Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki

Demirel, Gulbahtiyar; ERTEKİN PINAR, ŞÜKRAN; BİLGİÇ, DİLEK; AKYÜZ, Merve Burcu; KARATEPE, Cansu; SEVİM, Dilek

Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki

Şükran ERTEKİN PINAR, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Sivas, Türkiye)

Dilek BİLGİÇ, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Sivas, Türkiye)

Gülbahtiyar DEMİREL, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Sivas, Türkiye)

Merve Burcu AKYÜZ, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Sivas, Türkiye)

Cansu KARATEPE, (Memorial Kayseri Hastanesi, Kayseri, Türkiye)

Dilek SEVİM (Özel Sivas Anadolu Hastanesi, Sivas, Türkiye)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

6 0

Yıl: 2015 Cilt: 14 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 284 - 292 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki

Öz:

Amaç: Sağlık alanında okuyan üniversite son sınıf öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişkiyi incelemek amacı ile yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki çalışmanın örneklemini sağlık ile ilgili bölümlerde öğrenim gören 204 üniversite son sınıf öğrencisi oluşturdu. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ) ve Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu (MTE-ÖF) ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik dağılım, t-testi, Pearson korelasyon analizi, Kruskal-Wallis, Tukey testi ve ANOVA testleri kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 22.63±1.29, YDÖ puan ortalaması 20.71±6.54, MTE-ÖF'nun alt faktörlerinden tükenme 13.91±4.50, duyarsızlaşma 9.69±3.77 ve yetkinlik puan ortalaması 11.15±3.16'dır. Çalışmada yaşam doyumu ile MTE-ÖF alt faktörlerinden tükenme (r=-.327; p=.000), duyarsızlaşma (r=-.283; p=.000) ve yetkinlik (r=-.291; p=.000) puanları arasında negatif yönlü anlamlı ilişki olduğu, tükenmişlik puanları arttıkça yaşam doyumlarının azaldığı saptandı. Sonuç: Öğrencilerin yaşam doyumları ile tükenmişlikleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişki bulunmakta, tükenmişlikleri arttıkça yaşam doyumları azalmaktadır

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Relationship between burnout and life satisfaction of university students in the health field

Öz:

Aim: The objective of the study is to identify the correlation between life satisfaction and burnout levels of senior students attending health-related departments of universities. Methods: The sample of the descriptive study is composed of 204 senior students attending health-related departments of universities. The required data were collected with The Satisfaction with Life Scale (SWLS) and Maslach Burnout Inventory-Student Form (MBI-SF). Data were evaluated with percentage distributions, t tests, Pearson correlation analyses, Kruskal-Wallis tests, Tukey tests and ANOVA tests. Results: The average age of the students was 22.63±1.29 and the average SWLS score was 20.72±6.54. On the other hand, their exhaustion, depersonalisation and accomplishment scores which are sub-factors of MBI-SF were 13.91±4.50, 9.69±3.77 and 11.15±3.16 respectively. In the study, significant negative correlation was determined between life satisfaction and scores of exhaustion (r= -.327; p = .000), depersonalisation (r= -.283; p=.000) and accomplishment (r= -.291; p= .000) which are subfactors of MBI-SF. And it was concluded that the higher the exhaustion scores; the lower the life satisfaction. Conclusion: A significant negative correlation was determined between life satisfaction and burnout levels of students. As a result, their life satisfaction decreases as their burnout levels rise.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Naçar M, Baykan Z, Çetinkaya F. Erciyes Üniversitesi tıp fakültesi birinci ve ikinci sınıf öğrencilerinde tükenmişlik durumu ve eğitimin etkisi. Tıp Eğitimi Dünyası Dergisi. 2012; 35: 9-20.
Atalayın Ç, Tezel H, Önal B, Balkıs M, Köse T. Diş hekimliği öğrencilerinde tükenmişlik: Ön çalışma. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2013; 47(3): 6-18.
Güdük M, Erol Ş, Yağcıbulut Ö, Uğur Z, Özvarış ŞB, Aslan D. Ankara'da bir tıp fakültesi'nde okuyan son sınıf öğrencilerde tükenmişlik sendromu. Sted. 2005; 14(8): 169-173.
Gündüz B, Çapri B, Gökçakan Z. Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 19: 38-55.
Akpolat M, Işık O. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2008; 11(2): 229-254.
Da Silva RM, Goulart CT, Dias Lopes LF, Serrano PM, Siqueira Costa AL, De Azevedo Guido L. Hardy personality and burnout syndrome among nursing students in three Brazilian Universities--an analytic study. BMC Nursing. 2014; 13: 9: http://www.biomedcentral.com.
De Oliva Costa EF, Santos SA, De Abreu Santos ATR, De Melo EV, De Andrade TM. Burnout syndrome and associated factors among medical students: A cross-sectional study. Clinics. 2012; 67(6): 573-579.
Sevencan F, Uzun N, Yücel EH Şener A, Yılmaz AE, Üner S. Hacettepe Üniversitesi tıp fakültesi dönem VI öğrencilerinde tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörler. Hacettepe Tıp Dergisi. 2011a; 42: 42-48.
Sevencan F, Cayır E, Üner S. Burnout status of intern doctors and associated factors. Cah Socio Demo Med. 2011b; 50: 501-16.
De Abreu Santos ATR, Grosseman S, De Oliva Costa EF, De Andrade TM. Burnout syndrome among internship medical students. Med Educ. 2011; 45(11): 1146.
Dyrbye LN, Thomas MR, Massie FS, Power DV, Eacker A, Harper W, ve ark. Burnout and suicidal ideation among U.S. medical students. Annals of Internal Medicine. 2008; 149 (5): 334-341.
Dyrbye LN, Thomas MR, Huntington JL, Lawson KL, Novotny PJ, Sloan JA, et al. Personal life events and medical student burnout: A multicenter study. Academic Medicine. 2006; 81(4): 374-384.
Çapri B, Gündüz B, Gökçakan Z. Maslach tükenmişlik envanteri-öğrenci formu'nun (MTE-ÖF) Türkçe'ye uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2011; 1 (40): 134-147.
Kaya ŞD, Arıöz A. Ebe ve hemşire öğrencilerinde tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014; 31: 89-99.
Wachholtz A, Rogoff M. The relationship between spirituality and burnout among medical students. Journal of Contemporary Medical Education. J Contemp Med Edu. 2013; 1(2): 83-91.
Ergin A, Hatipoğlu C, Bozkurt Aİ, Bostancı M, Atak BM, Kısaoğlu S, ve ark. Tıp Fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ve öz-bakım gücü düzeyleri ve etkileyen faktörler. Pam Tıp Derg. 2011; 4(3):144-151.
Gündoğar D, Sallan Gül S, Uskun E, Demirci S, Keçeci D. Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri. 2007; 10: 14-27.
Özgür G, Babacan Gümüş A, Durdu B. Evde ve yurtta kalan üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2010; 1(1): 25-32.
Tuzgöl Dost M. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; (2) 22: 132-143.
Bulut Serin N, Serin O, Özbaş LF. Predicting university students' life satisfaction by their anxiety and depression level. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2010; 9: 579-582.
Tuzgöl Dost M. Güney Afrika ve Türkiye'deki üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre öznel iyi oluş ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2010; 35 (158): 75-89.
Capri B, Ozkendir OM, Ozkurt B, Karakus F. General self-efficacy beliefs, life satisfaction and burnout of university students. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2012; 47: 968-973.
Schaufeli WB, Martinez IM, Marques-Pinto A, Salanova M, Bakker AB. Burnout and engagement in university students: A crossnational study. J Cross Cult Psychol. 2002; 33(5): 464-481.
Diener E, Emmons RA, Laresen RJ, Griffin, S. The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment. 1985; 49: 71-75.
Köker S. Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1991.
Yetim U. Life satisfaction: A study based on the organization of personal projects. Social Indicators Research. 1993; 29: 277-289.
Heidari Gorji AM, Teimuri F, Heidari Gorji MA, Heidari Gorji R. Job burnout and life satisfaction among nurses and midwives of medical institutions in Northern Iran: A cross-sectional study. Tropical Journal of Medical Research. 2015; 18(1): 34-37.
Peker İ, Alkurt MT, Usta MG, Turkbay T. The evaluation of perceived sources of stress and stress levels among Turkish dental students. Int Dent J. 2009; 59(2): 103-11.
Badran DH, Al-Ali MH, Duaibis RB, Amin WM. Burnout among clinical dental students at Jordanian Universities. East Mediterr Health J. 2010; 16(4): 434-37.
Ghali SM, Awooda AM. Burnout syndrome among undergraduate clinical dental students in Sudan. Journal of Education and Ethics in Dentistry. 2013; 3(2): 71-75.
Pöhlmann K, Jonas I, Ruf S, Harzer W. Stress, burnout and health in the clinical period of dental education. Eur J Dent Educ. 2005; 9(2): 78-84.
Chow HPH. Life satisfaction among university students in a Canadian prairie city: A multivariate analysis. Social Indicators Research. 2005; 70: 139-150.
Demirbatir E, Helvaci A, Yilmaz N, Gul G, Senol A, Bilgel N. The psychological well-being, happiness and life satisfaction of music students. Psychology. 2013; 4(11A): 16-24.
Şimşek Bekir H, Şahin H, Şanlı HS. Eğitim fakültesi'nde öğrenim gören öğrencilerin tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Journal of New World Sciences Academy. 2012; 7(2): 18-32.
Akansel N, Çitak Tunç G, Özdemir A, Tugutlu Z. Assessment of burnout levels among working undergraduate nursing students in Turkey: Being a full time employee and student. International Journal of Caring Sciences. 2012, 5 (3):328-334.
Şahin D, Turan FN, Alparslan N, Şahin İ, Faikoğlu R, Görgülü A. Devlet hastanesinde çalışan sağlık personelinin tükenmişlik düzeyleri. Nöropsikiyatri Arşivi. 2008; 45: 116-121.
Kişiye uygun meslek seçiminin önemi. metefankara.meb.gov. tr. [Erişim Tarihi: 05.11.2014].

APA	ERTEKİN PINAR Ş, BİLGİÇ D, Demirel G, AKYÜZ M, KARATEPE C, SEVİM D (2015). Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. , 284 - 292.
Chicago	ERTEKİN PINAR ŞÜKRAN,BİLGİÇ DİLEK,Demirel Gulbahtiyar,AKYÜZ Merve Burcu,KARATEPE Cansu,SEVİM Dilek Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. (2015): 284 - 292.
MLA	ERTEKİN PINAR ŞÜKRAN,BİLGİÇ DİLEK,Demirel Gulbahtiyar,AKYÜZ Merve Burcu,KARATEPE Cansu,SEVİM Dilek Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. , 2015, ss.284 - 292.
AMA	ERTEKİN PINAR Ş,BİLGİÇ D,Demirel G,AKYÜZ M,KARATEPE C,SEVİM D Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. . 2015; 284 - 292.
Vancouver	ERTEKİN PINAR Ş,BİLGİÇ D,Demirel G,AKYÜZ M,KARATEPE C,SEVİM D Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. . 2015; 284 - 292.
IEEE	ERTEKİN PINAR Ş,BİLGİÇ D,Demirel G,AKYÜZ M,KARATEPE C,SEVİM D "Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki." , ss.284 - 292, 2015.
ISNAD	ERTEKİN PINAR, ŞÜKRAN vd. "Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki". (2015), 284-292.

APA	ERTEKİN PINAR Ş, BİLGİÇ D, Demirel G, AKYÜZ M, KARATEPE C, SEVİM D (2015). Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 14(4), 284 - 292.
Chicago	ERTEKİN PINAR ŞÜKRAN,BİLGİÇ DİLEK,Demirel Gulbahtiyar,AKYÜZ Merve Burcu,KARATEPE Cansu,SEVİM Dilek Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 14, no.4 (2015): 284 - 292.
MLA	ERTEKİN PINAR ŞÜKRAN,BİLGİÇ DİLEK,Demirel Gulbahtiyar,AKYÜZ Merve Burcu,KARATEPE Cansu,SEVİM Dilek Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.14, no.4, 2015, ss.284 - 292.
AMA	ERTEKİN PINAR Ş,BİLGİÇ D,Demirel G,AKYÜZ M,KARATEPE C,SEVİM D Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2015; 14(4): 284 - 292.
Vancouver	ERTEKİN PINAR Ş,BİLGİÇ D,Demirel G,AKYÜZ M,KARATEPE C,SEVİM D Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2015; 14(4): 284 - 292.
IEEE	ERTEKİN PINAR Ş,BİLGİÇ D,Demirel G,AKYÜZ M,KARATEPE C,SEVİM D "Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 14, ss.284 - 292, 2015.
ISNAD	ERTEKİN PINAR, ŞÜKRAN vd. "Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 14/4 (2015), 284-292.