ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl: 2017 Cilt: 16 Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 19 - 32 Metin Dili: İngilizce İndeks Tarihi: 29-07-2022

ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Öz:
(EHYHQOHU DoıVıQGDQ HQJHOOL ELU oRFXğD VDKLS ROPDN oRN ID]OD J|UHY YH VRUXPOXOXN JHUHNWLUHQ V UHNOL IHGDNDUOıN LVWHHQ YH GXJXVDO |QGHQ GH DQQH EDEDODUı W NHWHQ ELU GXUXPGXU %XQXQ ELU VRQXFX RODUDN W NHQPLşOLN VHQGURPXQXQ RUWDD oıNPD RODVıOığı NVHktir. %X DUDşWıUPDGD WHPHO DPDo ]LKLQVHO HQJHOOL oRFXğD VDKLS HEHYHQOHULQ DşDP NDOLWHVL DLOH LşOHYOHULQLQ GHğHUOHQGLULOPHVL LOH W NHQPLşOLN G ]HOHUL DUDVıQGDNL LOLşNLL |OoPHN YH LQFHOHPHNWLU $UDşWıUPDQıQ |UQHNOHPLQL ]LKLQVHO HQJHOOL oRFXğD VDKLS HEHYHQ ROXşWXUPDNWDGıU %X oDOışPDGD 'HPRJUDILN %LOJL )RUPX $LOH 'HğHUOHQGLUPH gOoHğL 0DVODFK 7 NHQPLşOLN gOoHğL YH <DşDP .DOLWHVL gOoHğL :+242/-%5() 75 NXOODQıOPışWıU $UDşWıUPD VRQXoODUıQD J|UH ]LKLQVHO HQJHOOL oRFXğD VDKLS HEHYHQOHULQ W NHQPLşOLN G ]HOHUL HQJHO G ]HLQH EDğOı RODUDN GHğLşPHNWH YH HQJHO GHUHFHVLQLQ DUWPDVı W NHQPHL DUWWıUPDNWDGıU %LU GLğHU VRQXFD J|UH LVH LON|ğUHWLP G ]HLQGH HğLWLP DODQ HEHYHQOHULQ GXJXVDO W NHQPLşOLN G ]HOHUL RUWDRNXO YH ]HUL HğLWLP alan ebeveynlere görH GDKD NVHN ROGXğX EXOJXVXQD XODşıOPışWıU $QDKWDU .HOLPHOHU (QJHOOLOLN =LKLQVHO (QJHOOLOLN 7 NHQPLşOLN <DşDP .DOLWHVLEXAMINING BURNOUT LEVELS OF MENTALLY DISABLED CHILDREN'S PARENTS
Anahtar Kelime:

EXAMINING URNOUT LE VELS OF MENTALLY DISABLED CHILDREN’S PARENTS

Öz:
Having a disabled child brings a great deal of responsibility to the parents, necessitates self-sacrifice and psychologically damages the parents, leading to burnout syndrome. The main purpose of this study is to look into life quality, family functionality and burnout levels of parents with disabled children. The sample consists of 107 disabled children’s parents and employed Demographic form, Family Assessment Scale, Maslach Burnout Scale and, Life Quality scale. The findings show that the level of burnout differs based on the type and level of disability of the child. In additionparents with high level of education have more psychological burnout then parents with low levels of education
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akandere, M. ve Acar, M. (2009) Zihinsel ve Fiziksel Engelli Çocuğa Sahip Anne ve Babaların Yaşam Doyumu ve Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 23-32.
  • Akman, S. (2006). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Anne ve Babalarm Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyleri ile Tükenmişlik ve Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Arman, N. (2009). Zihinsel engelli çocuğa sahip anne ve babaların algıladıkları sosyal destek düzeyleri ile tükenmişlik ve kaygı düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Arslan, C, Hamarta, E; Deniz, E. (2002). Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Yaşam Doyumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Konya: 11. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, 20—23 Ekim 2002.
  • Ataman, A. (2003). Özel Eğitime Muhtaç Olmanın Nedenleri, (ed. A. Ataman). Özel Eğitime Giriş. Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık, s.9—50
  • Beckman PJ. (1983) Influence of Selected Child Characteristics on Stress in Families of Handicapped İnfants. American Journal of Mental Deficiency, 88 (2): 150—156.
  • Beşer, E., Atasoylu, G., Akgör, Ş., Ergin, F., Çullu, E., Aydın il merkezinde özürlülük prevelansı, etiyolojisi ve sosyal boyutu. TSK Koruyucu Hekimlik Bülten, 2006; 5:267-75.
  • Bulut, İ. (1990) Aile Değerlendirme Ölçeği El Kitabı. Özgül Zeliş Matbaası. Ankara.
  • Cangür, Ş., Civan, G. Çoban, S., Koç,M., Karakoç,H v.e ark., (2013). Düzce ilinde bedensel ve/veya zihinsel engelli bireylere sahip ailelerin toplumsal yaşama katılımlarının karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık BilimleriEnstitüsü Dergisi 3(3),1— 9.
  • Deniz, M.Ç. (2011). Ayaktan Kemoterapi Alan Hastalar ve Yakınlarında Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği ABD, Edirne.
  • Duygun, T., Sezgirı, N. (2003). Zihinsel Engelli ve Sağlıklı Çocuk Annelerinde Stres Belirtileri, Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Algılanan Sosyal Desteğin Tükenmişlik Düzeyine Etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 18(52), 37—52.
  • Ergin, C. (1993). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. Bayrakçı, R. Ve Dağ, İ. (Ed). 12. Ulusal Psikolojik Kongresi Bilimsel Çalışmaları, 143—154. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Erkal, M. (199 ), İktisadi Kalkınmanın Kültürel Temelleri, İstanbul. Eser E, Fidaner H, Fidaner C, Eser SY ve ark. WHOQOL-IOO ve WHOQOLBREEF’in psikometrik özellikleri. 3P Dergisi l999;23—40.
  • Köksal, G., ve Kabasakal, Z., (2012). Zihinsel Engelli Çocukları Olan Ebeveynlerin Yaşamlarında Algıladıkları Stresi Yordayan Faktörlerin İncelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 32.
  • Kurt, D. (2010). Zihinsel engelli çocuğa sahıp annelerin tükenmişlik düzeylerinin yordanması. Yüksek Lisans Tezi. Ege Universitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Küçüker, S. (1997). Bilgi verici psikolojik danışmanlık programının zihinsel özürlü çocukların kardeşlerinin özürle ilgili bilgi düzeylerine ve özürlü kardeşlerine yönelik tutumların etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Universitesi.
  • Küçüker, S. (2001). Erken Eğitimin Gelişimsel Geriliği Olan Çocukların Anne— Babalarmm Stres ve Depresyon Düzeyleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 3(1) 1—1 1.
  • Maslach, C. Jackson, S.E. (1981). The Measurement of Experienced Burnout”. Journal of Occupational Behavior, 2,99—113.
  • Maslach, C., Jackson, S.E. (1986). Maslach Burnout Inventory Manual (2nd Ed.) Palto Alto, Ca: Consulting Psychologist Press.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Aile ve Tüketici Hizmetleri, Aile Yapısı, Ankara 2011.
  • Özkan, S. (2002). Zihinsel Engelli ve Normal Çocuğa Sahip Annelerin Algıladıkları Sosyal Destek ve Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Özşenol, F., Işıkhan, V., Ünay, B., Aydın, H.İ., Akın, R. ve Gökçay, E. (2003). Engelli çocuğa sahıp ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 45(2) 156-164.
  • Quine L, Pahl J. (1991) ,Stress and Coping in Mothers Carlng for Child with Severe Learning Difficulties: A, Test of Lazarys Trnscation Model of Coping. Journal of Communitiy and Applied Social Psychology l: 5770.
  • Sarıkaya, S. (2011). Zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin stresle başa çıkma düzeylerinin ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Universitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Siklos, S.; Kerns, K. (2006). Assensing need for social support in parents of children With autism and down syndrome, Journal of Autism Development Disorders 36, 921—933.
  • Stein, J. S, Book H. E. (2003) EQ Duygusal Zekâ ve Başarınm Sırrı. İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki tükenmişlik, görülen psikolojik belirtiler ve başa çıkma davranışları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Zucman, E. (1982). Childhood Disability in the Family: Recognizing The Added Handıcap. New York: World Rehabilitation Fund, Inc.
APA İ L, AYDIN M, ARI E (2017). ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. , 19 - 32.
Chicago İ LUGHYV HOLV,AYDIN Merve ASLAN,ARI Ela ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. (2017): 19 - 32.
MLA İ LUGHYV HOLV,AYDIN Merve ASLAN,ARI Ela ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. , 2017, ss.19 - 32.
AMA İ L,AYDIN M,ARI E ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. . 2017; 19 - 32.
Vancouver İ L,AYDIN M,ARI E ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. . 2017; 19 - 32.
IEEE İ L,AYDIN M,ARI E "ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ." , ss.19 - 32, 2017.
ISNAD İ, LUGHYV HOLV vd. "ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ". (2017), 19-32.
APA İ L, AYDIN M, ARI E (2017). ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(31), 19 - 32.
Chicago İ LUGHYV HOLV,AYDIN Merve ASLAN,ARI Ela ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 16, no.31 (2017): 19 - 32.
MLA İ LUGHYV HOLV,AYDIN Merve ASLAN,ARI Ela ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.16, no.31, 2017, ss.19 - 32.
AMA İ L,AYDIN M,ARI E ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2017; 16(31): 19 - 32.
Vancouver İ L,AYDIN M,ARI E ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2017; 16(31): 19 - 32.
IEEE İ L,AYDIN M,ARI E "ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ." Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, ss.19 - 32, 2017.
ISNAD İ, LUGHYV HOLV vd. "ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYE SAHİP OLAN EBEVEYNLERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ". Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 16/31 (2017), 19-32.