Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#

YASAR, ASKIN; SINMEZ, ÇAGRI ÇAGLAR

Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#

Çağrı Çağlar SİNMEZ, (Erciyes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji AD, 38039 Kayseri, Türkiye)

Aşkın YAŞAR (Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji AD, 42003 Konya, Türkiye)

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi

14 3

Yıl: 2017 Cilt: 5 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 1690 - 1695 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#

Öz:

Organik hayvansal üretim, hayvanların fizyolojik ihtiyaçlarına uygun bakım ve besleme yöntemlerinin uygulandığı, gerektiğinde alternatif ilaç ve tedaviye öncelik verilerek hayvan sağlığının korunduğu doğal bir yetiştirme sistemidir. Hayvan yetiştiriciliğinde kullanılan antibiyotik ve antiparaziter ilaçlara karşı dirençli suşların giderek artması, hayvansal ürünlerde ilaç kalıntılarının meydana gelmesi ve bu ürünleri tüketen insanlarda önemli sağlık problemlerine yol açması alternatif bitkisel çözüm arayışlarını beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada, Orta Anadolu Bölgesi halk veteriner hekimliği özelinde kullanılan bitkisel drogların organik hayvansal üretimde tedavi ve koruyucu etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Çalışmanın materyalini, Orta Anadolu Bölgesi'ndeki (Çankırı, Kayseri, Kırıkkale, Kırşehir, Yozgat) hayvan yetiştiricilerinden elde edilen yazılı, sözlü ve görsel veriler oluşturdu. Çalışmada, sığır, koyun, at, tavuk, arı ve köpek türlerinde görülen iç hastalıkları, cerrahi hastalıklar, doğum ve jinekolojik sorunlar ve paraziter hastalıklarda tedavi amacıyla 30 bitkisel drogun kullanıldığı tespit edildi. Organik hayvancılıkta başta antibiyotikler olmak üzere her türlü sentetik ilaç kullanımının yasaklandığı ya da sınırlandığı değerlendirildiğinde, sürü sağlığının korunması ve tedavisinde bu maddelerin yerine doğal olan bitkisel drogların tercih edilmesinin olumlu katkılar sağlayacağı ileri sürülebilir

Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi

The Use of Herbal Drugs in Organic Animal Production: The Case of Ethnoveterinary Medicine in Central Anatolia Region

Öz:

Organic animal production is a natural breeding system in which animal health isprotected by giving priority to alternative medicines and treatment as needed by applyingappropriate management and feeding methods based on the physiological requirements ofanimals. Increasing numbers of strains resistant to antibiotics and antiparasitic drugs usedin animal breeding have brought about the search for alternative herbal remedies that leadto drug residues in animal products and lead to important health problems in peopleconsuming these products. In this study, it was aimed to evaluate the therapeutic andprotective effects of herbal drugs used in organic animal production in ethnoveterinarymedicine in the Central Anatolia Region. The material of the study collected as writtenand declared facts as well as visual data were obtained from animal breeders in theCentral Anatolia Region. The results indicated that 30 herbal drugs were used for thetreatment of internal diseases, surgical diseases, obstetric and gynecological problems andparasitic diseases in cattle, sheep, horse, poultry, bee, and dog species. Based on theevaluation of the facts that the use of all kinds of synthetic drugs, especially antibiotics, isprohibited or restricted in organic livestock, it can be said that natural herbal drugsinstead of artificial substances will provide positive contributions in the protection andtreatment of herd health

Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aydın SA, Üstün F. 2007. Tanenler I kimyasal yapıları, farmakolojik etkileri, analiz yöntemleri. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 33 (1): 21-31.
Başoğlu A, Birdane F, Solmaz H. 1998. The effect of henna (Folium lawsonia) paste in Ringworm in calves. Indian Vet. J., 75: 71-73.
Baytop T. 1963. Türkiye’nin Tıbbi ve Zehirli Bitkileri. İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 1039, Tıp Fakültesi No: 59, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, ss: 235-430.
Baytop T. 1999. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi (Geçmişte ve Bugün). 2. Baskı. Nobel Tıp Kitabevi, İstanbul, 480 s.
Benkeblia N. 2004. Antimicrobial activity of essential oil extracts of various onions (Allium cepa) and garlic (Allium sativum). LWT Food Sci. Technol., 37(2): 263-268.
Çetin M. 2012. Hayvan beslemede antibiyotik ve antiparazitlere alternatif olarak bitkisel ekstraklar ve Pelinotu’nun (Artemisia absinthium) kullanılması. K.S.U. Doğa Bil. Derg., 15(4): 58-63.
Chakole RD, Zade S, Charde MS. 2011. Antioxidant and antiinflammatory activity of ethanolic extract of beta vulgaris linn. roots. Int. J. Biomed. Adv. Res., 2(4): 124-130.
Davis PH. 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Island, Vol. 1-9, Edinburgh University Press, Edinburgh.
Demirel DŞ, Demirel R, Doran İ. 2010. Doğal zeolitlerin hayvancılıkta kullanım olanakları. H.R.Ü.Z.F. Dergisi.,14(2): 13-20.
Erdemir AD. 2007. Şifalı Bitkiler (Doğal İlaçlarla Geleneksel Tedaviler). 3. Basım. Alfa Yayınları: 928, Melisa Matbaacılık, İstanbul, 472 s.
Ergun F, Deliorman D. 1995. Viscum album L. (ökse otu) bitkisinin kimyasal bileşimi. Ankara Ecz. Fak. Der., 24(2): 95-107.
Gül Y, İssi M. 2010. Rumen timpanisi. NWSA Vet. Sci., 5(3): 73-84.
Güler T, Dalkılıç B. 2005. Aromatik bitkilerin organik (ekolojik) hayvancılıkta kullanım imkânı (derleme). Doğu Anadolu Böl. Arş., 3(2): 13-20.
Hasanudin K, Hashim P, Mustafa S. 2012. Corn silk (Stigma Maydis) in healthcare: A phytochemical and pharmacological review. Molecules, 17(8): 9697-9715.
Hindi NK. 2013. In vitro antibacterial activity of aquatic garlic extract, apple vinegar and apple vinegar-garlic extract combination. American J. Phytomed. Clin. Ther., 1(1): 42- 51.
Kaya S. 2008. Tıbbi Botanik ve Tıbbi Bitkiler. Medisan Yayın Serisi: 68, Ankara, ss: 69-232.
Kızıl M, Kızıl G, Yavuz M, Aytekin C. 2002. Antimicrobial activity of the tar obtained from the roots and stems of Pinus brutia. Pharm. Biol., 40(2): 135-138.
Koçoğlu TK, Çubukçu B, Özhatay N. 1996. Konya ve Karaman illeri halk ilaçları. Geleneksel Folklorik Droglar Derg., 3(1): 1-41.
Margaret E, Loeper MS. 1999. Mistletoe (Viscum album L.). Longwood Herbal Task Force: http://www.mcp.edu/herbal/default.htm, ss: 1-17.
Medina E, Romero C, Brenes M, De Castro A. 2007. Antimicrobial activity of olive oil, vinegar, and various beverages against foodborne pathogens J. Food Prot., 70(5): 1194-1199.
Niciforovic N. 2010. Antioxidant activity of selected plant species; potential new sources of natural antioxidants. Food Chemical Toxico., 48: 3125-3130.
Novakovıć M. 2007. Chemical composition, antibacterial and antifungal activity of the essential oils of Cotinus coggygria from Serbia. J. Serb. Chem. Soc., 72(11): 1045-1051.
Oliveira SCA, Zambrana JRM, Di Iorio FBR, Pereira CA, Jorge AOC. 2014. The antimicrobial effects of Citrus limonum and Citrus aurantium essential oils on multi-species biofilms. Braz. Oral. Res., 28(1): 1-6.
Sharma MC, Dwivedi SK. 1990. Efficacy of a herbal drug preparation against dermatomycosis in cattle and dog. Indian Vet. J., 67(3): 269-271.
Sipponen A, Kuokkanen O, Tiihonen R, Kauppinen H, Jokinen JJ. 2012. Natural Coniferous resinsalve used to treat complicated surgical wounds: Pilot clinical trial on healing and costs. Int. J. Dermatol., 51: 726-732.
Şöhretoğlu D, Ekizoğlu M, Kılıç E, Sakar MK. 2007. Antibacterial and antifungal activities of some quercus species growing in Turkey. FABAD J. Pharm. Sci., 32: 127- 130.
Sucu İ. 1978. Ege Bölgesi Halk İlaçlarındaki Drogların Farmakognozik İncelenmesi. Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, (Doktora Tezi), Ankara, ss: 2-74.
Suntar I, Tatlı II, Akkol EK, Keleş H, Kahraman C, Akdemir Z. 2010. An ethnopharmacological study on Verbascum species: From conventional wound healing use to scientific verification. J. Ethnopharmacol., 132(2): 408-413.
Tanker M, Tanker N. 1973. Farmakognozi I. İstanbul, Özışık Matbaası, 242-243.
Türker UA, Camper ND. 2002. Biological activity of common mullein, a medicinal plant. J. Ethnopharma, 82: 117-125.
Yaşar A, Sinmez ÇÇ, Aslım G. 2015. İç Anadolu Bölgesi Konya Bölümü folklorunda ruminantların paraziter hastalıkları ve tedavi yöntemleri. Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg., 21(1): 1-7.
Yazar E, Traş B, Elmas M. 2007. Veteriner Hekimliğinde İlaç Kullanımına Pratik ve Akılcı Yaklaşım. Konya, Olgun Çelik Matbaa, 136 s.
Yeşilada E, Küpeli E. 2002. Berberis crataegina DC. root exhibits potent anti-inflammatory, analgesic and febrifuge effects in mice and rats. J. Ethnopharmacol., 79(2): 237-248.

APA	SINMEZ Ç, YASAR A (2017). Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. , 1690 - 1695.
Chicago	SINMEZ ÇAGRI ÇAGLAR,YASAR ASKIN Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. (2017): 1690 - 1695.
MLA	SINMEZ ÇAGRI ÇAGLAR,YASAR ASKIN Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. , 2017, ss.1690 - 1695.
AMA	SINMEZ Ç,YASAR A Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. . 2017; 1690 - 1695.
Vancouver	SINMEZ Ç,YASAR A Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. . 2017; 1690 - 1695.
IEEE	SINMEZ Ç,YASAR A "Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#." , ss.1690 - 1695, 2017.
ISNAD	SINMEZ, ÇAGRI ÇAGLAR - YASAR, ASKIN. "Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#". (2017), 1690-1695.

APA	SINMEZ Ç, YASAR A (2017). Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 5(13), 1690 - 1695.
Chicago	SINMEZ ÇAGRI ÇAGLAR,YASAR ASKIN Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 5, no.13 (2017): 1690 - 1695.
MLA	SINMEZ ÇAGRI ÇAGLAR,YASAR ASKIN Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.5, no.13, 2017, ss.1690 - 1695.
AMA	SINMEZ Ç,YASAR A Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2017; 5(13): 1690 - 1695.
Vancouver	SINMEZ Ç,YASAR A Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2017; 5(13): 1690 - 1695.
IEEE	SINMEZ Ç,YASAR A "Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 5, ss.1690 - 1695, 2017.
ISNAD	SINMEZ, ÇAGRI ÇAGLAR - YASAR, ASKIN. "Organik Hayvansal Üretimde Bitkisel Drogların Kullanılması: Orta Anadolu Bölgesi Halk Veteriner Hekimliği Örneği#". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 5/13 (2017), 1690-1695.