Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri

AYGÜN, TURGUT; BİNGÖL, ERDAL

Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri

Erdal BİNGÖL, (Hakkari Üniversitesi, Çölemerik Meslek Yüksekokulu, Laborant ve Veteriner Sağlık Teknikerliği Bölümü, Hakkari, Türkiye)

Turgut AYGÜN (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Van, Türkiye)

Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi

4 0

Yıl: 2014 Cilt: 4 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 65 - 73 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri

Öz:

Bu araştırma, Hakkari İli Yağmurlu Köyü Demirtaş Mezrasında yetiştirilen 56 baş Karakaş koyunu vebunların 2003 yılı Şubat ve Mart aylarında doğan 64 baş kuzusu üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada kuzularınçeşitli dönem canlı ağırlıkları, günlük canlı ağırlık artışları incelenmiştir. Karakaş kuzularında düzeltilmiş ortalamacanlı ağırlıklar; doğum, 30., 60., 90.(sütten kesim), 120., 150., ve 180. günlerde sırasıyla 3.09 ± 0.03, 7.51 ± 0.94,10.84 ± 1.36, 15.13 ± 1.89, 19.91 ± 2.49, 25.03 ± 3.13 ve 30.09 ± 3.76 kg; doğum-90., doğum-180. ve 90-180. günarasındaki günlük canlı ağırlık artışları ise sırasıyla, 133.82 ± 16.73, 146.25 ± 18.28, ve 166.16 ± 20.77 g olarakbulunmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri

The growth And developing traits of Karakaş ewes in Hakkari

Öz:

This study was carried out on 56 Karakaş ewes and 64 lambs obtained from sheep between Februaryand March 2003 in the arable feld of Demirtaş village of Yağmurlu, Hakkari. İn this study, the body weights andthe daily live weight gains of the lambs in various periods of Karakaş ewes were investigated. Adjusted means ofthe Karakaş lambs were 3.09 ± 0.03, 7.51 ± 0.94, 10.84 ± 1.36, 15.13 ± 1.89, 19.91 ± 2.49, 25.03 ± 3.13 and 30.09± 3.76 kg for birth weight, live weight of, 30th, 60th, 90th (weaning), 120th, 150th and 180th days, respectively.The avarege daily weight gains of lambs were 133.82 ± 16.73, 146.25 ± 18.28, and 166.16 ± 20.77 g for betweenbirth-90th, birth-180th and 90th-180th day, respectively.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akçapınar, H., 1994. Koyun Yetiştiriciliği. 1. Baskı. Medisan Yayın Serisi, Yayın No: 8, Ankara. 310.
Akçapınar, H., Kadak, R., 1982. Morkaraman ve Kangal x Akkaraman Kuzularının Büyüme ve Yaşama Kabiliyeti Üzerinde Karşılaştırmalı Araştırmalar. Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 7 (1-2): 203212.
Akmaz, A., Akçapınar, H., Kadak, R., İnal, Ş., 1991. Gebeliğin Son Döneminde Farklı Düzeyde Beslemenin Konya Merinosu Koyunlarında Süt Verimi ile Yapağı Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri. TÜBiTAK, Doğa T. Veteriner. Hayvancılık Dergisi 15 (2): 229-240.
Akmaz, A., Akçapınar, H., Tekin, M. E., Deniz, S., Nazlı, M., 1992. Konya Merinoslarında Farklı Dönemlerde Sütten Kesmenin Kuzularda Büyüme ile Koyunlarda Süt ve Yapağı Verimine Etkisi. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 2 (2): 1-7.
Altın, T., Çelikyürek, H., 1996. Kalıntı Süt ile Büyütmenin Kuzuların Gelişme Özelliklerine Etkisi. YYÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 ( 2): 35-49.
Arık, I. Z., Eliçin, A., 1992. İvesi Koyunlarında Kuzunun Gelişme Üzerine Ana yaşı ve Cinsiyetin Etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, 42 (1234): 183-189.
Bingöl, M., 1998. Norduz Koyunlarının Döl ve Süt Verimleri ile Büyüme-Gelişme ve Dış yapı Özellikleri (doktora tezi, basılmamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Van.
Boztepe, S., Öztürk, A., 1994. İvesi Koyunlarında Bazı Çevre Faktörlerinin Doğum ve Sütten Kesim Ağırlığının Etkileri ve Bu Karakterlere Ait Kalıtım Dereceleri. SÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (6): 99100.
Cengiz, F., Zincirlioğlu, M., Ertuğrul, M., 1988. Koyunculukta Et Üretiminin Genel Esasları. Sivas Yöresinde Tarımın Geliştirilmesi Sempozyumu. 30 Mayıs3 Haziran 1988. Sivas. 475489.
Dayıoğlu, H., Aksakal, V., Karaoğlu, M., Macit, M., Esenboğa, N., 1999. Yerli Gen Kaynaklarına Dayalı Olarak Yetiştirilen Saf ve Melez Kuzuların Büyüme ve Gelişme Özellikleri. Uluslararası Hayvancılık Kongresi. 21-24 Eylül 1999, İzmir, 743-747.
Demir, H., 1989. Dağlıç ve Ramlıç Koyunlarının Önemli Verim Özellikleri Yönünden Karşılaştırılmaları. I. Büyüme, Yaşama Gücü ve Canlı Ağırlık. İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Dergisi, 15 (1): 2328.
Demirel, M., Aygün, T., Altın, T., Bingöl, M., 2000. Hamdani ve Karakaş Koyunlarında Gebeliğin Son Döneminde Farklı Düzeylerde Beslemenin Koyunlarda Canlı Ağırlık, , Kuzularda Doğum Ağırlığı ve Büyüme Üzerine Etkileri. Turk J. Veterinary Animal Sciences, 24 (2000): 243-249.
Demirulus, H., Karaca, O., 1994. Karakaş Kuzularının Köylü Şartlarında Gelişme Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 15 (1): 23-38.
Emsen, H., Dayıoğlu, H., 1999. İvesi ve Tuj Koyunlarının Döl Verim Özellikleri ve Bunlara Ait Saf ve Melez Kuzuların Büyüme Gelişme Özellikleri. Uluslararası Hayvancılık Kongresi. 21- 24 Eylül 1999. İzmir. 24-27.
Esen, F., Yıldız, N., 2000. Akkaraman, Sakız X Akkaraman Melez (F1) Kuzularda Verim Özellikleri. Büyüme, Yaşama Gücü, Vücut Ölçüleri. TÜBİTAK Turk J. Veterinary Animal Sciences, 24 (2000): 223-231.
Gökdal, Ö., 1998. Karakaş Koyunlarının Süt ve Döl Verimleriyle Dış Yapı ve Büyüme-Gelişme Özellikleri (doktora tezi, basılmamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Gökdal, Ö., Oto, M., Ülker, H., Temur, C., Budağ, C., 1999. Köylü Koşullarında Yetiştirilen Karakaş Kuzularının Sütten Kesim Dönemine Kadarki Büyüme-Gelişme Özellikleri ile Vücut Ölçüleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 32 (5): 9-11.
Gökdal, Ö., Oto, M., Ülker, H., Temur, C., Budağ, C., 2000. Köylü Koşullarında Yetiştirilen Karakaş Koyunlarının Çeşitli Verim Özellikleri ve Vücut Ölçüleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi. 10 (1): 103-111.
Gökdal, Ö., Ülker, H., Karakuş, F., Aşkın, Y., 2005. Yetiştirici koşullarında Karakaş koyunlarının döl veriminin denetlenmesi ve elde edilen kuzularda büyüme özellikleri. TÜBİTAK, Tr. J. Of Veterinary and Animal Sciences, 29: 481-489.
Karaca, O., Bıyıkoğlu, K., 1990. Tahirova, Kıvırcık, Merinos ve Ile de France x Merinos Kuzularının Doğum ve Sütten Kesim Ağırlıkları ve Kimi Çevre Etmenlerinin Etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 1 (1): 6270.
Karaca, O., Kaygısız, A., Altın, T., Söğüt, B., 1990. İvesi x Akkaraman Melezi Kuzularının Kimi Gelişme Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1): 137145.
Karaca, O., Vanlı, Y., Kaymakçı, M., Altın, T., Kaygısız, A., 1993a. Doğu Anadolu Bölgesinde Koyun Yetiştirmenin Sosyolojik, Ekonomik ve Genetik Görünüşü. Araştırma Fonu 90. ZF. 071 Nolu Proje Kesin Raporu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van. 58
Karaca, O., Demirel, M., Kaygısız,A., Altın, T., 1993b. Köylü İşletmelerinde Gebeliğin Son Döneminde Farklı Düzeylerde Beslemenin Karakaş Koyunlarının Canlı Ağırlık, Kuzuların Doğum Ağırlığı ve Yaşama Gücüne Etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 3 (1-2): 57-72.
Karaca, O., Altın, T., Okut, H., 1996. Köylü İşletmelerinde Karakaş Koyunların Canlı Ağırlık Değişimlerine İlişkin Kimi Parametre Tahminleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (3): 59-72
Kaymakçı, M., Sönmez, R., 1996. İleri Koyun Yetiştiriciliği I. İzmir. 365 .
Öter, M. S., 2000. Karakaş Kuzularında Büyüme ve Gelişme Özellikleri. (yüksek lisans tezi, basılmamış). YYÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Özcan, L., 1989. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme II (Koyun ve Yapağı Üretimi). Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Yayın No: 106. Adana. 376.
SAS., 2006. PC SAS Users: Guide Statistics. SAS Inst. Cary. NC, USA.
Şireli, H. D., 2002. Dorset Down x Akkaraman (GD1), Akkaraman ve Akkaraman x GD1 Genotipli Kuzularda Büyüme ve Bazı Büyüme Özelliklerinin Tekrarlanma Derecelerinin Tahmini (doktora tezi, basılmamış). Ankara Üniversitesi., Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Ankara.
Tekin, M. E., Gürkan, M., Karabulut, O., Düzgün, H., 2005. Hasmer, Hasak, Hasiv ve Linmer Melez Koyun Tiplerinde Performans Test ve Seleksiyon çalışmaları: II. Süt Emme Dönemi Büyüme.TÜBİTAK Tr. J. Of Veterinary and Animal Sciences, 29 (2005): 59-65.
Ülker, H., 1992. Transferrin Poliformizmi ile Bazı Çevre Faktörlerinin Karakaş Kuzularının Verim Özelliklerine Etkisi. (doktora tezi, basılmamış). YYÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Ülker, H., Gökdal, Ö., Aygün, T., Karakuş, F., 2004. Karakaş ve Norduz koyunlarının temel üreme özellikleri bakımından karşılaştırılması. YYÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 14 (1): 59-63.
Vanlı, Y., Özsoy, M. K., 1983. Saf ve Melez Kuzuların Vücut Ağırlıklarını Etkili faktörler ve Vücut Ağırlıklarının Saf Irk Genotip Oranlarına Göre Değişimi. AÜ. Ziraat Fakültesi, Ziraat Dergisi, 14 (3): 91-104.
Yargıcı, M. Ş., Arık, İ. Z., 1986. Hayvancılığımızda Erken Kesim Sorunu ve Çözümü. Hayvancılık Sempozyumu. 5-8 Mayıs 1986. Tokat. 289-295

APA	BİNGÖL E, AYGÜN T (2014). Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. , 65 - 73.
Chicago	BİNGÖL ERDAL,AYGÜN TURGUT Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. (2014): 65 - 73.
MLA	BİNGÖL ERDAL,AYGÜN TURGUT Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. , 2014, ss.65 - 73.
AMA	BİNGÖL E,AYGÜN T Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. . 2014; 65 - 73.
Vancouver	BİNGÖL E,AYGÜN T Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. . 2014; 65 - 73.
IEEE	BİNGÖL E,AYGÜN T "Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri." , ss.65 - 73, 2014.
ISNAD	BİNGÖL, ERDAL - AYGÜN, TURGUT. "Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri". (2014), 65-73.

APA	BİNGÖL E, AYGÜN T (2014). Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(3), 65 - 73.
Chicago	BİNGÖL ERDAL,AYGÜN TURGUT Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 4, no.3 (2014): 65 - 73.
MLA	BİNGÖL ERDAL,AYGÜN TURGUT Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.4, no.3, 2014, ss.65 - 73.
AMA	BİNGÖL E,AYGÜN T Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2014; 4(3): 65 - 73.
Vancouver	BİNGÖL E,AYGÜN T Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2014; 4(3): 65 - 73.
IEEE	BİNGÖL E,AYGÜN T "Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri." Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4, ss.65 - 73, 2014.
ISNAD	BİNGÖL, ERDAL - AYGÜN, TURGUT. "Hakkari'de yetiştirilen Karakaş koyunlarında büyüme ve gelişme özellikleri". Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 4/3 (2014), 65-73.