ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Yıl: 2015 Cilt: 10 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 333 - 360 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Öz: Dil pek çok alt sisteminin bir arada mükemmel bir biçimde işlediği bir üst sistem/dizgedir. Dilin işleyişi ile ilgili çalışmalar yapılırken onun sistem olduğu gerçeğinden uzaklaşılmamalıdır. Bir dil sisteminin işleyişini birtakım kurallar çerçevesinde ele alan dil bilgisi çalışmalarında sistemin birbiri ile ilgili olan parçaları tek tek ele alınmakta, bu yaklaşım dil bilgisi öğretimine de yansıtılmaktadır. Dil bilgisi öğretim sürecinde gerçekleştirilen etkinliklerin yapılandırmacı yaklaşıma uygun etkinlikler olduğu düşünülse de bu etkinliklerin dil olgusunu genellikle biçimsel yaklaşımla ele alan etkinlikler olduğu görülmektedir. Bir dil sistemi olarak Türkçenin dil bilgisini kurallar bütünü olarak ele alıp bu kuralları biçime odaklanan etkinliklerle öğretmeye örtüşmemektedir. Bu şekilde bir öğretim öğrencileri birbiriyle ilişkisiz görünen biçimleri ezberlemeye yöneltmekte, yapılandırmacılığın ilkeleri ile çelişen bir durum sergilemektedir. Bu araştırmada ortaokul dil bilgisi öğretimini öğretmen görüşlerinden hareketle değerlendirerek dil bilgisi öğretiminin yapılandırmacı yaklaşımla örtüşmeyen yönlerine dikkat çekmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışması (case study) deseninin kullanıldığı araştırmanın verileri 17 Türkçe öğretmeni ile gerçekleştirilen açık uçlu anket görüşmesi ile elde edilmiştir. Görüşme kayıtlarının analizinde içerik analizi türlerinden kategorisel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre Türkçe öğretmenlerinin çoğu dil bilgisi öğretimini gerekli görmekte, dil bilgisi etkinliklerini uygularken öğrencilere kazanımlarda verilen dil bilgisi konusunu niçin öğrenmeleri gerektiğini açıklamaktadır. 2006 Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu'na göre dil bilgisi öğretiminin sarmal olarak gerçekleştirilmesine vurgu yapılırken öğretmenler dil bilgisi etkinliklerini genellikle ayrı bir ders saatinde uygulamakta, ders kitaplarındaki dil bilgisi etkinliklerini dil bilgisi kazanımlarını gerçekleştirmede yeterli bulmamakta, dil bilgisi kazanımlarının aşamalandırıldığını belirtmekte ve öğrencilerin dil bilgisini öğrenmede genellikle isteksiz olduklarını düşünmektedirler
Anahtar Kelime: AN INVESTIGATION ON 5-8TH SECONDARY SCHOOL TURKISH GRAMMAR TEACHING
Öz: This research has been carried out in accordance with theopinions of Turkish language teachers in order to evaluate the grammareducation in the secondary school and to draw attention to thecontradictory situations encountered, dwelling on the necessity of theusage of grammar data in grammar education. In accordance with thepurpose of the research, the answers to the questions below have beensearched. 1. Is grammar education necessary according to the Turkishteachers? Why?2. Do Turkish teachers explain the students why they shouldlearn the subjects stated in the grammar attainments? Why?3. Do Turkish teachers use the spiral approach in teachinggrammar? Why?4. Regarding the grammar activities in the Turkish textbooks,a. Do Turkish teachers think that the activities are sufficient torealize grammar attainments? Why?b. Do Turkish teachers carry out the grammar activities? Why?c. Do Turkish teachers think that the grammar subjects arecorrectly graded according to the grade levels? Why?5. According to the Turkish teachers, are the studentsenthusiastic about learning grammar? Why?In this qualitative research, case study from the qualitativeresearch patterns has been used. The data of the research have beencollected with the open ended questionnaire method. The semistructuredinterview form has been applied to the Turkish teachers inorder to reveal their opinions about the grammar education of the 5th,6th, 7th and 8th grade students. The interview form has been preparedby the researcher and the content validity consists of questionsprovided by two academicians and three Turkish teachers. The studygroup of the research has been formed according to the maximumvariation sampling method among the purposive sampling methods.Revealing various aspects of the problem has been attempted dependingon the sample variety in the study. The study group of the researchconsists of 17 Turkish teachers working in schools with differentsocioeconomic levels in the central districts of Erzurum, Bursa and Rizeduring the 2014 – 2015 school year.In the analysis of the research data, “categorical analysis”, a typeof content analysis method has been used. In the analysis stage, alldata have been read and the general ideas stated by the participantshave been viewed. Later on, the research has passed to the data codingstage. In the coding stage, the data have been divided into categoriesand organized. The frequency and the percentage value of thecategorized elements have been determined. In order to validate theresearch, the coding and the categorization have been checked by anacademician specialized in this field. Also, the opinions of the teacherswho had participated in this study have been quoted in the text.According to the findings of the study, the majority of the Turkishteachers state that grammar education is necessary. They believe, aboveall, that the grammar education is essential for the students in order todevelop the skill of using the language masterfully in compliance withthe rules of the language, to express themselves sufficiently, and tocomprehend the structure and functionality of the language.According to the findings regarding the explanation of the reasonbehind teaching the grammar subjects to the students, it is seen thatmost of the teachers provide one. The teachers have stated that theyexplain it to the students in order to “draw the attention and interest ofthe students”. Other reasons stated by the teachers are the contribution of grammar knowledge in the learning process, the necessity ofrecognition of the relationship between the grammar subjects, thefunctionality of language in the communication process, reinforcing thecuriosity of the students, the opportunity of getting to know life betterby knowing their own language, the necessity of grammar knowledge oftheir native language, and concretizing the grammar subject.It is seen that the grammar education is not being carried out in asupportive manner to other fields of skill as stated in the program. It isseen that most of the teachers spare a separate hour for the grammarsubject in order to teach it better. Although the program emphasizesthat the grammar education should be realized using the spiralapproach, the lack of such activities in the teacher guidance books andthe concern to prepare the 8th grade students to the central examscould be considered as the reason behind the grammar educationthrough separate activities carried out within a separate hour. 29% ofthe teachers stated that grammar shouldn’t be separated from otherfields and the students shouldn’t be overwhelmed, indicating that theypractically realize the grammar education within other learning fields asthe occasion arises. Meanwhile, 24% of the teachers stated that theyboth teach grammar within other fields of skill and spare a separatehour for the grammar on the grounds of making sure that the subject ofgrammar is learned better and preparing the students for the exams.The findings of the study show that 82% of the Turkish teachersbelieve that the grammar activities are insufficient in realizing grammarattainments. According to the teachers, the textbooks contain a limitednumber of activities, which are not distributed in a well-balanced wayin terms of grade levels, are below the students’ level, are not wary ofindividual differences, are unable to draw the student’s attention, areaimed at memorizing and searching for rules, are boring and preparedimprecisely.82% of the Turkish teachers in the study carry out the grammaractivities in the textbooks. The teachers have stated that they realizethese activities because they reinforce the subject and help the studentslearn the subject better. The statement of one teacher, expressing thathe carries out the activities just for the sake of formality can beclass
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adalı, O. (1983). Anadili olarak Türkçe öğretimi üstüne. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi Dil Öğretimi Özel Sayısı, C: XLVII, S: 379-380, s. 31-35.
- Anılan, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre Türkçe dil bilgisi öğretiminin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 14 (5), 1893-1924.
- Arbelaız, A. M. and Gorospe, J. M. C. (2009). Can be grammar schooling be changed?. Computers and Education 53, 51-56.
- Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi. (3. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Bozkurt, F. (2012). Türkçede dil bilgisi öğretimi -1. Türk Dili Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 151, http://www.turkdilidergisi.org/151/FuatBozkurt.htm. Erişim Tarihi: 15.12.2015
- Börekçi, M. (2009). Türkiye Türkçesinde yapı ve işlev bakımından sözcükler. Erzurum.
- Büyükkantarcıoğlu, N. (2006). Toplumsal gerçeklik ve dil. İstanbul: Multilingual.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Creswell, J. W. (2014). Research design qualitative, quantitative and mixed methods approaches. (4. Baskıdan çeviri) (çev. ed: Selçuk Beşir Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
- Çeçen, M. A. ve Aytaş, G. (2008), Metne dayalı dil bilgisi öğretiminin sekizinci sınıf öğrencilerinin dil bilgisi başarısına etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 133-149.
- Çeçen, M. A. ve Mete, G. (2011). 6-8. sınıflarda dil bilgisi etkinliklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (5), 47-62.
- Çolak, F. (2013). Türkçe dil bilgisi öğretiminin genel sorunları ile alan literatüründeki tartışmalı konuların ilköğretim ikinci kademe dil bilgisi öğretimine yansımaları ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Kilis.
- Derman, S. (2011). Dil bilgisi öğretiminde metin seçimi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 297-319.
- Erdem, İ. (2008). Öğretmen görüşlerine göre dil bilgisi konularının öğretilme güçlükleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,6 (1), 85-105.
- Erdem, İ. ve Çelik, M. (2011). Dil bilgisi öğretim yöntemi üzerine değerlendirmeler. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/1, 1057-1069.
- Göçer, A. (2015). Temel dil becerilerinin geliştirilmesinde dil bilgisi öğrenme alanının yeri, işlevi ve öğretimi: bütünlük ilkesi ve tümevarım yöntemi ekseninde tematik bir yaklaşım. Journal of Research in Education and Teaching 4(1), 233-242.
- Göçer, A. ve Sayın, H. (2014). 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe kılavuz kitaplarındaki metinlerin dil bilgisi öğretimindeki yeterliliği ve kullanım durumunun incelenmesi. Journal of European Education, 4 (2), 11-28.
- Güven, A. Z. (2013). Dil bilgisi konularının öğretim sorunları. Dil ve edebiyat eğitimi dergisi. 2 (6), 1- 10.
- Kahraman, T. (2010). Dil bilgisi öğretiminin durumu ve sonuçları üzerine küçük bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 5-13.
- Karadüz, A. (2006). İlköğretim Türkçe dil bilgisi kitaplarının “öğreticilik” kavramı bağlamında eleştirisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 13-31.
- Karagöz, M. ve Oryanşın, U. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki dil bilgisi etkinliklerinin metinlerle ilişkisi. Journal of Research in Education and Teaching, 3 (2), 187-194.
- Karahan, L. (2009). Dil bilgisi öğretiminde bütün-parça ilişkisinin önemi. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/8, 23-30.
- Karatay, H., Kartallıoğlu, M. ve Coşkun, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin dil bilgisi konularını öğrenme düzeyleri. TÜBAR XXXII, 199-219.
- Lıamkına, O. and Ryshına-Pankova, M. (2012). Grammar dilemma: teaching grammar as a resource for making meaning. The Modern Language Journal, 96, 270-289.
- Mıles, M. B. and Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. (2. Baskıdan çeviri) (çev. ed: Sadegül Akbaba Altun-Ali Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
- Millî Eğitim Bakanlığı, (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Myhıll, D. (2005). Ways of knowing: writing with grammar in mind. English Teaching: Practise and Critique, Volume 4, Number 3, 77-96.
- Onan, B. (2011). Türk atasözlerinde dil farkındalığı ve işlevsel dil kullanımı. Millî Folklor, Yıl 23, Sayı 91, 91-100.
- Onan, B. (2012). Dil bilgisi öğretiminde temel ilkeler ve izlenen aşamalar. Murat ÖZBAY. (Ed.). Türkçe eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi (1. Baskı) içinde (s. 71-102). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Oymak, R. (2012). Dil üretimine dayalı Türkçe eğitimi ve öğretimi. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
- Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. (1. Baskı). Ankara: Öncü Basımevi.
- Şahbaz, N. K. ve Çekici, E. (2012). Disiplinler arasıbir disiplin olarak Türkçe eğitimi. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/3, 2367-2382.
- Temizkan, M. (2012). Metin temelli dil bilgisi öğretimi ve uygulamaları. Murat ÖZBAY. (Ed.). Türkçe eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi (1. Baskı) içinde (s. 129-150). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Ünal, E. ve Şahinci, C. (2011). Türkçe öğretmenlerinin ilköğretim 6, 7, ve 8. Sınıf Türkçe dil bilgisi konularının öğretimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/1, 1915- 1929.
- Vendryes, J. V. (2001). Dil ve düşünce. (çev. Berke Vardar). İstanbul: Multilingual
- Yaman, H. ve Karaaslan, F. (2010). İlköğretim Türkçe dersi programının dil bilgisi öğretimindeki etkililiği: nitel bir araştırma. TSA, Yıl: 14, S: 1, 251-269.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Güncelleştirilmiş geliştirilmiş 6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA | EKINCI ÇELIKPAZU E (2015). ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 333 - 360. |
Chicago | EKINCI ÇELIKPAZU ESRA ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. (2015): 333 - 360. |
MLA | EKINCI ÇELIKPAZU ESRA ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 2015, ss.333 - 360. |
AMA | EKINCI ÇELIKPAZU E ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2015; 333 - 360. |
Vancouver | EKINCI ÇELIKPAZU E ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2015; 333 - 360. |
IEEE | EKINCI ÇELIKPAZU E "ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME." , ss.333 - 360, 2015. |
ISNAD | EKINCI ÇELIKPAZU, ESRA. "ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". (2015), 333-360. |
APA | EKINCI ÇELIKPAZU E (2015). ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Turkish Studies (Elektronik), 10(15), 333 - 360. |
Chicago | EKINCI ÇELIKPAZU ESRA ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Turkish Studies (Elektronik) 10, no.15 (2015): 333 - 360. |
MLA | EKINCI ÇELIKPAZU ESRA ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Turkish Studies (Elektronik), vol.10, no.15, 2015, ss.333 - 360. |
AMA | EKINCI ÇELIKPAZU E ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(15): 333 - 360. |
Vancouver | EKINCI ÇELIKPAZU E ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(15): 333 - 360. |
IEEE | EKINCI ÇELIKPAZU E "ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME." Turkish Studies (Elektronik), 10, ss.333 - 360, 2015. |
ISNAD | EKINCI ÇELIKPAZU, ESRA. "ORTAOKUL 5-8. SINIF TÜRKÇE DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". Turkish Studies (Elektronik) 10/15 (2015), 333-360. |