Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi

SEKİ, TOLGA; Dilmaç, Bülent

Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi

Tolga SEKİ, (Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, Türkiye)

Bülent DİLMAÇ (Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Konya, Türkiye)

Eğitim ve Bilim

3 1

Yıl: 2015 Cilt: 40 Sayı: 179 Sayfa Aralığı: 57 - 67 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi

Öz:

Araştırmada ergenlerin sosyal görünüş kaygıları, öznel iyioluşları ve sahip oldukları değerler arasındaki yordayıcı ilişkileriortaya koymak ve bu ilişkiden hareketle oluşturulan modeli testetmek amaçlanmıştır. Araştırma, genel tarama modelinin bir alttürü olan ilişkisel tarama modeline uygun olarakgerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, 2013-2014eğitim- öğretim yılında Konya il merkezinde bulunan devletokullarında eğitim gören ergenlerden uygun örnekleme yöntemiile seçilmiştir. Çalışma grubu; 322 si erkek, 278si kız olan veyaşları 13 ile 18 arasında değişen 600 lise öğrencisindenoluşmaktadır. Araştırmada Dilmaç (2007) tarafından geliştirilenİnsani Değerler Ölçeği , Eryılmaz (2009) tarafından geliştirilenErgen Öznel İyi Oluş Ölçeği , Hart (2008) tarafından geliştirilenve Doğan (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan Sosyal GörünüşKaygısı Ölçeği Ergen Formu kullanılmıştır. Araştırma YapısalEşitlik Modeli ne göre AMOS 19 Programı kullanılarak analizedilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, değerlerinsosyal görünüş kaygısı ve öznel iyi oluş üzerinde doğrudanetkileri ve sosyal görünüş kaygısının öznel iyi oluş üzerindedoğrudan etkisi görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları İşletme Sosyoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Predictor relationships between the values the adolescents have and their levels of subjective well - being and social appearance anxiety: A model proposal

Öz:

The purpose of the current research was to examine the predictorrelationships among adolescents' social appearance anxieties,subjective well-beings and the values they have; and to test themodel set with reference to these relationships. The research wascarried out by using relational survey model. Conveniencesampling method was used to select the sample of the study. Thesample of the study consisted of adolescents who were enrolled inpublic high schools of a city located at the centre region of Turkeyin 2013-2014 education year. 322 male and 278 female studentsand in total 600 students aged between 13 and 18 participated inthis study. In the present research, Human Values Scaledeveloped by Dilmaç (2007); Ado lescent Subjective Well-beingScale developed by Eryilmaz (2009); Social Appearance AnxietyScale Adolescent Form developed Hart (2008) and Turkishadaptation of by Doğan (2011) were used as the data collectioninstruments of this study. Data were analyzed using AMOS 19software according to Structural Equation Model . The findingsshowed that the direct effects of values on social appearanceanxiety and subjective well- being, the direct effect of socialappearance anxiety on subjective well-being. Human ValuesSocial Appearance AnxietySubjective Well-Being

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları İşletme Sosyoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acaboğa, A. (2007). Din-mutluluk ilişkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
Andrews, F. M. ve Withey, S. B. (1976). Social indicators of well-being Americans perceptions of life quality. New York: Plenum Press.
Arnett, J. J. (1999). Adolescent storm and stress, reconsidered. American Psychologist , 54(5), 317.
Ayral A. E. (1992). A kademisyenlerin çalışmayla ilgili değerleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Bilgin, N. (1995). Sosyal psikolojide yöntem ve pratik çalışmalar. İstanbul: Sistem.
Blanchflower, D. G. ve Oswald, A. J. (2011). International happiness: A new view on the measure of performance. The Academy of Management Perspectives , 25(1), 6-22
Bollen, K. A. (1989). A new incremental fit index for general structural equation models. Sociological Methods and Research, 17(3), 303- 316.
Browne, M. W. ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. Sage Focus Editions , 154, 136-136.
Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (2nd ed.) . New York: Taylor and Francis.
Burroughs, J. E. ve Rindfleisch, A. (2002). Materialism and well‐being: A Conflicting calues perspective. Journal of Consumer Research, 29(3), 348-370.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç - Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
Cash, T. F., Theriault, J. ve Natasha, M. (2004). Body image in an interpersonal context: Adult attachment, fear of intimacy, and social anxiety. Journal of Social and Clinical Psychology, 23 , 89-103.
Çağlar, A. (2005). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi. M. Sevinç (Yay. Haz.). Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar içinde. İstanbul: Morpa Kültür.
Campbell, A., Converse, P. E., ve Rodgers, W. L. (1976). The quality of American life: Perceptions, evaluations, and satisfactions . Nev York: Russell Sage Foundation.
Delfabro, H. P., Wınefıeld, H. A., Anderson, S., Hammarström, A. ve Wınefıeld, H. (2011). Body image and psychological well -being in adolescents: The relationship between gender and school type. The Journal of Genetic Psychology, 172 (1), 67- 83.
Diener, E. ve Oishi, S. (2000). Money and happiness: Income and subjective well - being across nations. Culture and Subjective Well-Being, 185- 218.
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575
Dilmaç, B. (2007). Fen lisesi öğrencilerine insani değerler eğitiminin verilmesi ve insani değerler ölçeği ile sınanması. Yayınlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya
Doğan, T. (2009). Bilişsel ve kendini değerlendirme süreçlerinin sosyal anksiye te açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Doğan, T. (2010). Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin Türkçeye uyarlaması: Geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 151 - 159.
Doğan, T. (2011). Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin psikometrik özelliklerinin ergenlerden oluşan bir örneklemde incelenmesi . İlköğretim Online , 10(1), 12-19.
Doğanay, A. (2006). Değerler eğitimi. C. Öztürk (Yay. Haz.). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 255-286). Ankara: Pegem A.
Dönmezer, İ. (2001). Ailede iletişim ve etkileşim . İstanbul: Sistem.
Ercan, L. (2001). Ergenlik döneminde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 9(2), 47-58.
Eryılmaz, A. (2009). Ergen öznel iyi oluş ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 975- 989.
Eryılmaz, A. (2011). Relationship of high school students subjective welll -being and school burnout. İnternational Online Journal of Educational Sciences , 3 (1), 181 - 199
Gilman, R. ve Huebner, E. S. (2006). Characteristics of adolescents who report very high life satisfaction. Journal of Youth and Adolescence, 35(3), 311 -319.
Gökberk, M. (1996). Felsefe tarihi, İstanbul: Remzi
Güngör, E. (1993). De ğerler psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birligi Vakfı Yayınları.
Güngör, E. (1998). D eğerler psikolojisi üzerinde araştırmalar. İstanbul: Ötüken.
Hall, G. S. (1904). Adolescence: Its psychology and its relation to physiology, anthropology, sociology, sex, crime, religion, and education (Vols. I and II). New York: Appleton.
Hart, T. A., Flora, D. B., Palyo, S. A., Fresco, D. M., Holle, C. ve Heimberg, R. G. (2008). Development and examination of the social appearance anxiety scale. Assessment , 15(1), 48- 59.
Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1 - 55.
Kashdan, T. B. ve Roberts, J. E. (2004). Social anxiety's impact on affect, curiosity, and social self - efficacy during a high self -focus social threat situation. Cognitive Therapy and Research, 28(1), 119- 141.
Kasser, T. ve Ryan, R. M. (1996). Further examining the american dream: Dif ferential correlates of intrinsic and extrinsic goals. Personality and Social Psychology Bulletin, 22 , 280-287.
Kaya, M. (1983). Aristoteles felsefesi, İstanbul: Ekin.
Keng, K. A., Jung, K., Jiuan, T. S. ve Wirtz, J. (2000). The influence of materialistic inclination on values, life satisfaction and aspirations: an empirical analysis. Social Indicators Research, 49(3), 317- 333.
Kline, R. B. (2011), Principles and practice of structural equation modeling. New York: The GuilfordPress.
Levinson, C. A. ve Rodebaugh, T. L. (2011). Validation of the social appearance anxiety scale. factor, convergent, and divergent validity. Assessment, 18, 350- 356.
Mash, E. J. ve Wolfe, D. A. (2002). Anxiety disorders. abnormal child psychology. Belmant: Thomson Learning.
Myers, D. G. ve Diener, E. (1995). Who is happy? Psychological Science , 6(1), 10-19.
Özbay, H. ve Öztürk, E. (1992). Gençlik. İstanbul: İletişim.
Özdemir, Y. ve Koruklu, N. (2011). Üniversite öğrencilerinde değeler ve mutluluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (3), 190- 210
Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values? Journal of Social Issues, 50(4), 19-45
Selim, S. (2008). Türkiyede bireysel mutluluk kaynağı olan değerler üzerine bir analiz: Multınomıal logıt model. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (17), 345-358
Schumacker, R. E. ve Lomax, R. G. (2004). A beginners guide to structural equation modelling. London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Smith, C. (2007). Social anxiety and public self - consciousness as predictors of appearance accuracy. Psi Chi Journal of Undergraduate Research, 12 (2), 39-45
Stormer, S. M. ve Thompson, J. K. (1995). Explanations of body image disturbance: a test of maturational status, negative verbal commentary, social comparison, and sociocultural hypotheses. International Journal of Eating Disorders, 19, 193-202.
Tanaka, J. S. ve Huba, G. J. (1985). A fit index for covariance structure models under arbitrary GLS estimation. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 38(2), 197-201.
Tokdemir, M. A. (2007). Tarih öğretmenlerinin değerler ve değerleri eğitimi hakkındaki görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Tuzgöl-Dost, M. (2005). Ruh sağlığı ve öznel iyi oluş. Eurasian Journal of Education al Research, 20, 223- 231.
Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
Ülken, H. Z. (1958). Felsefeye giriş. Ankara: A. Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları.
Yılmaz, K. (2006). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerine göre kamu ilköğretim okullarında bireysel ve örgütsel değerler ve okul yöneticilerinin okullarını bu değerlere göre yönetme durumları. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Yılmaz, K. (2008). Eğitim yönetiminde değerler. Ankara: Pegem.

APA	SEKİ T, Dilmaç B (2015). Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. , 57 - 67.
Chicago	SEKİ TOLGA,Dilmaç Bülent Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. (2015): 57 - 67.
MLA	SEKİ TOLGA,Dilmaç Bülent Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. , 2015, ss.57 - 67.
AMA	SEKİ T,Dilmaç B Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. . 2015; 57 - 67.
Vancouver	SEKİ T,Dilmaç B Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. . 2015; 57 - 67.
IEEE	SEKİ T,Dilmaç B "Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi." , ss.57 - 67, 2015.
ISNAD	SEKİ, TOLGA - Dilmaç, Bülent. "Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi". (2015), 57-67.

APA	SEKİ T, Dilmaç B (2015). Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. Eğitim ve Bilim, 40(179), 57 - 67.
Chicago	SEKİ TOLGA,Dilmaç Bülent Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. Eğitim ve Bilim 40, no.179 (2015): 57 - 67.
MLA	SEKİ TOLGA,Dilmaç Bülent Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. Eğitim ve Bilim, vol.40, no.179, 2015, ss.57 - 67.
AMA	SEKİ T,Dilmaç B Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(179): 57 - 67.
Vancouver	SEKİ T,Dilmaç B Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(179): 57 - 67.
IEEE	SEKİ T,Dilmaç B "Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi." Eğitim ve Bilim, 40, ss.57 - 67, 2015.
ISNAD	SEKİ, TOLGA - Dilmaç, Bülent. "Ergenlerin sahip oldukları değerler ile öznel iyi oluş ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri arasındaki yordayıcı ilişkiler: Bir model önerisi". Eğitim ve Bilim 40/179 (2015), 57-67.