Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?

Baki DUY, (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eskişehir, Türkiye)
MEHMET ALİ YILDIZ (MEB Adıyaman Anadolu Sağlık Meslek Lisesi, Adıyaman, Türkiye)
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
3 0
Yıl: 2014 Cilt: 10 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 31 - 47 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?

Öz:
Zorbalık okullarda giderek yaygınlaşan ve tüm dünyada sorun haline gelen bir olgudur. Yapılan çalışmalar, zorbalık ile çeşitli kişisel, ailevi ve sosyal değişkenlerin ilişkili olduğunu göstermekte. Dolayısıyla bu çalışmada, farklı zorbalık konumunda olma ile (zorba, kurban ve zorba/kurban) empatik eğilim ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin incelemesi amaç olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini Diyarbakır merkezindeki ilköğretim okullarının 6, 7 ve 8. sınıflarına devam eden, %45,7si kız, %54,3ü erkek olmak üzere toplam 277 öğrenci oluşturmuştur. Analizler sonucunda; kurban konumundaki öğrencilerin bilişsel empatik eğilim, duygusal empatik eğilim ve toplam empatik eğilim değişkenleri bağlamında zorba öğrenciler ile zorba/kurban öğrencilerden daha fazla empatik eğilime sahip olduğu; zorba öğrenciler ile zorba/kurban öğrenciler arasında bilişsel empatik eğilim, duygusal empatik eğilim ve toplam empatik eğilim değişkenleri bağlamında anlamlı bir farkın olmadığı bulunmuştur. Zorba/kurban konumundaki öğrencilerin, alan yazınla uyumlu bir şekilde diğer öğrencilere nazaran algılanan yaşam boyu bağlamında daha dezavantajlı bir durumda olduğu; zorba öğrencilerin ise daha avantajlı durumda olduğu bulunmuştur. Diğer taraftan, empatik eğilim ve yaşam doyumu üzerinde cinsiyetin anlamlı bir etkisinin olmadığı bulunmuştur. Elde edilen bulgular mevcut alan yazın bağlamında tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Does being in a different bully status make a difference regarding empathy and life satisfaction?

Öz:
Bullying at school has become a widespread problem in all around the world. Studies about bullying revealed that there are some individual, familial and social variables contributing to bullying problem. Thus, the purpose of the current research was to investigate the relationship between bully/status, empathy and life satisfaction in early adolescents. Analyses revealed that victimized students had higher levels of empathic tendency than bullies and bully/victims regarding both cognitive and emotional components. There were no significant differences between bullies and bully/victims regarding empathic tendency. In terms of life satisfaction, bully/victim group is the most disadvantageous group comparing to victims and bullies which is rather consistent with the literature. Surprisingly, bullies were the most advantageous group comparing to other groups regarding life satisfaction scores. Moreover, gender did not have a significant effect on empathic tendency and life satisfaction. Findings are discussed in terms of current literature, and some suggestions are presented.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arsenio, W. F., & Lemerise, E. A. (2001). Varieties of childhood bullying: Values, emotion processes and social competence. Social Development, 10, 59–73.
  • Atik, G. (2006). The role of locus of control, self-esteem, parenting style, loneliness, and academic achievement in predicting bullying among middle school students. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Bayraktar, F. (2009). Ergenlerin zorba ve kurban davranışlarında birey, aile, akran ve okula ilişkin özelliklerin rolü: Bütüncül bir model önerisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Caravita, S. C. S., Di Blasio, P., & Salmivalli, C. (2010). Early adolescents’s participation in bullying: Is Tom involved? Journal of Early Adolescence, 30 (1), 138-170.
  • Cohen, D. A. (1992). Empathy in conduct disordered youths. Master of Arts Thesis, Simon Fraser University.
  • Cohen, D., & Strayer, J. (1996). Empathy in conduct-disordered and comparison youth. Developmental Psychology, 32 (6), 988-998.
  • Cook, C. R., Williams, K. R., Guerra, N. G., Kim, T. E., & Sadek, S. (2010). Predictors of bullying and victimization in childhood and adolescence: A meta-analytic investigation. School Psychology Quarterly, 25 (2), 65-93.
  • Çalık, T., Özbay, Y., Erkan, S., Kurt, T. ve Kandemir, M. (2009). İlköğretim okullarında okul iklimi, zorbalık ve prososyal davranışlar arasındaki ilişkilerin incelenmesi The First International Congress of Educational Research: Trends and Issues in Educational Research. 09 Ocak 2012 tarihinde http://www.eab.org.tr/eab/oc/egtconf/pdfkitap/pdf/415.pdf adresinden alınmıştır.
  • Chaux, E., Molano, A., & Podlesky, P. (2009). Socio-economic, socio-political and socio- emotional variables explaining school bullying: A country-wide multilevel analysis. Aggressive Behavior, 35, 520-529.
  • Çivitci, A. (2007). Çok boyutlu öğrenci yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7 (26), 51-60.
  • Davis, M. H. (1983). The effects of dispositonal empathy on emotional reactions and helping: A multidimentionsl approach. Journal of Personality, 51 (2), 167-184.
  • Demaray, M. K., & Malecki, C. K. (2003). Perceptions of the frequency and importance of social support by students classified as victims, bullies and bull/victims in an urban middle school. School Psychology Review, 32 (3), 471-489.
  • Diener, E., Suh, E. M., Lucas, R. E., & Smith, H. L. (1999). Subjective well-being: Three decades of progress. Psychological Bulletin, 125, 276-302.
  • Demirel, S., & Canat, S. (2004). Ankara’daki beş eğitim kurumunda kendini yaralama davranışı üzerine bir çalışma. Kriz Dergisi, 12 (3), 1-9.
  • Dökmen, Ü. (2005). İletişim çatışmaları ve empati (30. Basım). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Egan, S. K., & Perry, D. G. (1998). Does low self-regard invite victimization? Developmental Psychology, 34 (2), 299-309.
  • Endresen, I. M., & Olweus, D. (2001). Self-reported empathy in Norwegian adolescents: Sex differences, age trends, and relationship to bullying. In Bohart, A., & Stipek, D. (Edt.). Constructive & destructive behavior: Implications for family, school & society (pp. 147–165). Washington, DC: American Psychological Association.
  • Espelage, D., Mebane, S., & Adams, R. (2004). Empathy, caring, and bullying: Toward an understanding of complex associations. In Espelage, D., & Swearer, S. (Edt.), Bullying in American schools: A social-ecological perspective on prevention and intervention (pp. 37–61). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Espelage, D., Green, H., & Polanin, J. (2012). Willingness to intervene in bullying episodes among middle school students: Individual and peer-group influences. The Journal of Early Adolescence, 32 (6), 776-801.
  • Farrington, D. P. (1993). Understanding and preventing bullying. Crime and justice. A review of research, 17, 381–458.
  • Filiz, A. (2009). Farklı lise türlerindeki öğrencilerin empatik eğilimleri ve saldırganlık düzeylerinin incelenmesi (Kartal ilçesi örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Flaspohler, P. D., Elfstrom, J. L., Vanderzee, K. L., Sink, H. E., & Birchmeier, Z. (2009). Stand by me: The effects of peer and teacher supporting in mitigating the impact of bullying on quality of life. Psychology in the Schools, 46 (7), 436-649.
  • Flouri, E., & Buchanan, A. (2002). Life satisfaction in teenage boys: The moderating role of father involvement and bullying. Aggressive Behavior, 28, 126-133.
  • Forero, R, McLellan, L. Rissel, C., & Bauman, A. (1999). Bullying behaviour and psychosocial health among school students in New South Wales, Australia: Cross sectional survey. BMJ, 319, 344–347.
  • Gini, G., Albiero, P., Benelli, B., & Altoe, G. (2007). Does empathy predict adolescents’ bullying and defending behavior? Aggressive Behavior, 33, 467–476.
  • Glew, G. M., Fan, M., Katon, W., Rivara, F. P., & Kernic, M. A. (2005). Bullying, psychosocial adjustment, and academic performance in elementary school. Archives of Pediatric and Adolescent Medicine, 159, 1026 – 1031.
  • Gökler, R. (2007). İlköğretim öğrencilerinde akran zorbalığının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Harris, S., & Petrie, G. F. (2003). Bullying at school: An overview. In Harris, S., & Petrie, G. F. (Edt.) Bullying: the bullies, the victims, the bystanders (pp. 1-11). Oxford: The Scarecrow Press, Inc.
  • Hawker, D. S. J., & Boulton, M. J. (2000). Twenty years’ research on peer victimization and psychosocial maladjustment: A meta-analytic review of cross-sectional studies. Journal of Child Psychology & Psychiatry & Allied Disciplines, 41 (4), 441-455.
  • Hektner, J. M., & Swenson, A. (2012). Links from teacher beliefs to peer victimization and bystander intervention: Tests of mediating processes. The Journal of Early Adolescence, 32 (4), 516-536.
  • Herman, K. C., Reinke, W. M., Parkin, J., Traylor, K. B., & Agarwal, G. (2009). Childhood depression: Rethinking the role of the school. Psychology in the Schools, 46 (5), 433- 446.
  • Hilooğlu, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbaca davranışlarını yordamada sosyal beceri ve yaşam doyumunun rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Huebner, E. S. (2004). Research on assessment of life satisfaction of children and adolescents. Social Indicators Research, 66, 3–33. Jankauskiene, R., Kestutis, K. Sukys, S., & Kardeliene, L. (2008). Associations between school bullying and psychosocial factors. Social Behavior and Personality: an international journal, 36 (2), 145-162.
  • Jolliffe, D., & Farrington, D. P. (2004). Empathy and offending: A systematic review and meta- analysis. Agression and Violent Behavior, 9, 441-476.
  • Jolliffe, D., & Farrington, D. P. (2006). Examining the relationship between low empathy and bullying. Aggressive Behavior, 32, 540–550.
  • Jolliffe, D., & Farrington, D. P. (2011). Is low empathy related to bullying after controlling for individual and social background variables? Journal of Adolescence, 34, 59–71.
  • Kaltiala-Heino, R., Rimpela, M., Marttunen, M., Rimpela, A., & Rantanen, P. (1999). Bullying, depression, and suicidal ideation in Finnish adolescents: School survey. BMJ, 319, 348.
  • Kapçı, E. G. (2004). İlköğretim öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma türünün ve sıklığının depresyon, kaygı ve benlik saygısıyla ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37 (1), 1-13.
  • Kartal, H., & Bilgin, A. (2007). İlköğretim öğrencilerine yönelik bir zorbalık karşıtı program uygulaması: Okulu zorbalıktan arındırma programı. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (2), 207-227.
  • Kaukiainen, A., Björkqvist, K., Lagerspetz, K., Österman, K., Salmivalli, C., Rothberg, S., &
  • Ahlbom, A. (1999). The relationships between social intelligence, empathy, and three types of aggression. Aggressive Behavior, 25, 81–89.
  • Kaukiainen, A., Björkqvist, K., Österman, K., & Lagerspetz, K. M. J. (1996). Social intelligence and empathy as antecedents of different types of aggression. Annals of the New York Academy of Sciences, 794, 364–366.
APA Duy B, YILDIZ M (2014). Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. , 31 - 47.
Chicago Duy Baki,YILDIZ MEHMET ALİ Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. (2014): 31 - 47.
MLA Duy Baki,YILDIZ MEHMET ALİ Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. , 2014, ss.31 - 47.
AMA Duy B,YILDIZ M Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. . 2014; 31 - 47.
Vancouver Duy B,YILDIZ M Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. . 2014; 31 - 47.
IEEE Duy B,YILDIZ M "Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?." , ss.31 - 47, 2014.
ISNAD Duy, Baki - YILDIZ, MEHMET ALİ. "Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?". (2014), 31-47.
APA Duy B, YILDIZ M (2014). Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 31 - 47.
Chicago Duy Baki,YILDIZ MEHMET ALİ Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10, no.3 (2014): 31 - 47.
MLA Duy Baki,YILDIZ MEHMET ALİ Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.10, no.3, 2014, ss.31 - 47.
AMA Duy B,YILDIZ M Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 10(3): 31 - 47.
Vancouver Duy B,YILDIZ M Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 10(3): 31 - 47.
IEEE Duy B,YILDIZ M "Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, ss.31 - 47, 2014.
ISNAD Duy, Baki - YILDIZ, MEHMET ALİ. "Farklı zorbalık konumunda olmak empatik eğilim ve yaşam doyumu bağlamında bir fark yaratır mı?". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10/3 (2014), 31-47.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
08-05-2024 7:8

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları