Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi

WELLS, Şehnaz YALÇIN

Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi

Şehnaz YALÇIN WELLS (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul-Türkiye,)

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

18 1

Yıl: 2015 Cilt: 30 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 160 - 175 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi

Öz:

Bu araştırmanın temel amacı, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalında okuyan öğrencilerin "öğretmen" ve "sanatçı" olma kavramlarına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim öğretim yılında, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalında okuyan toplam 205 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanabilmesi için her öğretmen adayının öğretmen ve sanatçı kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgelerini (metaforları) belirlemek üzere katılımcılara "Öğretmen...... gibidir; çünkü ......" ve "Sanatçı..... gibidir; çünkü......." cümleleri iletilmiş ve boşlukların doldurulması istenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre, öğretmen adaylarının öğretmen ve sanatçı kavramlarına ilişkin toplam 181 adet geçerli metaforları belirlenmiştir. Bu metaforlar öğretmen kavramı için ortak özellikleri bakımından 9, sanatçı kavramı için 9 farklı kategori altında toplanmıştır. Bu kavramsal kategorileri öğretmen metaforunda sırasıyla bilgi kaynağı, yol gösteren/yönlendiren, şekillendirici, sevgi ifadesi, yaşamın parçası, hayatın yansıması, lider, tedavi edici, sabır örneği olarak öğretmen oluşturmaktadır. Sanatçı metaforunun kategorilerinde ise aydınlatan ve yol gösteren, yansıtıcı, yaratıcılığın ve özgürlüğün ifadesi, değişkenlik/farklılık, özgün, yer edinen/iz bırakan, yaşamın parçası, kendini yenileyen, üreten olarak sanatçı oluşturmaktadır

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Müzik Eğitim, Özel Sanat

A Study of Trainee Visual Arts Teachers Metaphorical Perception of the Concept of ‘The Teacher’ and ‘The Artist’

Öz:

The purpose of this research is to examine how students studying at the Fine Arts Education Department Art and Craft Education Department perceive the concepts of being a "teacher" and an "artist" through analysis of metaphors. The research study group is based on 205 students studying at Marmara University in 20132014. To collect related data and identify the metaphors every trainee teacher has in mind about the concept of 'the teacher' and 'the artist' the participants had to fill in the blanks in two sentences: "A Teacher is like a/an ..., because ..."; "An artist is like a/an ...., because ...". Metaphor analysis was used in the frame of qualitative method. According to the findings, 181 valid metaphors were detected and classified into 9 categories: teacher as knowledge source, as a mentor, as a shape former, as an expression of love, as a part of life, as a reflection of life, as a leader, as a healer, and as a patient person. The ‘artist’ metaphors were also classified in 9 categories: enlightening mentor artist, reflecting, creativity/freedom, difference/variability, genuine, history making, being a part of life, self-renewal, and producer artist

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Müzik Eğitim, Özel Sanat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arslan, S. (2013). Birleştirilmiş sınıflarda görev yapan öğretmenleri öğretmen kavramı ile ilgili algılarının metaforik incelenmesi. International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish 8(6), 43-59.
Aykut, A. (2006). Görsel Sanatlar Eğitiminde Kullanılan Yöntemler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 33-42.
Berger, J. (2012). Görme biçimleri (18. Basım) (Çev. Y. Salman). İstanbul: Metis Yayınları.
Buyurgan, S. ve Buyurgan, U. (2012). Sanat eğitimi ve öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
Erinç, S. M. (2004). Sanat psikolojisine giriş. Ankara: Ütopya Yayınları.
Ersoy, A. (1995). Sanat kavramlarına giriş. İstanbul: Yorum Sanat Yayıncılık. Erzen, J. N. (1997). Sanatçı, Eczacıbaşı sanat ansiklopedisi, (C.3, 1607-1608) İstanbul: Yem Yayın.
Freud, S. (2007). Sanat ve sanatçılar üzerine (4. Basım) (Çev. K. Şipal). İstanbul: Yapı Kredi Yayını . Geçit, Y. ve Gencer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize Üniversitesi Örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Yayımlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Yılmaz, G. M. (2009). Görsel sanatlar eğitimi. A. Alakuş ve L. Mercin (Ed.), Sanat eğitim ve görsel sanatlar öğretimi (ss. 13-18). Ankara: Pegem Akademi.
Kalyoncu, R. (2013). Öğretmenlerin görsel sanatlar dersi ve görsel sanatlar öğretmeni kavramlarına ilişkin metaforları. Karadeniz Teknik Üniversitesi Journal of New Sciences Academy, 8 (1), 115-130.
Kalyoncu, R. (2012a). Görsel sanatlar öğretmeni adaylarının öğretmenlik kavramına ilişkin metaforları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(9), 471-484.
Kalyoncu, R. (2012b). Sınıf öğretmeni adaylarının sanat eğitimi dersi kavramına ilişkin metaforları. Karadeniz Teknik Üniversitesi Journal of New World Sciences Academy, 8(1), 90-102.
Kandinski, V. (1993). Sanatta zihinsellik üstüne (2. Basım) (Çev. T. Turan). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Kapan Ezici, A. (2005). Sanatçının kişiliği ve yaratma psikolojisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6, 122-127.
Kehnemuyi, Z. (2004). Çocuğun görsel sanatlar eğitimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Kırışoğlu, O. T. (2009). Sanat kültür yaratıcılık görsel sanatlar ve kültür eğitimi-öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
Lakoff, G. & Johnson, M. (2005). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (Çev. G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma.
Levine, P. (2005). Metaphors and ımages of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41 (4), 172-175.
May, T. (1993). Social research. Birmingham: Open University Press.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanted soyrcebook. (2. ed) USA: SAGE Publications.
Oxford, R. L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R. Z., Saleh, A. & Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
Özol, A. (2012). Sanat eğitimi ve tasarımda temel değerler. İstanbul: Pastel Yayıncılık.
Saban, A. (2004). Prospective classroom teachers metaphorical images of selves and comparing them to those they have of their elemantery and cooperating teachers. International Journal of Educational Development, 24, 617-635.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
San, İ. (2004). Sanat ve eğitim. Ankara: Ütopya Yayınevi.
San, İ. (2003). Sanat eğitimi kuramları. Ankara: Ütopya Yayınevi.
Satan, A. (2013). Öğretmen adayı öğrencilerin psikolojik danışman ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 64-92.
Tansuğ, S. (1992). Resim sanatının tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi. Türk Dil Kurumu. (2009). Türkçe sözlük. Ankara: TDK.
Yılmaz, S. (2011). Güzel sanatlar eğitiminde gelişen ve değişen kavramlar ve tanımlar. 1. Sanat ve Tasarım Eğitimi Sempozyumu, Başkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Ankara.
YÖK (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları (Çoğaltma). Ankara.

APA	WELLS Ş (2015). Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. , 160 - 175.
Chicago	WELLS Şehnaz YALÇIN Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. (2015): 160 - 175.
MLA	WELLS Şehnaz YALÇIN Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. , 2015, ss.160 - 175.
AMA	WELLS Ş Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. . 2015; 160 - 175.
Vancouver	WELLS Ş Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. . 2015; 160 - 175.
IEEE	WELLS Ş "Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi." , ss.160 - 175, 2015.
ISNAD	WELLS, Şehnaz YALÇIN. "Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi". (2015), 160-175.

APA	WELLS Ş (2015). Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 160 - 175.
Chicago	WELLS Şehnaz YALÇIN Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 30, no.3 (2015): 160 - 175.
MLA	WELLS Şehnaz YALÇIN Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.30, no.3, 2015, ss.160 - 175.
AMA	WELLS Ş Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 30(3): 160 - 175.
Vancouver	WELLS Ş Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 30(3): 160 - 175.
IEEE	WELLS Ş "Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, ss.160 - 175, 2015.
ISNAD	WELLS, Şehnaz YALÇIN. "Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 30/3 (2015), 160-175.