Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 40 Sayfa Aralığı: 136 - 152 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü

Öz:
Bu araştırmada evlilik doyumunu yordamada aile yılmazlığı ve iletişim becerilerinin rolü incelenmiştir. Araştırmaya 208 çift (208 kadın ve 208 erkek) katılmıştır. Veri toplama araçları olarak Evlilik Yaşam Ölçeği, Aile Yılmazlık Ölçeği ve Etkili İletişim Becerileri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson korelasyon ve hiyerarşik regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Korelasyon analizleri kadın ve erkek evlilik doyumunun, mücadelecilik-meydan okuma, öz-yetkinlik ve yaşama bağlılık aile yılmazlığı alt boyutları ve ego geliştirici dil, etkin dinleme, kendini tanıma-açma, empati ve ben dilini kullanma iletişim becerileri ile pozitif yönde ilişkili olduğunu göstermiştir. Yapılan regresyon analizleri sonucunda ise, kadın ve erkek yılmazlık düzeyleri ve iletişim becerilerinin birlikte evlilik doyum değişkenliğini anlamlı olarak yordadığı görülmüştür. Buna göre kadın evlilik doyumunun en güçlü yordayıcıları aile yılmazlığının öz yetkinlik alt boyutu ile ben dili iletişim becerisi; erkek evlilik doyumunun en güçlü yordayıcıları ise aile yılmazlığının yine öz yetkinlik alt boyutu ile ego geliştirici dil iletişim becerisi olmuştur. Araştırmada elde edilen bulgular, alan yazın ışığında tartışılmış ve ilgililere önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Marital Satisfaction: The Role of Family Resilience and Effective Communication Skills

Öz:
This study was conducted to examine the predictive power of family resilience and effective communication skills on marital satisfaction. The descriptive survey model was used in the study. A total of 208 couples (208 women and 208 man) participated to the study. Marital Life Scale, Family Resilience Scale and Effective Communication Skills Scale were used to collect the data. Pearson Correlation and stepwise regression analyses were performed to analyze the data. Results showed positive relationships between womenman marital satisfaction and combativeness, selfcompetence, life cohesion (cohesion to life) family resilience sub-dimensions, the use of ego enhancive language, active listening, self-recognition-disclosure, empathy and I-message effective communication skills. In addition, regression analyses indicated that both family resilience and effective communication skills predict women-man marital satisfaction together. In that sense, self-competence and I-message were the primary predictors of women marital satisfaction, self-competence and ego enhancive language were the primary predictors of man marital satisfaction. In the study implications of the findings were discussed and suggestions were given.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abacı, R. (1995). Egan ve nottingham insan ilişkileri becerileri eğitiminin grup üyelerinin kendine saygı, kendini kabul ve kendini gerçekleştirme düzeylerine etkisi açısından karşılaştırılması (Yayımlanmamış Araştırma). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
  • Acar, H. (1998). Ankara'da sosyal hizmetler ve çocuk esirgeme kurumu genel müdürlüğü'ne bağlı sosyal hizmet kuruluşlarında çalışan üniversite mezunu evli personelin evlilik doyumları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Akgün, R. ve Polat Uluocak, G. (2010). Evlilikte etkili iletişim ve problem çözme: bir toplum merkezindeki kadınlarla gerçekleştirilen grup çalışması. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi. 11(6), 9-22.
  • Arslan, A. (1996). Evli bireylerin cinsel doyumlarının bireysel, ailesel, cinsellikle ilgili tutum ve davranışları açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Aslan, S. H., Aslan, R. O., Alparslan, Z. N. ve Ünal, M. (1998). Kocaeli'nde çalışan bir grup hekimde evlilik doyumu. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 23 (4), 212-215.
  • Baran, M. (2013). Kadınlara verilen iletişim çatışmaları eğitiminin evlilik doyumu üzerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Binici Azizoğlu, S. (2000). Psikolojik yardım için başvuruda bulunan ve bulunmayan evli çiftlerin evlilik ilişkilerini değerlendirmelerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Blavier, D. C., Donald, C. ve Glen, E. (1995). The role of shame in perceptions of marital equity, intimacy and competency, American Journal of Family Therapy, 23 (1), 73-82.
  • Boyraz, G. ve Sayger, T. V. (2011). Psychological well-being among fathers of children with and without disabilities: The role of family cohesion, adaptability and paternal self-efficacy. American Journal of Men's Health, 5 (4), 286-296.
  • Buluş, M. (2011). Ögretmen adaylarinda bireysel farkliliklar perspektifinden amaç yönelimleri, denetim
  • odagi ve akademik basari. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (2), 529-546.
  • Buluş, M., Atan, A. ve Erten, H. (2016). Etkili iletişim becerileri: Bir model önerisi ve ölçek geliştirme çalışması. (Yayımlanma sürecinde).
  • Bulut, I. (1993). Ruh sağlığının aile işlevlerine etkisi. Ankara: Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı Yayınları.
  • Burleson, B.R. ve Denton, W. H. (1997). The relationship between communication skills and marital
  • satisfaction: some moderating effects, Journal of Marriage and Family, 59 (4), 884-902.
  • Campbell-Sills, L., Forde, D. R. ve Stein, M. B. (2009). Demographic and childhood environmental predictors of resilience in a community sample. Journal of Psychiatric Research, 43, 1007-1012.
  • Cleek M.G. ve Pearson T. A. (1985). Perceived causes of divorce: An analysis of interrelationships. J Marriage Fam, 47, 179-183.
  • Curun, F. (2006). Yüklemeler, iletişim çatışmaları, cinsiyet ve cinsiyet rolü yönelimi ile evlilik doyumu arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Cutlar, H. A. ve Radford, A. (1999). Adult children of alcoholics: adjustment to a college environment. The Family Journal: Counseling and Therapy For Couples and Families, 7, 148-153.
  • Çağ, P. ve Yıldırım, İ. (2013). Evlilik doyumunu yordayan ilişkisel ve kişisel değişkenler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (39), 13-23.
  • Çam, S. (1999). İletişim becerileri eğitimi programının öğretmen adaylarının ego durumları ve problem çözme becerisi algılarına etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (12), 16-27.
  • Çelik, M. ve Yazgan İ. B. (2009). Evlilik doyum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 247-269.
  • Çetinkanat, A. C. (1997). Öğretmenlerin İletişim Becerileri. 3.Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, 17- 26. Adana: Çukurova Üniversitesi.
  • Çoşkuner, A. (1994). İletişim becerilerini geliştirme eğitiminin iş görenlerin çatışma eğilimine, yalnızlık düzeylerine ve iş doyumlarına etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Ergin, F. E. (2000). Üniversite öğrencilerinin sahip oldukları duygusal zekâ düzeyi ile 16 kişilik özelliği arasında ilişki üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Feeney, J. A. (2002). Attachment, marital ınteraction and relationship satisfaction: A diary study. Personal Relationships, 9, 39-55.
  • Fışıloglu, H. (1992). Lisansüstü öğrencilerinin evlilik uyumu. Psikoloji Dergisi, 7, 16-23.
  • Forthofer, M. S., Markman, H. J., Cox, M., Stanley, S. ve Kessler, R. C. (1996). Associations between marital distress and work loss in a national sample. Journal of Marriage and the Family, 58, 597-605.
  • Goleman, D. (2000). Duygusal zekâ. (Çev. B.S. Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Gottman, J. (1990). Finding the laws of close personal relationship. Methods of Family Research, 1, 249- 263.
  • Greeff, A. P., Vansteenwengen,M. ve Ide, M. (2006). Resiliency in families with a member with a psychological disorder. The American Journal of Family Therapy, 34, 285-300.
  • Gürşimşek, I., Vural, D. E. ve Demirsöz, E. S. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile iletişim becerileri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1-11.
  • Güven, N. (2005). İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ve evlilikte problem çözme becerilerinin evlilik doyumu ile ilişkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Güven, N. ve Sevim, S. A. (2007). İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar ve Algılanan Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumunu Yordama Gücü, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (28), 49-61.
  • Ha, J-H., Hong, J., Seltzer, M. M. ve Greenberg, J. S. (2008). Age and gender differences in the well-being of midlife and aging parents with children with mental health or developmental problems: Report of a national study. Journal of Health and Social Behaviors, 49, 301-316.
  • Hatipoglu, Z. (1993). Bazı demografik değişkenlerin ve evlilik çatışmasının evli eşlerin evlilik doyumundaki rolü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Hawley, D. R. (2000). Clinical implications of family resilience. The American Journal of Family Therapy, 28, 101-116.
  • Hazan, C. ve Shaver, P. R. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511-524.
  • Heyman, R. E., Sayers, S. L. ve Bellack, A. S. (1994). Global marital satisfaction versus marital adjustment: An empirical comparison of three measures. Journal of Family Psychology, 8, 432-446.
  • Hirschberger, G., Srivastava, S., Marsh, P., Cowan, C. P. ve Cowan, P. A. (2009). Attachment, marital satisfaction and divorce during the first fifteen years of parenthood. Personal Relationship, 16, 401- 420.
  • Houck, J.W. ve Daniel, R.W. (1994). Husband's and wives' views of the communication in their marriages. Journal of Humanistic Education and Development, 33 (1), 21- 31.
  • Hünler, O. S. (2002). The effect of religiousness on marital satisfaction and mediator role of perceived marital problem solving abilities between religiousness and marital satisfaction relationship (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Hünler, O. S. ve Gençöz, T. (2003). Boyun eğici davranışlar ve evlilik doyumu ilişkisi: Algılanan evlilik problemleri çözümünün rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 18 (51), 99-108.
  • Ivy, A. U. ve Memphis, U. S. (2007). The influence of a surrender style of coping and empathy on marital and sexual satisfaction. Dissertation Abstracts International, 67 (9-B), 5407.
  • Juni, S. ve Grimm, D.W. (1994). Marital satisfaction as a function of dyadic gender-role constellations. The American Journal of Family Therapy, 22 (2), 106-112.
  • Kaner, S. ve Bayraklı, H. (2009). Engelli ve engelli olmayan çocuklu annelerde yılmazlık, sosyal destek ve stresle başa çıkma becerileri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 8 (15), 115-133.
  • Kaner, S. ve Bayraklı, H. (2010). Aile yılmazlık ölçeği: Geliştirilmesi, geçerliği ve güvenirliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11 (2) 47-62.
  • Kaner, S., Bayraklı, H. ve Güzeller, C. O. (2011). Anne-babaların yılmazlık algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 12 (2), 63- 78.
  • Kansız, M. ve Arkar, H. (2011). Mizaç ve karakter özelliklerinin evlilik doyumu üzerine etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12, 24-29.
  • Karaırmak, Ö. (2007). Investigation of personal qualities contributing to psychological resilience among earthquake survivors: A model testing study (Yayınlanmamış doktora tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Kıran, S. (2008). Okulöncesi dönemi çocuklarına yönelik hazırlanan masal ve öykü kitaplarında geçen iletişim engelleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • King, G. A., Brown, E. G. ve Smith, L. K. (2003). Resilience. Learning from people with disabilities and the turning points in their lives. London: Praeger.
  • Kinnier, R.T. (1991). Successful resolutions to the career-versus-family conflict. Journal of Counseling And Development, 69 (5), 439-444.
  • Kirkpatrick, L.A., Kiger, G., Daphne, S., Riley, P.J. ve Larsen, R.J. (2001). Working hard and hardly working: Domestic labor and marital satisfaction among dual-earner couples. Journal of Marriage And The Family, 63 (2), 514-513.
  • Kobasa, S. C. (1979). Stressful life events, personality and health: An inquiry into hardiness. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 1-11.
  • Kocadere, M. (1995). İyi ve kötü evliliklerin özelliklerini belirlemeye yönelik betimsel bir çalışma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Korkut, F. (2005). Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 143-149.
  • Koydemir, S., Selışık, Z.E., ve Tezer, E. (2005). Evlilik uyumu ve mükemmeliyetçilik boyutları arasındaki ilişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (23), 65-74.
  • Kudiaki, Ç. (2002). Cinsel doyum ile evlilik uyumu arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Levenson, R. W, Carstensen, L. L. ve Gottman, J. M. (1993). Longterm marriage: Age, gender, and satisfaction. Psychology and Aging, 5, 301-313.
  • Litzinger S. ve Gordon K. C. (2005). Exploring relationships among communication, sexual satisfaction and marital satisfaction. Journal of Sex and Marital Therapy, 31, 409-424.
  • Luthar, S. S., Cicchetti, D. ve Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child Development, 71 (3), 543-562.
  • Nazik, H. ve Bayazıt, A. (2004). İnsan İlişkileri ve İletişim, İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
  • Noller, P. ve Fitzpatrick, M. A. (1990). Marital communication in the eighties. Journal of Marriage and The Family, 52, 832-843.
  • Özbay, Y. ve Aydoğan, D. (2013). Aile yılmazlığı: Bir engele rağmen birlikte güçlenen aile. Sosyal Politika Çalışmaları, 13, 129-146.
  • Özgüven, İ. E. (2000). Evlilik ve aile terapisi. Ankara: PDREM Yayınları.
  • Patterson, J. M. (2002a). Integrating family resilience and family stress theory. Journal of Marriage and Family, 64, 349-360.
  • Patterson, J. M. (2002b). Understanding family resilience. Journal of Clinical Psychology, 58 (3), 233-246.
  • Plumb, J. C. (2011). The impact of social support and family resilience on parental stress in families with a child diagnosed with an autism spectrum disorder. (Doctorate in Social Work (DSW) Dissertations. Paper 14). University of Pennsylvania. http://repository.upenn.edu/edissertations_sp2/14.
  • Rutter, M. (1999). Resilience concepts and findings: Implications for family therapy. The Journal of Family Therapy, 21, 119-144.
  • Rutter, M. (2006). Implications of resilience concepts for scientific understanding. Annals of the New York Academy of Sciences, 1094, 1-12. USA: Blackwell Publising.
  • Satterfield, J. H., Hoppe, C.M. ve Schell, A. M., (1982). "A prospective study of delinquency in 110 adolescent boys with attention deficit disorder and 88 normal adolescent boys. The American Journal of Psychiatry, 139 (6), 795-798.
  • Seider, B. H., Hirschberger, G., Nelson, K. L. ve Levenson, R. W. (2009). We can work ıt out: Age differences in relational pronouns, physiology and behavior in marital conflict. Psychology and Aging, 24, 604-613.
  • Sevim, S. A. (1999). Evlilik ilişkisini geliştirme programları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (11), 19-25.
  • Sokolski, D. M. ve Hendrick, S. S. (1999). Marital satisfaction. American Journal of Family Therapy, 26 (1), 39-49.
  • Soylu, Y. ve Kağnıcı, D. Y. (2015). Evlilik uyumunun empatik eğilim, iletişim ve çatışma çözme stillerine göre yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (43), 44-54.
  • Şahin, F. Y. (1998). Grupla iletişim becerileri eğitiminin üniversite öğrencilerinin iletişim beceri düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 22 (110), 2-19.
  • Tezer, E. (1992). Evlilik doyumu ve iş doyumu: Bir ön çalışma, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1 (3), 24-27.
  • Tezer, E. (1996). Evlilik ilişkisinden sağlanan doyum: Evlilik yaşamı ölçeği. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (7), 1-7.
  • Trudel G. (2002). Sexuality and marital life: Results of a survey. Journal of Sex and Marital Therapy, 28 (3), 229-249.
  • Üncü, S. (2007). Duygusal zekâ ve evlilik doyumu ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Üstübal, Ö. (2015). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan aile katılım çalışmalarının aile-öğretmen arasındaki iletişim ve işbirliğine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Wasserman, G. A., Miller, L.S., Pinner, E. ve Jaramillo, B. (1996). Parenting predictors of early conduct problems in urban, high-risk boys. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 35 (9), 1227-1236.
  • Winemiller D. R. ve Mitchell M. E. (1992). Development of a coding system for marital solving efficacy. Behaviour Research and Therapy, 32 (1), 159-164.
  • Yıldırım, İ. (1993). Farklı sosyo-ekonomik düzeydeki evli bireylerin uyum düzeyleri, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1 (4), 23-28.
  • Young, M. E. ve Long, L. L. (1998). Counseling and therapy for couples, Canada: Brooks/Col.
APA Buluş M, BAĞCI B (2016). Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. , 136 - 152.
Chicago Buluş Mustafa,BAĞCI Burcu Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. (2016): 136 - 152.
MLA Buluş Mustafa,BAĞCI Burcu Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. , 2016, ss.136 - 152.
AMA Buluş M,BAĞCI B Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. . 2016; 136 - 152.
Vancouver Buluş M,BAĞCI B Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. . 2016; 136 - 152.
IEEE Buluş M,BAĞCI B "Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü." , ss.136 - 152, 2016.
ISNAD Buluş, Mustafa - BAĞCI, Burcu. "Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü". (2016), 136-152.
APA Buluş M, BAĞCI B (2016). Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(40), 136 - 152.
Chicago Buluş Mustafa,BAĞCI Burcu Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.40 (2016): 136 - 152.
MLA Buluş Mustafa,BAĞCI Burcu Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.40, 2016, ss.136 - 152.
AMA Buluş M,BAĞCI B Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 0(40): 136 - 152.
Vancouver Buluş M,BAĞCI B Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 0(40): 136 - 152.
IEEE Buluş M,BAĞCI B "Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.136 - 152, 2016.
ISNAD Buluş, Mustafa - BAĞCI, Burcu. "Evlilik Doyumu: Aile Yılmazlığı ve Etkili İletişim Becerilerinin Rolü". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 40 (2016), 136-152.