Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi

KARABUĞA YAKAR, HATİCE; PINAR, Rukiye

Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi

HATİCE KARABUĞA YAKAR, (Özel Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi, Gebze, Kocaeli Türkiye)

Rukiye PINAR (Yeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri Bölümü, Ataşehir, İstanbul)

Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi

15 2

Yıl: 2013 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1 - 16 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi

Öz:

Bu çalışma kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörleri değerlendirmek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Çalışma kemoterapi ve radyoterapi ayaktan hasta bölümü ile onkoloji yatan hasta katında Ekim 2007- Haziran 2008 tarihleri arasında 120 bakım veren aile üyesi ile yapılmıştır. Veriler Hasta ve Bakım Verenleri Tanılama Formu, Kanserli Hastalara Bakım Verenlerde Yaşam Kalitesi Ölçeği ile toplanmıştır. Bulgular: Çalışmada bakım verenlerin %72.5i kadın, %75.8i evli, %74.2si çocuk sahibi, %95i ailesi ile birlikte yaşamaktadır. Hastaya bakım verenlerin tamamı bakım verme sorumlulukları nedeniyle sağlıklarının olumsuz etkilendiğini; %53.3ü bireysel sorumluluklarını yerine getiremediklerini, %30u çalışma hayatında, %15i aile ilişkilerinde, %45i evlilik yaşamında sorun yaşadıklarını belirtmiştir. Çalışmamızda hasta yakınlarının yaşam kalitesi oldukça düşük bulunmuştur (80.6±19.3). Sonuç: Kanserli Hastalara Bakım Verenlerde Yaşam Kalitesi Ölçeği ile değerlendirilen yaşam kalitesinin tüm bakım veren aile bireylerinde oldukça düşük olduğu, kadın bakım verenlerin, yaşlı olanların, ekonomik durumu kötü olanların, sorumluluklarını yerine getirmede güçlük yaşayanların, ailede başka bakım vereni bulunmayanların ve erkek hastaya bakım verenlerin yaşam kalitelerinin daha düşük olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Yoğun Bakım, Tıp Kadın Araştırmaları Hemşirelik Aile Çalışmaları

Evaluation of quality of life among family caregivers of patients with cancer

Öz:

Objective: The study was carried out to investigate quality of life and related factors among 120 family caregivers of patients with cancer. Method: The study carried out among 120 family caregivers at the chemotheraphy/radiotheraphy outpatient clinics and oncology wards between October 2007-Ju2008. The data were collected by means of general information form for patients and their family caregivers and The Caregiver Quality of Life Index-Cancer (CQOLC) Scale. Results: The majority the caregiversers were female (72.5%), married (75.8%), had children (74.2%), and have been living with their family (95%). All family caregivers stated that their health statuses were negatively affected because of their caregiving responsibility to the family member with cancer. They also stated that they could not meet routine responsibilities (53.3%), and they had problems with their working life (30%), relationship within the family (15%), and marriage relationships (45%) because of their caregiving duty. The quality of life of the family caregivers assessed by CQOLC was quite low (80.6±19.3). Conclusion: The caregivers, who were female, older, had financial problems and difficulties to continue their routine responsibilities or duties, and who were not supported by other family members, had lower quality of life scores. The caregivers who took care of male patients had lower quality of life scores, as well.

Anahtar Kelime:

Konular: Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Yoğun Bakım, Tıp Kadın Araştırmaları Hemşirelik Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Çivi S, Kutlu R, Çelik HH. Depression status and the factors affecting the quality of life in the relatives of the patients with cancer. Gulhane Med J 2011;53(4):248-53.
Sağlık Bakanlığı (İnternet) , Ulaşım adresi: http://www.saglik.gov.tr/SGGM/belge/1-15486/dunya-ve-turkiyede-kanser.html, (Ulaşım tarihi: 01/01/2013).
Mollahaliloglu S, Basara BB, Eryılmaz Z. (Ed). The Ministry of Health of Turkey, Health Statistics Yearbook. School of Public Health, Refik Saydam Hygiene Center Presidency, Ankara: Ministry of Health of Turkey, 2011.
Yardım N, Mollahaliloğlu S, Çakır E. Evaluation of Turkey Ministry of Health 1983-2001 cancer incidences and cancer death rates in the burden of disease study data. Turk J Cancer 2007;37(4):148-53.
Kitrungrote L, Cohen MZ. Quality of life of family caregivers of patients with cancer: A literature review. Oncol Nurs Forum 2006; 33(3):625-32.
Mystakidou K, Tsilika E, Parpa E, Galanos A, Vlahos L. Caregivers of advanced cancer patients. Cancer Nurs 2007;30(5):412-18.
Özdemir FK, Şahin ZA, Küçük D. Determination of burden cares for mothers having children with cancer. Yeni Tıp Dergisi 2009;26:153-58.
Türkoğlu N, Kılıç D. Effects of care burdens of caregivers of cancer patients on their quality of life. Asian Pac J Cancer Prev 2012;13:4141-45.
Gaugler JE, Eppinger A, King J, Sandberg T, Regine WF. Coping and its effect on cancer caregiving. Support Care Cancer 2012; 21(2): 385-95.
McMillan S, Faan PA, Small B. Using the COPE intervention for family caregivers to improve symptoms of hospice homecare patients: A clinical trial. Oncol Nurs Forum 2007;34(2):313-21.
Güner İC. Breast cancer and spouses support. Gaziantep Tıp Dergisi 2008;46-49.
Tamayo GJ, Broxson A, Munsell M, Cohen MZ. Caring for the caregiver. Oncol Nurs Forum 2010;37(1):E50-57.
Hassett MJ. The full burden of cancer. The Oncologist 2010;15:793-95.
Song JI, Shin DW, Choi JY, Kang J, Baik YJ, Mo H, Park MH, Choi SE, Kwak JH, Kim EJ. Quality of life and mental health in family caregivers of patients with terminal cancer. Support Care Cancer 2011;19:1519-26.
Lambert SD, Girgis A, Lecathelinais C, Stacey F. Walking a mile in their shoes: Anxiety and depression among partners and caregivers of cancer survivors at 6 and 12 months post-diagnosis. Support Care Cancer 2012. doi:10.1007/s00520-012-1495-7.
Atagün Mİ, Balaban ÖD, Atagün Z, Elagöz M, Özpolat AY. Caregiver burden in chronic diseases. Current Approaches in Psychiatry 2011;3(3):513-52.
Miedema B, Easley J, Fortin P, Hamilton R, Mathews M. The economic impact on families when a child is diagnosed with cancer. Curr Oncol 2008;15(4):173-78.
Van Houtven CH, Ramsey SD, Hornbrook MC, Atıenza AA, Ryn MV. Economic burden for informal caregivers of lung and colorectal cancer patients. The Oncologist 2010;15:883-93.
OHara RE, Hull JG, Lyons KD, Bakitas M, Hegel MT, Li Z, Ahles TA. Impact on caregiver burden of a patient-focused palliative care intervention for patients with advanced cancer. Palliat Support Care 2010;8(4):395-404.
Northouse LL, Katapodi M, Song L, Zhang L, Mood DW. Interventions with family caregivers of cancer patients: Meta-analysis of randomized trials. CA Cancer J Clin 2010;60(5):317-39.
Friðriksdóttir N, Saevarsdóttir T, Halfdánardóttir SÍ, Jónsdóttir A, Magnúsdóttir H, Olafsdóttir KL, Guðmundsdóttir G, Gunnarsdóttir S. Family members of cancer patients: Needs, quality of life and symptoms of anxiety and depression. Acta Oncol 2011;50:2152-58.
Gorgi M, Bouzar Z, Haghshenas M, Kasaeeyan AA, Sadeghi MR, Ardebil MD. Quality of life and depression in caregivers of patients with breast cancer. BMC Res Notes 2012;5:310.
Bevans MF, Sternberg EM. Caregiver burden, stress, and health effects among family caregivers of adult cancer patients. JAMA 2012; 307(4):398-403.
Babaoğlu E, Öz F. The relationship between psychological and social problems of the spouse who cared for the terminal cancer patients. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003;2:24-33.
Grunfeld E, Coyle D, Whelan T, Clinch J, Reyno L, Earle CC, Willan A, Viola R, Coristine M, Janz T, Glossop R. Family caregiver burden: Results of a longitudinal study of breast cancer patients and their principal caregivers. CMAJ 2004;170:1795-801.
Palos GR, Mendoza TR, Liao KP, Anderson KO, Gonzalez AG, Hahn K, Nazario A, Ramondetta LM, Valero V, Lynch GR, Jibaja-Weiss ML, Cleeland CS. Caregiver symptom burden: The risk of caring for an underserved patient with advanced cancer. Cancer 2011;117(5):1070-79.
Given B, Wyatt G, Given C, Gift A, Sherwood P, Devoss D, Rahbar M. Burden and depression among caregivers of patients with cancer at the end of life. Oncol Nurs Forum 2004;31(6):1105-17.
Borneman T, Chu DZ, Wagman L, Fernell B, Juarez G, McCahill LE, Uman G. Concerns of family caregivers of patients with cancer facing palliative surgery for advanced malignancies. Oncol Nurs Forum 2003;30:997-1005.
Longo CJ, Fitch M, Deber RB, Williams AP. Financial and family burden associated with cancer treatment in Ontario, Canada. Support Care Cancer 2006;14:1077-85.
Dumont S, Turgeon J, Allard P, Gagnon P, Charbonneau C, Vezina L. Caring for a loved one with advanced cancer: Determinants of psychological distress in family caregivers. J Palliat Med 2006;9:912-21.
Carter PA. Bereaved caregivers descriptions of sleep: Impact on daily life and the bereavement process. Oncol Nurs Forum 2005;32:741.
Emanuel E, Fairclough D, Slutsman J, Emanuel L. Understanding economic and other burdens of terminal illness: The experience of patients and their caregivers. Ann Intern Med 2000;132:451-59.
Shieh SC, Tung HS, Liang SY. Social support as influencing primary family caregiver burden in Taiwanese patients with colorectal cancer. J Nurs Scholarsh 2012; 44(3):223-31.
Weitzner MA, Jacobsen PB, Wagner H, Friedland J, Cox C. The Caregiver Quality of Life Index-Cancer (CQOLC) Scale: Development and validation of an instrument to measure quality of life of the family caregiver of patients with cancer. Qual Life Res 1999;8:55-63.
Karabuğa-Yakar H, Pinar R. Reliability and validity of Turkish Version of the Caregiver Quality of Life Index Cancer Scale. Asian Pac J Cancer Prev 2013;14:4017-21. doi:http://dx.doi.org/10.7314/APJCP.2013.14.7.4017.
Mystakidou K, Tsilika E, Parpa E, Galanos A, Vlahos L. Caregivers of advanced cancer patients. Cancer Nurs 2007;30:412-18.
Chen H, Chen M, Shyu YL, Tang W. Development and testing of a scale to measure caregiving load in caregivers of cancer patients in Taiwan: The Care Task Scale Cancer. Cancer Nurs 2007;130:223-31.
Given B, Sherwood PR. Family care for the older person with cancer. Semin Oncol Nurs 2006;22:43-50.
Yesilbalkan ÖU, Özkütük N, Ardahan M. Comparision quality of life of Turkish cancer patients and their family caregivers. Asian Pac J Cancer Prev 2011;11:1575-79.
Chang EW, Tsai YY, Chang TW, Tsao CJ. Quality of sleep and quality of life in caregivers of breast cancer patient. Pscho- Oncology 2007;16:950-55.
Chan YM, Ng TY, Ngan HY, Wong LC. Quality of life in women treated with neo-adjuvant chemotherapy for advanced ovarian cancer: A prospective longitudinal study. Gynecol Oncol 2003;88:916.
Awadalla AW, Ohoeri JU, Gholoum A, Khalid AO, Hamad HM, Jacob A. Factors associated with quality of life of outpatients with breast cancer and gynecologic cancer and their family caregivers: A controlled study. BMC Cancer 2007;7:102.
Yun YH, Rhee YS, Kang IO, Lee JS, Bang SM, Lee WS, Kim JS, Kim SY, Shin SW, Hong YS. Economic burdens and quality of life of family caregivers of cancer patients. Oncology 2005;68:107-14.
Görgülü Ü, Akdemir N. Evaluation of fatigue and sleep quality of caregivers of advanced stage cancer patients. Genel Tıp Dergisi 2010;20(4):125-32.
Matthews BA, Baker F, Spillers RL. Family caregivers and indicators of cancer-related distress. Psychol Health Med 2003;8:45-56.
Kitrungrote L, Cohen MZ. Quality of life of family caregivers of patients with cancer: A literature review. Oncol Nurs Forum 2006;33:625-32.
Yee JL, Schulz R. Gender differences in psychiatric morbidity among family caregivers: A review and analysis. Gerontologist 2000;40:147-64.
Vrettos I, Kamposioras K, Kontodimopoulos N, Pappa E, Georgiadou E, Haritos D, Papadopoulos AA, Niakas D. Comparing health-related quality of life of cancer patients under chemotherapy and of their caregivers. The Scientific World Journal 2012. doi: 10.1100/2012/135283.
Gaugler J, Hanna N, Linder J, Given CW, Tolbert V, Kataria R, Regine WF. Cancer caregiving and subjective stress: A multi-site, multi-dimensional analysis. Psycho-Oncol 2005;14:771-85
Gaston-Johansson F, Lachica EM, Fall-Dickson JM, Kennedy MJ. Psychological distress, fatigue, burden of care, and quality of life in primary caregivers of patients with breast cancer undergoing autotologous bone marrow transplantation. Oncol Nurs Forum 2004;31:1161-69.
Park B, Kim SY, Shin J, Sanson-Fisher RW, Shin DW, Cho J, Park JH. Prevalence and predictors of anxiety and depression among family caregivers of cancer patients: A nationwide survey of patient-family caregiver dyads in Korea. Support Care Cancer 2013. DOI 10.1007/s00520-013-1852-1.
Newton M, Bell D, Lambert S, Fearing A. Concerns of hospice patients caregivers. The ABNF Journal 2002;13:140-44.

APA	KARABUĞA YAKAR H, PINAR R (2013). Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. , 1 - 16.
Chicago	KARABUĞA YAKAR HATİCE,PINAR Rukiye Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. (2013): 1 - 16.
MLA	KARABUĞA YAKAR HATİCE,PINAR Rukiye Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. , 2013, ss.1 - 16.
AMA	KARABUĞA YAKAR H,PINAR R Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. . 2013; 1 - 16.
Vancouver	KARABUĞA YAKAR H,PINAR R Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. . 2013; 1 - 16.
IEEE	KARABUĞA YAKAR H,PINAR R "Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi." , ss.1 - 16, 2013.
ISNAD	KARABUĞA YAKAR, HATİCE - PINAR, Rukiye. "Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi". (2013), 1-16.

APA	KARABUĞA YAKAR H, PINAR R (2013). Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 15(2), 1 - 16.
Chicago	KARABUĞA YAKAR HATİCE,PINAR Rukiye Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 15, no.2 (2013): 1 - 16.
MLA	KARABUĞA YAKAR HATİCE,PINAR Rukiye Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, vol.15, no.2, 2013, ss.1 - 16.
AMA	KARABUĞA YAKAR H,PINAR R Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2013; 15(2): 1 - 16.
Vancouver	KARABUĞA YAKAR H,PINAR R Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2013; 15(2): 1 - 16.
IEEE	KARABUĞA YAKAR H,PINAR R "Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi." Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 15, ss.1 - 16, 2013.
ISNAD	KARABUĞA YAKAR, HATİCE - PINAR, Rukiye. "Kanserli hastalara bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi". Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 15/2 (2013), 1-16.