5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME

Yıl: 2018 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 397 - 430 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-12-2018

5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME

Öz:
Mirasbırakan yapmış olduğu sağlararası kazandırmalar veya ölüme bağlı tasarruflar ile tasarruf edilebilir oranı aşmış ve saklı payları ihlal etmiş ise, mirasçılar saklı paylarını elde edebilmek için tenkis davası açma hakkına sahiptir. Yabancı unsurlu tenkis davalarında uygulanacak hukuk Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) 1 m. 20/1 ile belirlenecektir. Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi konusu ise MÖHUK m. 43 uyarınca tespit edilecektir. Çalışmamızın amacı, MÖHUK m. 20/1 uygulama alanında kamu düzeni etkisi ile konusu taşımaz olan tenkis davalarında münhasır yetkili mahkeme konularını incelemektir.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

ASSESSMENT OF THE APPLICABLE LAW ABOUT ACTIONS FOR REDUCTION ACCORDING TO LAW NO. 5718 IN VIEW OF PUBLIC ORDER AND THE COMPETENT COURT

Öz:
The legator’s inter vivo dispositions or the testamentary dispositions have exceeded the free right of disposition and violated the reserved portions, the legatees are entitled to lodge a lawsuit for reduction in order to obtain their reserved portions. The law to be applied in the case of international reduction is the law no. 5718 on private international law and Procedural Law (MÖHUK) with related articles, no. 20/1. The subject of international jurisdiction of Turkish courts determine according to MÖHUK no. 43. The goal of this study is to analyse the within the scope of MÖHUK no. 20/1 public order obstruction and also exclusive jurisdiction of action for reduction which about immovable property.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Yasan, Candan: “Milletlerarası Özel Hukukta Aynı Cinsiyetten Kişilerin Evliliği ve Evlilik Dışı Birliktelikleri”, Galatasaray Üniversitesi hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Ata Sakmar’a Armağan, 2011/1, s. 749-776 (Evlilik Dışı Birliktelik).
  • Yasan, Candan: Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birliktelikleri, İstanbul 2013.
  • Uyanık, Ayfer: Türk Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Sözleşmeleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Programı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1994.
  • Uluocak, Nihal: Milletlerarası Özel Hukuk Dersleri (Kişisel Statü-Miras Statüsü), İstanbul 1987.
  • Tütüncübaşı, Uğur: Yabancı Çekişmesiz Yargı Kararlarının Türk Hukukunda Tanınması, Ankara 2014.
  • Timur, Hıfzı: Devletler Hususi Hukukunda Amme İntizamı, İstanbul 1942.
  • Tekinalp, Gülören/Uyanık Çavuşoğlu, Ayfer: Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, 12. Bası, İstanbul 2016.
  • Tanrıbilir, Feriha Bilge: Kanuni Mirasçılıktan Doğan Kanunlar İhtilafı, Ankara 2000.
  • Tanrıbilir, Feriha Bilge: “Yabancıların Mirasçılık Sıfatı”, Av. Dr. Faruk Erem Armağanı, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara 1999, s. 695-731.
  • Şanlı, Cemal: “Yabancı Veraset İlamlarının Türk Mahkemelerinde ‘Tanınması’ veya ‘Delil’ Olarak Kullanılması”, Prof. Dr. İlhan Postacıoğlu’na Armağan, İstanbul 1990, s. 291-307.
  • Şanlı, Cemal: “Türk Devletler Özel Hukukunda Mirasa İlişkin Bazı Sorunlar”, Prof. Dr. Nihal Uluocak’a Armağan, İstanbul 1999, s. 345352.
  • Şanlı, Cemal/Esen, Emre/Ataman Figenmeşe, İnci: Milletlerarası Özel Hukuk, 5. Bası, İstanbul 2016.
  • Süzen, Begüm: Tanıma ve Tenfiz Davalarında Kararı Veren Mahkemenin Yetkisinin Denetimi, İstanbul 2016.
  • Süral, Ceyda: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisine Etkisi”, TBB Dergisi, C.100, Y. 2012, s. 167216.
  • Sirmen, Sedat: “Eş Cinsel Birliktelikler ve Bunların Kanunlar İhtilafı Hukukunda Düzenlenişi”, AÜHFD, C. 58, S. 4, 2009, s. 825- 879.
  • Serozan, Rona/Engin, Baki İlkay: Miras Hukuku, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 4. Bası, Ankara 2014.
  • Sargın, Fügen: Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Anlaşmaları, Yetkin Yayınları, Ankara 1997.
  • Sakmar, Ata: Yabancı İlamların Türkiye’deki Sonuçları, İstanbul 1982.
  • Sadroleşrafi, Ali: “Devletler Özel Hukuku’nda Genel Olarak Atıf Teorisi (Renvoi)”, DEÜHFD, Prof. Dr. Kudret Ayiter Armağan, C. 3 S. 1-2, Y. 1987, s. 515-522.
  • Ruhi, Ahmet Cemal: “Mirasçılık Belgesi ve Yabancı Bir Ülke Mahkemesinden Alınan Mirasçılık Belgesinin Türkiye’de Tanınması”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 92, Nisan 2014, Sayfa: 14-28.
  • Pürselim Doğan, Hatice Selin: “Almanya’da Tescil Edilmiş Eşcinsel Hayat Ortaklığında Veraset İlamının Alınması ve Bu İlama Dayanılarak Türkiye ve Almanya’da Bulunan Terekenin Paylaşılması”, MHB, S. 31, Y. 2011, s. 243-266.
  • Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes, Muhammet: Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, 4. Bası, Ankara 2016.
  • Öztan, Bilge: Miras Hukuku (Tablolar ve Örneklerle), Yedinci Bası, Ankara 2016.
  • Özkan, Işıl/Tütüncübaşı, Uğur: Uluslararası Usul Hukuku, Ankara 2017.
  • Ökçün, A. Gündüz: Devletler Hususi Hukukunun Kaynakları ve Kamu Düzeni, 2. Baskı, Sermaye Piyasası Kurulu Yayın No: 7, Ankara 1997.
  • Oğuzman, Kemal: Miras Hukuku, 6. Baskı, İstanbul 1995.
  • Nomer, Ergin: “Anayasa ve Yabancı Kanun”, Osman Fazıl Berki Armağanı, Ankara 1977, s. 549-565.
  • Nomer, Ergin: “Yabancı Hakem Kararlarının Tenfizinde Kamu Düzeni Müdahalesi”, MHB, 1999-2000, C. 19, S. 1-2, Prof. Dr. Aysel Çelikel’e Armağan, s. 555-576.
  • Nomer, Ergin: “Yabancı Mahkeme İlamlarının Tenfizinde Mahkemenin Yetkisi ve Kamu Düzeni”, MHB, Prof. Dr. Gülören Tekinalp’e Armağan, C. 23, Y. 2003, s. 565-577.
  • Nomer, Ergin: Devletler Hususi Hukuku, 22. Bası, Beta Basım, İstanbul 2017, (Devletler Hususi Hukuku).
  • Nomer, Ergin: Milletlerarası Usul Hukuku, İstanbul 2009, (Milletlerarası Usul Hukuku).
  • Nar, Ahmet: Türk Miras Hukukunda Tenkis, İstanbul 2016.
  • Kocayusufpaşaoğlu, Necip: Miras Hukuku, 3. Bası, İstanbul 1987.
  • Huysal, Burak: “6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu İle Getirilen Yenilikler Işığında Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması Ve Tenfizi Konusunda Bazı Tespitler” MHB, C. 31, S. 2, Y. 2011, s. 71101
  • Güven, Pelin: “Yabancıların Vasiyetname Yapma Ehliyetine, Vasiyetin Şekline ve Esasına Uygulanacak Hukuk ile Bu Kapsamda Yabancı Gerçek Kişilerin Miras Hakkı”, AÜEHFD, C. X, S. 1-2, 2006, s. 341360.
  • Güven, Pelin: Tanıma-Tenfiz (Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi), Ankara 2013.
  • Gürzumar, Aydanur: “Türk Yabancılar Hukukunda Yabancı Gerek Kişilerin Miras Hakkı Var Mıdır?”, MHB, C. 19, S. 1-2, Y. 1999-2000, Prof. Dr. Aysel Çelikel’e Armağan, s. 383-396.
  • Esen, Emre: “Türkiye’de Bulunan Taşınmazlar Üzerinde Yabancı Gerçek Kişilerin Kanunî Miras Hakları Konusunda Güncel Gelişmeler”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, S.2, Temmuz 2016, s. 669-698 (Miras Hakkı).
  • Esen, Emre: “Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Münhasır Yetki Kavramı”, MHB, Yıl: 22, Sayı: 2, 2002, Özel Sayı, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, s. 183-206 (Münhasır Yetki).
  • Erkan, Mustafa: “Bir Tabu: Taşınmazın Aynına İlişkin Davalarda Münhasır Yetki”, SÜHFD, C. 20, S. 1, Y. 2012, s. 11-51.
  • Eren, Fikret: Türk Medeni Hukukunda Tenkis Davası, Ankara 1973.
  • Erdem, B. Bahadır: “22.11.2001 Tarihli ve 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nda Düzenlenen Türk Mahkemelerinin Yetkisine İlişkin Kurallar ve Bu Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi”, MHB C. 22, S. 1, Y. 2002, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, s. 149-181.
  • Elçin, Doğa: “Milletlerarası Özel Hukukta Ön Sorun”, TAAD, Yıl:9, Sayı:33 (Ocak 2018), s. 211-241.
  • Ekşi, Nuray: Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz İktisabı, 2. Baskı, İstanbul 2012.
  • Ekşi, Nuray: Yargıtay Kararları I şığında Milletlerarası Miras Hukuku, İstanbul 2013, (Milletlerarası Miras).
  • Ekşi, Nuray: Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi, İstanbul 2013.
  • Ekşi, Nuray: Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, 2. Bası, 2000 İstanbul, (Milletlerarası Yetki).
  • Dural, Mustafa/Öz, Turgut: Türk Özel Hukuku Cilt IV Miras Hukuku, 10. Bası, İstanbul 2016.
  • Doğan, Vahit: Milletlerarası Özel Hukuk, 4. Baskı, Ankara 2016 (Milletlerarası Özel Hukuk).
  • Doğan, Vahit: “Atıf Teorisindeki Yeni Gelişmeler ve Türk Hukuku”, SÜHFD, Prof. Dr. Süleyman Arslan’a Armağan, C.6, S. 1-2, s. 821849.
  • Demir Gökyayla, Cemile: Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kamu Düzeni, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2001, (Kamu Düzeni).
  • Demir Gökyayla, Cemile: “Yabancı Mahkemelerden Alınan Mirasçılık Belgelerinin Türkiye’de Hüküm ve Sonuç Doğurması”, Prof. Dr. Fikret Eren Armağanı, Ankara 2006, s. 559-581, (Mirasçılık Belgesi).
  • Dayınlarlı, Kemal: “Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeni”, Yaşar Karayalçın’a Armağan, Ankara 1988, s. 653-692.
  • Çelikel, Aysel/Öztekin Gelgel: Yabancılar Hukuku, 23. Bası, İstanbul 2017
  • Çelikel, Aysel/Nomer, Ergin/Giray, F. Kerem/Esen, Emre: Devletler Hususi Hukuku Çözümlenmiş Örnek Olaylar-Seçilmiş Mahkeme Kararları, 13. Bası, İstanbul 2016.
  • Çelikel, Aysel/Erdem, B. Bahadır: Milletlerarası Özel Hukuk, 14. Bası, Beta Basım, İstanbul 2016.
  • Çelikel, Aysel: “Yeni Kanuna Göre Yabancı Mahkeme Kararlarının Tenfiz Şartları”, MHB C. 2, Sayı: 2, Y. 1982, s. 1-11.
  • Çelikel, Aysel: “Türk Milletlerarası Özel Hukukta “Atıf” Prensibi’nin Uygulanması”, MHB C. 3, S. 2, Y. 1983, s. 1-10.
  • Can, Hacı/Toker, Ali Gümrah: Milletlerarası Usul Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2017.
  • Bozkurt Balkar, Süheyla: “Uluslararası Özel Hukuk’ta Bitmeyen Tartışma: Atıf (Renvoi) Teorisi, Uygulaması ve Değerlendirilmesi” GÜHFD, Doç. Dr. Melike Batur Yamaner’in Anısına Armağan, C. II, 2014/2, s. 795-862.
  • Bayraktaroğlu Özçelik, Gülüm: “Kanunlar İhtilâfı Hukukunda Olumlu Vatandaşlık İhtilâflarının Çözümü ve Möhuk M. 4(1) (b) ve (c) Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIX, Y. 2015, S. 1, s. 111-150.
  • Baran Çelik, Neşe: Milletlerarası Unsurlu Ölüme Bağlı Tasarruflara Uygulanacak Hukukun Tayini, Ankara 2011.
  • Aygün, Mesut: “Yabancılık Unsurunun Mahiyeti ve Yargılamadaki Rolü”, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, DEÜHFD, C. 16, Y. 2014, s. 1025-1066.
  • Aybay, Rona: “Türk Mahkemesince Uygulanacak Yabancı Yasanın, Anayasa’ya Aykırılığı Sorunu” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 54, y. 2004, s. 139- 145.
  • Aybay, Rona/Dardağan, Esra: Uluslararası Düzeyde Yasaların Çatışması (Kanunlar İhtilafı), 2. Baskı, İstanbul 2008.
  • Ayan, Mehmet: Miras Hukuku Gözden Geçirilmiş 9. Baskı, Ankara 2016.
  • Atakan, Arda: “Kamu Düzeni Kavramı”, MÜHF-HAD, C.13, S.1-2, s. 59136.
  • Antalya, Gökhan/Sağlam, İpek: Miras Hukuku, İstanbul 2015.
  • Altuğ, Yılmaz: “Amme İntizamı ve Tesirleri (Bir Özet)”, AÜSBFD, C. 27, S.3, Cem Sar’a Armağan, 1972, s.371-385.
  • Altuğ, Yılmaz/Yasan, Mustafa: “Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeni”, Prof. Dr. Ergun Önen’e Armağan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İstanbul 2003, s. 139-150.
  • Altıparmak, Ayşe Kübra: İngiliz, Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Mirasa Uygulanacak Hukuk, İstanbul 2017.
  • Acun Mekengeç, Merve: “5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk Ve Usul Hukuku Hakkında Kanun Kapsamında Atıf (Renvoi) Prensibinin Uygulanması” EÜHFD, C. XVII, S. 3-4, Yıl: 2013, s. 238-283.
APA IRGE ERDOGAN B (2018). 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. , 397 - 430.
Chicago IRGE ERDOGAN BURCU 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. (2018): 397 - 430.
MLA IRGE ERDOGAN BURCU 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. , 2018, ss.397 - 430.
AMA IRGE ERDOGAN B 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. . 2018; 397 - 430.
Vancouver IRGE ERDOGAN B 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. . 2018; 397 - 430.
IEEE IRGE ERDOGAN B "5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME." , ss.397 - 430, 2018.
ISNAD IRGE ERDOGAN, BURCU. "5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME". (2018), 397-430.
APA IRGE ERDOGAN B (2018). 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 20(1), 397 - 430.
Chicago IRGE ERDOGAN BURCU 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 20, no.1 (2018): 397 - 430.
MLA IRGE ERDOGAN BURCU 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.20, no.1, 2018, ss.397 - 430.
AMA IRGE ERDOGAN B 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2018; 20(1): 397 - 430.
Vancouver IRGE ERDOGAN B 5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2018; 20(1): 397 - 430.
IEEE IRGE ERDOGAN B "5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME." Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 20, ss.397 - 430, 2018.
ISNAD IRGE ERDOGAN, BURCU. "5718 SAYILI MÖHUK UYARINCA TENKİS DAVASINDA UYGULANACAK HUKUKUN KAMU DÜZENİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YETKİLİ MAHKEME". Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 20/1 (2018), 397-430.