Yıl: 2009 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 721 - 768 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler

Öz:
Türkiyede öğretmen yetiştirme programları incelendiğinde coğrafya eğitiminin özellikle coğrafya, sınıf ve sosyal bilgiler öğretmenliği gibi programlarda yapıldığı görülmektedir. Bu programlarda, coğrafya eğitimi ile öğretmen adaylarına alan bilgisi, genel kültür ve alan eğitimi becerileri kazandırılmaya çalışılmaktadır. Coğrafya eğitiminde başarılı olu- nabilmesi için bu eğitimin sorunlarının belirlenmesi ve çözümler üretilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Türkiyenin on bir farklı üniversitesinden kendisine ulaşılabilen on altı gönüllü öğretim elemanı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış, elde edilen veriler betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucunda; öğretim elemanlarının coğrafya eğitimi konusunda yetersiz oldukları, programlardan bazı coğrafya derslerinin kaldırılmasının coğrafya eğitimi açısından olumsuz olduğu, öğretmen adaylarının hazır bulunuşluk düzeylerinin düşük olduğu gibi coğrafya eğitiminin kimi sorunları ve çözüm önerileri tespit edilmiştir. Araştırmanın coğrafya eğitiminde daha nitelikli öğretmenler yetiştirilmesine katkı sağlaması umulmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

The problems of geography education and some suggestions

Öz:
When teacher education programs in Turkey are scrutinized in detail, it can be seen that geography education is included in the teacher training programs of Geography, Primary School, and Social Studies. These programs aim to provide field knowledge, general culture, and field teaching skills. The success of geography teaching depends on defining the problems and suggesting solutions for these problems. In this study, 16 volunteer instructors from eleven different universities were taken as participants and semi-structured interviews were carried out with the group. The data obtained were analyzed by descriptive analysis techniques. Some problems on geography education were identifi ed and possible solutions to those problems were suggested. The main problems are that instructors are not sufficient in geography education; that the removal of some geography courses negatively aff ects geography education; and that teacher trainees in the field have low motivation. It is hoped that the study will shed some light on training more skilful teachers in geography education.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akengin, H. (2007). İlköğretimde alan öğretimi. A. Oktay (Ed.), Eğitim programlarında coğrafyanın yeri nedir? Coğrafya nasıl öğretilmelidir? içinde (s. 143-158). İstanbul: Morpa Yayınları.
  • Akengin, H. ve Kayalı, H. (2003). Üniversite dördüncü sınıf öğrencilerinin coğrafya bilgilerinin kalıcılığı üzerine bazı değişkenlerin etkileri. Marmara Coğrafya Dergisi, 8, 83-106.
  • Akınoğlu, O. (2005). Coğrafya eğitiminin etkililiği ve sorunları. Marmara Coğrafya Dergisi, 12, 77-96.
  • Akınoğlu, O. ve Bakır, S. A. (2003). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde coğrafya konularını öğrenmeleri ile ilgili durum analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 8, 107-122.
  • Bednarz S., Burkill, S., Lidstone, J., & Rawling, E. (2000). The international network for learning and teaching geography: devoloping links with school education. Journal of Geography in HigherEducation, 24(2), 277-284.
  • Bednarz, S. W. (2002). Using action research to implement the national geography standards: Teachers as researchers. Journal of Geograph, 101(3), 103-111.
  • Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education: an introduction to theory and methods. Boston: Allyn and Bacon.
  • Campbell, J. B. (2007). GloVis as a resource for teaching geographic content and consepts. Journal of Geography, 106(6), 239-251.
  • Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2004). A guide to teaching practice, (5. ed.). London and Newyork, NY: Roudledgefalmer.
  • Cuningham, M. A. (2005). Why geography stil needs pen and ink cartography. Jo- urnal of Geograph, 104, 119-126.
  • Demiralp, N. (2007). Coğrafya eğitiminde materyaller ve 2005 Coğrafya Dersi Öğ- retim Programı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 373-384.
  • Demirci, A. (2003). Ders kitapları ve kitap setlerinin öğrenci merkezli eğitim açısından coğrafya öğretimindeki rolünün ABD’deki örnekleri yönünden değerlendirilmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 7, 82-107.
  • Demirkaya, H. ve Tomal, N. (2002). Lise coğrafya ders kitaplarının değerlendirilmesi ve sorunlara yönelik çözüm önerileri. Marmara Coğrafya Dergisi, 5, 153-169.
  • Doğanay, H. (2002). Coğrafya öğretim yöntemleri. İstanbul: Aktif Yayınevi.
  • Donert, K. (1990). Enquiry skills for GCSE. Oxford: Heinemann Educational.
  • Ellis, J. T., & Rindfleisch, P. R. (2006). A coastal environment field and laboratory activity for an undergraduate geomorphology course. Journal of Geography, 105(5), 216-224.
  • Elton, L. (2001). Research and teaching: What are the real relationships? Teaching in Higher Education, 6(1), 43-56.
  • Gardner, R. (2000). Editorial: Establishment, role and relevance of a subject centre for U. K. geography. Journal of Geography in HigherEducation, 24(2), 157-162.
  • Garipağaoğlu, N. (2001). Gezi-gözlem metodunun coğrafya eğitimi ve öğretiminde- ki yeri. Marmara Coğrafya Dergisi, 3(2), 13-30.
  • Gibson, C. (2007). Geography in higher education in Australia. Journal of Geography in Higher Education, 31(1), 97-119.
  • Güngördü, E. (2002). Eğitim fakülteleri için coğrafyada öğretim yöntemleri, ilkeler ve uygulamalar. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Healey, M. (2003). Promoting lifelong professional development in geography edu- cation: international perspectives on developing the scholarship of teaching in higher education in the twenty-first century. The Professional Geographer, 55(1), 1-17.
  • Karasu, Z. ve Ünlü, M. (2005). Coğrafya öğretiminde oluşturmacı öğretim yönteminin öğrencinin akademik başarısına etkisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 12, 109-132.
  • Kayan, İ. (2000). Türkiye üniversitelerinde coğrafya eğitimi. Ege Coğrafya Dergisi, 11, 7-22.
  • Kent, M., Gilbertson, D. D., & Hunt, C. O. (1997). Fieldwork in geography teaching: a critical review of the literature and approaches. Journal of Geography in Higher Education, 21(3), 313-332.
  • Kızılçaoğlu, A. (2006). Coğrafya dersi öğretim programı hakkında düşünceler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(16), 1-19.
  • Kirchberg, G. (2000) Changes in youth: No changes in teaching geography? Aspects of a neglected problem in the didactics of geography. International Research in Geographical and Environmental Education, 9(1), 5-18.
  • Kirman, J. M. (2007). Aesthetics in geography: Ideas for teaching geography using poetry. Journal of Geography, 106(5), 207-214.
  • Koçman, A. (1999). Cumhuriyet döneminde yüksek öğretim kurumlarında coğrafya öğretimi ve sorunları. Ege Coğrafya Dergisi, 10, 1-14.
  • Koçman, A., & Sutgıbı, S. (2004). Geographical education and training at Turkish universities. International Research in Geographical and Environmental Education, 13(1), 97-102.
  • Köseoğlu, İ. ve Ünlü, M. (2006). Coğrafya dersinde drama tekniğinin öğrenci başarısına etkisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 13, 125-132.
  • Kurt, H. (2001). Özel dershanelerde coğrafya eğitimi. Marmara Coğrafya Dergisi, 3(2), 88-101.
  • McClurg, P., & Buss, A. (2007). Professional development: Teachers use of GIS to enhance student learning. Journal of Geography, 106(2), 79-87.
  • Miles, M., & Huberman A. M. (1994). Qualitative data analysis (Second edition). London: Sage Publications.
  • Milson, A. J., & Earle, B. D. (2007). Internet-based GIS in an inductive learning environment: A case study of ninth-grade geography students. Journal of Geography,, 106 (6), 227-237.
  • Nairn, K. (2003). What has the geography of sleeping arrangements got to do with the geography of our teaching spaces? Gender, Place and Culture, 10(1), 67-81.
  • Özav, L. (2001). Eğitim fakültelerindeki yeniden yapılanmanın coğrafya eğitimine etkileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi II, 2. http://www.sosbil. aku.edu.tr/dergi/c2s2.htm adresinden 25 Mayıs 2008 tarihinde edinilmiştir.
  • Öztürk, Ç. (2004). Ortaöğretim coğrafya öğretmenlerinin öğretim yöntem ve teknikleri kullanabilme yeterlilikleri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2), 75-83.
  • Öztürk, K. (2002). Liselerde coğrafya eğitiminde araç, gereç, materyal kullanımı ve önemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 126-129.
  • Paradis, T. W., & Dexter, L. R. (2007). Learner-centered teaching and assessment in an undergraduate field analysis course. Journal of Geography, 106(4), 171-180.
  • Robson, E. (2002). An unbelievable academic and personal experience: Issues around teaching undergraduate field courses in Africa. Journal of Geography in HigherEducation, 26(3), 327-344.
  • Roschelle, J. M., Pea, R. D., Hoadley, C. M., Gordin, D. N., & Means, B. M. (2000). Changing how and what children learn in school with computer-based technologies. The Future of Children, 10(2), 76-101.
  • Sekeres, D. C., & Gregg, M. (2008). The stealth approach: Geography and poetry. Journal of Geography, 107(1), 3-11.
  • Sekin, S. ve Ünlü, M. (2002). Coğrafya dersinin temel öğretim sorunları. Marmara Coğrafya Dergisi, 5, 43-53.
  • Sharma, M., & Elbow, G. S. (2000). Using internet primary sources to teach critical thinking skills in geography. London: Greenwood Pres.
  • Smith, R. S. (2005). Implementing a problem-based learning approach for teaching research methods in geography. Journal of Geography in HigherEducation, 29(2), 203-221.
  • Svingen, B. E. (1994). New technologies in the geography classroom. Journal of Geography, 93(4), 180-192.
  • Şahin, C. (2001). Ortaöğretim coğrafya öğretmenlerinin mesleki sorunları hakkında bir araştırma. Marmara Coğrafya Dergisi, 13(2), 59-70.
  • Şahin, C. (2003). Türkiye’de coğrafya öğretimi, sorunları ve çözüm önerileri (2. baskı). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Şahin, C. (2006). Ideas and suggestions about the training program of geography lesson prepared by the ministry of national education in the year of 2005. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 279-304.
  • Taş, H. İ. (2006). Farklı CBS eğitim metodları ve programları. Marmara Coğrafya Dergisi, 13, 48-66.
  • Tomal, N. (2004). Lise coğrafya öğretmenlerimizin kullandıkları öğretim yöntemleri. Millî Eğitim Dergisi, 162. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/162/tomal.htm adresinden 17 Mart 2008 tarihinde edinilmiştir.
  • Türkoğlu, A. (1987). Eğitim fakültelerinde öğretim üyesi sorunu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(özel sayı), 229-232.
  • Üçışık, S., & Tuna, F. (2004). Orta öğretim kurumlarında coğrafya anlatım becerisinin bilgisayar destekli anlatımla geliştirilmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 9, 97-118.
  • Üçışık, S., Ünlü, M., & Özey, R. (2002). Coğrafya eğitim ve öğretiminde fotoğrafların önemi. Marmara Coğrafya Dergisi, 5, 1-8.
  • Ünlü, M. (2001). İlköğretim okullarında coğrafya eğitimi ve öğretimi. Marmara Coğrafya Dergisi, 4, 31-48.
  • Ünlü, M., & Alkış, S. (2005). Okulöncesi öğretmenliği programlarında coğrafya derslerinin gerekliliğinin irdelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 14, 17-28.
  • Ünlü, M., Üçışık, S., & Özey, R. (2002). Coğrafya eğitim ve öğretiminde haritaların önemi. Marmara Coğrafya Dergisi, 5, 9-25.
  • Vodenska, M. (2004). Higher geography education in Bulgaria: Problems and pers- pectives. International Research in Geographical and Environmental Education, 13(1), 73-78.
  • Waugh, D. (2000). Writing geography textbooks. ıssues in geography teaching. London: Routledge Falmer.
  • Waugh, D., & Bushell, T. (2002). New key geography for GCSE. United Kingdom: Nelson Thornes Ltd.
  • West B. A. (2003). Student attitudes and the impact of gis on thinking skills and motivation. Journal of Geography, 102(6), 267-274.
  • Winter, C. (1996). Ethnocentric bias in geography textbooks: A framework for reconstruction. In Tilbury, D., & Williams, M. (Eds.). Teaching and learning geography (pp.180-188). London, UK: Routledge. Retrieved March 05, 2008, from http://site. ebrary.com/lib/anadolu/Doc?id=10058203&ppg=7
  • Yaşar, O. (2005). Türkiye’de okutulan orta öğretim coğrafya ders kitaplarında ölçme ve değerlendirme çalışmalarına yönelik karşılaştırmalı bir yaklaşım. International Journal of Progressive Education, 1(2). http://www.inased.org/yasar.htm. adresinden 5 Nisan 2008 tarihinde edinilmiştir.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yükseköğretim Kurulu. (1999). Türkiye’de öğretmen eğitiminde standartlar ve akreditasyon. Ankara: YÖK / Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Öğretmen Eğitimi Dizisi.
  • Yükseköğretim Kurulu. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). http://www.yok.gov.tr/content/view/16/lang,tr_TR/ adresinden 1 Haziran 2009 ta- rihinde edinilmiştir.
APA GÖKÇE N (2009). Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. , 721 - 768.
Chicago GÖKÇE NAZLI Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. (2009): 721 - 768.
MLA GÖKÇE NAZLI Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. , 2009, ss.721 - 768.
AMA GÖKÇE N Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. . 2009; 721 - 768.
Vancouver GÖKÇE N Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. . 2009; 721 - 768.
IEEE GÖKÇE N "Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler." , ss.721 - 768, 2009.
ISNAD GÖKÇE, NAZLI. "Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler". (2009), 721-768.
APA GÖKÇE N (2009). Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 721 - 768.
Chicago GÖKÇE NAZLI Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9, no.2 (2009): 721 - 768.
MLA GÖKÇE NAZLI Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.9, no.2, 2009, ss.721 - 768.
AMA GÖKÇE N Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 721 - 768.
Vancouver GÖKÇE N Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 721 - 768.
IEEE GÖKÇE N "Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, ss.721 - 768, 2009.
ISNAD GÖKÇE, NAZLI. "Türkiye'de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunları ve öneriler". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9/2 (2009), 721-768.