ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ
Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 28 - 55 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ
Öz: Bu araştırmanın amacı öğretmenlikte kariyer basamakları uygulaması ve kariyer basamaklarına ilişkin öğretmen görüşlerinin metaforlar aracılığıyla toplanması ve öğretmenlerin söz konusu duygu, düşünce, görüşleri ile okuldaki sosyal iletişim ağ yapıları arasındaki ilişkinin özgün bir yöntemle analiz edilmesidir. Araştırma, nitel verilere içerik analizi ve nicel sosyal ağ analizinin uygulandığı karma yöntemle desenlenmiştir. Çalışma evrenini bir ortaöğretim kurumunda görev yapan 48 öğretmen oluşturmaktadır. Amaçlı örnekleme yöntemiyle çalışma evreni üç yaş grubuna göre kümelere ayrılmış ve her yaş grubundan yaklaşık 6 öğretmen belirlenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlik basamağı için üretilen metaforların çoğunlukla ışık kaynağı teması altında gruplandığı ve en sık kullanılan imgenin mum imgesi olduğu görülmüştür. Ancak ışık kaynağı temasının aynı zamanda güçsüzlük, etkisizlik, karşılık alamama duygularını ifade etmek için de kullanıldığı belirlenmiştir. Uzman öğretmenlik basamağı için ise boş unvan ve çıkarcılık kodları öne çıkmıştır. Başöğretmenlik basamağına ait kodların frekansının çok düşük olduğu ve bu konuda öğretmenlerin birbirinden farklı duygu ve düşüncelere sahip olduğu görülmüştür. Kariyer basamakları uygulamasının bütününe yönelik değerlendirmelerde plansızlık ve istikrarsızlık temaları öne çıkmıştır. Sosyal ağ analizi sonuçları, öğretmenlik kariyer basamağı ile başöğretmenlik kariyer basamağına ilişkin ortak duygu ve düşünceler arasında orta kuvvette anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir (r=.301). Birbiriyle karşılıklı olarak iletişimde bulunan öğretmenlerin uzman öğretmenlik basamağına yönelik duygu ve düşünceleri arasında zayıf da olsa anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=.193). Ayrıca öğretmenlerin eğitim politikaları konusunda görüş alma durumuyla karşılıklı olarak iletişimde bulunma durumu arasında yine zayıf ama anlamlı ilişki bulunduğu görülmüştür (r=.297).
Anahtar Kelime: Konular:
INVESTIGATION OF TEACHER VIEWS ON TEACHER CAREER STAGES SYSTEM THROUGH METAPHORS AND SOCIAL NETWORK ANALYSIS
Öz: The purpose of this study is to investigate teacher views on teacher career stages and current implementations with regard to these stages. Using an original methodology, the study utilizes concept maps to analyze the metaphors which are elicited from the social network data. Social network data manifests teachers' advice-taking preferences on education policy in the school network. Based on convergent parallel design, the study uses both qualitative and quantitative research methods. The population of this study consist of 48 secondary school teachers. The study utilizes purposeful sampling method.6 teachers from each career stage were selected for the study. The study includes 16 teachers who agreed to the interview and filled out the social network questionnaire. The results show that novice teachers who are in the first stage revolved around the theme of 'source of light'. In relation to that, candle was a favorite image amongst the beginning teachers. On the other hand, the 'source of light' and the image candle had the connotations of having weaknesses and feelings of desperations when some metaphors were analyzed. As for the expert teachers who are in the second stage, the codes of 'self-interest' and fate title' come forward. Head teachers who are in the last career stage communicated conflicting views as implied by various low frequency codes. This result was attributed to lack of head teachers in the current teacher career system due to the suspension of new teacher development program. Inconsistency and ill-planning were rising themes when the metaphors regarding the teachers' career development stages were considered. Social network analysis shows that there is a moderate positive correlation between networks of teachers who share similar metaphors about novice and head teachers (r=.301). Besides, there is a loose correlation between mutual network of teachers who seek advice on education policies and the network of those sharing similar metaphors about expert teachers (r=.193). Additionally, results showed that teachers' reciprocal communication and advice-seeking in school networks were correlated in a positive way (r=.297).
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aydın, B. (2007). Öğretmenlik mesleğindeki kariyer basamaklarına ilişkin öğretmen görüşleri ve bu görüşlerin bireysel değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algısı ile ideal okul algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Bakioğlu, A., & Can, E. (2009). Kariyer basamaklarında yükselme sınavının geğerlendirilmesi. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özeti, Ege Üniversitesi, 259.
- Cameron, L. & Low, G. (1999). Researching and applying metaphor. Cambridge University Press.
- Coburn, C., & Russell, J. (2008). District policy and teachers' social networks. Educational Evaluation and Policy Analysis, 30, 203-235.
- Dağlı, A. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Sistemine İlişkin Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 184-197.
- Demir, S.B. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulamasının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(3), 53-80.
- Deniz, B. (2009). Kariyer basamakları uygulamasının öğretmen motivasyonuna etkisi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Döş, İ. (2011). Okul paydaşlarının metaforlar yardımıyla okul örgütlerini algılama biçimlerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Frank, K. A., Zhao, Y., & Borman, K. (2004). Social capital and the diffusion of innovations within organizations: The case of computer technology in schools. Sociology of Education, 77, 148-171.
- Goatly, A. (1997). The language of metaphors. London: Routledge Publisher.
- Guest, G. (2012). Describing mixed methods research: An alternative to typologies. Journal of Mixed Methods Research, DOI: 10.1177/1558689812461179.
- Gümüşeli, A.İ. (2005). Öğretmenlikte kariyer sistemine yapılan eleştiriler. Artı Eğitim Dergisi, (9), 14.
- Gürsakal, N. (2009). Sosyal ağ analizi. Bursa: Dora yayıncılık.
- Kocakaya. M. (2006). Öğretmenlik kariyer basamaklarına yükselme sisteminin öğretmenler tarafından algılanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kurt, M. (2007). Öğretmen ve yöneticilerin öğretmenlik kariyer basamakları uygulamasına yükledikleri anlamlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
- Laçin, N. (2006). İlköğretim öğretmenlerinin kariyer basamaklarında yükselme sisteminde performans değerleme sürecine ilişkin görüşleri: kütahya ili örneği. yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Martin, J. (2009). Relationship of power: Exploring teachers' emotions as experienced in interactions with their peers. Unpublished doctorate dissertation. University of Victoria, Canada.
- Mclinden, D. (2013). Concept maps as network data: analysis of a concept map using the methods of social network analysis. Evaluation and Program Planning, 36, 40- 48.
- Özan, M.B. ve Kaya, K. (2009). İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmen ve yöneticilerin kendilerini yenileme ve kariyer basamaklarında yükselme sistemi ile ilgili görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 97-112.
- Özdemir, S. (2000). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Penuel, W. R., Frank, K. A., Sun, M., Chong, M. K., & Singleton, C. (2013, in press). The organization as a filter of institutional diffusion. Teachers College Record, 115(1), http://www.tcrecord.org/Content.asp?ContentId=16742 adresinden 04.11.2012 tarihinde ulaşılmıştır.
- Resmî Gazete. (2005). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme yönetmeliği. 13.08.2005. Sayı: 25905. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/25905_0.html adresinden 18.11.2011 tarihinde ulaşılmıştır.
- Şirin, E.F., & Erdoğdu, M., & Mülazımoğlu, O. (2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sistemine ilişkin görüşleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(2), 57-68.
- Taşkaya, S.M. (2007). Eğitimde niteliğin arttırılması ve öğretmenlerin statüsünün iyileştirilmesinde kariyer basamaklarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Tsvetovat, M., & Kouznetsov, A. (2011). Social network analysis for startups. CA: O'Reilly Media.
- Urfalı, P. (2008). İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sistemine ilişkin görüşlerieskişehir ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Woodside, A. G. (2010). Case study research: theory, method, practice. Emerald Group Publishing
| APA | BAKİOĞLU A, BANOĞLU K (2013). ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. , 28 - 55. |
| Chicago | BAKİOĞLU AYŞEN,BANOĞLU Köksal ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. (2013): 28 - 55. |
| MLA | BAKİOĞLU AYŞEN,BANOĞLU Köksal ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. , 2013, ss.28 - 55. |
| AMA | BAKİOĞLU A,BANOĞLU K ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. . 2013; 28 - 55. |
| Vancouver | BAKİOĞLU A,BANOĞLU K ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. . 2013; 28 - 55. |
| IEEE | BAKİOĞLU A,BANOĞLU K "ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ." , ss.28 - 55, 2013. |
| ISNAD | BAKİOĞLU, AYŞEN - BANOĞLU, Köksal. "ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ". (2013), 28-55. |
| APA | BAKİOĞLU A, BANOĞLU K (2013). ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 0(37), 28 - 55. |
| Chicago | BAKİOĞLU AYŞEN,BANOĞLU Köksal ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 0, no.37 (2013): 28 - 55. |
| MLA | BAKİOĞLU AYŞEN,BANOĞLU Köksal ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.0, no.37, 2013, ss.28 - 55. |
| AMA | BAKİOĞLU A,BANOĞLU K ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2013; 0(37): 28 - 55. |
| Vancouver | BAKİOĞLU A,BANOĞLU K ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2013; 0(37): 28 - 55. |
| IEEE | BAKİOĞLU A,BANOĞLU K "ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ." Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 0, ss.28 - 55, 2013. |
| ISNAD | BAKİOĞLU, AYŞEN - BANOĞLU, Köksal. "ÖĞRETMENLİKTE KARİYER BASAMAKLARI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN METAFORLAR VE SOSYAL AĞ ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ". Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 37 (2013), 28-55. |
