Yıl: 2016 Cilt: 57 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 28 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma

Öz:
Bu çalışmanın amacı, İzmir İli Ödemiş İlçesinde Siyah Alaca ırkı sığır yetiştiren Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği (DSYB) üyesi işletmelerde sürü büyüklüğüne göre sağlık koruma önlemlerini, sağlık sorunlarını, sürü terk nedenlerini, sağlık ve yapay tohumlama harcamalarını saptamaktır. Veriler, oransal örnekleme yöntemiyle seçilmiş 92 işletme ile yapılan anketlerden elde edilmiştir. Veriler değerlendirilirken, işletmeler, inek sayılarına göre i) 5-20 baş (55 işletme), ii) 21-40 baş (29 işletme) ve iii) 41+ baş (8 işletme) olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. İncelenen işletmelerde sığırlarını sigorta ettirenlerin oranı %14.1, tırnak bakımını yaptıranların oranı %58.7, mıknatıs yutturanların oranı %68.5 ve boynuz köreltenlerin oranı %94.6 olarak saptanmıştır. Yetiştiricilerin %98.9'u (%85.9'u suyla, %13'ü kuru temizlik) sağım öncesinde ineklerin memesini temizlerken, %1.1'i ise temizlemeden sağım yapmıştır. İşletmelerin %17.4'ü veteriner hekimlerden düzenli olarak, %82.6'sı ise ihtiyaç halinde yararlanmaktadır. İşletmelerde son bir yılda en fazla görülen sağlık sorunu meme hastalıkları (%50.9) olup bunu, buzağı ishali (%15.7), üreme hastalıkları (%13.0), ayak ve bacak hastalıkları (%9.3) ve sindirim sistemi hastalıkları (%3.7) izlemiştir. Kuru dönem mastitis tedavisi yaptıranların genel ortalaması %81.5'tir. İnek başına veteriner, ilaç ve yapay tohumlama harcamaları süt miktarı cinsinden, 1., 2. ve 3. grup işletmelerde sırasıyla 482, 396 ve 368 litre ve genel ortalama 445 litredir. Çalışmamızda sürü büyüklüğünün artmasıyla, hayvanların sigortalanması, sağlık kayıtlarının tutulması, boynuz köreltme ve tırnak bakımı yapılması, meme temizliğinde dezenfektan kullanımı, kuru dönem mastitis tedavisi yapılması, mastitisli ineklerin en son sağılması, mastitis aşısının yapılması, veteriner hekimlerden düzenli olarak faydalanma ve ahırın dezenfekte edilmesi gibi uygulamalarda iyileşmeler olduğu saptanmıştır. Diğer yandan sürü büyüklüğünün artması ile meme hastalıkları, ölü doğum oranları ve inek başına sağlık harcamaları da azalmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

A Study on Health Protection Managements and Health Disorders Survey of Cattle Breeders' Association Registered Farms in Odemis, Izmir

Öz:
The objective of this study was to determine health protection measures, common diseases, herd leaving reasons, and health and artificial insemination costs based on the herd size of the farms registered to Izmir Cattle Breeders' Association (ICBA) in Odemiş raising Holstein cattles. The data were obtained from surveys with a total of 92 farms selected with proportional sampling method among the members of the ICBA. The farms were divided into three subgroups based on the cow numbers of the herds. The numbers of cows in subgroups were: i) 5-20 (55 farms), ii) 21-40 (29 farms), and iii) over 41 heads (8 farms). The ratio of insured cattle- farms in the ICBA was 14.1%. The ratio of farms taking health care measurements were quite variable such as for foot care 58.7%, oral administration of magnet 68.5%, and dehorning 94.6%. The majority of breeders (98.9% of which 85.9% with water and 13 % with dry cleaning) has maintained udder cleanness by washing with water before milking and 1.1% of those who cleaned udder did not wash the mammary lobes. Only 17.4% of the farms received a regular veterinary visit, whereas 82.6% of farmers called veterinary when needed. In the last year the most encountered disease in farms was common udder diseases (50.9%) followed by, calf diarrhea (15.7%), reproductive diseases (13.0%), foot and leg diseases (9.3%), and digestive system diseases (3.7%). The average rate of the farmers making mastitis treatment was 81.5 at the dry-off period. Total veterinary, medicine and artificial insemination costs per cow in first, second and third group farms were 482, 396 and 368 liters, respectively and the average was 445 liters in terms of milk quantity. In this study, it was determined that when the herd size is increased insuring the animals, there were improvements in keeping of health records, dehorning, foot caring, the use of disinfectants in udder cleaning, treating mastitis at dry-off, the latest milking cows with mastitis, making mastitis vaccine, taking regular veterinarians help, and disinfecting the barns. On the other hand, udder diseases, stillbirth rates and health care costs per cow were decreased.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA YAYLAK E, Konca Y, Koyubenbe N (2016). İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. , 28 - 40.
Chicago YAYLAK Erdal,Konca Yusuf,Koyubenbe Nursel İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. (2016): 28 - 40.
MLA YAYLAK Erdal,Konca Yusuf,Koyubenbe Nursel İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. , 2016, ss.28 - 40.
AMA YAYLAK E,Konca Y,Koyubenbe N İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. . 2016; 28 - 40.
Vancouver YAYLAK E,Konca Y,Koyubenbe N İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. . 2016; 28 - 40.
IEEE YAYLAK E,Konca Y,Koyubenbe N "İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma." , ss.28 - 40, 2016.
ISNAD YAYLAK, Erdal vd. "İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma". (2016), 28-40.
APA YAYLAK E, Konca Y, Koyubenbe N (2016). İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim, 57(1), 28 - 40.
Chicago YAYLAK Erdal,Konca Yusuf,Koyubenbe Nursel İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim 57, no.1 (2016): 28 - 40.
MLA YAYLAK Erdal,Konca Yusuf,Koyubenbe Nursel İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim, vol.57, no.1, 2016, ss.28 - 40.
AMA YAYLAK E,Konca Y,Koyubenbe N İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim. 2016; 57(1): 28 - 40.
Vancouver YAYLAK E,Konca Y,Koyubenbe N İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim. 2016; 57(1): 28 - 40.
IEEE YAYLAK E,Konca Y,Koyubenbe N "İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma." Hayvansal Üretim, 57, ss.28 - 40, 2016.
ISNAD YAYLAK, Erdal vd. "İzmir İli Ödemiş İlçesindeki Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Üyesi İşletmelerde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Sağlık Sorunları Üzerine Bir Araştırma". Hayvansal Üretim 57/1 (2016), 28-40.