OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

AYDOS, EMİNE HANDE; GÖNEN, MÜBECCEL SARA; TURAN, Fethi

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

MÜBECCEL SARA GÖNEN, (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı Ankara, Türkiye)

Emine Hande AYDOS (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı Ankara, Türkiye)

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

9 1

Yıl: 2017 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 400 - 422 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

Öz:

Çalışmanın amacı; okul öncesi öğretmen adaylarının resimli öykü kitaplarında bulunması gereken fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri hakkında yeterlik düzeyleri ve kendi yeterliklerine ilişkin algılarının ortaya konulmasıdır. Araştırmada veri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan "Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Resimli Öykü Kitaplarını Seçme Konusunda Yeterlik Düzeyleri ve Kendi Yeterliklerine İlişkin Algılarını Belirleme Formu" kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, okul öncesi eğitimi iki, üç ve dördüncü sınıf 127 öğretmen adayından oluşmaktadır. Okul öncesi öğretmen adaylarının resimli öykü kitaplarını seçme ölçütleri araştırmacılar tarafından nicel veri analiz yöntemlerinden tek yönlü varyans analizine (ANOVA) tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucunda; okul öncesi öğretmen adaylarının formda yer alan resimli öykü kitaplarının fiziksel, içerik, resimleme özellikleri boyutlarında ve bu özelliklere ilişkin yeterlilik puanları açısından anlamlı fark oluşturmadığı görülmektedir. Öğretmen adaylarının sınıf düzeyleri açısından formda yer alan resimli çocuk kitaplarının fiziksel özellikleri, resimleme özellikleri boyutlarında ve öğretmen adaylarının formdan elde ettikleri toplam puanlar açısından anlamlı fark oluşturduğu ve bu farkın üçüncü sınıf öğretmen adayları lehine olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

EXAMINATION OF LEVEL OF COMPETENCE IN CHOOSING PICTURE STORY BOOKS AND PERCEPTION OF SELF COMPETENCE OF EARLY CHILDHOOD EDUCATION TEACHER CANDIDATES

Öz:

Aim of the research is to reveal proficiency level of early childhood teacher candidates about physical, content and illustration characteristics of picture story books and their self-perception on their competence. To collect data, ''Examination of Level of Competence in Choosing Picture Story Books and Perception of Self Competence of Early Childhood Education Teacher Candidates'' form was used. Sample group of the study consist of 127 teacher candidates who are continuing education on 2nd, 3rd and 4th grades of undergraduate programs in two different universities. In order to analyze the data one way ANOVA of quantitative method was used. As a result of the research; there is no significant difference in physical, content, and illustration features and competency scores about these features. There is a significant difference in physical, content, and illustration features and teacher candidates' competency scores about these features in term of classroom level and this difference is on behalf of the third grade teacher candidates.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akın, N. (1998). Okulöncesi kurum öğretmenlerinin çocuk kitaplarına karşı tutum ve davranışları. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aktaş, E., Stebler, M. Z. ve Uzuner Yurt, S. (2016). Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının çocuk ve gençlik edebiyatı ile ilgili farkındalık düzeyleri, http://www.cocukvegenc.net/turk-dili-ve-edebiyati-ogretmen-adaylarinin- cocuk-ve-genclik-edebiyati-ile-ilgili-farkindalik-duzeyleri/ Erişim Tarihi: 19.06.2016
Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28, 117-148.
Baykara , K. (2011). Öğretmen adaylarının bilişötesi öğrenme stratejileri ile öğretmen yeterlik algıları üzerine bir çalışma H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 80-92.
Bozkurt, M. (2016). Sınıf öğretmenlerinin çocuk kitaplarının seçimine yönelik görüşleri. Uluslararası Hakemli İnsan Ve Sanat Araştırmaları Dergisi. 1, 83-99. http://www.ijhar.com/son-sayi.html. Erişim Tarihi: 20.06.2016.
Çakır, K. (2001). 6-12 yaş çocuklar için yapılmış illustrasyonların değerlendirilmesi ve yeni illustrasyon önerileri. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Resim-iş Eğitimi Anasanat Dalı.
Çocuk Vakfı (2006), Türkiye'nin okuma alışkanlığı karnesi. 19.07.2014 tarihinde http://www.cocukvakfi.org.tr/resource/pdf/Raporlar/14okuma_aliskanligi_karnesi2006. pdf sayfasından erişilmiştir.
Dağlıoğlu, H.E. ve Çamlıbel Çakmak, Ö. (2009). Okul öncesi çocuklarına yönelik yayımlanan hikâye kitaplarının şiddet ve korku öğeleri açısından incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği Dergisi,23(3), 510-534.
Engin, G. ve Koç, G. Ç. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 182(182), 153-168.
Ergün, M. ve Gündüz, A. (2011). Okul öncesi öğretmen adaylarının okul öncesi çocuk kitaplarını değerlendirmesi. Journal Of Educatıonal And Instructıonal Studıes In The World. 1 (1). 23-29.
Gökyer, N. ve Özer, F. (2014). Aday öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterliliklerine ilişkin algıları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9 (2), 691-712
Gömleksiz, M. N. ve Serhatlıoğlu, B. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançlarına ilişkin görüşleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,8 (7), 201-221.
Gönen, M. (1994). Okul öncesi dönem çocuklar için kitap seçimi. Okul Öncesi Eğitimciler için El Kitabı. İstanbul: Yapa Yayınları.
Gönen, M., Karakuş, H., Uysal, H. Kehçi, A., Ulutaş, Z. ve Kahve, Ö. (2016). Resimli çocuk kitaplarının içerik ve resimleme özelliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31(4); 724-735.
Gündüz, A. (2007). Anne-baba ve öğretmenlerin okul öncesi çocuk kitaplarını değerlendirmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
Gürler, U. (1999). Çocuk kitapları ve anne-babaların bu konudaki tutumları üzerine bir inceleme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Kütüphanecilik Anabilim Dalı, Ankara.
Işıtan, S. (2005). Resimli çocuk kitaplarının benlik kavramıyla ilgili konuları içermesi yönünden incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Programı, Ankara.
James, J.Y. & Kormanski, L.M. (1999). Positive Intergenerational Picture Books for Young Children, Young Children, 54 (3).
Koçak, N. (2001). Erken çocukluk döneminde eğitim ve Türkiye'de erken çocukluk eğitiminin durumu. Milli Eğitim Dergisi, 151.
Kolaç, E; Demir, T. ve Karadağ, R. (2012). Öğretmen adaylarının dil eğitiminde çocuk edebiyatı metinlerinin kullanımına yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi,16(1), 195-212.
Kuran, Ş. B. ve Ersözlü, Z. N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 1-17.
Lüle, E. (2007). Yedi farklı çocuk kitabının çocuk yazını ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (14), 17-30.
Machado, M.J. (2003). Early Childhood Experiences in Language Arts Emerging Literacy, 7th Edition.
MacNaughton, G. & Williams, G. (2004). Teaching young children, choices in theory and practice. Pearson Education Australia.
Maltepe, S. (2009). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı ürünlerini seçebilme yeterlilikleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (21), 398-412.
Maybin, J. & Watson, N. J. (2009). Children's literature: Approaches and territories. The Open University, Walton Hall, Milton Keynes.
MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı ile bütünleştirilmiş aile destek eğitim rehberi (OBADER), Ankara:
Norton, D. (1983). Through the eyes of a child: An introduction to children's literatüre. Merrill Publishing.
Özdemir, S. P. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 54, 277-306.
Öztürk Samur, A. (2012). Okulöncesi öğretmen adaylarının nitelikli çocuk edebiyatı eserlerini seçebilme yetkinlikleri. 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (05- 07 Ekim 2011), Bildiriler ve Atölye Çalışmaları. Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları, 4, 219-228.
Patton, M.Q. (1997). Utilization-focused evaluation: The new century text (3rd Edition). Sage Publications, Thousand Oaks, California.
Pektaş, M., Kamer, S. T. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 9 (4), 829-850.
Rolton, G. (2001). Read to me. Australian Council For Educational Research Ltd. Australia.
Sever, S. (2003). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
Straub, S. (2006). Founder of read to me & kj dell" Antonia-reading with babies,
toddlers, and twos-a guide to choosing, reading and loving books together.
Şirin, M. R. (2006). Dersimiz çocuk. İstanbul: İz Yayıncılık.TED. (2009). Öğretmen Yeterlikleri: Özet Rapor. Ankara: Türk Eğitim Derneği.
Tuğrul B. ve Feyman N. (2006). Okulöncesi eğitimde kalite. III. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, 4-5 Mayıs 2006, Çanakkale.
Turan, F. (2014). Okul öncesi eğitim etkinliklerinde kullanılan resimli öykü kitaplarının karakter eğitimi-öğretmen görüşü ve uygulamaları açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Turgut Bayram, Z. (2009). Resimli çocuk kitaplarının okuma alışkanlığı üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Ural, S. (2013). Okul öncesi çocuk kitaplarının tanıtımı. M. Gönen (Ed.). Çocuk edebiyatı içinde. (s.33-55) Ankara: Eğiten Kitap.
Tüfekçi Can. (2014). Çocuk edebiyatı giriş. Konya: Eğitim Kitapevi.
Uyanık, Ö. ve Kandır, A. (2010). Okul Öncesi Dönemde Erken Akademik Beceriler. Kuramsal Eğitimbilim, 3 (2), 118-134.
Uzmen, S. (1993). 1970-1993 yılları arasında basılmış Türkçe ve İngilizce resimli hikâye kitaplarının konu yönünden incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Veziroğlu, M. ve Gönen, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının M.E.B. Okul Öncesi Eğitim Programı'ndaki kazanımlara uygunluğunun incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37 (163).
Yavuzer , H. (1997). Bedensel, Zihinsel ve Sosyal Gelişimiyle Çocuğunuzun İlk 6 Yılı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yazıcı Okuyan, H. (2009). Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin okuma saatlerinde kullanılan çocuk edebiyatı ürünlerini seçme ölçütleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18); 135-159.
Yenice, N. (2012). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 11 (39); 36-58.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, R., ve Perihanoğlu, P. (2004). Okulöncesi eğitimde araç-gereç bulunma düzeyi ile öğrencilerin gelişim düzeyleri arasındaki ilişki (Van İli Örneği). YYÜ Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 1-20.

APA	TURAN F, GÖNEN M, AYDOS E (2017). OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. , 400 - 422.
Chicago	TURAN Fethi,GÖNEN MÜBECCEL SARA,AYDOS EMİNE HANDE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. (2017): 400 - 422.
MLA	TURAN Fethi,GÖNEN MÜBECCEL SARA,AYDOS EMİNE HANDE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. , 2017, ss.400 - 422.
AMA	TURAN F,GÖNEN M,AYDOS E OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. . 2017; 400 - 422.
Vancouver	TURAN F,GÖNEN M,AYDOS E OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. . 2017; 400 - 422.
IEEE	TURAN F,GÖNEN M,AYDOS E "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ." , ss.400 - 422, 2017.
ISNAD	TURAN, Fethi vd. "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ". (2017), 400-422.

APA	TURAN F, GÖNEN M, AYDOS E (2017). OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 400 - 422.
Chicago	TURAN Fethi,GÖNEN MÜBECCEL SARA,AYDOS EMİNE HANDE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 17, no.1 (2017): 400 - 422.
MLA	TURAN Fethi,GÖNEN MÜBECCEL SARA,AYDOS EMİNE HANDE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.17, no.1, 2017, ss.400 - 422.
AMA	TURAN F,GÖNEN M,AYDOS E OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 17(1): 400 - 422.
Vancouver	TURAN F,GÖNEN M,AYDOS E OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 17(1): 400 - 422.
IEEE	TURAN F,GÖNEN M,AYDOS E "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, ss.400 - 422, 2017.
ISNAD	TURAN, Fethi vd. "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARINI SEÇME KONUSUNDA YETERLİK DÜZEYLERİ VE KENDİ YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 17/1 (2017), 400-422.