Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği

Yıldırım, Aytolan; TÜRE YILMAZ, AYSUN

Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği

Aysun Türe YILMAZ, (1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Eskişehir)

Aytolan YILDIRIM (İstanbul Üniversitesi, Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, İstanbul)

Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi

58 13

Yıl: 2016 Cilt: 3 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 158 - 168 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği

Öz:

AMAÇ: Hemşirelerin iş doyum düzeyi; hemşire devir hızı, hizmet verimliliği, kalite ve hasta memnuniyeti ile ilişkilidir. Bu çalışma "Hemşire İş Doyum Ölçeği'nin" (HİDÖ) geçerlilik ve güvenirlik çalışmasının yapılarak, hemşirelik literatürüne kazandırılması amacıyla gerçekleştirildi. YÖNTEM: Bu çalışma metodolojik niteliktedir. Araştırmanın örneklemini Eskişehir il merkezinde bulunan bir üniversite hastanesi (N=550) ile bir kamu hastanesinde (N=560) çalışan 964 hemşire oluşturdu. Araştırmanın verileri Muya ve arkadaşlarının (2014) geliştirdiği "Hemşire İş Doyum Ölçeği" ve "Kişisel Bilgi Formu" ile toplandı. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik aşamasında dil geçerliliği, kapsam geçerliliği, madde analizleri, iç tutarlılık ve test-tekrar test analizleri kullanıldı.BULGULAR: Yapılan istatistiksel analizler sonucunda; HİDÖ'nin test- tekrar test güvenilirlik katsayısı a=0,96; korelasyon değeri r=0,973; p=0,000 olarak tespit edildi. Test tekrar test puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık saptanmadı. İç tutarlılık güvenilirliği a=0,90 olarak belirlendi. Ölçeğin madde toplam puan korelasyon değerlerinin 0,32 ile 0,69 arasında olduğu, doğrulayıcı faktör analizi sonucunda maddelerin faktör yüklerinin 0,40 ile 0,96 arasında değiştiği ve ölçeğin 4 faktörlü yapısının kabul edilebilir bir yapıda olduğu belirlendi. HİDÖ'nin; 27 madde ve 4 alt boyuttan "İşle ilgili olumlu duygular", "Üstlerden uygun destek", "İşyerinde algılanan önem" ve "Keyifli çalışma ortamı" oluştuğu saptandı.SONUÇ: Analizler sonucunda; Hemşire İş Doyum Ölçeği'nin Türk toplumuna uygulanabilmek üzere geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu saptandı

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Psikoloji

Validity and Reliability of the Nurse Job Satisfaction Scale in Turkish

Öz:

AIM: The job satisfaction of nurses is related with turnover rate of nurses, productivity in service, quality and patient satisfaction. This study has been planned with the purpose of testing the validity and reliability of “Job Satisfaction Scale for Nurses” and then bringing it in to the nursing literature.METHODS: This is a methodological study. The sample of the study was composed of 964 nurses working in a university (n=550) or a state hospital (n=560) in Eskisehir city centre. The data were collected using “Job Satisfaction Scale for Nurses” developed by Muya et al. (2014) and “Personal Information Form”. The scale has been tested in terms of language validity, scope validity, and internal consistency at the validity and reliability stage through testretest method.RESULTS: According to statistical analyses, JSSN’s test-retest reliability coefficient was found to be a=0.96, correlation value r=0.973 and p=0.000. There was no significant difference between the average scores of test-retest. The reliability of internal consistency was determined as a=0.90. It was specified that the correlation values of total score of items were between 0.32 and 0.69; after the confirmatory factor analysis, the factor load of items were between 0.40 and 0.96, and 4-factor structure of the scale was acceptable. It was determined that the “Job Satisfaction Scale for Nurses” was composed of 27 items and 4 sub-dimensions which are “Positive Feelings to wards the Job”, “Suitable Support from Seniors”, “Perceived Importance at the Job”, and “Pleasant Work Environment”. CONCLUSION: At the end of the analyses, it has been found out that the “Job Satisfaction Scale for Nurses” is a valid and reliable scale to be applied to Turkish society

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alpar, R. (2010). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlilik Güvenirlilik. Detay Yayıncılık, Ankara.
Aksayan, S., Gözüm, S. (2002). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber I: Ölçek uyarlama aşamaları ve dil uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Dergisi, 4(1), 9-14.
Baumann, A. (2007). Positive Practice Environments: Quality Workplaces= Quality Patient Care Information and Action Tool Kit. International Council of Nurses, Geneva.
Baycan, F.A. (1985). Farklı Gruplarda Çalışan Gruplarda İş Doyumunun Bazı Yönlerinin Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bilazer, F.N., Konca, G.E., Uğur, S., Uçak, H., Erdemir, F., Çıtak, E. (2008). Türkiye’de hemşirelerin çalışma koşulları. Türk Hemşireler Derneği, Odak Ofset Matbaacılık, Ankara, 5-27
Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 8. Baskı, Pegem Yayıncılık, Ankara.
Brewer, C.S., Kovner, C.T., Greene, W., Tukov Shuser, M., Djukic, M. (2011). Predictors of actual turnover in a national sample of newly licensed registered nurses employed in hospitals. Journal of Advanced Nursing, 68:3, 521-538. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2011.05753.x
Chang, W.Y., Ma, J.C., Chiu, H.T., Lin, K.C., Lee, P.H. (2009). Job satisfaction and perceptions of quality of patient care, collaboration and teamwork in acute care hospitals. Journal of Advanced Nursing, 65:9, 1946–1955. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2009.05085.x
Cortese, C.G. (2012). Predictors of critical care nurses’ intention to leave the unit, the hospital, and the nursing profession. Open Journal of Nursing, 2:03, 311-326 https://doi.org/10.4236/ojn.2012.223046
Çam, O., Yıldırım, S. (2010). Hemşirelerde iş doyumu ve etkileyen faktörler. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing, 2:1, 64-70.
Çetinkanat, C. (2000). Örgütlerde Güdülenme ve İş Doyumu, Anı Yayıncılık, Ankara, 2-3.
Çoban, G., Şirin, M., Kavuran, E. (2015). Nurses’ views on their professıon and job satısfactıon: A qualitative study. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi (Balıkesir Health Sciences Journal), 4:2, 79-84.
Daehlen, M. (2008). Job satisfaction and job values among beginning nurses: A questionnaire survey, International Journal of Nursing Studies, 45, 1789-1799. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2008.06.005
Doef, M., Mbazzi, F.B, Verhoeven, C. (2012). Job conditions, job satisfaction, somatic complaints and burnout among east African nurses. Journal of Clinical Nursing, 21, 1763-1775. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2011.03995.x
Duygulu, S., Korkmaz, F. (2008). Hemşirelerin örgüte bağlılığı, iş doyumları ve işten ayrılma nedenleri. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12:2, 9-20.
Erefe, İ. (2002). Veri Toplama Araçlarının Niteliği. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. Odak Ofset, İstanbul, 169-188.
Flinkman, M., Laine, M., Leino Kilpi, H., Hasselhorn, H.M., Salantera, S. (2008). Explaining young registered Finnish nurses’ intention to leave the profession: a questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 45:5, 727-739. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2006.12.006
Fields, D.L. (2002). Taking The Measure of Work: A Guide to Validated Scales for Organizational Research and Diagnosis. Sage Publications. London. https://doi.org/10.4135/9781452231143
Gatignon, H. (2011). Statistical Analysis of Management Data. Springer. London.
Gürbüz, S., Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Jayasuriya, R., Whittaker, M., Halim, G., Matineau, T. (2012). Rural health workers and their work environment the role at inter personnel factors on job satisfaction of nurses in rural Papua New Guinea. Bio med Central Health Services Research, 12:1, 156-168. https://doi.org/10.1186/1472-6963-12-156
Kalisch, B., Tschannen, D., Lee, K.H. (2011). Do staffing levels predict missed nursing care? International Journal for Quality in Health Care, 23:3, 302-308. https://doi.org/10.1093/intqhc/mzr009
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 15. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Klaus, S.F., Ekerdt, D.J., Gajewski, B. (2012). Job satisfaction in birth cohorts of nurses. Journal of Nursing Management, 20, 461-471. https://doi.org/10.1111/j.1365-2834.2011.01283.x
Klopper, H.C., Coetzee, S.K., Pretorıus, R., Bester, P. (2012). Practice environment, job satisfaction and burnout of critical care nurses in South Africa. Journal of Nursing Management, 20, 685-695. https://doi.org/10.1111/j.1365-2834.2011.01350.x
Kovner, C.T., Brewer, C.S., Greene, W., Fairchild, S. (2009). Understanding new registered nurses’ intent to stay at her jobs. Nursing Economics, 27:2, 81-98.
Laschinger, H.K.S. (2008). Effect of empowerment on professional practice environments, work satisfaction, and patient care quality: Further testing the nursing work life model. Journal of Nursing Care Quality, 23:4, 322-330. https://doi.org/10.1097/01.NCQ.0000318028.67910.6b
Laschinger, H.K.S. (2012). Job and career satisfaction and turnover intentions of newly graduated nurses. Journal of Nursing Management, 20, 472-484. https://doi.org/10.1111/j.1365-2834.2011.01293.x
Laschinger, H.K.S., Fida, R. (2015). Linking nurses’ perceptions of patient care quality to job satisfaction: the role of authentic leadership and empowering professional practice environments. Journal of Nursing Administration, 45:5, 276-283. https://doi.org/10.1097/NNA.0000000000000198
Lu, H., While, A.E., Barriball, K.L., (2007). Job satisfaction and its related factors: a questionnaire survey of hospital nurses in Mainland China. International Journal of Nursing Studies, 44:4, 574-588. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2006.07.007
Lu, H., Barriball, K.L., Zhang, X., While, A.E. (2012). Job satisfaction among hospital nurses revisited: a systematic review. International Journal of Nursing Studies, 49:8, 1017-1038. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2011.11.009
Muya, M., Katsuyama, K., Özakı, F., Aoyama, F. (2014). Development of a scale measuring the job satisfaction of Japanese hospital nurses. Japan Journal of Nursing Science, 11:3, 160-170. https://doi.org/10.1111/jjns.12017
Nurluöz, Ö., Akçıl, U. (2012). Hemşirelerin iş güçlüğünü oluşturan değişkenlerinin iş doyumu ile karşılaştırmalı analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 77-86.
Özdamar, K. (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. 5. Baskı, Kaan Kitabevi. Eskişehir.
Öztürk, H., Kasım, S., Kavgacı, A., Kaptan, D., İnce, G. (2015). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin iş doyum düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18:1, 17-25.
Pathman, D.E., Konrad, T.R., Williams, E.S., Scheckler, W.E., Linzer, M., Douglas, J. (2001). Physician job satisfaction, dissatisfaction, and turnover. The Journal of Family Practice, 51:7, 593.
Polit, D.F., Beck, C.T. (2010). Essentials of Nursing Research: Appraising Evidence for Nursing Practice. 8th Edition, Wolters Kluwer Health, Lippincott Williams Wilkins. Philadelphia.
Portney, L.G., Watkins, M.P. (1993). Foundations of clinical research. Application to Practice, 53, 505-527.
Rafferty, A.M., Clarke, S.P., Coles, J., Ball, J., James, P., McKee, M., Aiken, L.H. (2007). Outcomes of variation in hospital nurse staffing in English hospitals: cross-sectional analysis of survey data and discharge records. International Journal of Nursing Studies, 44:2, 175-182. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2006.08.003
Sansoni, J., De Caro, W., Marucci, A.R., Sorrentino, M., Mayner, L., Lancia, L. (2016). Nurses’ job satisfaction: An Italian study. Annali di igiene : medicina preventiva e di comunità, 28:1, 58-69.
Serinkan, C., Bardakçı, A. (2009). Pamukkale Üniversitesi’ndeki akademik personelin iş doyumları ve tükenmişlik düzeylerine ilişkin bir araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 115-132.
Sellgren, S.F., Ekvall, G., Tomson, G. (2008). Leadership behaviour of nurse managers in relation to job satisfaction and work climate. Journal of Nursing Management, 16, 578-587. https://doi.org/10.1111/j.1365-2934.2007.00837.x
Spector, P. (1997). Job Satisfaction: Application, Assesment, Cause and Consequences. Vol 3, Sage publications. https://doi.org/10.4135/9781452231549
Sümbüloğlu, V., Sümbüloğlu, K. (2002). Biyoistatistik. 10.Baskı, Hatipoğlu Yayınevi, Ankara.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk psikoloji yazıları, 3:6, 49-74.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlik ve Geçerlik. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Temel İlkeler ve LİSREL Uygulamaları. Ekinoks, Ankara.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. 3. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Tezbaşaran, A. (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. 2. Baskı, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 6. Basım, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Yılmazel, G. (2013). Hemşirelerde psikolojik yıldırma, iş doyumu ve etkileyen faktörler. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri, 5:2, 55-63.
Zhang, L.F., You, L.M., Liu, K., Zheng, J., Fang, J.B., Lu, M.M., Wu, X. (2014). The association of Chinese hospital work environment with nurse burnout, job satisfaction, and intention to leave. Nursing Outlook, 62:2, 128-137. https://doi.org/10.1016/j.outlook.2013.10.010

APA	TÜRE YILMAZ A, Yıldırım A (2016). Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. , 158 - 168.
Chicago	TÜRE YILMAZ AYSUN,Yıldırım Aytolan Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. (2016): 158 - 168.
MLA	TÜRE YILMAZ AYSUN,Yıldırım Aytolan Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. , 2016, ss.158 - 168.
AMA	TÜRE YILMAZ A,Yıldırım A Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. . 2016; 158 - 168.
Vancouver	TÜRE YILMAZ A,Yıldırım A Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. . 2016; 158 - 168.
IEEE	TÜRE YILMAZ A,Yıldırım A "Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği." , ss.158 - 168, 2016.
ISNAD	TÜRE YILMAZ, AYSUN - Yıldırım, Aytolan. "Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği". (2016), 158-168.

APA	TÜRE YILMAZ A, Yıldırım A (2016). Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(3), 158 - 168.
Chicago	TÜRE YILMAZ AYSUN,Yıldırım Aytolan Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 3, no.3 (2016): 158 - 168.
MLA	TÜRE YILMAZ AYSUN,Yıldırım Aytolan Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.3, no.3, 2016, ss.158 - 168.
AMA	TÜRE YILMAZ A,Yıldırım A Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2016; 3(3): 158 - 168.
Vancouver	TÜRE YILMAZ A,Yıldırım A Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2016; 3(3): 158 - 168.
IEEE	TÜRE YILMAZ A,Yıldırım A "Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3, ss.158 - 168, 2016.
ISNAD	TÜRE YILMAZ, AYSUN - Yıldırım, Aytolan. "Hemşire İş Doyum Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 3/3 (2016), 158-168.