Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi

AKTAŞ, MEHMET CİHAD; şimşek, çağlar; AKTAŞ, SAKİNE

Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi

Mehmet Cihad AKTAŞ, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Van Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul)

Çağlar ŞİMŞEK, (Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul)

Sakine AKTAŞ (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Van)

Journal of Academic Research in Nursing

32 0

Yıl: 2017 Cilt: 3 Sayı: ek Sayfa Aralığı: 21 - 24 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi

Öz:

Postpartum dönem kadının psikiyatrik hastalıklara en fazla yakalanma riski taşıdığı dönemdir. Postpartum dönemdeki ruhsal hastalıklar, annelik hüznü (baby blues), postpartum depresyon ve postpartum psikoz olmak üzere üç farklı şekilde görülebilmektedir. Doğum olayının en sık komplikasyonu olan PPD (Postpartum Depresyon) yeni doğum yapan kadınların yaklaşık %10-15'inde görülmektedir. PPD'nin etiyolojisinde biyolojik, psikolojik ve sosyokültürel faktörlerin etkili olduğu bildirilmektedir. PPD etiyolojisinde söz ettiğimiz sosyokültürel durumlar coğrafi farklılıklar gösterir. Birçok kültürde doğum sonu dönem bir duyarlılık dönemi olarak ele alınmakta, anne ve bebeğin sağlığını korumak için çeşitli geleneksel uygulamalar yapılmaktadır. Halk kültüründe birtakım olağanüstü halleriyle insanların yaşamında etkileri olduğu düşünülen gizemli yaratıkların varlığına inanılmaktadır. Kuşaktan kuşağa aktarılan inanmalardan biri de alkarısı-albasması inanmasıdır. Aslında "alkarısı'' inanmalarının gerçek yaşam ve bilimle ilgisi araştırıldığında tıpta ve psikolojideki "postpartum depresyon" ile ilgili bir inanma olduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda sağlık profesyonellerinin albasmasıyla ilgili inanışları ve uygulamaları bilmesi ve toplumu genel olarak loğusalık dönemi sorunları, özel olarak geleneksel-törensel yaklaşımlardan kaynaklanabilecek riskler hakkında aydınlatması önem taşımaktadır

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Etiology of Postpartum Depression: Culture Effect

Öz:

The postpartum period is the period women are most likely to have psychiatric illnesses. Postpartum mental illnesses can be seen in three different ways as baby blues, postpartum depression and postpartum psychosis. Postpartum Depression (PPD) is the most common complication of the birth and affects approximately 10%-15% of women who had just gave birth. Biological, psychological and sociocultural factors are reported to be effective in the etiology of PPD. The sociocultural conditions that we mentioned in the etiology of PPD show geographical differences. In many folk cultures, birth is considered as a period of sensi-tivity and various traditional practices are being imple-mented to protect the health of mother and baby. It is beli-eved that the existence of mysterious creatures thought to be influential in people’s lives in some extraordinary situa-tions in folk culture. One of the beliefs conveyed from the beginning is the belief in the “incubus”. In fact, it is understood that belief in “incubus” is a belief in “envy” and “postpartum depression” in psychology when it is investigated in relation to real life and science. In this context, it is important for health professionals’ knowledge of beliefs and practices to inform the society about the risks that may arise from problems in paternal period in general, and traditional-ceremonial approaches in particular

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Dilbaz N, Enez A. Kadın ve depresyon: Doğum sonrası görülen duygudurum bozuklukları. Türkiye Klinikleri J Int Med Sci. 2007; 3(47): 32-40.
2. Kısa C, Yıldırım SG. Gebelik postpartum dönem ve ruhsal bozukluklar. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi. 2004; 12(4): 3-6.
3. Karaçam Z, Öz F, Taşkın L. Postpartum depresyon: önleme, erken tanı ve hemşirelik bakımı. Sağlık ve Toplum. 2004; 3: 14-24.
4. Kemp B, Bongartz K, RathW. Psychic disturbances in the postpartum period: an increasing problem? Geburtshilfe Neonatol. 2003; 207: 159-65.
5. Heh S, Fu Y. Effectiveness of informational support in reducing the severity of postnatal depression inTaiwan. J Adv Nurs. 2003; 42(1): 30-6. [CrossRef]
6. Dennis CLE. Preventing postpartum depression part I: A review of biological interventions. Can J Psychiatry. 2004; 49: 467-75. [CrossRef]
7. Köroğlu E (çeviren) Amerikan Psikiyatri Birliği: Psikiyatride hastalıkların tanımlanması ve sınıflandırılması el kitabı, beşinci baskı (DSM-V). Ankara: Hekimler Yayın Birliği; 2013.
8.Öztürk O. DSM-5 Türkçe çevirisi üzerine. Türk Psikiyatri Dergisi 2014; 25(1): 69-71.
9. Çuhadaroğlu F, Kaplan İ, Özgen G, Öztürk MO, Rezaki M. Dünya Sağlık Örgütü ICD-10 Ruhsal ve davranışsal bozukluklar sınıflandırması. Uluğ B (Çev. Ed). Ankara: Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını; 199. 184- 87.
10. Yıldırım GS, Kısa C, Aydemir Ç. Postpartum depres-yon. 3P Dergisi. 2004; (ek 4): 12-20.
11.Bloch M, Rotenberg N, Koren D, Klein E. Risk factors for early postpartum depressive symptoms. Gen Hosp Psychiatry. 2006; 28(1): 3-8. [CrossRef]
12. Robertson E, Grace S, Wallington T, Stewart DE. Antenatal risk factors for postpartum depression: a synthe
13. Arslantaş H, Ergin F, Akdolun Balkaya N. Aydın il merkezinde doğum sonrası depresyon sıklığı ve ilişkili risk etmenleri. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2009; 10(3): 13-22.
14. Danacı AE, Dinç G, Deveci A, Sen FS. Içelli I. Manisa il merkezinde doğum sonrası depresyon yaygınlığı ve etkileyen etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2000; 11: 204-11.
15. Ekuklu G, Tokuc B, Eskiocak M, Berberoglu U, Saltik A. Prevalence of postpartum depression in Edirne, Turkey, and related factors. J Reprod Med. 2004; 49: 908-14.
16. Onazawa K, Kumar RC, Adams D, Dore C, Glover V. High EPDS scores in women from ethnic minorities living in London. Arch Women Ment Health. 2003; 6: 51-5.
17.Ayvaz S, Hocaoğlu Ç, Tiryaki A, Ak I. Trabzon il merkezinde dogum sonrası depresyon sıklığı ve gebelikteki ilişkili demografik risk etmenleri. Türk Psikiyatri Dergisi. 2006; 17: 243-51.
18. Huang YC, Mathers N. Postnatal depression-biological or cultural?Acomparative study of postnatal women in the U Kand Taiwan. J Adv Nurs. 2000; 33: 279-87. [CrossRef]
19. Regmi S, Sligl W, Carter D, Grut W, Seear M. A controlled study of postpartum depression among Nepalese women: validation of the Edinburg Postpartum Depression Scale in Kathmandu. Trop Med Int Health. 2002; 7: 378-82. [CrossRef]
20. Tammentie T, Tarkka MT, Åstedt-Kurki P, Paavılainen E, Laippala P. Family dynamics and postnatal depression. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2004; 11(2): 141-9. [CrossRef]
21.Wang SY, Jiang XY, Jan WC, Chen CH. Acomparative study of postnatal depression and its predictors in Taiwan and Mainland China. Am J Obstet Gynecol. 2003; 189: 1407-12. [CrossRef]
22. Viinamaki H, Niskanen L, Pesonen P, Saarikoski S. Evolution of postpartum mental health. J Psychosom Obstet Gynecol. 1997; 18: 213-9. [CrossRef]
23. Dankner R, Goldberg RP, Fisch RZ, Crum RM. Cultural elements of postpartum depression: Astudy of 327 Jewish Jerusalem Women. J Reprod Med. 2000; 45: 2.
24. Piperata BA. Forty days and forty nights: A biocultural perspective on postpartum practices in the Amazon. Social Science & Medicine. 2008; 67: 1094- 103. [CrossRef]
25.Brathwaite AC, Williams CC. Childbirth experiences of Professional Chinese Canadian Women. JOGNN. 2004; 33: 748-55. [CrossRef]
26. Choudhry UK. Traditional practices of women from India: pregnancy, childbirth, and newborn care. JOGNN. 1997; 26: 533-9. [CrossRef]
27. Gölbaşı Z, Eğri G. Doğum sonu dönemde annenin bakımına yönelik yapılan geleneksel uygulamalar. Cumhuriyet Medical Journal. 2010; 32(3): 276-82.
28. Bakır E, İnci H, Alan S, Gökyıldız Ş, Elmas E. Belief about puerperal fever and traditional practices in AdanaAdana’da albasması inanışı ve geleneksel uygulamalar. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2011; 1(1): 13-8.
29. Savur S. Adana İli Tufanbeyli İlçesi Halk Kültürü Araştırması. Çukurova Üniversitesi. Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 2010.
30. Yılmaz MA. Aladağ Halk Kültürü Araştırması. Çukurova Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 2005
31. Çevirme H, Sayan A. Alkarısı inanmaları ve bilim. Milli Folklor. 2005; (65): 67-72.
32. Kahriman İ, Topbaş M, Çam G, Yavuz Yılmaz A, Çam E, Özgü Ş. Trabzon il merkezinde 6–12 aylık çocuğu olan annelerin bebek bakımıyla ilgili geleneksel uygulamalar. 11. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi 26 Ekim 2007. Denizli.
33. Geçkil E, Şahin T, Ege E. Traditional postpartum prac-tices of women and infant and the factors influencing such practices in South Eastern Turkey. Midwifery. 2009; 25: 62-71.
34. Özsoy SA, Katabi VA. Comparison of traditional prac-tice used in pregnancy, labour and the postpartum period among women in Turkey and İran. Midwifery. 2008; 24(3): 291-300. [CrossRef]
35. Peler GYA. Doğumla ilgili bazı adetler bağlamında Kıbrıs Türklerinin etnik kökeni üzerine düşünceler. Electronic Turkish Studies. 2013; 8(8): 2041-52.
36. Işık MT, Akçınar M, Kadıoğlu S. Mersin ilinde gebelik, doğum ve loğusalık dönemlerinde anneye ve yenidoğana yönelik geleneksel uygulamalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2010; 7(1): 71-84.

APA	AKTAŞ M, şimşek ç, AKTAŞ S (2017). Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. , 21 - 24.
Chicago	AKTAŞ MEHMET CİHAD,şimşek çağlar,AKTAŞ SAKİNE Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. (2017): 21 - 24.
MLA	AKTAŞ MEHMET CİHAD,şimşek çağlar,AKTAŞ SAKİNE Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. , 2017, ss.21 - 24.
AMA	AKTAŞ M,şimşek ç,AKTAŞ S Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. . 2017; 21 - 24.
Vancouver	AKTAŞ M,şimşek ç,AKTAŞ S Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. . 2017; 21 - 24.
IEEE	AKTAŞ M,şimşek ç,AKTAŞ S "Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi." , ss.21 - 24, 2017.
ISNAD	AKTAŞ, MEHMET CİHAD vd. "Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi". (2017), 21-24.

APA	AKTAŞ M, şimşek ç, AKTAŞ S (2017). Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. Journal of Academic Research in Nursing, 3(ek), 21 - 24.
Chicago	AKTAŞ MEHMET CİHAD,şimşek çağlar,AKTAŞ SAKİNE Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. Journal of Academic Research in Nursing 3, no.ek (2017): 21 - 24.
MLA	AKTAŞ MEHMET CİHAD,şimşek çağlar,AKTAŞ SAKİNE Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. Journal of Academic Research in Nursing, vol.3, no.ek, 2017, ss.21 - 24.
AMA	AKTAŞ M,şimşek ç,AKTAŞ S Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. Journal of Academic Research in Nursing. 2017; 3(ek): 21 - 24.
Vancouver	AKTAŞ M,şimşek ç,AKTAŞ S Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi. Journal of Academic Research in Nursing. 2017; 3(ek): 21 - 24.
IEEE	AKTAŞ M,şimşek ç,AKTAŞ S "Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi." Journal of Academic Research in Nursing, 3, ss.21 - 24, 2017.
ISNAD	AKTAŞ, MEHMET CİHAD vd. "Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi". Journal of Academic Research in Nursing 3/ek (2017), 21-24.