önder ME. Şizof- reni rehabilitasyonunda aile ve gönüllülerle yürü- tülen bir kulüp-ev denemesi. Türk Psikiyatri Derg. 2003;14:281-7.
5. Doğan S, Doğan O, Tel H, Çoker F, Polatöz Ö, Doğan FB. Psychosocial approaches in outpa- tients with schizophrenia. Psychiatric Rehabil J. 2004;27:279-82.
6. Duman ZÇ, Yıldırım NK, Ucok A, Er F, Kanik T. The effectiveness of a psychoeducational group program with inpatients being treated for chronic mental illness. Soc Behav Person. 2010;38:657- 66.
7. Thornicroft G, Szmukler G. Textbook of Commu- nity Psychiatry. Oxford, Oxford University Press, 2001.
8. Yıldız M. Psikiyatrik rehabilitasyon yönelimli gün- düz hastanesi uygulaması: Kocaeli Üniversitesi deneyimi. Anadolu Psikiyatri Derg. 2008;9(Ek sayı.1):9-13.
9. Yıldız M. Şizofreni Hastaları için Ruhsal Toplum sal Beceri Eğitimi. Ankara, Türkiye Sosyal Psiki yatri Derneği Yayınları, 2011.
10. Liberman RP. Recovery from Disability, Manual of Psychiatric Rehabilitation. Washington, Ameri can Psyhiatric Publishing, 2008.
11. Heinrichs DW, Hanlon TE, Carpenter WT. The quality of life scale: An Instrument for Rating the schizophrenic deficit syndrome. Schizophr Bull. 1984; 10:388-398.
12. Soygür H, Aybaş M, Hıncal G, Aydemir Ç. Şizof reni hastaları için yaşam niteliği ölçeği: Güvenirlik ve yapısal geçerlik çalışması. Düşünen Adam. 2000;13:204-10.
13. Luborsky L. Clinicians judgement of mental health. Arch Gen Psychiatry. 1962;7:407-17.
14. Birchwood M, Smith J, Cochrane R, Wetton S, Copestake S. The social functioning scale. The development and validation of a new scale of social adjustment for use in family intervention programmes with schizophrenic patients. Br J Psychiatry. 1990; 157:853-859.
15. Erakay SY. Şizofreni Tanılı Hastalarda Sosyal İşlevsellik Ölçeği (SİÖ) Türkçe Formunun Geçer- lilik ve Güvenilirliğinin Araştırılması. Yayımlan- mamış Uzmanlık Tezi, İzmir, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği, 2001.
16. Uluğ B, Ertuğrul A, Göğüş A. Yetiyitimi değerlen- dirme çizelgesinin (WHODAS-II) şizofreni hasta- larında geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Derg. 2001;12:121-30.
17. Yıldız M, Veznederoğlu B, Eryavuz A, Kayahan B. Psychosocial skills training on social func- tioning and quality of life in the treatment of schizophrenia: a controlled study in Turkey. Int J Psychiatry in Clin Prac. 2004;8:219-25.
18. Üçok A, Atlı H, Çetinkaya Z, Kandemir PE. Şizof- reni hastalarında bütüncül yaklaşımlı grup tedavi- sinin yaşam kalitesine etkisi:bir yıllık uygulama sonuçları. Nöropsikiyatri Arşivi. 2002;39:113-8.
19. Kabadai M, Niakas D. Patient satisfaction with services provided by a community mental health center in Northern Greece. Arch Hellen Med. Anatolian Journal of Psychiatry. 2013;14:108-14 2004;21:354-62.
20. Noordsy DL, O‟Keefe C. Effectiveness of com bining atypical antipsychotics and psychosocial rehabilitation in a community mental health cen ter setting. J Clin Psychiatry. 1999; 60(Suppl.19):47-51.
21. Chowdur R, Dharitri R, Kalyanasundaram S, Rao NS. Efficacy of psychosocial rehabilitation program: The RFS experience. Indian J Psychiatry. 2011;53(1):45-8.
22. Horan WP, Kern RS, Shokat-Fadai K, Sergi MJ, WynnJK, Green MF. Social cognitive skills training in schizophrenia: an initial efficacy study of stabilized outpatients. Schizophr Res. 2009;107:47-54.
23. Valencia M, Rascon ML, Juarez F, Murow E. A psychosocial skills training approach in Mexican out-patients with schizophrenia. Psychol Med. 2007;37:1393-1402.
24. Valencia CM, Ortega SHA, Rascon GML, Gomez CL. Evaluation of the combination of psychosocial and pharmacological treatment in schizo-phrenic patients.Actas Esp Psiquiatr.2002;30:358-69.
25. Zhang M, He Y, Gittelman M, Wong Z, Yan H.Group psychoeducation of relatives of schizophrenicpatients:two-year experiences.Psychiatry Clin Neurosci. 1998;52(Suppl):344-7.

APA	Ensari H, GÜLTEKİN B, KARAMAN D, koc A, BEŞKARDEŞ A (2013). Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. , 108 - 114.
Chicago	Ensari Hülya,GÜLTEKİN Bülent Kadri,KARAMAN Derya,koc Aysegul,BEŞKARDEŞ Ali Fuat Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. (2013): 108 - 114.
MLA	Ensari Hülya,GÜLTEKİN Bülent Kadri,KARAMAN Derya,koc Aysegul,BEŞKARDEŞ Ali Fuat Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. , 2013, ss.108 - 114.
AMA	Ensari H,GÜLTEKİN B,KARAMAN D,koc A,BEŞKARDEŞ A Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. . 2013; 108 - 114.
Vancouver	Ensari H,GÜLTEKİN B,KARAMAN D,koc A,BEŞKARDEŞ A Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. . 2013; 108 - 114.
IEEE	Ensari H,GÜLTEKİN B,KARAMAN D,koc A,BEŞKARDEŞ A "Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları." , ss.108 - 114, 2013.
ISNAD	Ensari, Hülya vd. "Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları". (2013), 108-114.

APA	Ensari H, GÜLTEKİN B, KARAMAN D, koc A, BEŞKARDEŞ A (2013). Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14(2), 108 - 114.
Chicago	Ensari Hülya,GÜLTEKİN Bülent Kadri,KARAMAN Derya,koc Aysegul,BEŞKARDEŞ Ali Fuat Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi 14, no.2 (2013): 108 - 114.
MLA	Ensari Hülya,GÜLTEKİN Bülent Kadri,KARAMAN Derya,koc Aysegul,BEŞKARDEŞ Ali Fuat Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, vol.14, no.2, 2013, ss.108 - 114.
AMA	Ensari H,GÜLTEKİN B,KARAMAN D,koc A,BEŞKARDEŞ A Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2013; 14(2): 108 - 114.
Vancouver	Ensari H,GÜLTEKİN B,KARAMAN D,koc A,BEŞKARDEŞ A Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2013; 14(2): 108 - 114.
IEEE	Ensari H,GÜLTEKİN B,KARAMAN D,koc A,BEŞKARDEŞ A "Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları." Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14, ss.108 - 114, 2013.
ISNAD	Ensari, Hülya vd. "Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin Ģizofreni hastalarındaki yaĢam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal iĢlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları". Anadolu Psikiyatri Dergisi 14/2 (2013), 108-114.