Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi

MUNDAN, DURHASAN; YENER, Harun; ATALAR, Burhan

Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi

Harun YENER, (Şanlıurfa Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü, Şanlıurfa, Türkiye)

Burhan ATALAR, (Şanlıurfa Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü, Şanlıurfa, Türkiye)

Durhasan MUNDAN (Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye)

Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

18 0

Yıl: 2013 Cilt: 2 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 87 - 93 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi

Öz:

Bu araştırma, Şanlıurfa ili sığırcılık işletmelerinde biyogüvenlik ve hayvan refahının ne derece sağlandığını tespit etmek, bununla ilgili problemleri belirlemek ve problemlerin çözümüne yönelik yeni önerileri ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, Şanlıurfa ilinde “TÜRKVET” sistemine kayıtlı olan 66 işletmeden anket yoluyla elde edilen 2013 yılına ait veriler kullanılmıştır. Şanlıurfa il genelinde besi ve süt üretimi yapan sadece büyük işletmeler dikkate alınarak anket çalışması planlanmıştır. Anket formunda işletmeye ve hayvanlara ait 29 özellik belirlenmiş, bu özellikler baz alınarak biyogüvenlik ve hayvan refahı düzeyi tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu işletmelerin %62,1’inde süt sığırcılığı, %37,9’unda besi sığırcılığı yapıldığı belirlenmiştir. İşletmelerde incelenen ahırların %17,5’i kapalı, %82,5’i yarı açık tiptedir. İşletmelerin %40,9’unda idare binası mevcut olup, %59,1’inde işletmenin idare edildiği bir bina veya oda mevcut değildir. İdare binasına sahip işletmelerin %18,2’sinde girişte güvenlik kamerası mevcuttur. Hizmet içi eğitim veren işletme oranı %22,7’dir. İşletme içi kayıt yapan yetiştirici oranı %59,1’dir. Veteriner sağlık giderleri süt sığırı işletmelerinde %5,2 iken, besi sığırı işletmelerinde %3,7 olarak belirlenmiştir. İncelenen işletmelerde yıllık buzağı ölüm oranı %5 ile %20 arasında değişmektedir. Sonuç olarak, Şanlıurfa’da yetiştiricilerin biyogüvenlik ve hayvan refahı konularında yeterli düzeyde teknik bilgi ve danışmanlık hizmeti almadıkları, ahırları modern sisteme göre inşa ettikleri ancak geleneksel yöntemlerle yetiştiricilik yapmaya devam ettikleri gözlemlenmiştir. Özel veya resmi veteriner hekimlerin biyogüvenlik ve hayvan refahı konularında yetiştiricileri bilinçlendirmek amacıyla işletme ziyaretlerinde bulunmaları önem arz etmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Ziraat Mühendisliği İşletme Finans

Evaluation of the cattle farms for biosecurity and animal welfare in Sanliurfa province

Öz:

The objective of this study was to determine the problems with respect to biosecurity and animal welfare in Sanliurfa province as well as to propose solutions to these problems. In this study data obtained by questionaire from 66 dairy and beef cattle farms registered to province of “TÜRKVET” system of Sanliurfa were used for the year 2013. The level of biosecurity and animal welfare conditions in these farms were analyzed based on 29 criteria. In 62,1% and 37,9% these farms dairy cattle and beef cattle were raised, respectively. 17,5% of the stables were closed while 82,5% of the stables were of corral barn. An office for administrator was found in 40,9% of the farms, while it was absent in 59,1% of the farms. A security camera was present in 18,2% at the entrance of the farms which possesed an administrative office. An internal training for the personal was performed in 22,7% of the farms. The rate of the farms keeping internal recors was 59,1%. Mean costs due to veterinary treatments and drugs were 5,2% of total expenditure. Annual calf mortality ranged from 5% to 20%. The results of this study indicated that farmers in Sanliurfa obtained no technical information or consulting service about biosecurity and animal welfare and raised their animals in stables which were built traditionally, as they saw from their ancestors. Veterinarians should be assigned in order to inform the farmers on the importance of biosecurity and animal welfare programs.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Ziraat Mühendisliği İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aksoy FT, 2011: Sürü Sağlığı ve Biyogüvenlik, http://www.ciftlikdergisi.com.tr/suru-sagligi-ve- biyoguvenlik.html, Erişim Tarihi; 13.04.2011.
Alpan O, Aksoy AR, 2012: Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği, 6.Baskı, ISBN 975-95445-0-4.
Anonim, 2013: http://www.sanliurfa-tarim.gov.tr/, Erişim Tarihi; 30.10.2013.
Aral S, 1995: Hayvancılık işletme Ekonomisi Doktora Ders Notları, Ankara.
Aral Y, Cevger Y, Demir P, Aydın E, 2010: Ankara ili evcil hayvan veteriner kliniklerinin yönetimsel ve ekonomik açıdan değerlendirmesi, Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 16(3), 503-508.
Bartussek H, Leeb CH, Held S, 2000: Animal needs index for cattle, Federal Research Institute for Agriculture in Alpine Regions, BAL Gumpenstein A 8952, Austria.
Berg L, 2006: Biosecurity Benefits Animal Welfare, The Swedish Animal Welfare Agency, was the keynote speaker at the February 27, Alberta Chicken Producers Conference.
Cook NB, 2004: The influence of barn design on dairy cow hygiene, lameness and udder health, Clinical Assistant Professor in Food Animal Production Medicine, Univeristy of Wisconsin-Madison, School of Veterinary Medicine, Madison, WI 53706.
Demir P, Ayvazoğlu C, 2012: Hayvancılık işletmelerinin veteriner hekimlik hizmetlerinden beklentileri: Kars ili Örneği. Erciyes Ü Vet Fak Derg, 9(3), 169-174.
Ekmekyapar T, 1991: Hayvan Barınaklarında Çevre Koşullarının Düzenlenmesi, Atatürk Ü Ziraat Fak Yayın No: 58, Erzurum.
Erganiş O, 2009: Sürü Sağlığında Biyogüvenlik Prensipleri ve Güvenli Et ve Süt Üretimi için Üretim Yönetimi, http://atavet.com.tr/bilgibankasi.php?makale=17, Erişim Tarihi; 27.04.2011.
Esen AS, Akın U, 1978: Süt sığırcılık işletmelerinde verimlilik ve ekonomik analizler, MPM. Yayın no. 222, Ankara.
Günlü A, İmik H, Tekerli M, 2001: Afyon İli Süt Sığırcılık İşletmelerinin Genel Özellikleri ile Karlılık ve Verimlilik Analizleri. Lalahan Hay Araşt Derg, 41(1), 1-12.
Haley DB, Passille AM, Rushen J, 2001: Assesing Cow Comfort: effects of Two Floor types and Two Tie Stall Designs on the Behaviour of Lactating Dairy Cows. Applied Animal Behaviour Science, 71, 105- 117.
Hellickson M, Walker J, 1983: Ventilation of agricultural structures, American Society of Agricultural Engineers, Edited (ISBN 0916150569).
İçöz Y, 1999: Bursa İli Süt Sığırcılık İşletmelerinin Karlılık ve Verimlilik Analizi, A Ü Vet Fak Hayvancılık İşletme Ekonomisi AD Doktora Tezi, Ankara.
Mihina S, Brestensky V, Szabova G, Botto L, Bottcher RW, Hoff S, 1997: Behaviour and Cleanliness of Dairy Cows in Differently Designed Cubicles, Livestock Environment 5, vol 1, Bloomington, Minnesota, USA, 29-31 May, 258-265.
Mundan D, Memiş H, 2011: Avrupa Birliği ile Müzakere Sürecinde Türkiye’de Hayvancılık Sektörünün Koruyucu Hekimlik Açısından Değerlendirilmesi, 7 Aralık Ü İktisadi ve İdari Bilimler Fak Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 3:4-..
Mutaf S, Aklan S, Şeber N, 2001: Hayvan barınaklarının projelendirme ilkeleri ve GAP yöresi için uygun barınak tipleri, TMMOB, II. GAP ve Sanayi Kongresi, 29-30 Eylül, Diyarbakır.
Ondarza MB, 2003: Behaviour, http://www.milkproduction.com/Library/Scientific- articles/Animal-welfare/Behavior/, Erişim Tarihi; 05.10.2013.
Özen N, Oluğ H, 1996: Burdur süt sığırcılığının sorunları ve çözüm önerileri, Akdeniz Ü Ziraat Fak Derg, 9, 309-321.
Radostits OM, Blood DC, 1985: Herd Health, 1 ed WB Saunders, Philadelphia, USA.
SPSS, 2002: SPSS for Windows. Standard version release 11,5. Copyright SPSS Inc.
Sungur H, Çöven F, 2009: Kanatlı İşletmelerinde Biyogüvenlik ve Hastalıklardan Korunma, http://www.yumbir.org/templates/resimler/File/d okumanlar/Biyoguvenlik_Kitap.pdf, Erişim Tarihi; 1.03.2011.
Savaş T, Yurtman İY, Tölü C, 2009: Hayvan Hakları ve Hayvan Refahı: Felsefi Bakış-Nesnel Arayışlar. Hayvansal Üretim, 50 (1), 54-61.
Tugay A, Bakır G, 2009: Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Ü Ziraat Fak Derg, 40(1), 37-47.
Tümer S, Ağmaz A, 1989: Ege bölgesi süt ve besi sığırcılığı işletmelerinin çeşitli verim özellikleri üzerinde bir araştırma, Ege Tar Araş Enst, Menemen, İzmir.
Türkyılmaz MK, 2005: Süt Sığırcılık İşletmelerinde Sağlık Yönetim Modeli. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 11(1), 89-91.
Yayar R, Karkacier O, 1996: Tokat ili pazar ilçesi süt sığırcılığı işletmelerinin ekonomik ve teknik özellikleri üzerinde bir araştırma. GOP Ü Ziraat Fak Derg, 13(1), 269-288.

APA	YENER H, ATALAR B, MUNDAN D (2013). Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. , 87 - 93.
Chicago	YENER Harun,ATALAR Burhan,MUNDAN DURHASAN Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. (2013): 87 - 93.
MLA	YENER Harun,ATALAR Burhan,MUNDAN DURHASAN Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. , 2013, ss.87 - 93.
AMA	YENER H,ATALAR B,MUNDAN D Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. . 2013; 87 - 93.
Vancouver	YENER H,ATALAR B,MUNDAN D Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. . 2013; 87 - 93.
IEEE	YENER H,ATALAR B,MUNDAN D "Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi." , ss.87 - 93, 2013.
ISNAD	YENER, Harun vd. "Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi". (2013), 87-93.

APA	YENER H, ATALAR B, MUNDAN D (2013). Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2(2), 87 - 93.
Chicago	YENER Harun,ATALAR Burhan,MUNDAN DURHASAN Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2, no.2 (2013): 87 - 93.
MLA	YENER Harun,ATALAR Burhan,MUNDAN DURHASAN Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.2, no.2, 2013, ss.87 - 93.
AMA	YENER H,ATALAR B,MUNDAN D Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2013; 2(2): 87 - 93.
Vancouver	YENER H,ATALAR B,MUNDAN D Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2013; 2(2): 87 - 93.
IEEE	YENER H,ATALAR B,MUNDAN D "Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi." Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2, ss.87 - 93, 2013.
ISNAD	YENER, Harun vd. "Şanlıurfa ilindeki sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik ve hayvan refahı açısından değerlendirilmesi". Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2/2 (2013), 87-93.