Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1

Yıl: 2017 Cilt: 16 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1792 - 1802 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1

Öz:
Fen bilimlerindeki etkili öğretim çalışmaları bilişsel, duyuşsal ve davranışsal süreçlerin birlikte işe koşulmasını içermektedir. Bu sebeple bilimsel yaratıcılık ve tutumlar arasındaki ilişkiler önemlidir. Araştırmada üstün yetenekli öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeyleri, cinsiyet ve bilimsel tutumları arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma betimsel araştırma yöntemine göre kurgulanmış ve çalışma grubuna elli altı özel yetenekli sekizinci sınıf öğrencisi dahil edilmiştir. Veri toplama araçları olarak, Yaratıcı Bilimsel Çağrışımlar Testi (Y-BÇT) (Kanlı, 2014b) ve Bilimsel Tutum Ölçeği (Moore & Foy, 1997) kullanılmıştır. Veriler bağımsız grup t-testi, korelasyon ve regresyon analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre üstün yetenekli öğrencilerin bilimsel yaratıcılık ve bilimsel tutum düzeyleri arasında cinsiyete göre bir fark bulunmamıştır. Bilimsel yaratıcılık ve bilimsel tutumun ise anlamlı ve olumlu bir ilişkiye sahip olduğu ve bilimsel tutumun, bilimsel yaratıcılığı yordadığı sonucuna erişilmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Investigating the Relations between Scientific Creativity, Gender and Scientific Attitudes of Gifted Learners

Öz:
The successful work in scientific domains encompasses the utilization of cognitive and affective domains together. As a result of that, the relation between scientific creativity and attitudes is important. The aim of the study is to examine the relations between scientific creativity, gender and scientific attitudes. Descriptive research methodology was used in the study and fifty-six gifted eight graders were included in the study group. Creative Scientific Associations Test (C-SAT) (Kanlı, 2014b) and Scientific Attitude Scale (Moore & Foy, 1997) were applied as data collection tools. Data were analyzed by independent groups t-test, correlation and regression analysis. The results of the study revealed that, there were no significant differences either in scientific creativity or scientific attitude with respect to gender. Moreover it was found that scientific creativity and scientific attitude correlated significantly and scientific attitude predicts scientific creativity
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altun, M. (1991). Türkiye’de ilkokullardaki fen programlarında değişme ve gelişmeler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 93-103.
  • Aydoğdu, B. (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerini etkileyen değişkenlerin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Ayverdi, L., Asker, E. , Özaydın, S. & Sarıtaş, T. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel yaratıcılıkları ile fen ve teknoloji dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 11(3), 646- 659. [Online] http://ilkogretim-online.org.tr/, Erişim 01.01.2016.
  • Baer, J. (1991). Generality of creativity across performance domains. Creativity Research Journal, 4, 23-39.
  • Baer, J. (1993). Creativity and divergent thinking: A Task-specific approach. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Baer, J. (1994a). Divergent thinking is not a general trait: A multi-domain training experiment. Creativity Research Journal, 7, 35-46.
  • Baer, J. (1994b). Why you shouldn’t trust creativity tests. Educational Leadership, 51(4), 80-83.
  • Baer, J. (1996). The effects of task-specific divergent thinking training. Journal of Creative Behavior, 30, 183-187.
  • Baer, J. (1998). The case for domain specificity of creativity. Creativity Research Journal, 11(2), 173-177.
  • Baer, J. & Kaufman, J. C. (2008). Gender differences in creativity. Journal of Creative Behavior, 42(2), 75-105.
  • Balkı, N.; Çoban, A. K. & Aktaş, M. (2003). İlköğretim öğrencilerinin bilim ve bilim insanına yönelik düşünceleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17-1:11-17.
  • Barrington, B. L. and Hendricks, B. (1988), Attitudes toward science and science knowledge of intellectually gifted and average students in third, seventh, and eleventh grades. Journal of Research in Science Teaching, 25: 679– 687. doi:10.1002/tea.3660250806
  • Baysal, Z. N., Kaya, N. B. & Üçüncü, G. (2013). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde bilimsel yaratıcılık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri Dergisi, 38, 55-64.
  • Caleon, I. S. and Subramaniam, R. (2008), Attitudes towards science of intellectually gifted and mainstream upper primary students in Singapore. Journal of Research in Science Teaching, 45: 940–954. doi:10.1002/tea.20250
  • Carin, A. A. & Bass, J. E. (2001). Methods for teaching science as inquiry. New Jersey: Prentice-Hall Inc., 8th ed.
  • Cheng, V. M. Y. (2004). Developing physics learning activities for fostering student creativity in Hong Kong context. Asia-Pasific Forum on Science Learning and Teaching. 5(2) Article 1 (Aug., 2004).
  • Conti, R., Coon, H., & Amabile, T. M. (1996). Evidence to support the componential model of creativity: Secondary analyses of three studies. Creativity Research Journal, 9(4), 385-389.
  • Demirbaş, M., Yağbasan, R., (2006). Fen bilgisi öğretiminde bilimsel tutumların işlevsel önemi ve bilimsel tutum ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanma çalışması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 271-299.
  • Demirel, Ö. (1993). Eğitim terimleri sözlüğü. Ankara: Şafak Matbaacılık.
  • Deniş-Çeliker, H., Tokcan, A. & Korkubilmez, S. (2015). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon bilimsel yaratıcılığı etkiler mi? Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 167-192.
  • Feldman, D.H. (1994). Beyond universals in cognitive development. (2nd Ed.) Norwood, NJ: Ablex
  • Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics, Sage Publishing Co., 4th ed.
  • Gardner, H. (1993). Creating minds. New York: Basic Books.
  • Gürkan, T. & Gökçe, E. (2000). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik tutumları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı, 6-8 Eylül: 188- 192.
  • Han, K. S. (2000). Varieties of creativity: Investigating the domain-specifity of creativity in young children. Unpublished doctoral dissertation. University of Nebraska.
  • Harlen, W. (1996). The teaching of science in primary schools. London: David Fulton Publishers, 2nd ed.
  • Hu, W., & Adey, P. (2002). A scientific creativity test for secondary school students. International Journal of Science Education, 24(4), 389-403.
  • Kanlı, E. (2014a). Bilimsel yaratıcılığın çağrışımsal temelleri: Model önerisi, Türk Üstün Zeka ve Eğitim Dergisi, 4, 37- 50.
  • Kanlı, E. (2014b). Yaratıcı bilimsel çağrışımlar testinin geliştirilmesi ve testin psikometrik özelliklerinin araştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi. İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Kaufman, J. C., & Baer, J. (2004). Sure, I’m creative-but not in mathematics. Self-reported creativity in diverse domains. Empirical Studies of the Arts, 22(2), 143-155.
  • Kaufman, J. C., & Baer, J. (2006). Hawking’s haiku, Madonna’s math: Why it is hard to be creative in every room of the house. In R. J. Sternberg, E. L. Grigorenko, & J.L. Singer (Eds.), Creativity from potential to realization (2nd Ed.) (pp. 3-21). American Psychological Association, Washington.
  • Kılıç, B. (2011). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık ve bilimsel tutum düzeylerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Kılıç, B. & Tezel, Ö. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık düzeylerinin belirlenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(4), 84-101.
  • Klahr, D. (2000). Exploring science: The cognition and development of discovery processes. Cambridge: The MIT Press.
  • Kogan, N. (1994). Diverging from divergent thinking. Contemporary Psychology, 39(3), 291-292.
  • Liang, J. (2002). Exploring scientific creativity of eleventh grade students in Taiwan. Unpublished doctoral dissertation. University of Texas, Austin.
  • Lubinski, D., Benbow, C. P., & Morelock, J. M. (2000). Gender differences in engineering and the physical sciences among the gifted: An inorganic-organic distinction. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds.), International handbook of giftedness and talent (2nd Ed.) (pp. 633-648). Elsevier Science Ltd.
  • Mansfield, R. S., & Busse, T. V. (1981). The psychology of creativity and discovery: scientists and their work. Chicago: Nelson-Hall Inc.
  • Mednick, S. A. (1962). The associative basis of the creative process. Psychological Review, 69, 220–232.
  • Mi Jo, S. (2009). A study of Korean students’ creativity in science using structural equation modelling. Unpublished doctoral dissertation, University of Arizona, Tucson.
  • Milgram, R. M. (1990). Creativity: An idea whose time has come and gone? In M.A. Runco, & R. S. Albert, (Eds.), Theories of creativity. London: Sage.
  • Mohamed, A. (2006). Investigating the scientific creativity of fifth-grade students. Unpublished doctoral dissertation, University of Arizona, Tucson.
  • Moore, W. R., & Foy, R. (1997). The scientific attitude inventory: A revision(SAI II) Journal of Research in Science Teaching, 34(4), 327-336.
  • Nunnally, J. (1978). C.(1978). Psychometric theory, NewYork: McGraw-Hill.
  • Pehlivan, H. (1997). Tutumların doğası ve öğretimi. Çağdaş Eğitim, 233, 46-48
  • Plucker, J. A. (1998). Beware of simple conclusions: The case for content generality of creativity. Creativity Research Journal, 11(2), 179-182.
  • Popper, K. (1959). The logic of scientific discovery, Hutchinson & Co.
  • Rinn, A. N., McQueen, K. S., Clark, G. L., & Rumsey, J. L. (2008). Gender differences in gifted adolescents' math/verbal self-concepts and math/verbal achievement: Implications for the STEM fields. Journal for the Education of the Gifted, 32(1), 34-53.
  • Runco, M. (1987). The generality of creative performance in gifted and non-gifted children. Gifted Child Quarterly, 31(3), 121-125.
  • Runco, M. (1989). The creativity of children’s art. Child Study Journal, 19, 177-190.
  • Runco, M. A., & Nemiro, J. (1994). Problem finding, giftedness and creativity. Roeper Review, 16(4), 235-240.
  • Sak, U., & Ayas M. B. (2013). Creative scientific ability test (C-SAT): A new measure of scientific creativity, Psychological Test and Assessment Modeling, 55(3), 315-328.
  • Sansanwal, D. N., & Sharma, D. (1993). Scientific creativity as a function of intelligence, self-confidence, sex and standard. Indian Journal of Psychometry and Education, 24, 37-44.
  • Shukla, J. P. & Sharma, V. P. (1986). Sex differences in scientific creativity. Indian Psychological Review, 30(3), 32-35.
  • Simonton, D. K. (2004). Creativity in science: Chance, logic, genius, and zeitgeist. NY: Cambridge University Press.
  • Sternberg, R. J., & Lubart, T. I. (1995). Defying the crowd: Cultivating creativity in a culture of conformity. New York: Free Press.
  • Sternberg, R. J. & Lubart, T. I. (1996). Investigating in creativity. American Psychologist, 51, 677-688.
  • Özdemir, Ş. A. & Macaroğlu, E. (2000). İlköğretim matematik ve fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel okuryazarlık seviyelerinin tespiti, IX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, 558-564.
  • Özdemir, N. N. & Sak, U. (2013). Bilimsel yaratıcılıkta cinsiyet farklarının analizi, Türk Üstün Zeka ve Eğitim Dergisi, 3(2), 53-65.
  • Wang, M. T., & Degol, J. (2013). Motivational pathways to STEM career choices: Using expectancy–value perspective to understand individual and gender differences in STEM fields. Developmental Review, 33(4), 304-340.
  • Weinburgh, M. (1995), Gender differences in student attitudes toward science: A meta-analysis of the literature from 1970 to 1991. Journal of Research in Science Teaching, 32: 387–398. doi:10.1002/tea.3660320407
  • Weisberg, R. W. (2006). Creativity: understanding innovation in problem solving, science, invention and the arts. Hoboken, New Jersey: John Wiley.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA KANLI DENİZCİ E (2017). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. , 1792 - 1802.
Chicago KANLI DENİZCİ ESRA Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. (2017): 1792 - 1802.
MLA KANLI DENİZCİ ESRA Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. , 2017, ss.1792 - 1802.
AMA KANLI DENİZCİ E Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. . 2017; 1792 - 1802.
Vancouver KANLI DENİZCİ E Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. . 2017; 1792 - 1802.
IEEE KANLI DENİZCİ E "Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1." , ss.1792 - 1802, 2017.
ISNAD KANLI DENİZCİ, ESRA. "Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1". (2017), 1792-1802.
APA KANLI DENİZCİ E (2017). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. İlköğretim Online (elektronik), 16(4), 1792 - 1802.
Chicago KANLI DENİZCİ ESRA Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. İlköğretim Online (elektronik) 16, no.4 (2017): 1792 - 1802.
MLA KANLI DENİZCİ ESRA Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. İlköğretim Online (elektronik), vol.16, no.4, 2017, ss.1792 - 1802.
AMA KANLI DENİZCİ E Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. İlköğretim Online (elektronik). 2017; 16(4): 1792 - 1802.
Vancouver KANLI DENİZCİ E Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1. İlköğretim Online (elektronik). 2017; 16(4): 1792 - 1802.
IEEE KANLI DENİZCİ E "Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1." İlköğretim Online (elektronik), 16, ss.1792 - 1802, 2017.
ISNAD KANLI DENİZCİ, ESRA. "Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilimsel Yaratıcılık Düzeyleri, Cinsiyet ve Bilimsel Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi1". İlköğretim Online (elektronik) 16/4 (2017), 1792-1802.