Yıl: 2015 Cilt: 40 Sayı: 181 Sayfa Aralığı: 57 - 75 Metin Dili: Diğer İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi

Öz:
Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin siber zorbalık statülerini yordayanriskfaktörlerininincelenmesiamaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma Erzurum'da çeşitli okullarda öğrenim gören 400 ortaokul öğrencisiyle yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak kişisel bilgi formu, Revize Edilmiş Siber Zorbalık Envanteri, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği, Sosyal Medya Tutum Anketi kullanılmıştır. Verilerin analizi çok kategorili isimsel lojistik regresyon analizi (multinominal logistik regresyon) ile yapılmıştır. Araştırmada öğrencilerin %17sinin siber zorbalık yaşadığı, %10.5nin başkalarına siber zorbalık yaptığı ve %35.2sinin de siber zorba/mağdur olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre sosyalleşme güçlüğü siber zorba, mağdur ve zorba/mağdur olma için risk faktörüdür. Cinsiyet ve internet kullanma süresinin siber zorba ve siber zorba/mağdur, ailelerin çocuklarının internet kullanımını denetlememesinin siber zorba, toplumsal tutum ve negatif duygunun siber zorba/mağdur olma için risk faktörü olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Agaston, P. W., Kowalski, R. ve Limber, S. (2007). Students’ perspectives on cyberbullying. Journal of Adolescent Health, 41, 59-60.
  • Akbaba, S. ve Eroğlu, Y. (2013). İlköğretim öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin yordayıcıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 105-121. Akbulut, Y. ve Erişti, B. (2011). Cyberbullying and victimization among Turkish university students.
  • Australasian Journal of Educational Technology, 27(7), 1155-1170.
  • Aoyama, I., Utsumi, S. ve Hasegawa, M. (2012). Cyberbullying in Japan: Cases, goverment reports, adolescent relational aggression, and parental monitoring roles. Q. Li, D. Cross ve P. K. Smith (Ed.), Cyberbullying in the Playground: Research from International Perspectives içinde (s. 183-201). Malden, MA: Blackwell.
  • Arıcak, O. T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167-184.
  • Arıcak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoglu, A., Sarıbeyoglu, S., Çıplak, S., Yılmaz, N. ve Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. Cyberpsychology & Behavior, 11(39), 253-261.
  • Ayas, T. (2011, 3-5 Ekim). Lise öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma yaygınlığı. 11. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi’nde sunulan bildiri. İzmir, Türkiye.
  • Ayas, T. ve Horzum, M. B. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma durumu. İlköğretim Online, 11(2), 369-380.
  • Bahrani, A. A. ve Patel, D. (2015). Incorporating twitter, instagram, and facebook in economics classrooms. The Journal of Economic Education, 46(1), 56-67.
  • Balkıs, M., Duru, E. ve Buluş, M. (2005). Şiddete yönelik tutumların öz-yeterlik, medya, şiddete yönelik inanç, arkadaş grubu ve okula bağımlılık duygusu ile ilişkisi. Ege Eğitim Dergisi, 6(2), 81- 97.
  • Batmaz, M. ve Ayas, T. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerin psikolojik belirtilere göre sanal zorbalık düzeylerinin yordanması. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 43-53.
  • Ben-Zur, H. (2009). Coping styles and affect. International Journal of Stress Management, 16, 87-101.
  • Beran, T. ve Li, Q. (2005). Cyber-harassment: A study of a newmethodfor an oldbehavior. Journal of EducationalComputing Research, 32, 265-277.
  • Bingöl, N. (2013). Lise öğrencilerinin siber zorba ve mağdur olma davranışları ile yakın çevrelerinden algıladıkları sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Boyd, D. M. ve Ellison, D. M. (2007). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13, 210-230.
  • Calvete, E., Orue, I., Estévez, A., Villardón, L. ve Padilla, P. (2010). Cyberbullying in adolescents: Modalities and aggressor’s profile. Computers in Human Behavior, 26, 1128-1135.
  • Campfield, D. C. (2008). Cyber bullying and victimization: psychosocial characteristics of bullies, victims, and bully/victims (Yayımlanmamış doktora tezi). The University of Montana, Montana. Chana, W. M. ve Dicianno, B. E. (2011). Virtual socialization in adults with spina bifida. PM&R, 3(3), 219-225.
  • Chekola, M. (2007). Happiness, rationality, autonomy and the good life. Journal of Happiness Studies, 8(1), 51-78.
  • Çetin, B., Peker, A., Eroğlu, Y. ve Çitemel, N. (2011). Siber zorbalığın ve mağduriyetin bir yordayıcısı olarak ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar: Ergenler için bir ön çalışma. International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1064-1080.
  • Dehue, F., Bolman, C. ve Völlink T. (2008) Cyberbullying : Youngsters‟ experiences and parental perception .Cyberpsychology and Behavior, 11(2), 217-223.
  • Dilmaç, B. (2009). Sanal zorbalığı yordayan psikolojik ihtiyaçlar: Lisans öğrencileri için bir ön çalışma. Educational Sciences: Theory & Practice 9(3), 1291-1325.
  • Didden, R., Scholte, R. H., Korzilius, H., De Moor, J. M., Vermeulen, A., O’Reilly, M., Lang, R. ve Lancioni, G. E. (2009). Cyberbullying among students with ıntellectual and developmental disability in special education settings. Developmental Neurorehabilitation, 12(3), 146-151.
  • Diener, E., Emmons, R. A. ve Larsen, R. J. (1999). Subjective well-being: Three decades of progress. Psychological Bulletin, 125, 276-302.
  • Düvenci, A. (2012). Ağ neslinin internet kullanımı üzerindeki sosyal medya etkisinin sosyal sapma yaklaşımı ile incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Ellison, N., Steinfield, C. ve Lampe, C. (2007). The benefits of Facebook “friends”: Social capital and college student’s use of online social network sites. Journal of Computer Mediated Communication, 12(4), 1143-1168.
  • Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eğitim Araştırmaları, 27, 31-42.
  • Eroğlu, Y., Aktepe, E., Akbaba, S., Işık, A. ve Özkorumak, E. (2015). Siber zorbalık ve mağduriyetin yaygınlığının ve risk faktörlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(177), 93-107.
  • Eroğlu, Y. (2014). Ergenlerde siber zorbalık ve mağduriyeti yordayan risk etmenlerini belirlemeye yönelik bütüncül bir model önerisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Fave, A., Brdar, I., Freire, T., Vella-Brodrick, D. ve Wissing, M. P. (2011). The eudaimonic and hedonic components of happiness: Qualitative and quantitative findings. Social Indicators Research, 100(2),185- 207.
  • Flaspohler, P. D., Elfstrom, J. L., Vanderzee, K. L., Sink, H. E. ve Birchmeier, Z. (2009). Stand by me: The effects of peer and teacher support in mitigating the impact of bullying on quality of life. Psychology in the Schools, 46(7), 636-649.
  • Gamez-Guadix, M., Orue, I., Smith, P. K. ve Calvete, E. (2013). Longitudinal and reciprocal relations of cyberbullying with depression, substance use and problematic internet use among adolescents. Journal of Adolescent Health, 53(4), 446-452.
  • Gençöz, T. (2000). Pozitif ve negatif duygu ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15(46), 19-26.
  • Grigg, D. W. (2010). Cyber aggression: Definition and concept of cyberbullying. Australian Journal of Guidance and Counseling, 20, 143-156.
  • Hieftje, K. (2009). The role of social networking sites as a medium for memorialization in emerging adults (Yayınlanmamış doktora tezi). Indiana University, Bloomington. Hinduja, S. ve Patchin, J. W. (2010). Bullying, cyberbullying and suicide. Archives of Suicide Research, 14(3), 206-221.
  • Hinduja, S. ve Patchin, J. W. (2008). Cyberbullying: An exploratory analysis of factors related to offending and victimization. Deviant Behavior, 29(2), 129-156.
  • Ivester, M. (2011). Lol...omg!: What every student needs to know about online reputation management, digital citizenship and cyberbullying. Reno, NV: Serra Knight. İnan, T. (2014). Medya okuryazarlığı: Ortaokul öğrencilerinin ebeveynlerinin televizyon ve internete ilişkin tutum ve davranışlarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(35), 813- 830.
  • Jang, H., Song, J. ve Kim, R. (2014). Does the offline bully-victimization influence cyberbullying behavior among youths? Application of general strain theory. Computers in Human Behavior, 31, 85-93.
  • Joinson, A. N. (2008). Looking at, looking up, or keeping up with people? Motives and uses of Facebook. Online Social Networks, Italy. Johnson, C. M. (2001). A survey of current research on online communities of practice. Internet and Higher Education, 4, 45-60.
  • Katzer, C., Fetchenhauer, D. ve Belschak, F. (2009). Cyberbullying: Who are victims? A comparison of victimization in internet chatrooms and victimization in school. Journal of Media Psychology, 21, 25-36.
  • Koç, M. ve Karabatak, M. (2011, 22-24 Eylül). Sosyal ağların öğrenciler üzerindeki etkisinin veri madenciliği kullanılarak incelenmesi. 5. Uluslararası Bilgisayar ve Eğitim Teknolojileri Sempozyumu’nda sunulan bildiri. Fırat Üniversitesi, Elazığ.
  • Kowalski, R. M. ve Limber, S. P. (2007). Electronic bullying among middle school students. The Journal of Adolescent Health: Official publication of the Society for Adolescent Medicine, 41(6), 22-30.
  • Laftman, S. B., Modin, B. ve Östberg, V. (2013). Cyberbullying and subjective health: A large-scale study of students in Stockholm, Sweeden. Children and Youth Services Review, 35, 112-119.
  • Letendre, J. (2007). Sugar and spice not always nice: Gender socialization and its impact on development and maintenance of aggression in adolescent girls. Child and Adolescent Social Work Journal, 24, 353-368.
  • Li, Q. (2007). Bullying in the new playground: Research into cyberbullying and cyber victimisation. Australasian Journal of Educational Technology, 23(4), 435-454.
  • Li, Q. (2005). Cyber harassment: A study of new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32(3), 265-277.
  • Lin, M. F. G., Hoffman, E. S. ve Borengasser, C. (2013). Is social media too social for class? A case study of Twitter use. TechTrends, 57(2), 39-45.
  • Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M. ve Schkade, D. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of General Psychology, 9, 111-131.
  • MacDonald, C. D. ve Roberts-Pittman, B. (2010). Cyberbullying among college students: Prevalence and demographic difference. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 9, 2003-2009.
  • Menesini, E., Nocentini, A. ve Calussi, P. (2011). The measurement of cyberbullying: Dimensional structure and relative item severity and discrimination. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14, 267-274.
  • Mesch, G. S. (2009). Parental mediation, online activites, and cyberbullying. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 12(4), 387-393.
  • Mishna, F., Cook, C., Gadalla, T., Daciuk, J. ve Solomon, S. (2010). Cyber bullying behaviors among middle and high school students. American Journal of Orthopsychiatry, 80(3), 362-374.
  • Mitchell, K. J., Finkelhor, D. ve Wolak J. (2003). Protecting youth online: Family use filtering and blocking software. Child Abuse & Neglect, 29, 753-765.
  • Myers D. G. ve Diener E. (1995) Who is happy? Psychological Science 6, 10-19.
  • Olenik-Shemesh, D., Heiman, T. ve Eden, S. (2012). Cyberbullying victimization in adolescence: Relationships with loneliness and depressive mood. Emotional and Behavioral Difficulties, 17 (3/4), 361-374.
  • Otrar, M. ve Argın, F. (2013, 6-8 Haziran). Öğrencilerinin sosyal medyaya ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. 7. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu’nda sunulan bildiri. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Ökte, A. (2014). Öğrencilerin zorbalık eğilimleri ile sosyal medyaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Özcebe, H., Üner, S., Uysal, D., Soysal, S., Polat, B. ve Şeker, A. (2006, 19 Mart). Ankara’da bir ilköğretim okulu’nda erken ve orta dönem adolesanlarda şiddet algısı ve şiddet davranışının sıklığının değerlendirilmesi. 1. Uluslararası Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Sempozyumu’nda sunulan bildiri, İstanbul. Özdemir, M. ve Akar, F. (2011). Lise öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(4), 605-626.
  • Palmer, E. ve Thakordas, V. (2005). Relationship between bullying and scores on the Buss-Perry agression questionnaire among imprisoned male offenders. Aggressive Behavior, 31, 56-66.
  • Park, C. H. ve Kim, Y. J. (2013). Intensity of social network use by involvement: A study of young Chinese users. International Journal of Business and Management, 8(6), 22-33.
  • Patchin, J. W. ve Hinduja, S. (2010). Cyberbullying and selfesteem. Journal of School Health, 80, 614-621.
  • Patchin, J. W. ve Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the school yard: A preliminary look at cyber bullying. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148-169.
  • Peker, A. (2015). Ergenlerin saldırganlık ve siber zorbalık davranışları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 61, 323-335.
  • Peker, A. (2013a). İnsani değerler yönelimli psiko-eğitim programının problemli internet kullanımı ve siber zorbalık üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversite, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya. Peker, A. (2013b, 1-3 Kasım). Ortaokul öğrencilerinin siber zorba ve siber mağdur olma durumu. 5.Uluslararası Risk Altında ve Korunması Gereken Çocuklar Sempozyumu'nda sunulan bildiri. Antalya, Türkiye.
  • Peker, A., Eroğlu, Y. ve Çitemel, N. (2012). Boyun eğici davranışlar ile siber zorbalık ve siber mağduriyet arasındaki ilişkide cinsiyetin aracılığının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9 (1), 205-221.
  • Peker, A., Eroğlu, Y. ve Ada, Ş. (2012). Ergenlerde siber zorbalığın ve mağduriyetin yordayıcılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2),185-206.
  • Peker, A. ve Eroğlu, Y. (24-26 Eylül 2010). Erkek öğrencilerde siber zorba ve kurban olmanın yordayıcısı olarak internet bağımlılığı.
  • Sünbül, A. M. ve Şahin, İ. (Ed.) 4. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyum Kitabı (s. 862-867). Selçuk Üniversitesi, Konya. Pişkin, M. (2006, 19 Mart). Akran zorbalığı olgusunun ilköğretim öğrencileri arasındaki yaygınlığının incelenmesi. 1. Uluslararası Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Sempozyumu’nda sunulan bildiri, İstanbul. Pornari, D. ve Wood, J. (2010). Peer and cyber aggression in secondary school students: The role of moral disengagement, hostile attribution bias, and outcome expectancies. Aggressive Behavior, 36, 81-94.
  • Pressman S. D. ve Cohen S. (2005). Does positive affect influence health? Psychological Bulletin, 131, 925-971.
  • Raskauskas, J. ve Stoltz, A.D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology, 43, 564-575.
  • Rey, L., Extremera, N., Duran, A. ve Ortiz-Tallo, M. (2013). Subjective quality of life of people with intellectual disabilities: The role of emotional competence on their subjective well-being. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 26, 146-156.
  • Robinson, M. D., Solberg, E. C., Vargas, R. T. ve Tamir, M. (2003). Trait as default, subjective well- being, and the distinction between neutral and positive events. Journal of Personality and Social Psychology, 85(3), 517-527.
  • Rosen, C. (2007). Virtual friendship and the new narcissism. Journal of Technology and Society, 15-31.
  • Serin, H. (2012). Ergenlerde siber zorbalık/siber mağduriyet yaşantıları ve bu davranışlara ilişkin öğretmen ve eğitim yöneticilerinin görüşleri (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Schoffstall, C. L. ve Cohen, R. (2011). Cyber aggression: The relation between online offenders and offline social competence. Social Development, 20(3), 587-604.
  • Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S. ve Tippett, N. (2008). Cyberbullying, ıts nature, and impact in secondary school pupils. The Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49, 376-385.
  • Sourander, A., Brunstein-Klomek, A., Helenius, H., Ikonen, M., Lindroos, J., Luntamo, T. ve Koskelainen, M. (2010). Psychosocial risk factors associated with cyberbullying among adolescents: A Population-Based Study. Archives of General Psychiatry, 67, 720-728.
  • Soydaş, D. K. (2011). Ergenlerde ebeveyn izlemesi, sanal zorbalık ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin cinsiyete göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Strom, P. ve Strom, R. (2005). When teens turn cyberbullies. The Educaton Digest, 71(4), 35-41.
  • Topçu, Ç. ve Erdur-Baker, Ö. (2010). The revised cyberbullying inventory (RCBI): Validity and reliability studies. Procedia and Social Behavioral Sciences, 5, 660-664.
  • Topçu, Ç. (2008). The relationship of cyberbullying to empathy, gender, traditional bullying,internet use and adult monitoring (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. Topçu, Ç., Erdur-Baker, Ö. ve Çapa-Aydın, Y. (2008). Examination of cyberbulling experiences among turkish students from different school types. Cyberpsychology &Behavior, 11(6), 643-648.
  • Usta, A. (2013). Lise öğrencilerinin öfke düzeyleri ile siber zorbalık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Samsun İli Örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun. Vandebosch, H. ve Van Cleemput, K. (2009). Cyberbullying among youngsters: Profiles of bullies and victims. New Media & Society, 11, 1349-1371.
  • Wade, A. ve Beran, T. (2011). Cyberbullying: The new era of bullying. Canadian Journal of School Psychology, 26, 44-61. Wang, J., Ianotti, R. J. ve Nansel, T. R. (2009). School Bullying among adolescents in the United States: Physical, verbal, relational, and cyber. Journal of Adolescent Health, 45, 368-375.
  • Watson, D., Clark, L. A. ve Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measure of positive and negative affect: The PANAS Scale. Journal of Personalty and Social Psychology, 54, 1063- 1070.
  • Watson, D., Clark, L. A. ve Carey, G. (1988) Positive and negative affectivity and their relation to anxiety and depressive disorders. Journal of Abnormal Psychology, 97, 346-353.
  • Watson, D. (1988). Intraindividual and interindividual analyses of positive and negative affect: Their relation to health complaints, perceived stress, and daily activities. Journal of Personality and Social Psychology, 54(6), 1020-1030.
  • Watson, D. ve Pennebaker, J .W. (1989). Health compliments, stress and distress: Exploring the central role of negative affectivity. Psychological Review, 96(2), 234-254.
  • Williams, K. R. ve Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictors of internet bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 51-58.
  • Willard, N. (2007). Cyberbullying and cyberthreats: Responding to the challenge of online social aggression, threats, anddistress. Illionis: Champaign Research Press. Wright, M. ve Li, Y. (2013). The Association between cybervictimization and subsequent cyber aggression: The moderating effect of peer rejection. Journal of Youth and Adolescence, 42(5), 662- 674.
  • Wolak, J., Mitchell, K.J. ve Finkelhor, D. (2007). Does online harassment constitute bullying? An exploration of online harassment by known peersand online-only contacts. Journal of AdolescentHealth, 41, 51-58.
  • Yaman, E. ve Peker, A. (2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyete ilişkin algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 819-833.
  • Yaman, E., Eroğlu, Y. ve Peker, A. (2011). Okul zorbalığı ve siber zorbalık. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Ybarra, M. L. (2004). Linkages between depressive symptomatology and internet harassment among young internet regular users. Cyberpsychology & Behavior, 7, 247-257.
  • Ybarra, M. L., Espelage, D. L. ve Mitchell, K. J. (2007). The co-occurence of internet harassment and unwanted sexual solicitation victimization and perpetration: Associations with psychosocial indicators. Journal of Adolescent Health, 41(6), 31-41.
  • Ybarra, M. L. ve Mitchell, K .J. (2004a). Online aggressor/targets, aggressor, and targets: A comparison of associated youth characteristics. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45, 1308-1316.
  • Ybarra, M. L. ve Mitchell, K. J. (2004b). Youth engaging in online harassment: Associations with caregiver–child relationships, internet use, and personal characteristics. Journal of Adolescence, 27(3), 319-336.
APA Peker A (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. , 57 - 75.
Chicago Peker Adem Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. (2015): 57 - 75.
MLA Peker Adem Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. , 2015, ss.57 - 75.
AMA Peker A Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. . 2015; 57 - 75.
Vancouver Peker A Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. . 2015; 57 - 75.
IEEE Peker A "Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi." , ss.57 - 75, 2015.
ISNAD Peker, Adem. "Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi". (2015), 57-75.
APA Peker A (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(181), 57 - 75.
Chicago Peker Adem Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim 40, no.181 (2015): 57 - 75.
MLA Peker Adem Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.40, no.181, 2015, ss.57 - 75.
AMA Peker A Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(181): 57 - 75.
Vancouver Peker A Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(181): 57 - 75.
IEEE Peker A "Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi." Eğitim ve Bilim, 40, ss.57 - 75, 2015.
ISNAD Peker, Adem. "Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi". Eğitim ve Bilim 40/181 (2015), 57-75.