Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi

Kenan SÖNMEZ, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Eskişehir, Türkiye)
Asu OĞUZ, (Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Antalya, Türkiye)
Kazım ÖZDAMAR, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)
Ş. Şebnem ELLİALTIOĞLU (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Ankara, Türkiye)
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi
2 0
Yıl: 2015 Cilt: 25 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 24 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi

Öz:
Tüm dünyada ve ülkemizde, Solanaceae familyası içerisinde yetiştiriciliği en fazla yapılan sebze türüdomatestir. Domatesle ilgili yapılan ıslah çalışmalarında kullanılabilecek farklı gen kaynaklarının belirlenmesi önemtaşımakta, bu nedenle yerel çeşitler her zaman ilginç bulunmaktadır. Bu çalışmada 2 adedi ticari ve 59 adedi yerelçeşit olmak üzere toplamda 61 genotip kullanılmıştır. Türkiyenin değişik yörelerinden toplanarak gen bankasındamuhafaza edilen yerel genotiplere ait bitkiler Eskişehir ve Bilecik lokasyonlarında 2012 yılı yaz periyodunda açıkarazide yetiştirilmiştir. Bu materyaller arasındaki varyasyon morfolojik olarak her iki lokasyonda da araştırılmıştır.Yerel genotipler içerisinde yer çeşitlerinden 107 (Mersin,TR 72511) ve 137 (Balıkesir, TR 62613)nin; sırıkçeşitlerden de 201 (Antalya,TR 69155), 226 (Kütahya,TR 64126) ve 249 (Yozgat, TR 71376) nolu örneklerin;varyasyonu yükselten genotipler olduğu tespit edilmiştir. Lokasyonlar arasındaki sıcaklık ve ışık dalga boyufarklılıklarının varyasyonu etkilediği ve dolayısıyla genotip x çevre interaksiyonundan bahsedilmesinin mümkünolduğu görülmüştür. Yerli domates materyali içerisinde koyu kırmızı renkteki 213 (Adana, TR 72501), 116 (Muğla,TR 61675), 265 (Van, TR 40507) nolu genotipler çeşitli özellikleri bakımından dikkat çekmiş ve bu genotiplerinıslah açısından potansiyele sahip olduğu düşünülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği

Determination of Morphological and Phenological Relationships in Some Local Tomato Genotypes

Öz:
All over the world and in our country, tomato is the species grown at the highest amount within theSolanaceae family. Identification of the different gene sources that can be used in breeding studies related to tomatois important; therefore, local varieties are always found to be interesting. In this study, 61genotypes consisting oftwo commercial varieties and 59 local genotypes collected from different regions of Turkey were used. The localgenotypes stored in the gene bank were grown in the open field in summer period in 2012 in Eskişehir and Bilecik.Variations between these materials were morphologically investigated in both locations. Within local genotypes,dwarf (determinate) varieties numbered 107 (Mersin, TR 72511) and 137 (Balıkesir, TR 62613); and indeterminatevarieties numbered 201 (Antalya, TR 69155), 226 (Kütahya, TR 64126) and 249 (Yozgat, TR 71376) weredetermined as genotypes to have raised the variation. It can be mentioned that the differences between temperaturesand light wavelengths of the location saffected the variation and thus the genotype x environment interactions werefound to be possible. Within local tomato materials, genotypes in dark red color numbered 213 (Adana, TR 72501),116 (Muğla, TR 61675), 265 (Van, TR 40507) attracted attention in terms of various characteristics and wereassumed to have potential for breeding.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonim (2008). Web Sitesi: http//www.bilgipasaji.com/forum/jk1458/798116-kavun.html. Erişim Tarihi:01.09.2013
  • Anonim (2001). Guidelines for the conduct of tests fordistinctness, uniformity and stability tomato (Lycopersicon lycopersicum (L.) Karsten ex farw.) Geneva.
  • Anonim. (2014). Web Sitesi: http://faostat.fao.org, Erişim Tarihi: 01.06.2014.
  • Aras V, Sarı N, Kesici S, Nacar N, Denli N, Gülşen O. (2007). Bazı karpuz hatlarının karakterizasyonu ve akrabalık derecelerinin belirlenmesi, Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 04-07 Eylül, 212- 215, Erzurum.
  • Balkaya A (1999). Karadeniz bölgesindeki taze fasulye (Phaseolus vulgaris L.) gen kaynaklarının toplanması, fenolojik ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi ve taze tüketime uygun tiplerin teksel seleksiyon yöntemi. Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 199, Samsun.
  • Balkaya A, Yanmaz R, Apaydın A, Kar H (2005). Morphological characterization of white head cabbage (Brassica oleracea var. cap itata subvar. alba) genotypes in Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 33: 333-341.
  • Balkaya A, Ergün A (2008). Diversity and use of pinto bean (Phaseolus vulgaris) populations from Samsun Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 36: 189-197.
  • Balkaya A, Özbakır M, Karaağaç O (2010). Karadeniz bölgesinden toplanan bal kabağı (Cucurbita moschata Duch.) populasyonlarındaki meyve özelliklerinin karakterizasyonu ve varyasyonun değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 16: 17-25.
  • Baumann P (1912). Baumann’s Neue Farbentonkartone. 1359.
  • Bliss FA (1981). Utilization of vegetable germplasm. Hort Science, 16(2): 129-132.
  • Bozokalfa MK, Eşiyok D (2010). Biber (Capsicum annuum L.) aksesyonlarında genetik çeşitliliğin agronomik özellikler ile belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 47(2): 123-134.
  • Duman İ, Düzyaman E (2004). Türkiye’de yetiştirilen bazı önemli biber genotiplerinin morfolojik varyabilitesi üzerine bir araştırma. Ege Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(3): 55-56.
  • Düzeltir B (2004). Çekirdek kabağı (Cucurbita pepo L.) hatlarında morfolojik özelliklere göre tanımlama ve seleksiyon çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 76, Ankara.
  • Düzyaman E (2005). Phenotypic diversity within a collection of distinct okra (Abelmoschus esculentus) cultivars derived from Turkish land races. Genetic Resources and Crop Evolution, 52: 1019-1030.
  • Figa`s MR, Prohens J, Raigo´n MD, Co´rdova PF, Fita A, Soler S. (2014). Characterization of a collection of local varieties of tomato (Solanum lycopersicum L.) using conventional descriptors and the high- throughput phenomics tool Tomato Analyzer. Genet Resour Crop Evol DOI 10.1007/s10722-014- 0142-1
  • Gözen V(2008). Hıyarda (Cucumis sativus L.) örtüaltı yetiştiriciliğine uygun hibrit çeşit ıslahında morfolojik karakterizasyon, hibrit kombinasyonları ile hibrit tohum verim ve kalitesinin belirlenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 185, Ankara.
  • Gözen V, Yanmaz R (2010). Bir hıyar (Cucumis sativus L.) gen havuzunun örtüaltı yetiştiriciliğineuygunluk yönünden değerlendirilmesi, VIII. Sebze Tarımı Sempozyumu, 23-26 Haziran, 103-109, Van.
  • Gülşen O, Karagül S, Abak K (2007). Diversity and relationships among Turkish okra germplasm by SRAP and Phenotypic marker polymorphism. Biologia, 62(1): 41-45.
  • İnan N, Yıldız M, Sensoy S, Kafkas S, Abak K(2012). Efficacy of ISSR and SRAP techniques for molecular characterization of some cucurbita genotypes including naked (hull-less) seed pumpkin. The Journal of Animal & Plant Sciences, 22(1): 126-136.
  • Jamshidi S, Jamshidi S (2011). NTSYS pc. 2.02 implementation in molecular biodata analysis. İnternational Conference on Enviromental and Computer Science, IPCBEE 19, Singapore.
  • Karaağaç O (2006). Bafra kırmızı biber gen kaynaklarının (Capsicum annuum var. conoides Mill). karakterizasyonu ve değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Keleş D, Karagül S, Büyükalaca S (2004). Characterization of Different Pepper Genotypes Collected from Coastal Regions of Turkey, 17th International Pepper Conference, 14-16 Nov., Naples. FL.
  • Keleş D (2007). Farklı biber tiplerinin karakterizasyonu ve düşük sıcaklığa tolerans. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 182, Adana.
  • Köse, TM (2008). Türkiye acurlarının (Cucumis melo var. f lexuosus) genetik ve morfolojik karakterizasyonu. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoteknoloji Anabilim Dalı, 80, Adana.
  • Lancaster JE, Lister CE, Reay, PF, Triggs CM (1997). Infulunce of pigment composition on skin color in a wide range of fruit and vegetablets. J.Amer. Soc. Hort. Sci., 122(4): 594-598.
  • Madakbaş S, Özçelik H, Ergin M (2006). Çarşamba Ovası’nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. Harran Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(3/4): 71-77.
  • Mazzucato A, Ficcadenti N, Caioni M, Mosconi P, Piccinini E, Sanampudi VRR, Sestili S, Ferrari V. (2010). Genetic diversity and distinctiveness in tomato (Solanum lycopersicum L.) landraces: The Italian case study of ‘A pera Abruzzese’. Scientia Horticulturae 125: 55–62
  • Mohammadi SA, Prasanna BM (2003). Analysis of genetic diversity in crop plants-salient statistical tools and considerations. Crop Science, 43: 1235-1248.
  • Nacar Ç, Aras V, Denli N, Keleş D (2011). Kabak (Cucurbita pepo L.) hatlarının morfolojik karakterizasyonu ve akrabalık derecelerinin belirlenmesi. Alatarım, 10(1): 13-18.
  • Oğuz A (2010). Bazı yerel domates genotiplerinde farklı yöntemler kullanarak, domates lekeli solgunluk virüsü (Tomato spotted wilt virüs=TSWV)’ne dayanıklılığın ve genetik varyasyonun araştırılması. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 166, Ankara.
  • Özdamar K (2013). Paket Programlar ile İstatiksel Veri Analizi II. 9. Baskı. Nisan Kitapevi, 500, Eskişehir.
  • Peralta IE, Spooner DM (2005). Morphological characterization and relationships of wild tomatoes. (Solanum L. section Lycopersicon). Monograph Syst. Bot. Missouri Bot. Gard., 104: 227-257.
  • Rohlf FJ (2005). NTSYS-pc: Numerical taxonomy and multivarite analysis system. version 2.2 userguide, Exeter Software, New York.
  • Sarı N, Solmaz, İ (2007). Fruit characterization of some Turkish melon genotypes. Acta Horticulturae, 731: 103-109.
  • Sarı N, Tan A, Yanmaz R, Yetişir H, Balkaya A, Solmaz I, Aykas L, Pitrat M (2008). General Status of Cucurbit Genetic Resources in Turkey, Proceeding of the IXth EUCARPIA meeting on genetics and breeding of Cucurbitaceae, May 21-24th, Avignon, France, pp.21- 32,.
  • Şeniz V (1992). Domates, Biber ve Patlıcan Yetiştiriciliği. Tarımsal Araştırmaları Destekleme ve Geliştirme Vakfı, 174, İstanbul.
  • Sneath PHA, Sokal RR (1973). Numerical taxonomy. The Principles and Practise of Numerical Classification, W.F. Freeman, San Fransisco.
  • Solmaz İ, Sarı N, (2009). Characterization of watermelon (Citrullus lanatus) accessions collected from Turkey for morphological traits. Genetic Resources and Crop Evolution, 56(2): 173-188.
  • Sönmez K (2014). Likopen, beta karoten ve morfolojik özellikler bakımından yerel sofralık domateslerde genotipXçevre interaksiyonu. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 169, Ankara.
  • Sözen Ö, Özçelik H, Bozoğlu H (2014). Domestic bean (Phaseolus vulgaris L.) populations collected from middle Black Sea region are a research on biodiversity, ADYÜTAYAM, 2(1): 1-14.
  • Şensoy S, Şahin U. (2012) Genetic Relationships Among Various Sihke Melon Landraces. YYÜ TAR BİL DERG 22(3): 147-154
  • Tan S (2005). Bitki ıslahında istatistik ve genetik metotlar. Ege Tarımsal Arastırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No: 121, 129-145. İzmir.
  • Terzopoulos PJ, Bebeli PJ (2008). DNA and morphological diversity of selected Greek tomato (Solanum lycopersicum L.) landraces. Scientia Horticulturae 116: 354–361
  • Terzopoulos PJ, Bebeli PJ,2010. Phenotypic diversity in Greek tomato (Solanum lycopersicum L.) landraces. Scientia Horticulturae 126: 138–144
  • Yetişir H, Sakar, M (2006). Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanmış olan su kabaklarının bazı bitkisel ve meyve özellikleri. Türkiye 5. Ulusal Sebze Tarımı Sempozyumu, 21-24 Eylül, 133-143, Çanakkale.
  • Yıldırım M (1985). Populasyon Genetiği. I. Ege Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, 236, İzmir
  • Yıldız, M, Akgul N, Sensoy S, (2014) Morphological and Molecular Characterization of Turkish Landraces ofCucumis melo L.Not. Bot. Horti Agrobo,42(1):51-58
APA SÖNMEZ K, OĞUZ A, ÖZDAMAR K, ELLİALTIOĞLU Ş (2015). Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. , 24 - 40.
Chicago SÖNMEZ Kenan,OĞUZ Asu,ÖZDAMAR Kazım,ELLİALTIOĞLU Ş. Şebnem Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. (2015): 24 - 40.
MLA SÖNMEZ Kenan,OĞUZ Asu,ÖZDAMAR Kazım,ELLİALTIOĞLU Ş. Şebnem Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. , 2015, ss.24 - 40.
AMA SÖNMEZ K,OĞUZ A,ÖZDAMAR K,ELLİALTIOĞLU Ş Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. . 2015; 24 - 40.
Vancouver SÖNMEZ K,OĞUZ A,ÖZDAMAR K,ELLİALTIOĞLU Ş Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. . 2015; 24 - 40.
IEEE SÖNMEZ K,OĞUZ A,ÖZDAMAR K,ELLİALTIOĞLU Ş "Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi." , ss.24 - 40, 2015.
ISNAD SÖNMEZ, Kenan vd. "Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi". (2015), 24-40.
APA SÖNMEZ K, OĞUZ A, ÖZDAMAR K, ELLİALTIOĞLU Ş (2015). Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 25(1), 24 - 40.
Chicago SÖNMEZ Kenan,OĞUZ Asu,ÖZDAMAR Kazım,ELLİALTIOĞLU Ş. Şebnem Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 25, no.1 (2015): 24 - 40.
MLA SÖNMEZ Kenan,OĞUZ Asu,ÖZDAMAR Kazım,ELLİALTIOĞLU Ş. Şebnem Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, vol.25, no.1, 2015, ss.24 - 40.
AMA SÖNMEZ K,OĞUZ A,ÖZDAMAR K,ELLİALTIOĞLU Ş Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2015; 25(1): 24 - 40.
Vancouver SÖNMEZ K,OĞUZ A,ÖZDAMAR K,ELLİALTIOĞLU Ş Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2015; 25(1): 24 - 40.
IEEE SÖNMEZ K,OĞUZ A,ÖZDAMAR K,ELLİALTIOĞLU Ş "Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 25, ss.24 - 40, 2015.
ISNAD SÖNMEZ, Kenan vd. "Bazı Yerel Sofralık Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Fenolojik Olarak Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 25/1 (2015), 24-40.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
30-04-2024 8:48

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları